21 batalion saperów (21 bsap)
21 batalion saperów (21 bsap) to jednostka saperów Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, która brała udział w kampanii wrześniowej.
Jednostka ta nie była częścią pokojowej struktury armii. Powstała w 1939 roku w wyniku przekształcenia 5 batalionu saperów z Krakowa.
Formowanie i działania
W dniu 24 kwietnia 1939 roku, 5 batalion saperów w trybie alarmowym utworzył batalion saperów dla 21 Dywizji Piechoty Górskiej. W skład 21 baonu saperów wchodziły: dowództwo batalionu, dwie kompanie liniowe po cztery plutony, jedna kompania zmotoryzowana, pluton minerski, pluton transportowy oraz kolumna saperska. 8 maja 1939 roku, 21 baon saperów, w składzie: dowództwo baonu, 1 kompania saperów oraz 3 kompania zmotoryzowana, osiągnął gotowość bojową i wyruszył transportem kolejowym na Śląsk, aby rozpocząć prace saperskie. Z kolei 25 sierpnia 1939 roku, dowództwo batalionu, 2 kompania saperów oraz kolumna saperska również osiągnęły gotowość bojową i udały się na Śląsk transportem kolejowym.
Struktura i obsada personalna
W skład obsady personalnej we wrześniu 1939 roku wchodzili:
Dowództwo batalionu
- Dowódca – mjr Maksymilian Orłowski
- Zastępca dowódcy – ppor. rez. Władysław Patek
- Adiutant – ppor. rez. inż. Patek
- Oficer materiałowy – ppor. Wojciech Zippel († 1940 Katyń)
- Oficer płatnik – ppor. rez. Koch
1 kompania saperów – kpt. Zygmunt Wincenty Konopka
- Szef kompanii – sierż. Kmiecik
2 kompania saperów – por. Jerzy Jarecki
- Dowódca plutonu – ppor. rez. Kania Stanisław
- Dowódca plutonu – ppor. rez. inż. Matlak
- Dowódca plutonu – ppor. rez. Wojciechowski
3 zmotoryzowana kompania saperów – kpt. inż. Jan Szaciłło
- Dowódca plutonu – ppor. Twardowski Feliks
- Szef kompanii – sierż. Miernik
Kolumna saperska – ppor. rez. Marian Matlak
Kolumna pontonowa – ppor. rez. Witold Pirszel
Przypisy
Bibliografia
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Adam Szugajew „Saperzy w służbie Polsce” Londyn 1985 r.
Cutter Zdzisław. Mobilizacja wojsk saperskich we wrześniu 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3, s. 5-33, 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
