23 Brygada Artylerii Przeciwpancernej (23 BAPpanc.) była jednostką taktyczną artylerii przeciwpancernej Wojska Polskiego w latach 1951–1955.
Historia jednostki
W zatwierdzonym 6 listopada 1949 roku siedmioletnim planie rozwoju wojska na lata 1949–1955 (plan „L”) przewidziano między innymi:
- w 1951 roku utworzenie 106 pułku artylerii przeciwpancernej w Kaliszu oraz przeniesienie 92 pułku artylerii przeciwpancernej z Bolesławca do Pleszewa,
- w 1953 roku powołanie Dowództwa 23 Brygady Artylerii Przeciwpancernej,
- w 1954 roku sformowanie 110 pułku artylerii przeciwpancernej w Jarocinie.
12 lutego 1951 roku zatwierdzono „Przyśpieszony plan zamierzeń organizacyjnych na lata 1951-1952”. Nowy plan wprowadzał istotne zmiany w porównaniu do wcześniejszego, a jedną z nich była decyzja o utworzeniu do końca 1951 roku trzech brygad artylerii przeciwpancernej (22, 23 i 28).
23 Brygada Artylerii Przeciwpancernej została sformowana do 1 grudnia 1951 roku. Dowództwo brygady oraz 110 pułk artylerii przeciwpancernej stacjonowały w garnizonie Kalisz, 144 pułk w Jarocinie, a 156 pułk w Pleszewie. Brygada podlegała dowódcy Okręgu Wojskowego Nr IV we Wrocławiu. Pułki 110 i 156 organizowane były wg etatu nr 4/57 pułku artylerii przeciwpancernej z 7 marca 1951 roku, natomiast 144 pułk według etatu nr 4/58. Dowództwo brygady funkcjonowało na podstawie etatu nr 4/56. Zgodnie z etatem nr 4/57, pułk miał być wyposażony w 26 armat przeciwpancernych kal. 57 mm lub 76 mm, podczas gdy etat nr 4/58 przewidywał 22 armaty przeciwpancerne kal. 100 mm.
Do 20 grudnia 1955 roku rozformowane zostały: dowództwo brygady oraz 110 i 144 pułk artylerii przeciwpancernej. Kadra i sprzęt zlikwidowanych jednostek zostały przekazane do 156 pułku w Pleszewie, który został przeformowany na etat nr 4/113.
30 września 1967 roku jednostka została przekształcona w 20 pułk artylerii przeciwpancernej.
Dowódcy brygady
ppłk Seweryn Niedzielski (AR)
Skład organizacyjny
Dowództwo 23 Brygady Artylerii Przeciwpancernej w Kaliszu (JW nr 2602)
110 pułk artylerii przeciwpancernej w Kaliszu
144 pułk artylerii przeciwpancernej w Jarocinie
156 pułk artylerii przeciwpancernej w Pleszewie
Etatowo brygada liczyła 1438 żołnierzy oraz 82 pracowników cywilnych. Uzbrojenie jednostki obejmowało 76 dział, w tym 22 armaty 100 mm BS-3, 26 armat przeciwpancerne 76 mm ZIS-3 oraz 26 armat przeciwpancernych ZIS-2.
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
Henryk Lis, Jacek Małkiewicz, Krystian Szymczak, Historia Garnizonu Pleszew, Wydawca 20 Pułk Artylerii Przeciwpancernej, Pleszew 15 sierpnia 1992 r.