23 Śląska Brygada Obrony Terytorialnej – taktyczna jednostka Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Brygada miała swoją siedzibę w Gliwicach i była podległa dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego.
Historia
Brygada została utworzona w październiku 2001 roku, bazując na 25 pułku zmechanizowanego, który wcześniej wchodził w skład 10 Dywizji Zmechanizowanej. Proces formowania brygady napotykał znaczące trudności, głównie z powodu braku odpowiednich funduszy oraz konieczności wykorzystania starego, często niesprawnego sprzętu. Niektóre pododdziały, takie jak kompania wsparcia, nie otrzymały etatowego uzbrojenia, co ograniczało ich zdolności do realizacji zadań szkoleniowych.
W dniu 3 października 2002 roku, na placu Krakowskim w Gliwicach, podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, Piotr Urbankowski, wręczył brygadzie sztandar, a w tym dniu brygada zyskała nazwę wyróżniającą „Śląska”.
W 2003 roku planowano przekształcenie brygady w batalion Obrony Terytorialnej, co było efektem niedostatecznego wyposażenia. W dniach 3-7 lutego 2003 przeprowadzono kontrolę, która ujawniła niski poziom wyszkolenia ogniowego oraz poważne zaniedbania w dyscyplinie wojskowej (zjawisko tzw. fali). Wyniki tej kontroli doprowadziły do decyzji ministra Obrony Narodowej, Jerzego Szmajdzińskiego, o rozformowaniu brygady, co było pierwszym takim przypadkiem w powojennej historii Wojska Polskiego.
Brygada została rozwiązana do 30 września 2003 roku, a w jej miejsce powstał 19 batalion Obrony Terytorialnej. Rok później batalion ten również został rozwiązany, co doprowadziło do utworzenia Oddziału Specjalnego Żandarmerii Wojskowej.
Zadania i przeznaczenie
Podstawowe zadania brygady obejmowały:
- szkolenie programowe pododdziałów: piechoty zmotoryzowanej, rozpoznawczych, łączności i logistycznych,
- szkolenie i przygotowanie rezerw osobowych,
- doskonalenie systemu reagowania kryzysowego,
- kształtowanie postaw proobronnych wśród społeczeństwa.
Dowódcy brygady
- płk Jan Szydłowski,
- ppłk Henryk Gmyrek.
Przekształcenia
40 pułk piechoty → 40 zmotoryzowany pułk piechoty → 40 pułk zmechanizowany → 25 pułk zmechanizowany → 23 Śląska Brygada Obrony Terytorialnej → 19 batalion Obrony Terytorialnej → Oddział Specjalny Żandarmerii Wojskowej → Jednostka Wojskowa Agat
25 pułk piechoty został rozformowany w 1949 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Roman Przeciszewski, „Rozwiązani na własne życzenie”, Polska Zbrojna 2003 nr 9.
Mateusz Cieślak, „Silni, zwarci, podsądni”, Nie 2004 nr 29.
