2 pułk ułanów to jednostka kawalerii Wojska Polskiego.
Charakterystyka
Pułk został sformowany w okresie od marca do czerwca 1944 roku w Trościańcu, na terenie ZSRR.
Większość jego żołnierzy pochodziła z obszarów ZSRR. Barwy pułku były identyczne jak w 2 pułku Ułanów Grochowskich.
Uzbrojenie było w całości radzieckie. Konie, które na początku były rasy mongolskiej, po przekroczeniu Bugu stały się polskie. Stan osobowy jednostki wynosił około 1150 żołnierzy.
Proporczyk na lance oraz mundur miał kolor biało-granatowy.
Działania jednostki
Po przejściu na trasie Kijów–Żytomierz–Orżew, 28 lipca pułk sforsował Bug, wkraczając do Chełma, a następnie do Lublina, gdzie wspierał organizację władz.
15 sierpnia 1944 roku pułk przedefilował ulicami Lublina. W dniach od 2 do 13 września brał udział w walkach na przyczółku warecko-magnuszewskim, a potem walczył o przyczółki warszawskie. Od października do grudnia 1944 roku jednostka znajdowała się na froncie w okolicach Karczewa.
W trakcie ofensywy styczniowej pułk przekroczył Wisłę w rejonie Służewca i wkroczył do Warszawy. Następnie pomaszerował w kierunku Bydgoszczy i Pomorza.
1 marca 1945 roku 2. i 3. pułki 1 Brygady Kawalerii przeprowadziły szarżę pod Borujskiem.
W pościgu pułk dotarł do linii brzegowej w Mrzeżynie, gdzie 18 marca dokonał zaślubin Polski z morzem.
Na koniec kwietnia 1 Brygada Kawalerii przekroczyła Odrę, biorąc udział w operacji berlińskiej. Na początku maja pułk działał w rejonie Haweli, a następnie dotarł do Łaby, po czym został skierowany do kraju.
W związku z powołaniem 1 Warszawskiej Dywizji Kawalerii, pułk został przekształcony według etatów pokojowych.
Ostatecznie pułk został rozformowany w marcu 1947 roku.
Dowódcy pułku
major Henryk Powiński (12 – 16 maja 1944)
podpułkownik Konstanty Gryżewski (16 maja 1944 – 2 kwietnia 1945)
major Konstanty Czernow (3 kwietnia – 26 czerwca 1945)
major Jan Nowikow (26 czerwca – 29 września 1945)
pułkownik Ludomir Wysocki (29 września – 31 grudnia 1945)
podpułkownik Dymitr Gryn (31 grudnia 1945 – 6 czerwca 1946)
major Stanisław Hałas (6 czerwca 1946 – 6 marca 1947)
major Edward Mazurek (6 marca 1947 do momentu rozformowania)
Sztandar pułku
Sztandar pułku został ufundowany przez mieszkańców ziemi koszalińskiej i wręczony 20 października 1946 roku w Gryficach. Po rozformowaniu jednostki został przekazany do Muzeum WP w Warszawie.
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 3, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
Henryk Smaczny: Księga kawalerii polskiej 1914-1947. Warszawa: Przedsiębiorstwo zagraniczne TESCO, 1989. ISBN 83-00-02555-3. Brak numerów stron w książce.
