20 Zwienigorodzka Dywizja Pancerna, w języku rosyjskim 20-я танковая Звенигородская Краснознамённая дивизия (20 DPanc), to jednostka taktyczna wojsk pancernych Sił Zbrojnych ZSRR.
Historia
20 Dywizja Pancerna została utworzona w czerwcu 1945 roku w wyniku przekształcenia 20 Korpusu Pancernego, który powstał w 1942 roku. W skład korpusu wchodziły trzy brygady pancerne (8., 80. i 155.) oraz brygada piechoty zmotoryzowanej (7.) i dwa pułki artylerii samobieżnej. W styczniu 1943 roku korpus stał się częścią 3. Armii Ogólnowojskowej Frontu Briańskiego, a w maju 1944 roku został włączony do rezerwy Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej.
W marcu 1945 roku korpus został przeniesiony na teren Polski, gdzie brał udział w bitwie o Głogów. Po zakończeniu działań wojennych, w maju 1945 roku, jednostka ta została podporządkowana Dowództwu Północnej Grupy Wojsk. W drugiej połowie czerwca korpus został przeniesiony do Dęby w województwie rzeszowskim. Na koniec czerwca 1945 roku przekształcono go w 20. Dywizję Pancerną. We wrześniu 1946 roku dywizja została rozmieszczona w Opolu i Brzegu, a na przełomie 1950 i 1951 roku zmieniła swoją lokalizację, rozlokowując oddziały w garnizonach: Świętoszów, Strachów, Świdnica, Szprotawa i Trzebień. Następnie skoncentrowano je w Świętoszowie i Strachowie (Pstrąże).
W 1968 roku dywizja uczestniczyła w Operacji Dunaj na terytorium Czechosłowacji. Do 1992 roku stacjonowała w garnizonie Świętoszów i Pstrąże. Ostatnim dowódcą 20 KPanc oraz pierwszym dowódcą dywizji był gen. por. Iwan Łazariew, a ostatnim dowódcą dywizji gen. mjr Aleksander Juszkiewicz.
W 1992 roku dywizja została wycofana z Polski i przeniesiona do Charkowa, gdzie została rozformowana.
20 DPanc, jako dziedziczka tradycji 20 KPanc, nosiła w swojej nazwie tytuł „Odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru”.
Struktura organizacyjna (1990)
Dowództwo i Sztab (JW 70413) — Świętoszów
8 gwardyjski pułk czołgów (JW 31695) — Świętoszów
76 gwardyjski Orszański pułk czołgów (JW 52801) — Pstrąże
155 pułk czołgów (JW 68415) — Świętoszów
144 pułk zmechanizowany (JW 61412) — Pstrąże
1052 pułk artylerii samobieżnej (JW 12255) — Świętoszów
459 pułk rakiet przeciwlotniczych (JW 33593) — Świętoszów
595 dywizjon rakiet taktycznych (JW 82492) — Świętoszów
96 batalion rozpoznawczy (JW 28348) — Świętoszów
207 batalion saperów (JW 33854) — Świętoszów
710 batalion łączności (JW 45504) — Świętoszów
70 batalion remontowy (JW 88862) — Świętoszów
219 batalion medyczny (JW 92678) — Świętoszów
1082 batalion zabezpieczenia materiałowo-technicznego (JW 77935) — Świętoszów
336 samodzielna kompania chemiczna (JW 32204) — Świętoszów.
W 1990 roku dywizja dysponowała:
- 335 czołgami (T-80)
- 274 BWP i BWR (148 BMP-2, 111 BMP-1, 15 BRM-1K)
- 27 transporterami opancerzonymi BTR-60
- 108 armatohaubicami samobieżnymi (72 2S1 Goździk, 36 2S3 Akacja)
- 30 moździerzami 2B11 Sani
- 18 wyrzutni rakietowych BM-21
Dowódcy
Przypisy
Bibliografia
Феськов В.И., Калашников К.А., Голиков В.И., Armia Radziecka w latach zimnej wojny 1945-1991, Tomsk 2004, ISBN 5-7511-1819-7 Советская Армия в годы «холодной войны» (1945-1991)
20 танковая Звенигородская Краснознамённая дивизия. [dostęp 2017-05-30]. (ros.).
J. Kajetanowicz, Wojska radzieckie w Polsce 1945-1993. Skład, rozwój organizacyjny, potencjał bojowy. [w] Wojska radzieckie w Polsce 1939-1993, red. S. Dąbrowski, K. Jaworska, W. Szetelnicki, Legnica 2013
