Szpital Chirurgiczny Nr 250
Szpital Chirurgiczny Nr 250 był jednostką medyczną ludowego Wojska Polskiego, przeznaczoną do leczenia uchodźców greckich, a szczególnie żołnierzy-partyzantów Demokratycznej Armii Grecji (DSE), którzy zostali ranni lub poszkodowani w trakcie wojny domowej w Grecji. W sumie w placówce tej leczono około 2000 greckich i macedońskich uchodźców.
JW 1904 podlegała wywiadowi wojskowemu (Oddział II SG WP) i była objęta tajemnicą wojskową, co sprawiało, że w oficjalnej korespondencji nazwa szpitala nie była ujawniana.
Historia szpitala
Szpital, dysponujący ponad tysiącem łóżek, został zorganizowany w byłej bazie hydroplanów w Dziwnowie. Przeprowadzono remont 27 budynków mieszkalnych i koszarowych, a także zorganizowano blok operacyjny, oddziały dla pacjentów ciężko i lekko rannych, oddziały chorób wewnętrznych oraz zakaźnych, fizykoterapii, rehabilitacji, neurologii i aptekę.
Do transportu rannych wyznaczono drobnicowiec SS „Kościuszko”, dowodzony przez kapitana żeglugi wielkiej Kazimierza Lipskiego. Statek został przygotowany do konwersji w pływający szpital chirurgiczny na 1000 łóżek po rozładunku sprzętu w albańskim porcie Durrës. SS „Kościuszko” wypłynął z Durrës 13 lipca 1949 roku.
Pierwszy transport 747 rannych Greków przybył w nocy z 25 na 26 lipca 1949 roku. We wrześniu na pokładzie SS „Kościuszko” przetransportowano kolejnych 207 Greków. Dodatkowi ranni zostali przywiezieni przez rumuński transatlantyk „Transilvania”.
W połowie lipca 1949 roku personel szpitala polowego składał się z: 14 lekarzy, 6 podoficerów sanitarnych, 17 pielęgniarek, 18 osób personelu pomocniczego oraz dwóch plutonów ochrony, łącznie 80 marynarzy, w tym wartowników, kierowców i kucharzy. Komendantem szpitala został podpułkownik Ryszard Kamiński, zastępcą do spraw leczniczych kapitan lekarz Władysław Barcikowski, a zastępcą do spraw politycznych major Franciszek Szafrański.
Pierwsza grupa 102 partyzantów opuściła Dziwnów 2 grudnia 1949 roku. Część z nich została przeniesiona do łódzkiego Szpitala Klinicznego nr 1. Ostatni Grecy opuścili szpital w listopadzie 1950 roku.
Zmarli pacjenci byli grzebani w zamkniętym kompleksie koszarowym, na obrzeżach lotniska. Szacuje się, że pochowano tam około 25 Greków. Obecnie w tym miejscu znajduje się pomnik upamiętniający istnienie szpitala. Pamięć o Grekach w Dziwnowie zachowuje także kamień pamiątkowy, usytuowany na końcu ulicy Parkowej.
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Władysław Barcikowski, Szpital grecki na wyspie Wolin, Szczecin 1989.
Andrzej Garlicki, Z tajnych archiwów: sekretna pomoc dla greckich komunistów: Sprawozdanie gen. Komara. „Polityka”. 44 (1748), s. 12–13, 1990-11-03. Warszawa.
8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2013. ISBN 978-83-63755-07-2. Brak numerów stron w książce.
