Wydarzenia literackie w 2009 roku.
== Wydarzenia ==
=== Polska ===
W dniach od 21 do 24 maja w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie miały miejsce 54. Międzynarodowe Targi Książki, których gościem honorowym była Rada Europy.
W tym roku powstało także nowe wydawnictwo Czerwone i Czarne.
== Proza beletrystyczna i literatura faktu ==
=== Język polski ===
==== Pierwsze wydania ====
Joanna Bator – Piaskowa Góra (Wydawnictwo W.A.B.)
Miron Białoszewski – Chamowo (Wydawnictwo W.A.B.)
Szymon Bogacz – Koło kwintowe (Wydawnictwo W.A.B.)
Olgierd Budrewicz – Z Polską w sercu (Świat Książki)
Anna Brzezińska – Letni deszcz. Sztylet (Runa)
Marcin Ciszewski – www.1944.waw.pl (SOL)
Jakub Ćwiek – Ofensywa szulerów (Runa)
Eugeniusz Dębski – Ostatnia przygoda (Fabryka Słów)
Marek Edelman – I była miłość w getcie (Świat Książki)
Zbigniew Górniak – Siostra i byk (W.A.B.)
Maciej Guzek – Trzeci Świat (Runa)
Barbara Kaczyńska – Złowrogi sześcian (Sa Dragonera)
Anna Kańtoch – Przedksiężycowi, tom 1 (Fabryka Słów)
Mariusz Kaszyński – Martwe światło (Runa)
Aleksandra Klich – Cały ten Kutz: Biografia niepokorna (Znak)
Katarzyna Kobylarczyk – Baśnie z bloku cudów: reportaże nowohuckie (Wydawnictwo Jagiellonia)
Krzysztof Kochański – Drzwi do piekła (Runa)
Rafał Kosik
Felix, Net i Nika oraz Orbitalny Spisek 2: Mała Armia (Powergraph)
Felix, Net i Nika oraz Trzecia Kuzynka (Powergraph)
Maja Lidia Kossakowska – Zbieracz burz, tom 1 (Fabryka Słów)
Antonina Kozłowska – Czerwony rower (Wydawnictwo Otwarte)
Marek Krajewski i Mariusz Czubaj – Róże cmentarne (W.A.B.)
Stanisław Lem
Człowiek z Marsa. Opowiadania młodzieńcze. Wiersze (Agora SA)
Sknocony kryminał (Agora SA)
Konrad T. Lewandowski – Bursztynowe Królestwo (Wydawnictwo Dolnośląskie)
Antoni Libera – Godot i jego cień (Znak)
Ewa Lipska – Sefer (Wydawnictwo Literackie)
Waldemar Łysiak – 4 czyli operacja Sandbox
Andrzej Maleszka – Magiczne drzewo. Czerwone krzesło (Znak)
Anna Milewska – Życie z Zawadą (Łośgraf)
Sławomir Młynarczyk – Berber (Zysk i S-ka)
Mirosław Nahacz – Niezwykłe przygody Roberta Robura (Prószyński i S-ka)
Marek Nowakowski – Syjoniści do Syjamu. Zapiski z lat 1967–1968 (Świat Książki)
Anna Onichimowska – Trzecie oko (W.A.B.)
Marek Oramus – Kankan na wulkanie (Prószyński i S-ka)
Łukasz Orbitowski – Święty Wrocław (Wydawnictwo Literackie)
Rafał W. Orkan – Głową w mur (Fabryka Słów)
Łukasz Ossoliński – Rzecz o hetmanie Wyhowskim (Prószyński i S-ka)
Ewa Maria Ostrowska
Abonent chwilowo niedostępny (Wydawnictwo Skrzat)
Bez wybaczenia (Wydawnictwo Skrzat)
Jacek Pałkiewicz – Amazonka: Zagadka źródła królowej rzek (Zysk i S-ka)
Piotr Paziński – Pensjonat (Wydawnictwo Nisza)
Tomasz Piątek – Morderstwo w La Scali (W.A.B.)
