2 złote 1927
2 złote 1927 to próbna moneta z okresu złotowego II Rzeczypospolitej, stworzona jako propozycja wzoru monety dwuzłotowej po wprowadzeniu zmian w systemie monetarnym 5 listopada 1927 roku.
Istnieją wersje monet z napisem „PRÓBA” oraz bez niego.
Rys historyczny
W wyniku kryzysu walutowego w Polsce w 1926 roku, na podstawie zaciągniętej zagranicznej pożyczki, 13 października 1927 roku ogłoszono rozporządzenie Prezydenta RP dotyczące stabilizacji złotego. Następnie, 5 listopada 1927 roku, wprowadzono nowe regulacje dotyczące systemu monetarnego, które obejmowały:
- monetę srebrną (Ag500) o nominale 2 złote, średnicy 27 mm i wadze 10 gramów, która miała zastąpić dotychczasową dwuzłotówkę o tych samych parametrach, lecz wybitą w stopie próby 750,
- monetę srebrną (Ag750) o nominale 5 złotych, średnicy 33 mm i wadze 18 gramów, która miała zastąpić nigdy nie wprowadzoną do obiegu pięciozłotówkę o średnicy 37 mm i wadze 25 gramów, wykonaną w srebrze próby 900.
Zmniejszenie zawartości czystego srebra w nowej dwuzłotówce poprzez obniżenie próby stopu (z 750 na 500) przy zachowaniu pozostałych parametrów, spowodowało, że Mennica Państwowa przystąpiła do opracowania nowego wzoru tego nominału.
W XXI wieku, wśród wszystkich próbnych monet II Rzeczypospolitej, znana jest tylko jedna dwuzłotówka z 1927 roku, która:
- posiada rewers od 1924 roku, inspirowany dwuzłotówką autorstwa Tadeusza Breyera, oraz
- ma lekko zmieniony awers (rysunek orła), ten sam, który był użyty w 1925 roku do bicia niewprowadzonych pięciozłotówek „Konstytucja”.
Ze względu na trudności mennicy w produkcji monet o tak niskiej zawartości srebra, rozporządzenie Prezydenta RP z 5 listopada 1927 roku dotyczące monet 2-złotowych nigdy nie zostało wdrożone. Dopiero w wyniku kolejnej dużej zmiany systemu monetarnego z 27 sierpnia 1932 roku, która ponownie zmniejszyła zawartość czystego srebra przypadającego na 1 złoty oraz przywróciła obowiązek bicia dwuzłotówek w stopie srebra próby 750, wprowadzono do obiegu nowe monety o nominale 2 złote, ale już w zupełnie nowym wzorze.
Awers
Na awersie umieszczono pośrodku godło – orła w koronie, a wokół niego napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”. Pod orłem znajduje się rok: „1927”, a za nim herb Kościesza, który jest znakiem mennicy w Warszawie.
Autorem rysunku awersu był Stanisław Lewandowski.
Rewers
Na rewersie znajduje się popiersie kobiety z warkoczem, zwrócone w lewo, z chustką na głowie. Przed nią widoczne są 4 kłosy, a nad nimi napis: „2 ZŁOTE”.
Rysunek rewersu jest identyczny z tym, który został wykorzystany dla monety obiegowej z 1924 roku, autorstwa Tadeusza Breyera.
Opis
Monetę wybito z rantem ząbkowanym na krążkach o średnicy 27 mm, w dwóch wersjach:
- bez napisu „PRÓBA”,
- z napisem „PRÓBA”.
Monety bez napisu „PRÓBA” zostały wybite w srebrze:
- stemplem zwykłym – nakład 100 sztuk,
- stemplem lustrzanym – nakład 100 sztuk.
Monetę z wypukłym napisem „PRÓBA” wybito w:
- srebrze – stempel zwykły, nakład 100 sztuk,
- brązie – stempel zwykły, nakład 10 sztuk.
Odmiany
Znane są również inne bicia monety:
- bez napisu „PRÓBA” w miedzi (nakład nieznany, nienotowana),
- z wypukłym napisem „PRÓBA”, stemplem lustrzanym w srebrze (nakład nieznany),
- z wklęsłym napisem „PRÓBA”, w miedzi (masa 9,65–9,69 grama, notowana w obrocie aukcyjnym, czasami opisywana jako tombakowa).
Zobacz też
- monety próbne II Rzeczypospolitej
- 2 złote wzór 1924
- 5 złotych 1925 Konstytucja
- 5 złotych 1927 Nike
- 5 złotych wzór 1928 Nike
- 2 złote
Przypisy
Bibliografia
J. Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939, Nefryt, Szczecin, wydanie I, ISBN 978-83-87355-65-4.