21 września to 264. (w latach przestępnych 265.) dzień w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostało 101 dni.
== Święta ==
Osoby obchodzące imieniny: Aleksander, Bernardyna, Bożeciech, Daria, Euzebiusz, Hipolit, Hipolita, Ifigenia, Jonasz, Kastor, Konon, Marek, Mateusz, Maura, Melecjusz, Melisa, Pacyfik i Pamfil.
Święto Niepodległości obchodzą: Armenia, Belize, Malta.
Kościół Katolicki – Międzynarodowy Dzień Modlitwy o Pokój (obchodzone od 2004 roku).
Kościół Prawosławny – Narodzenie Najświętszej Bogurodzicy (jedno z 12 głównych świąt).
Międzynarodowe:
- Międzynarodowy Dzień Pokoju (obchodzone przez ONZ od 1981 roku, na poziomie międzynarodowym od 2002 roku).
- Światowy Dzień Orderu Uśmiechu (obchodzone przez Międzynarodową Kapitułę Orderu od 2003 roku).
- Światowy Dzień Choroby Alzheimera.
W Polsce obchodzimy Dzień Krajowej Administracji Skarbowej (dawniej Dzień Służby Celnej).
W Kościele katolickim wspomina się:
- bł. Marka z Modeny (dominikanin),
- św. Mateusza Apostoła i Ewangelistę.
== Wydarzenia w Polsce ==
- 1609 – W trakcie II wojny polsko-rosyjskiej polskie wojska przekroczyły rzekę Iwarę i skierowały się na Smoleńsk.
- 1678 – W Skwierzynie wybuchł wielki pożar.
- 1863 – W czasie powstania styczniowego miała miejsce porażka powstańców w bitwie pod Wejwerami.
- 1891 – W stoczni AG Vulcan Stettin zwodowano pancernik SMS „Brandenburg”.
- 1901 – Cesarz Austrii Franciszek Józef I nadał prawa miejskie ponad 670-letniej wsi Jaworzno.
- 1907 – Założono Kaszubskie Towarzystwo Ludoznawcze w Kartuzach.
- 1913 – Poświęcono katedrę Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Siedlcach.
- 1914 – I wojna światowa:
- Rozwiązano Legion Wschodni z powodu odmowy złożenia przysięgi na wierność cesarzowi Austrii Franciszkowi Józefowi I.
- Rozpoczęła się I rosyjska okupacja Rzeszowa.
- 1924 – Stefan Żeromski zakończył pracę nad powieścią „Przedwiośnie”.
- 1928 – Rozpoczął się czterodniowy strajk 10 tysięcy włókniarzy w Łodzi.
- 1931 – Państwowe Zakłady Inżynierii zawarły umowę licencyjną z firmą FIAT na produkcję samochodów osobowych i ciężarowych.
- 1938 – Rząd RP wystosował ultimatum do Czechosłowacji, żądając zwrotu części Zaolzia.
- 1939:
- Agresja ZSRR na Polskę: podczas obrony Grodna żołnierka Grażyna Lipińska uratowała rozpiętego na sowieckim czołgu kilkunastoletniego Tadeusza Jasińskiego, który zmarł na jej rękach.
- Kampania wrześniowa: z Warszawy ewakuowano drogą radzymińską 178 członków korpusu dyplomatycznego oraz 1200 cudzoziemców; po całodniowej obronie składów amunicyjnych w Palmirach w Puszczy Kampinoskiej polska załoga rozpoczęła odwrót na Warszawę.
- 1942 – Zakończyła się wielka akcja deportacyjna w warszawskim getcie.
- 1944:
- 52. dzień powstania warszawskiego: upadek Marymontu.
- Centralny Komitet Ludowy uznał Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego za rząd tymczasowy.
- Rozpoczęła się bitwa o Komańczę między Armią Czerwoną a Wehrmachtem.
- 1945 – Masowiec SS „Kraków” jako pierwszy polski statek po wojnie zawinął do zrujnowanego portu w Gdyni.
