221 Dywizja Bezpieczeństwa (niem. 221. Sicherungs-Division) to niemiecka jednostka taktyczna, która brała udział w inwazji na Związek Radziecki, głównie pełniąc funkcje okupacyjne.
Historia
Dywizja została utworzona 15 marca 1941 roku we Wrocławiu poprzez reorganizację 221 Dywizji Piechoty. Po ataku III Rzeszy na Związek Radziecki, pod koniec czerwca 1941 roku, jednostka została przeniesiona do Białegostoku, gdzie batalion policyjny 309 zainicjował masową eksterminację Żydów, mordując około 2000 osób w synagodze. Jej zadania obejmowały walkę z partyzantką, ochronę linii komunikacyjnych oraz obiektów wojskowych. Oddziały dywizji uczestniczyły również w likwidacji getta w Czerykowie. 7 listopada 1941 roku, we współpracy z Einsatzkommando 9, zlikwidowali około 1800 ludzi. Z danych 221 Dywizji Bezpieczeństwa wynika, że w ciągu 10 tygodni (od połowy września 1941 roku) zabiła 1746 partyzantów, ponosząc jedynie 18 strat własnych. W grudniu 1941 roku żołnierze dywizji brali udział w likwidacji getta w Klimowiczach, gdzie zamordowano około 800 Żydów.
W wyniku kontrofensywy Armii Czerwonej przeprowadzonej pod Moskwą, dywizja została skierowana na pierwszą linię frontu. Po wycofaniu z frontu w 1942 roku, powróciła do roli jednostki okupacyjnej, a sztab dywizji ulokowano w Homlu. W trakcie ofensywy o kryptonimie Bagration, prowadzonej przez Armię Czerwoną od 22 czerwca 1944 roku, jednostka została rozbita 28 czerwca w rejonie Mińska, a jej resztki zostały przydzielone do innych formacji.
Dowódcy dywizji
gen. por. Johann Pflugbeil (15 marca 1941 – 5 lipca 1942)
gen. por. Hubert Lendle (5 lipca 1942 – 1 sierpnia 1943, 5 września 1943 – marzec 1944)
gen. mjr Karl Böttger (1 sierpnia – 5 września 1943)
gen. por. Bogislav Graf von Schwerin (marzec – lipiec 1944)
Struktura organizacyjna
350 wzmocniony pułk piechoty
I batalion 8 pułku policyjnego
1 bateria 221 pułku artylerii
701 batalion ochrony
824 dywizyjny oddział łączności
1 i 2 kompanie 221 Reiter-Hundertschaft
221 oddział zaopatrzenia
45 sztab pułku Ochrony Krajowej
Przypisy
Bibliografia
Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.
Ben Shepherd: Żołnierze Hitlera. Armia niemiecka w Trzeciej Rzeszy. Oświęcim: 2017. ISBN 978-83-7889-539-8.
Linki zewnętrzne
Historia 221 Dywizji Bezpieczeństwa (jęz. angielski). axishistory.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
221 Dywizja Bezpieczeństwa (jęz. niemiecki)