23 eskadra lotnicza – to jednostka lotnictwa Wojska Polskiego, która funkcjonowała w okresie II Rzeczypospolitej.
Formowanie oraz zmiany organizacyjne i szkolenie
Na mocy decyzji z dnia 27 maja 1925 roku, w ramach 2 pułku lotniczego, powstała 23 eskadra lotnicza, która została utworzona z personelu 8 eskadry wywiadowczej. Eskadra podlegała nowo powstałemu dowództwu II dywizjonu lotniczego, zarówno organizacyjnie, jak i taktycznie.
Jednostka była wyposażona w samoloty Potez XV, pochodzące z francuskiej produkcji, które otrzymano na mocy pożyczki przeznaczonej na rozwój sił lotniczych w Polsce.
Latem 1925 roku eskadra uczestniczyła w dużych manewrach wojsk lądowych na Wołyniu, wchodząc w skład tzw. „eskadry manewrowej”. Oprócz corocznych szkoleń z zakresu ognia lotniczego na poligonie w Pustyni Błędowskiej oraz współpracy z jednostkami artylerii, załogi doskonaliły swoje umiejętności zgodnie z opracowanymi programami szkoleniowymi.
Braki w obsadzie personalnej były uzupełniane przez absolwentów Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych oraz pilotów z wojskowych szkół pilotażu.
W trakcie przewrotu majowego, z 2 pułku lotniczego do Warszawy odleciała eskadra składająca się z załóg z różnych pododdziałów, w tym z 23 eskadry. 14 maja na lotnisku Mokotowskim zginął kapitan obserwator Kazimierz Burtowy, zastępca dowódcy 23 eskadry lotniczej.
W 1927 roku eskadra brała udział w koncentracji dywizji piechoty i brygad kawalerii w rejonie Kamienicy Podolskiej, Chrzanowa i Olkusza. W składzie 6 samolotów Potez XV, eskadra została przeniesiona do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie uczestniczyła w ćwiczeniach międzydywizyjnych.
Na jesieni tego samego roku eskadra została przezbrojona w samoloty Potez XXVII.
W 1928 roku, w wyniku kolejnej reorganizacji lotnictwa, II dywizjon lotniczy został przeniesiony do Lidy, co stało się początkiem formowania 5 pułku lotniczego. W ramach tej reorganizacji 23 eskadra lotnicza zmieniła swoją numerację oraz nazwę na 54 eskadrę liniową, odlatując do Lidy 14 lipca.
Obsada personalna eskadry
Wypadki lotnicze
1 czerwca 1925 roku, podczas lotu treningowego w Krakowie, zginęła załoga 8 eskadry, w skład której wchodzili porucznik pilot Michał Pielechowski oraz porucznik obserwator Józef Seroka.
3 sierpnia 1928 roku, w rejonie lotniska rakowickiego, zginął kapitan Świeykowski, pełniący obowiązki adiutanta 2 pułku lotniczego, podczas lotu treningowego.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.