- 1946 – Krajowa Rada Narodowa uchwaliła plan trzyletni.
- 1951 – Udzielono oblotu szybowca SZD-8 Jaskółka.
- 1952 – W towarzyskim meczu na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie Polska pokonała 3:0 reprezentację NRD – był to pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy dla tej drużyny.
- 1958 – Bogusław Fornalczyk wygrał 15. Tour de Pologne.
- 1971 – Rozpoczął się proces członków antykomunistycznej organizacji „Ruch”.
- 1975:
- Spłonął Centralny Dom Dziecka w Warszawie.
- Tadeusz Mytnik zdobył 32. edycję wyścigu kolarskiego Tour de Pologne.
- 1978 – Premiera filmu „Spirala” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.
- 1980 – Po 31 latach przerwy Polskie Radio przeprowadziło transmisję mszy świętej (Msza Święta Radiowa).
- 1990 – Polska złożyła deklarację o przyjęciu obowiązkowej jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.
- 1997 – Akcja Wyborcza Solidarność wygrała wybory parlamentarne.
- 1998 – Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie uruchomiła indeks giełdowy MIDWIG.
- 2002 – W Warszawie otwarto Most Siekierkowski.
- 2004 – W Zatoce Gdańskiej miało miejsce trzęsienie ziemi o sile 5,0-5,3 w skali Richtera.
- 2014:
- Ostatni seans w warszawskim kinie „Femina”.
- W finale XVIII Mistrzostw Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn Polska pokonała Brazylię 3:1 w katowickim Spodku.
== Wydarzenia na świecie ==
- 37 – Cesarz rzymski Kaligula został ogłoszony przez senat rzymski Ojcem Ojczyzny.
- 454 – Cesarz rzymski Walentynian III zabił Aecjusza Flawiusza podczas audiencji.
- 687 – Wybrano antypapieża Paschalisa.
- 1024 – Żona króla Niemiec Konrada II Salickiego, Gizela Szwabska, została koronowana na królową Niemiec w Kolonii.
- 1217 – Estowie ponieśli klęskę w tzw. bitwie w dniu św. Mateusza z kawalerami mieczowymi.
- 1337 – Wojna szwajcarsko-austriacka: Szwajcarzy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Grynau.
- 1433 – Klęska husytów w bitwie pod Hiltersried (Bawaria).
- 1435 – Wojna stuletnia: podpisano układ w Arras, na mocy którego Burgundia zerwała sojusz z Anglią i przeszła na stronę Francji.
- 1457 – Założono Uniwersytet we Fryburgu.
- 1551 – Założono Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku.
- 1591 – Papież Grzegorz XIV zatwierdził zakon kamilianów.
- 1610 – W nocy z 20 na 21 września polskie wojska pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły do Moskwy podczas II wojny polsko-rosyjskiej.
- 1676 – Benedetto Odescalchi został wybrany na papieża, przyjmując imię Innocenty XI.
- 1721:
- Car Piotr I Wielki wydał dekret o utworzeniu portu wojskowego w Petersburgu.
- Poświęcono cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Tallinnie.
- 1731 – Topal Osman Pasza został wielkim wezyrem tureckim.
- 1745 – II powstanie jakobickie: powstańcy jakobińscy odnieśli zwycięstwo nad wojskami rządowymi w bitwie pod Prestonpans.
- 1765 – Barnaba Chiaramonti (przyszły papież Pius VII) przyjął święcenia kapłańskie.
- 1769 – Papież Klemens XIV ogłosił encykliki: „Decet quam maxime” (o korupcji wśród kleru) i „Inter multiplices” (o administrowaniu parafii).
- 1776 – W amerykańskim stanie Delaware wprowadzono konstytucyjny zakaz niewolnictwa.
- 1780 – Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: zdrajca Benedict Arnold przekazał Brytyjczykom mapę West Point.
- 1792 – Ludwik XVI został formalnie zdetronizowany przez francuski Konwent Narodowy; proklamowano I Republikę Francuską.
