23 Pułk Piechoty Liniowej
23 Pułk Piechoty Liniowej był polskim pułkiem piechoty, który działał w czasie powstania listopadowego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został utworzony z gwardii ruchomych województwa augustowskiego. Zgodnie z założeniami, jednostka miała składać się ze sztabu oraz trzech batalionów piechoty liniowej, złożonych z czterech kompanii. Łącznie pułk miał liczyć 57 oficerów, 216 podoficerów, 40 muzykantów oraz 2355 szeregowych frontowych i 27 żołnierzy niefrontowych. W sumie w pułku miało służyć 2695 żołnierzy.
Żołnierze pułku
Pułkiem dowodzili:
- ppłk Jan Szpinger
- mjr Antoni Wojnarowski (od 22 marca 1931)
Wśród oficerów znajdował się również:
- Franciszek Kacper Fornalski
Walki pułku
Pułk brał udział w działaniach militarnych podczas powstania listopadowego.
Wśród najważniejszych bitew i potyczek można wymienić:
- pod Modlinem (26 czerwca)
- Utratą (16 sierpnia)
- Warszawą (6-7 września)
W 1831 roku, podczas wojny z Rosją, żołnierze pułku zostali odznaczeni 1 kawalerskim, 9 złotymi oraz 15 srebrnymi krzyżami Orderu Virtuti Militari.
Uzbrojenie i umundurowanie
Podstawowe uzbrojenie piechurów stanowiły karabiny skałkowe. Na początku były to karabiny francuskie wz. 1777 (kaliber 17,5 mm), które później zastąpiono rosyjskimi z fabryk tulskich wz. 1811 (kaliber 17,78 mm). Oprócz karabinów, piechurzy dysponowali także bagnetami i tasakami (pałasze piechoty), a ich wyposażenie obejmowało łopatkę saperską, ładownicę na 40 naboi oraz pochwę na bagnet.
Umundurowanie składało się z granatowej kurtki i białych spodni z sukna. Różne pułki miały różne kolory naramienników, wyłogów oraz kołnierzy. Czapki, które nosili żołnierze, miały kształt czwórgraniasty. Po reformie z 1826 roku wprowadzono pantalony zapinane na guziki, a czapki czwórgraniaste zastąpiono kaszkietami z czarnymi daszkami i białymi sznurami. Na kaszkiecie znajdowała się blacha z orłem, numer pułku oraz ozdobny pompon.
Wyłogi były jasnoszmaragdowe.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.