Jacek Piekara – Charakternik (Fabryka Słów)
Andrzej Pilipiuk – Oko Jelenia: Pan Wilków (Fabryka Słów)
Katarzyna Pisarzewska – Koncert Łgarzy (Świat Książki)
Krzysztof Piskorski – Zadra, tom 2 (Runa)
Michał Protasiuk – Struktura (Wydawnictwo Dolnośląskie)
Adam Przechrzta – Chorągiew Michała Archanioła (Fabryka Słów)
Marcin Przybyłek – Gamedec. Zabaweczki. Sztorm (SuperNOWA)
Eustachy Rylski – Po śniadaniu (Świat Książki)
Magdalena Salik – Gildia Hordów. Doliny mroku, tom 1 (Runa)
Hanna Samson – Flesz. Zbiorowy akt popświadomości
Andrzej Sapkowski – Żmija (SuperNOWA)
Andrzej Stasiuk – Taksim (Wydawnictwo Czarne)
Olga Tokarczuk – Prowadź swój pług przez kości umarłych (Wydawnictwo Literackie)
Robert M. Wegner – Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Północ – Południe (Powergraph)
Wiesław Waszkiewicz – Much i Dateria (SuperNOWA)
Monika Witkowska – Kurs na Horn: Dziennik z rejsu (Prószyński i S-ka)
Adam Zalewski – Rowerzysta (Grasshopper)
Dariusz Żukowski – Miłość morderców (Znak)
==== Tłumaczenia ====
Inio Asano – Solanin (ソラニン) – Tom 1
Rachel Caine
Przeklęty dom (Glass Houses)
Bal umarłych dziewczyn (The Dead Girls’ Dance)
Nocna aleja (Midnight Alley)
Maskarada szaleńców (Feast of Fools)
Jaroslav Hašek – Losy dobrego żołnierza Szwejka czasu wojny światowej, przeł. Antoni Kroh
Bohumil Hrabal – Balony mogą wzlecieć (Balony mohou vzlétnout)
Jiří Kratochvil – Leż, bestio! (Lehni, bestie, przeł. Jan Stachowski)
Zoran Krušvar – Wykonawcy Bożego Zamysłu (Izvrsitelje nauma Gospodnjeg, przeł. Agnieszka Żuchowska-Arent)
Sándor Márai – Pokój na Itace (Béke Ithakabán, przeł. Irena Makarewicz)
Stephenie Meyer – Przed świtem (Breaking Dawn)
Vladimir Nabokov – Ada albo Żar (Ada or Ardor: A Family Chronicle, przeł. Leszek Engelking)
Mari Okazaki – Suppli (サプリ) – Tom 7 i 8
Natsume Ono – Ristorante Paradiso (リストランテ・パラディーゾ)
Ota Pavel – Bajka o Raszku (Pohádka o Raškovi)
Jeff VanderMeer – Podziemia Veniss (Veniss Underground)
Carlos Ruiz Zafón – Marina, przeł. Katarzyna Okrasko i Carlos Marrodán Casas
Micheal Grant – GONE: Zniknęli, przeł. Jacek Drewnowski – Tom 1
Yōko Tawada – Fruwająca dusza, przeł. Barbara Słomka (Hikon)
=== Pozostałe języki ===
Cecelia Ahern – Pamiętnik z przyszłości (The Book of Tomorrow)
Mitch Albom – Miej trochę wiary (Have a Little Faith)
Yeniva Fernández – Pułapki dla nierozważnych (Trampas para incautos)
Ludovic Hubler – Le monde en stop
Sophie Kinsella – Miłość w stylu retro (Twenties girl)
Vladimir Nabokov – Oryginał Laury (The Original of Laura)
Mari Okazaki – Suppli (サプリ) – Tom 8 i 9
Jáchym Topol – Przez zimny kraj (Chladnou zemi)
== Wywiady ==
== Dzienniki, autobiografie, pamiętniki ==
== Eseje, szkice i felietony ==
== Dramaty ==
=== Język polski ===
==== Pierwsze wydania ====
Tadeusz Słobodzianek – Nasza klasa
== Poezja ==
=== Język polski ===
==== Pierwsze wydania ====
Juliusz Erazm Bolek – Sens-or
Maria Cyranowicz – den.presja
Maria Cyranowicz, Joanna Mueller, Justyna Radczyńska (red.) – Solistki. Antologia poezji kobiet (1989 – 2009)
Mariusz Grzebalski – Niepiosenki („Biuro Literackie”)
Jerzy Jarniewicz – Makijaż („Biuro Literackie”)
Ryszard Krynicki – Wiersze wybrane (a5)
Małgorzata Lebda – Tropy (Zeszyty Poetyckie)
Joanna Lech – Zapaść (Oddział Łódzki Stowarzyszenia Pisarzy Polskich)
Piotr Matywiecki
Powietrze i czerń (Wydawnictwo Literackie)
Zdarte okładki („Biuro Literackie”)
Jan Polkowski – Cantus (a5)
Piotr Sommer – Rano na ziemi (WBPiCAK)
Andrzej Szuba – Strzępy wybrane (Miniatura)
Wisława Szymborska – Tutaj (Znak)
Marcin Świetlicki – Niskie pobudki (EMG)
Adam Zagajewski – Niewidzialna ręka (Znak)
==== Tłumaczenia ====
Ostap Sływynski – Ruchomy ogień, przeł. Bohdan Zadura („Biuro Literackie”)
William Carlos Williams – Spóźniony śpiewak, wybór i przekład Julia Hartwig („Biuro Literackie”)
==== Antologie dzieł tłumaczonych ====
Grzegorz Łatuszyński – Słowa, które nie śpią. Antologia poezji czarnogórskiej XX wieku (Oficyna Wydawnicza „Agawa”)
=== Pozostałe języki ===
Karol Chmel – Chiaroscuro. Poznámky, opisy, palimpsesty (Chiaroscuro. Zapiski, opisy, palimpsesty, Ivanka pri Dunaji, F.R.&G.)