- 1794 – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriacko-sardyńskimi w I bitwie pod Dego.
- 1810 – Założono Uniwersytet Andyjski w wenezuelskiej Méridzie.
- 1818:
- Brytyjczycy zlikwidowali Imperium Marathów w Indiach.
- Założono pierwszą niemiecką osadę na południowym Kaukazie.
- 1839 – José Francisco Zelaya y Ayes został prezydentem Hondurasu.
- 1846 – Wojna amerykańsko-meksykańska: rozpoczęła się bitwa pod Monterrey.
- 1848 – Ernst von Pfuel został premierem Prus.
- 1849 – Cesarz Haiti Faustyn I ustanowił order Legii Honorowej.
- 1860 – II wojna opiumowa: klęska wojsk chińskich w bitwie na moście Baliqiao w Pekinie.
- 1869:
- Następca tronu Monako Albert Grimaldi poślubił brytyjską arystokratkę Marię Hamilton.
- Spłonął pierwszy gmach Semperoper w Dreźnie.
- 1887 – Austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (269) Justitia.
- 1894 – Założono niemiecki klub sportowy VfL Oldenburg.
- 1898 – W wyniku zamachu stanu obalono cesarza Chin Guangxu.
- 1899 – Założono niemiecki klub piłkarski Stuttgarter Kickers.
- 1901 – Włoski astronom Luigi Carnera odkrył planetoidę (478) Tergeste.
- 1902 – W czeskim Pilźnie zainaugurowano działalność Teatr Josefa Kajetána Tyla.
- 1903 – Całkowite zaćmienie słońca widoczne nad Oceanem Południowym i Antarktydą.
- 1906 – Na Broadwayu w Nowym Jorku zainaugurowano działalność nieistniejącego już Astor Theatre.
- 1908 – Założono luksemburski klub piłkarski Young Boys Diekirch.
- 1909 – Niemiecki astronom August Kopff odkrył planetoidę (693) Zerbinetta.
- 1910 – Założono austriacki klub piłkarski Wiener AF.
- 1912 – Założono argentyński klub piłkarski Estudiantes Río Cuarto.
- 1914 – Zwodowano portugalski niszczyciel NRP „Guadiana”.
- 1918 – I wojna światowa: wojska brytyjskie rozgromiły Turków w bitwie pod Megiddo.
- 1920:
- Irlandzka wojna o niepodległość: w odwecie za zabicie przez IRA dwóch brytyjskich policjantów, paramilitarna organizacja Black and Tans przeprowadziła rajd na miasto Balbriggan pod Dublinem, zabijając 2 osoby oraz paląc i plądrując ponad 50 domów i firm.
- Paul Deschanel, ze względów zdrowotnych, ustąpił ze stanowiska prezydenta Francji.
- Wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęły się rokowania pokojowe w Rydze.
- Założono Komunistyczną Partię Urugwaju.
- 1921 – W niemieckim Oppau (obecnie przedmieścia Ludwigshafen am Rhein) doszło do eksplozji w fabryce koncernu chemicznego BASF, w wyniku czego zginęło 561 osób, a ponad 2000 zostało rannych.
- 1924:
- We Włoszech otwarto Autostradę Jezior.
- Założono sekcję rugby klubu FC Barcelona.
- 1931 – Funt szterling został wycofany z systemu waluty złotej.
- 1933 – W Berlinie rozpoczął się proces oskarżonych o podpalenie Reichstagu.
- 1934 – W wyniku uderzenia tajfunu Muroto na japońskie wyspy Sikoku i Honsiu zginęło 3066 osób, a 13 184 zostały ranne.
- 1937:
- W Pradze odbył się pogrzeb pierwszego prezydenta Czechosłowacji Tomáša Masaryka.
- Wydano powieść J.R.R. Tolkiena „Hobbit, czyli tam i z powrotem”.
- 1938 – Od 682 do 800 osób zginęło w wyniku najpotężniejszego w historii uderzenia huraganu na region Nowej Anglii w USA.
