Canon léger de 25 antichar SA-L modèle 1934 to półautomatyczna (skrót SA oznacza semi-automatique) francuska armata przeciwpancerna o kalibrze 25 mm, która została opracowana w 1932 roku przez firmę Hotchkiss.
Historia
W 1932 roku, zakład Hotchkiss zaprojektował i przedstawił armii francuskiej holowane działo przeciwpancerne, bazując na projekcie działa czołgowego kalibru 25 mm z 1920 roku oraz na doświadczeniach zdobytych podczas I wojny światowej. W 1934 roku, to działo otrzymało akceptację dowództwa armii francuskiej i weszło do produkcji seryjnej, która trwała do 1939 roku. W tym okresie wyprodukowano około 4000 egzemplarzy tego modelu.
W 1937 roku, zakład Ateliers de Puteaux przeprowadził modernizację konstrukcji, wydłużając lufę oraz stosując nieco lżejsze podwozie. Nowa wersja działa została oznaczona jako Canon léger de 25 antichar SA-L modèle 1937. Wprowadzono ją do produkcji, a do 1940 roku wyprodukowano około 1600 sztuk.
Użycie
Od 1934 roku, działo zaczęło być wprowadzane na uzbrojenie armii francuskiej, szybko stając się podstawowym działem przeciwpancernym. W dywizjach piechoty było holowane przez jednokonny zaprzęg, natomiast w dywizjach zmotoryzowanych wykorzystywano opancerzone ciągniki artyleryjskie Renault UE. Już w 1938 roku zauważono, że działo ma zbyt mały kaliber, co prowadziło do niewystarczającej przebijalności pancerza. Pomimo tego, dowództwo armii francuskiej nie zdecydowało się na jego wycofanie. Walki podczas kampanii francuskiej ujawniły słabości tego działa, zwłaszcza jego ograniczoną przebijalność, co skutkowało efektywnym ogniem jedynie na odległość około 300 metrów.
Oprócz armii francuskiej, działa te trafiły także do polskich jednostek formujących się we Francji. Były na wyposażeniu kompanii przeciwpancernych w takich jednostkach jak 1. Dywizja Grenadierów, 2. Dywizja Strzelców Pieszych, Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich, Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich oraz 10. Brygada Kawalerii Pancernej.
Jesienią 1939 roku, część tych dział trafiła również do Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego stacjonującego we Francji.
Po kampanii francuskiej, duża liczba tych dział została zdobyta przez Niemców, którzy wprowadzili je do uzbrojenia Wehrmachtu pod oznaczeniem 2,5-cm-PaK 113(f). Używano ich w jednostkach niemieckich aż do 1943 roku.
We wrześniu 2014 roku, podczas porządkowania terenu Nadleśnictwa Lubaczów (województwo podkarpackie), natrafiono na egzemplarz „modèle 1937”.
Przypisy
Bibliografia
- Andrzej Zasieczny: Broń Wojska Polskiego 1939-1945 Wojska Lądowe. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Almapress, 2006, s. 59. ISBN 83-7020-354-X.
- Maksym Kolomiec: Panzerabwehr artillerie. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 2006, s. 57–58. ISBN 83-7219-258-8.
- II wojna światowa encyklopedia uzbrojenia. Warszawa: Muza S.A., 2000, s. 189–190. ISBN 83-7200-646-6.