== Prace naukowe i biografie ==
=== Język polski ===
Anna Czabanowska-Wróbel – Złotnik i śpiewak. Poezja Leopolada Staffa i Bolesława Leśmiana w kręgu modernizmu (Universitas)
Ilona Gwóźdź-Szewczenko – Futuryzm w czeskim pejzażu literackim (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego)
Hanna Ratuszna – „Błysk obrazu” – z zagadnień krótkich form narracyjnych w literaturze Młodej Polski (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika)
Marcin Telicki – Poetycka antropologia Julii Hartwig (Wydawnictwo Poznańskie)
Wokół reportażu podróżniczego. Tom 3. Lucjan Wolanowski (1920-2006). Studia – szkice – materiały (pod red. Dariusza Rotta i Mariusza Kubika) (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego)
== Zmarli ==
1 stycznia – Johannes Mario Simmel, austriacki pisarz (ur. 1924)
2 stycznia – Inger Christensen, duńska pisarka, poetka i eseistka (ur. 1935)
3 stycznia – Wincenty Różański, polski poeta (ur. 1938)
8 stycznia – Ziemowit Fedecki, polski pisarz i tłumacz literatury pięknej (ur. 1923)
11 stycznia – Milan Rúfus, słowacki poeta (ur. 1928)
12 stycznia
Alija Dukanović, chorwacki krytyk literacki i tłumacz literatury pięknej, który mieszkał w Polsce (ur. 1926)
Joanna Guze, polska tłumaczka (ur. 1917)
13 stycznia – Hortense Calisher, amerykańska pisarka (ur. 1911)
18 stycznia – Grigore Vieru, mołdawski poeta (ur. 1935)
23 stycznia – Adam Nasielski, polski pisarz i kryminolog (ur. 1911)
27 stycznia – John Updike, amerykański pisarz, poeta, nowelista (ur. 1932)
3 lutego – Pawło Zahrebelny, ukraiński pisarz (ur. 1924)
4 lutego – Witold Zalewski, polski pisarz, publicysta, scenarzysta, reportażysta (ur. 1921)
10 lutego – Jan Błoński, polski historyk literatury, krytyk literacki, eseista, tłumacz (ur. 1931)
11 lutego – Witold Filler, polski pisarz, satyryk (ur. 1931)
18 lutego – At-Tajjib Salih, sudański pisarz (ur. 1929)
19 lutego – Stefan Szymutko, polski eseista, historyk literatury XX w. (ur. 1958)
25 lutego – Philip José Farmer, amerykański pisarz science fiction i fantasy (ur. 1918)
3 marca – Kazimierz Hoffman, polski poeta i wieloletni dziennikarz (ur. 1928)
25 marca – Andrzej Trepka, polski pisarz s-f (ur. 1923)
13 kwietnia – Stefan Brecht, amerykański poeta niemieckiego pochodzenia (ur. 1924)
14 kwietnia – Maurice Druon, francuski pisarz (ur. 1918)
15 kwietnia – Giano Accame, włoski pisarz (ur. 1928)
17 kwietnia – Wiktor Paskow, bułgarski pisarz, dramaturg (ur. 1949)
19 kwietnia – J.G. Ballard, brytyjski pisarz, nowelista, eseista (ur. 1930)
23 kwietnia – Józef Szczawiński, polski poeta (ur. 1924)
24 kwietnia – Florian Nieuważny, polski eseista, badacz literatury rosyjskiej i ukraińskiej (ur. 1929)
25 kwietnia – Jadwiga Żylińska, polska pisarka (ur. 1910)
26 kwietnia – Maria Dernałowicz, polska historyk literatury, badaczka i edytorka twórczości Adama Mickiewicza (ur. 1928)
28 kwietnia – U.A. Fanthorpe, brytyjska poetka (ur. 1929)
17 maja – Mario Benedetti, urugwajski pisarz, poeta (ur. 1920)
31 maja – Kamala Das Suraiya, indyjska poetka i pisarka (ur. 1934)
2 czerwca – David Eddings, amerykański pisarz fantasy (ur. 1931)
8 czerwca – Harold Norse, amerykański poeta i pisarz (ur. 1916)
11 czerwca – Gieorgij Wajner, rosyjski pisarz (ur. 1938)
4 lipca – Marta Tomaszewska, polska pisarka dla dzieci i młodzieży (ur. 1933)
6 lipca – Wasilij P. Aksionow, rosyjski prozaik i autor opowiadań (ur. 1932)