- 1939:
- Abdallah Beyhum został premierem Libanu pod mandatem francuskim.
- Premier Rumunii Armand Călinescu został zastrzelony w Bukareszcie przez zamachowca z faszystowskiej Żelaznej Gwardii.
- Rząd Luksemburga, chroniąc neutralność kraju, zamknął anglojęzyczne Radio Luxembourg.
- 1941 – Dokonano oblotu amerykańskiego bombowca Boeing B-29 Superfortress.
- 1943 – Biszara al-Churi został wybrany przez parlament na prezydenta Libanu pod mandatem francuskim.
- 1944:
- Na froncie wschodnim stoczono bitwę nad jeziorem Porkuni między Estończykami służącymi w Waffen SS i organizacjach niepodległościowych a estońskimi czerwonoarmistami.
- Na froncie zachodnim, w ramach operacji „Market Garden”, 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa pod dowództwem gen. Stanisława Sosabowskiego przeprowadziła desant w holenderskiej miejscowości Driel.
- W kampanii włoskiej wojska alianckie zdobyły Rimini.
- Wojna na Pacyfiku: japoński statek „Hōfuku Maru”, przewożący 1289 alianckich jeńców wojennych, został zatopiony na Morzu Południowochińskim przez amerykańskie lotnictwo. Zginęło 1047 jeńców.
- 1949 – Powołano Ludową Polityczną Konferencję Konsultatywną Chin, pełniącą po proklamacji 1 października ChRL rolę parlamentu, a obecnie instytucji doradczej.
- 1950 – Amerykański Bell 47 był pierwszym śmigłowcem, który przeleciał nad Alpami.
- 1956 – W mieście León został postrzelony nikaraguański dyktator Anastasio Somoza García, który zmarł 29 września z odniesionych obrażeń.
- 1957:
- Olaf V został królem Norwegii.
- W pobliżu Azorów zatonął niemiecki żaglowiec „Pamir”, a 80 spośród 86 członków załogi zginęło.
- 1960 – W klinice w Portlandzie w stanie Oregon dr Albert Starr przeprowadził pierwszą udaną operację wszczepienia sztucznej zastawki serca.
- 1961 – Dokonano oblotu śmigłowca wielozadaniowego Boeing CH-47 Chinook.
- 1962 – Po 48 latach pobytu na emigracji rosyjski kompozytor i dyrygent Igor Strawiński przybył do Moskwy na zaproszenie Związku Kompozytorów Radzieckich.
- 1964 – Malta uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 1965 – Gambia, Malediwy i Singapur zostały członkami ONZ.
- 1969 – Podczas lądowania w mieście Meksyk rozbił się lecący z Chicago Boeing 727 linii Mexicana, w wyniku czego zginęło 27 spośród 118 osób na pokładzie.
- 1970:
- Hybrydowy balon Free Life (na ogrzane powietrze i hel) rozbił się podczas sztormu na wschód od Nowej Fundlandii podczas próby przelotu nad Atlantykiem, w wyniku czego zginął brytyjski pilot oraz amerykańskie małżeństwo.
- Premiera dwuczęściowego radzieckiego filmu „Zbrodnia i kara” w reżyserii Lwa Kulidżanowa.
- 1971:
- Bahrajn, Bhutan i Katar zostały członkami ONZ.
- Utworzono najstarszy estoński Park Narodowy Vilsandi.
- 1972 – Prezydent Filipin Ferdinand Marcos wprowadził w kraju stan wojenny, który trwał przez 9 lat.
- 1975 – Premiera amerykańskiego filmu „Pieskie popołudnie” w reżyserii Sidneya Lumeta.
- 1976:
- Chilijski opozycyjny polityk i dyplomata Orlando Letelier został zabity w Waszyngtonie przez agentów dyktatora Augusto Pinocheta.
- Seszele zostały członkiem ONZ.
- 1978 – Uchwalono nową konstytucję Nigerii.
- 1980:
- Admirał Bülent Ulusu został premierem Turcji.
