25 Nyski pułk zmechanizowany (25 pz) to jednostka Wojsk Zmechanizowanych Sił Zbrojnych PRL.
Historia pułku
30 września 1967 roku 40 pułk zmechanizowany przejął tradycje 25 pułku piechoty i zmienił swoją nazwę na 25 pułk zmechanizowany. Tego samego dnia ustanowiono również 16 kwietnia jako święto pułku.
Pułk był częścią 10 Sudeckiej Dywizji Pancernej im. Bohaterów Armii Radzieckiej i stacjonował w garnizonie Opole.
4 października 1973 roku pułk zyskał nazwę wyróżniającą „Nyski”.
W grudniu 1981 roku liczba żołnierzy w pułku wynosiła 1430, co stanowiło około 65% etatowego stanu „W”. W dniu 16 grudnia 1981 roku, w Katowicach, wydzielone siły pułku prowadziły operacje „odblokowujące” KWK „Wujek”.
12 września 1991 roku pułk stracił prawo do nazwy wyróżniającej.
W 1990 roku jednostka została przeniesiona do garnizonu Gliwice, a w 2001 roku rozformowana. Na jej podstawie utworzono 23 Śląską Brygadę Obrony Terytorialnej.
Struktura (lata 80. XX w.)
Dowództwo i sztab
- 3 x bataliony zmechanizowane
- 3 x kompanie zmechanizowane
- bateria moździerzy 120mm
- pluton plot
- pluton łączności
- batalion czołgów
- 3 kompanie czołgów
- pluton łączności
- kompania rozpoznawcza
- bateria haubic 122mm
- bateria ppanc
- kompania saperów
- bateria plot
- kompania łączności
- kompania zaopatrzenia
- kompania remontowa
- kompania medyczna
- pluton chemiczny
- pluton ochrony i regulacji ruchu
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- mjr / ppłk dypl. Jan Kuriata (od 1972)
- mjr dypl. Zdzisław Wijas (od 1975? – 1979)
- mjr / ppłk dypl. Zygmunt Pytko (6 VIII 1979 – 20 VIII 1983)
- mjr dypl. Waldemar Bryłka
- mjr dypl. Zbigniew Cieślik
- mjr dypl. Jan Doliński
- ppłk. dypl. Jerzy Baranowski
- ppłk dypl. Jan Szydłowski
Przekształcenia
40 pułk piechoty → 40 zmotoryzowany pułk piechoty → 40 pułk zmechanizowany → 25 pułk zmechanizowany → 23 Śląska Brygada Obrony Terytorialnej → 19 batalion Obrony Terytorialnej → Oddział specjalny Żandarmerii Wojskowej → Jednostka Wojskowa AGAT
25 pułk piechoty (LWP) został rozformowany w 1949 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Co robiło wojsko w „Wujku”? Wyjaśnienie płk. Zygmunta Pytko z dnia 6 stycznia 1992 roku w sprawie przebiegu działań 25 pz podczas odblokowania KWK „Wujek” w dniu 16.12.1981 roku, wstęp Edward Jan Nalepa, Polska Zbrojna Nr 50, grudzień 2000.
Dziennik Rozkazów Ministra Obrony Narodowej z 1967 roku.
Dziennik Rozkazów Tajnych Ministra Obrony Narodowej z 1973 roku.