17 lipca – Leszek Kołakowski, polski filozof i literat (ur. 1927)
19 lipca – Frank McCourt, amerykański pisarz (ur. 1930)
25 lipca – Stanley Middleton, angielski pisarz (ur. 1919)
6 sierpnia – W.S. Rendra, indonezyjski dramaturg i poeta (ur. 1935)
10 sierpnia – Josef Burg, ukraiński pisarz żydowskiego pochodzenia (ur. 1912)
27 sierpnia – Siergiej Michałkow, rosyjski poeta i bajkopisarz (ur. 1913)
4 września – Keith Waterhouse, brytyjski pisarz (ur. 1929)
11 września – Jim Carroll, amerykański pisarz, poeta, wokalista (ur. 1949)
12 września – Aleksander Ziemny, polski poeta, prozaik, reportażysta, tłumacz literatury pięknej (ur. 1924)
27 września – William Safire, amerykański dziennikarz i nowelista (ur. 1929)
29 września – Anu Kaipainen, fińska powieściopisarka, poetka i scenarzystka (ur. 1933)
5 października – Mira Jaworczakowa, polska autorka książek dla dzieci i młodzieży (ur. 1917)
6 października – Raymond Federman, amerykański pisarz pochodzenia żydowskiego (ur. 1928)
9 października – Jacques Chessex, szwajcarski pisarz (ur. 1934)
1 listopada – Alda Merini, włoska poetka, aforystka i pisarka (ur. 1931)
3 listopada – Francisco Ayala, hiszpański pisarz, eseista i tłumacz (ur. 1906)
6 listopada – Nikos Chadzinikolau, polski pisarz greckiego pochodzenia, poeta, prozaik, tłumacz (ur. 1935)
18 listopada – Anna Kołyszko, polska tłumaczka literatury angielskiej i amerykańskiej (ur. 1953)
20 listopada – Kristina Brenk, słoweńska pisarka i tłumaczka (ur. 1911)
29 listopada – Robert Holdstock, brytyjski pisarz fantasy (ur. 1948)
30 listopada – Milorad Pavić, serbski poeta, prozaik, tłumacz i historyk literatury (ur. 1929)
10 grudnia – Dilip Chitre, indyjski poeta (ur. 1938)
25 grudnia
Tytus Karpowicz, polski pisarz dla dzieci i młodzieży, autor książek o tematyce przyrodniczo-podróżniczej (ur. 1915)
Carlo Sgorlon, włoski pisarz (ur. 1930)
== Nagrody ==
Europejska Nagroda Literacka – Jacek Dukaj za Lód
Feniks (nagroda SWK) – Leon Knabit
Gwarancje Kultury TVP Kultura – Dariusz Czaja za Lekcje Ciemności
International IMPAC Dublin Literary Award – Michael Thomas za Man Gone Down
Nagroda Angelus – Josef Škvorecký za powieść Przypadki inżyniera ludzkich dusz
Nagroda Bookera – Hilary Mantel, za W komnatach Wolf Hall (Wolf Hall)
Nagroda Bursztynowego Motyla im. Arkadego Fiedlera – Kinga Choszcz za Moja Afryka (pośmiertnie)
Nagroda Cervantesa – José Emilio Pacheco
Nagroda Franza Kafki – Peter Handke
Nagroda Goncourtów – Marie NDiaye
Nagroda im. Jana Długosza – Teresa Chylińska za Karol Szymanowski i jego epoka
Nagroda Jerozolimska – Haruki Murakami
Nagroda Juliusza Słowackiego – Dawid Jung, za fragment „Poematu o mówieniu prawdy”
Nagroda Kościelskich – Tadeusz Dąbrowski
Nagroda literacka im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego – Serhij Żadan
Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza – Bronisław Wildstein
Nagroda Nike – Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
Nagroda Nobla – Herta Müller
Nagroda Pulitzera (literatura) – Elizabeth Strout za Okruchy codzienności
Nagroda Vilenica – Claudio Magris
T.S. Eliot Prize – Philip Gross za The Water Table
Wrocławska Nagroda Poetycka „Silesius”
Za całokształt twórczości – Stanisław Barańczak
Za książkę roku – Krystyna Miłobędzka (tom Gubione)
Za debiut – Dariusz Basiński (tom Motor kupił Duszan)
== Przypisy ==