- W Porcie lotniczym Atlanta – Hartsfield-Jackson otwarto największy na świecie terminal pasażerski.
- 1981 – Belize (jako Honduras Brytyjski) uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 1982 – Po raz pierwszy obchodzono Międzynarodowy Dzień Pokoju.
- 1984 – Brunei zostało członkiem ONZ.
- 1988 – Saw Maung został premierem Birmy.
- 1991 – Obywatele Armenii zdecydowali w referendum o odłączeniu się od ZSRR.
- 1992 – Meksyk i Stolica Apostolska wznowiły zerwane w 1867 roku stosunki dyplomatyczne.
- 1993:
- Abchascy separatyści zestrzelili gruziński samolot pasażerski Tu-134 z 27 osobami na pokładzie.
- Kryzys konstytucyjny w Rosji: prezydent Borys Jelcyn rozwiązał Radę Najwyższą, a ta w odwecie podjęła próbę odwołania go ze stanowiska.
- Ukazał się trzeci i ostatni studyjny album amerykańskiej grupy Nirvana – „In Utero”.
- 1995 – W hinduistycznych świątyniach na całym świecie figury bóstw pochłaniały ofiarowywane im mleko (tzw. „cud mleka”).
- 1998 – Królowa Hiszpanii Zofia i żona prezydenta RP Jolanta Kwaśniewska odsłoniły popiersie Fryderyka Chopina, upamiętniające jego pobyt w Valldemossie na Majorce.
- 1999 – 2415 osób zginęło, 29 uznano za zaginionych, a ponad 11 tysięcy zostało rannych w trzęsieniu ziemi na Tajwanie.
- 2001:
- Odbył się koncert charytatywny „America: A Tribute to Heroes”, poświęcony pamięci ofiar zamachów z 11 września.
- W wyniku eksplozji w zakładach chemicznych w Tuluzie we Francji zginęło 30 osób, a ponad 2200 zostało rannych.
- 2004:
- W Dubaju rozpoczęto budowę wieżowca Burdż Chalifa.
- W obwodzie królewieckim miało miejsce trzęsienie ziemi, które było odczuwalne także w Polsce, Czechach, na Litwie, Białorusi i w Rumunii.
- 2009:
- 11 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Bhutanie.
- 8 żołnierzy filipińskich zginęło w ataku islamskich rebeliantów na wyspie Jolo.
- Obalony i wypędzony z Hondurasu były prezydent Manuel Zelaya potajemnie wrócił do stolicy kraju Tegucigalpy, gdzie schronił się w ambasadzie Brazylii.
- 2011 – Po 31 latach działalności rozwiązała się amerykańska grupa rockowa R.E.M.
- 2013 – W stolicy Kenii, Nairobi, somalijscy terroryści z ugrupowania Asz-Szabab wdarli się do centrum handlowego Westgate Mall, gdzie wzięli zakładników. Kryzys trwał do 24 września, kiedy obiekt został odbity przez siły bezpieczeństwa. Łącznie zginęło 71 osób, a 175 zostało rannych.
- 2014 – Papież Franciszek przybył z 11-godzinną wizytą do Tirany.
- 2015 – W wyniku wybuchu samochodu pułapki w stolicy Somalii Mogadiszu zginęło kilkanaście osób. Wśród ofiar był między innymi Abdulcadir Gabeire Farah, prezes Fundacji dla Somalii z polskim obywatelstwem.
- 2018 – Po śmierci prezydenta Wietnamu Trần Đại Quanga, wiceprezydent Đặng Thị Ngọc Thịnh objęła urząd prezydenta.
== Eksploracja kosmosu ==
- 1968 – Radziecka sonda Zond 5 powróciła na Ziemię po okrążeniu Księżyca.
- 1974 – Amerykańska sonda Mariner 10 wykonała drugi przelot obok Merkurego.
- 2003 – Amerykańska sonda kosmiczna Galileo spłonęła w atmosferze Jowisza.
