26 Dywizja Piechoty (niem. 26. Infanterie-Division) to niemiecka jednostka wojskowa z okresu II wojny światowej, która brała udział w inwazji na Luksemburg i Francję, a także w ataku na Związek Radziecki oraz w walkach przeciwko aliantom zachodnim.
Formowanie i szlak bojowy
Dywizja została sformowana na podstawie rozkazu z 15 października 1935 roku, a jej sztab znajdował się w Kolonii. Działała w VI Okręgu Wojskowym. 17 września 1944 roku została przekształcona w 26 Dywizję Grenadierów Ludowych.
Podstawowym elementem reńsko-westfalskiej 26 Dywizji Piechoty był 39 pułk piechoty, który powstał z pułku piechoty Münster, sformowanego 1 października 1934 roku w Münster, z kadrą pochodzącą z 18. pułku piechoty. Pułk, dowodzony przez pułkownika Erica Hansena, został 15 października 1935 roku przemianowany na 39 pułk piechoty. Żołnierze z Münster wzięli udział w operacji Winterübung, której celem było zajęcie Nadrenii. Po pierwszym dniu operacji, 7 marca 1936 roku, wkroczyli do Kolonii przez most Hohenzollernów. Na zdobytym terenie niezwłocznie rozpoczęto formowanie nowych jednostek wojskowych z oddziałów Policji Krajowej. Rozkaz z 1 kwietnia 1936 roku doprowadził do utworzenia 26 reńsko-westfalskiej Dywizji Piechoty, z 39. pułkiem piechoty w jej strukturze. Kolonia stała się miastem garnizonowym dla nowo powstałej dywizji, a jej pierwszym dowódcą został generał porucznik Fritz Kühne.
W 1940 roku, podczas agresji na Francję, dywizja uczestniczyła w ograniczonym zakresie, prowadząc działania bojowe w Luksemburgu i Szampanii. Po przerzuceniu do okupowanej Polski, od 22 czerwca 1941 roku brała udział w ataku na Związek Radziecki. W trakcie bitwy o Kursk poniosła znaczne straty, jednak udało jej się uniknąć całkowitego zniszczenia podczas letniej ofensywy Armii Czerwonej w 1944 roku.
Po dotkliwych stratach w rejonie granicy Prus Wschodnich, dywizja została wycofana z frontu i odbudowana na terenie okupowanej Polski w tzw. Kraju Warty. Następnie wzięła udział w ofensywie ardeńskiej. W maju 1945 roku poddała się wojskom USA.
Dowódcy dywizji
gen. por. Fritz Kühne 7 III 1936 – 10 XI 1938;
gen. por. Sigismund von Förster 10 XI 1938 – 15 I 1941;
gen. mjr Walter Weiss 15 I 1941 – 15 IV 1942;
gen. por. Friedrich Wiese 15 IV 1942 – 5 VIII 1943;
gen. mjr Johann de Boer 5 VIII 1943 – 10 VIII 1944;
gen. mjr Hans Kokott 10 VIII 1944 – 8 V 1945.
Struktura organizacyjna
Skład w sierpniu 1939
- 39 pułk piechoty: sztab, I i III batalion – Düsseldorf, II batalion – Mülheim, I i II batalion rezerwowy – Wessel;
- 77 pułk piechoty: sztab, I i III batalion – Bonn, II batalion oraz I i II batalion rezerwowy – Kolonia;
- 78 pułk piechoty: sztab, I i II batalion oraz II batalion rezerwowy – Akwizgran, II batalion – Düren, I batalion rezerwowy – Eschweiler;
- 26 pułk artylerii: sztab, I i III dywizjon – Düsseldorf, II dywizjon – Akwizgran;
- I dywizjon 62 pułku artylerii ciężkiej: Bonn;
- 26 batalion pionierów: Kolonia;
- 26 oddział przeciwpancerny: Düren;
- 26 oddział łączności: Kolonia;
- 26 oddział obserwacyjny: nie sformowany;
Skład w styczniu 1940
- 39, 77 i 78 pułk piechoty, 26 pułk artylerii, I/62 pułk artylerii ciężkiej, 26 batalion pionierów, 26 oddział rozpoznawczy, 26 oddział przeciwpancerny, 26 oddział łączności, 26 polowy batalion zapasowy;
Skład w styczniu 1944
- 39 pułk fizylierów, 77, 78 pułk grenadierów, 26 pułk artylerii, 26 batalion pionierów, 26 batalion fizylierów, 26 oddział przeciwpancerny, 26 oddział łączności, 26 polowy batalion zapasowy;
Skład we wrześniu 1944
- 39 pułk fizylierów, 77, 78 pułk grenadierów, 26 pułk artylerii, 26 batalion pionierów, 26 dywizyjna kompania fizylierów, 26 oddział przeciwpancerny, 26 oddział łączności, 26 polowy batalion zapasowy;
Skład w listopadzie 1944
- 39 pułk fizylierów, 77, 78 pułk grenadierów, 26 pułk artylerii, 26 batalion pionierów, 26 batalion fizylierów, 26 oddział przeciwpancerny, 26 oddział łączności, 26 polowy batalion zapasowy;
Przypisy
Bibliografia
Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.
Carell Paul, Operacja „Barbarossa”; Warszawa 2000;
Carell Paul, Spalona ziemia; Warszawa 2003;
Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division; b.m.w i b.d.w;
Haupt Werner, Army Group Center. The Wehrmacht in Russia 1941 – 1945; b.m.w i b.m.r.;
Haupt Werner, Sturm auf Moskau 1941. Der Angriff. Der Schlacht. Der Rückschlag; b.m.w i b.r.w;