== Urodzili się ==
- 1051 – Berta Sabaudzka, niemiecka królowa i cesarzowa (zm. 1087)
- 1371 – Fryderyk I, burgrabia Norymbergi, margrabia-elektor Brandenburgii (zm. 1440)
- 1407 – Leonello d’Este, senior Ferrary i Modeny (zm. 1450)
- 1411 – Ryszard Plantagenet, książę Yorku (zm. 1460)
- 1415 – Fryderyk III Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (zm. 1493)
- 1428 – Jingtai, cesarz Chin (zm. 1457)
- 1452 – Girolamo Savonarola, włoski kaznodzieja, florencki reformator, działacz religijny (zm. 1498)
- 1457 – Jadwiga Jagiellonka, królewna polska, księżniczka litewska, księżna bawarska (zm. 1502)
- 1477 – Matthäus Zell, niemiecki teolog luterański (zm. 1548)
- 1559 – Cigoli, włoski malarz (zm. 1613)
- 1562 – Wincenty I Gonzaga, książę Mantui i Montferratu (zm. 1612)
- 1571 – Alfons z Navarrete, hiszpański dominikanin, męczennik, błogosławiony (zm. 1617)
- 1622 – Stanisław Solski, polski jezuita, architekt, matematyk (zm. 1701)
- 1638 – Philippe de Courcillon, francuski markiz, wojskowy, dyplomata, pamiętnikarz, poeta, wielki mistrz Połączonych Zakonów św. Łazarza z Jerozolimy i Najświętszej Marii Panny z Góry Karmel (zm. 1720)
- 1640 – Filip I Burbon-Orleański, książę Orleanu (zm. 1701)
- 1645 – Louis Jolliet, francuski podróżnik, odkrywca (zm. 1700)
- 1689 – Jan Klemens Branicki, wojewoda krakowski, hetman wielki koronny (zm. 1771)
- 1705 – (data chrztu) Dick Turpin, angielski zbójnik (zm. 1739)
- 1708 – Antioch Kantemir, rosyjski poeta, dyplomata pochodzenia mołdawskiego (zm. 1744)
- 1722 – Gizela Agnieszka, księżniczka Anhalt-Köthen, księżna Anhalt-Dessau (zm. 1751)
- 1726 – Jovan Rajić, serbski pisarz, historyk, pedagog (zm. 1801)
- 1727 – Francesco Bartolozzi, włoski grawer (zm. 1815)
- 1732 – Franciszek Wielopolski, polski ziemianin, polityk, prezydent Krakowa, marszałek nadworny koronny (zm. 1809)
- 1737 – Francis Hopkinson, amerykański polityk (zm. 1791)
- 1739 – Maria Franciszka Dorota, infantka portugalska (zm. 1771)
- 1755 – Charles Pictet de Rochemont, szwajcarski agronom, polityk, dyplomata (zm. 1824)
- 1756 – (lub 23 września) John Loudon McAdam, szkocki inżynier, wynalazca (zm. 1836)
- 1757 – James Jackson, amerykański polityk, senator (zm. 1806)
- 1760 – Roman von Anrep, rosyjski generał (zm. 1807)
- 1766 – Maurice-Marie-Matthieu Garrigou, francuski duchowny katolicki, Sługa Boży (zm. 1852)
- 1769 – Leonard Duphot, francuski generał (zm. 1797)
- 1778 – Carl Ludwig Koch, niemiecki przyrodnik (zm. 1857)
- 1780 – Bror Cederström, szwedzki baron, generał (zm. 1877)
- 1784:
- Carl Thomas Mozart, austriacki pianista (zm. 1858)
- Joaquina Téllez-Girón y Pimentel, hiszpańska arystokratka (zm. 1851)
- 1788 – Margaret Taylor, amerykańska pierwsza dama (zm. 1852)
- 1791 – István Széchenyi, węgierski arystokrata, polityk, pisarz, przedsiębiorca (zm. 1860)
- 1792 – Johann Peter Eckermann, niemiecki poeta, prozaik (zm. 1854)
- 1799 – Carl Heinrich Studt, niemiecki architekt (zm. 1889)
- 1801 – Moritz Hermann Jacobi, rosyjski elektromechanik, fizyk pochodzenia niemiecko-żydowskiego (zm. 1874)
- 1803 – Jan Kanty Wołowski, polski prawnik, wykładowca akademicki, urzędnik pochodzenia żydowskiego (zm. 1864)
- 1807 – Joanna Ostaszewska, polska szlachcianka, posiadaczka ziemska (zm. 1849)
- 1817 – Maria Merkert, niemiecka zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety, błogosławiona (zm. 1872)
- 1818 – Piotr Néron, francuski misjonarz, męczennik, święty (zm. 1860)
- 1819 – Ludwika Burbon, księżna i regentka Parmy (zm. 1864)
- 1827:
- Engelbert Kolland, austriacki franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony (zm. 1860)
- Konstanty Romanow, wielki książę Rosji, generał, namiestnik i prezes Rady Stanu Królestwa Kongresowego (zm. 1892)
- 1829:
- Adam Pajgert, polski poeta, tłumacz (zm. 1872)
- Auguste Toulmouche, francuski malarz (zm. 1890)
- 1837 – Piotr Lesgaft, rosyjski lekarz, chirurg, anatom, pedagog (zm. 1909)
- 1840 – Murad V, sułtan Imperium Osmańskiego (zm. 1904)
- 1842:
- Abdülhamid II, sułtan Imperium Osmańskiego (zm. 1918)
- Louis-Charles Malassez, francuski lekarz, biolog (zm. 1909)
- 1843 – John Wordsworth, brytyjski duchowny anglikański, biskup Salisbury (zm. 1911)
- 1845 – Ernest August, następca tronu Hanoweru, książę Cumberland i Teviotdale, hrabia Armagh (zm. 1923)
- 1848 – Maria Izabela Orleańska, infantka hiszpańska, hrabina Paryża (zm. 1919)
- 1849:
- Edmund Gosse, brytyjski poeta (zm. 1928)
- Max Runge, niemiecki ginekolog (zm. 1909)
- 1850:
- Grzegorz VII, grecki duchowny prawosławny, patriarcha Konstantynopola (zm. 1924)
- Jan Hanuš Sitt, czeski skrzypek, kompozytor, dyrygent, pedagog (zm. 1922)
- William M. Treloar, amerykański polityk (zm. 1935)
- 1853:
- Heike Kamerlingh-Onnes, holenderski fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1926)
- Edmund Blair Leighton, brytyjski malarz (zm. 1922)
- 1862 – Leonid Blumenau, rosyjski neurolog, neuroanatom, wykładowca akademicki, poeta (zm. 1931)
- 1866:
- Charles Nicolle, francuski bakteriolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1936)
- Wiktor Staniewicz, polski matematyk, wykładowca akademicki (zm. 1932)
- Herbert George Wells, brytyjski pisarz science fiction (zm. 1946)
- 1867 – Henry Stimson, amerykański prawnik, polityk (zm. 1950)
- 1868 – Olga Knipper, rosyjska aktorka (zm. 1959)
- 1869:
- Carlo Airoldi, włoski robotnik, biegacz długodystansowy (zm. 1929)
- Konrad Gburkowski, polski duchowny katolicki, filomata pomorski (zm. 1927)
- 1870:
- Mateo Múgica y Urrestarazu, hiszpański duchowny katolicki, biskup Vitorii narodowości baskijskiej (zm. 1968)
- Sascha Schneider, niemiecki malarz (zm. 1927)
- Armin Tschermak, austriacki fizjolog, wykładowca akademicki (zm. 1952)
- 1871 – Melecjusz IV Metaksakis, grecki duchowny prawosławny, patriarcha Konstantynopola i Aleksandrii (zm. 1935)
- 1872:
- Edward Okuń, polski malarz, ilustrator (zm. 1945)
- Maurycy Urstein, polski psychiatra, neurolog pochodzenia żydowskiego (zm. 1940)
- Henry Wilde, brytyjski marynarz (zm. 1912)
- 1874:
- Shunsō Hishida, japoński malarz (zm. 1911)
- Gustav Holst, brytyjski kompozytor, puzonista, pedagog (zm. 1934)
- 1876 – Julio González, hiszpański malarz, rzeźbiarz (zm. 1942)
- 1878 – Clara Westhoff, niemiecka rzeźbiarka (zm. 1954)
- 1882 – Eliasz od Pomocy NMP Nieves Castillo, meksykański augustianin, męczennik, błogosławiony (zm. 1928)
- 1883 – Józef Czempiel, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
- 1886 – Bolesław Kropaczek, polski geolog (zm. 1914)
- 1888 – Jerzy Mieczysław Rupniewski, polski malarz (zm. 1950)
- 1889 – Stanisław Nowakowski, polski dziennikarz, działacz społeczny (zm. 1942)
- 1890:
- Antal Mally, węgierski piłkarz, trener (zm. 1958)
- Michał Wyszyński, polski duchowny katolicki, profesor prawa kanonicznego i teologii (zm. 1972)
- 1891 – Kazimierz Suski de Rostwo, polski podpułkownik kawalerii, jeździec sportowy (zm. 1974)
- 1894:
- Tichon Chwiesin, radziecki dowódca wojskowy, polityk (zm. 1938)
- Tadeusz Fabiański, polski legionista, dziennikarz (zm. 1972)
- Harry Liversedge, amerykański lekkoatleta, kulomiot, generał brygadier (zm. 1951)
- Siergiej Łukin, radziecki polityk (zm. 1948)
- Werner Preuss, niemiecki pilot wojskowy, as myśliwski (zm. 1919)
- 1895:
- Juan de la Cierva, hiszpański konstruktor lotniczy, pilot (zm. 1936)
- Tadeusz Danilewicz, polski major, członek NOW i NSZ, komendant główny NZW (zm. 1972)
- Edmund Mikulaszek, polski mikrobiolog, wykładowca akademicki (zm. 1978)
- 1896:
- Konstantin Blinkow, rosyjski piłkarz, trener (zm. 1947)
- Walter Breuning, amerykański superstulatek (zm. 2011)
- 1897:
- Zajnietdin Achmietzianow, radziecki kapral (zm. 1990)
- Mario Lertora, włoski gimnastyk (zm. 1939)
- 1898:
- Eugène Dabit, francuski pisarz (zm. 1936)
- Wilhelm Heerde, niemiecki rzeźbiarz, polityk nazistowski (zm. 1991)
- Asen Kantardżiew, bułgarski oficer rezerwy, naukowiec, wykładowca akademicki, publicysta, polityk, działacz nacjonalistyczny, emigrant (zm. 1981)
- Andriej Miszczenko, radziecki generał major (zm. 1952)
- Edgar Schlotz, niemiecki pilot wojskowy, as myśliwski (zm. 1918)
- 1899:
- Nikołaj Annienkow, rosyjski aktor, pedagog (zm. 1999)
- Esna Boyd, australijska tenisistka (zm. 1966)
- Maurice Delvart, francuski lekkoatleta, sprinter (zm. 1986)
- Juliusz Paweł Schauder, polski matematyk, wykładowca akademicki pochodzenia żydowskiego (zm. 1943)
- 1900:
- Sarkis Martirosjan, radziecki generał-lejtnant (zm. 1984)
- Pawieł Mironow, radziecki generał-lejtnant (zm. 1969)
- 1901:
- Antonio Dino Galvão, brazylijski piłkarz (zm. 1993)
- Clarence Houser, amerykański lekkoatleta, dyskobol i kulomiot (zm. 1994)
- Jerzy Lanc, polski pedagog, działacz społeczny (zm. 1932)
- Pawieł Własow, radziecki przemysłowiec (zm. 1987)
- 1902:
- Marie Čermínová, czeska malarka awangardowa (zm. 1980)
- Luis Cernuda, his