2 Pułk Strzelców Konnych – jednostka jazdy polskiej w czasach zaborów.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Pułk został utworzony w 1815 roku. Od 20 maja 1829 nosił nazwę Pułk Strzelców Konnych Najjaśniejszej Cesarzowej i Królowej Aleksandry Nr 2. Jego struktura obejmowała cztery szwadrony oraz piąty szwadron rezerwowy. Szwadrony pierwszy i drugi tworzyły 1 dywizjon, natomiast trzeci i czwarty stanowiły 2 dywizjon. Każdy szwadron dzielił się na dwa półszwadrony, te z kolei na dwa plutony, a każdy pluton na sekcje, zwane półplutonami. W ramach plutonu znajdowały się oddziały, czyli trójki, składające się z trzech rot.
Pułk był częścią 2 brygady Dywizji Strzelców Konnych Królestwa Kongresowego.
Ubiór
Barwa pułku była biała.
Kurtka szaserska była zielona, z kolorowymi wypustkami i łapkami na kołnierzu oraz białymi guzikami z numerem 2. Naramienniki były metalowe, białe, z białą podszewką.
Lejbiki wykonane z sukna w kolorze zielonym miały białe wypustki na kołnierzu, rękawach oraz naramiennikach z zielonego sukna.
Spodnie paradne były zielone z szerokimi białymi lampasami oraz skórzanymi karwaszami do kolan.
Konie
Pułk dysponował końmi siwymi.
- 1 szwadron – konie białe
- 2 szwadron – konie siwe z siwymi ogonami i grzywami
- 3 szwadron – konie siwe, z czarnymi ogonami i grzywami
- 4 szwadron – różnorodne konie siwe, w tym z hreczką
- trębacze – konie siwo-srokate
Konie żołnierskie miały ogony obcięte do kolan i przerywane, natomiast konie oficerskie były anglizowane (polegało to na przecinaniu mięśni, które powodują, że ogon koński naturalnie przylega do zadu).
Dyslokacja pułku
Stanowisko: województwo mazowieckie
Miejsce dyslokacji w 1830 roku:
- sztab – Łowicz
- 1 szwadron – Łowicz
- 2 szwadron – Łowicz
- 3 szwadron – Łowicz
- 4 szwadron – Łowicz
- rezerwa – Gąbin
Żołnierze pułku
Dowódcy:
- płk Tadeusz Suchorzewski (od 20 stycznia 1815)
- płk Kazimierz Skarżyński (od 1828 do 10 stycznia 1831)
- ppłk Franciszek Czarnomski (od 25 lutego 1831 płk)
- ppłk Feliks Roszkiewicz (od 14 lipca 1831)
- płk Ignacy Żeliński
Oficerowie:
- Roman Czarnomski
- ppłk Rafał Zajączek (z-ca dowódcy pułku)
Walki pułku
Pułk brał udział w walkach podczas powstania listopadowego.
Bitwy i potyczki:
- Stoczek (14 lutego)
- Grochów (19 i 25 lutego)
- Dębe Wielkie (31 marca)
- Cegłów (1 kwietnia)
- Górzno (3 kwietnia)
- Garwolin (7 kwietnia)
- Boreml (19 kwietnia)
- Mińsk i Ostrołęka (26 kwietnia)
- Złotoryja (24 maja)
- Szymanów (15 sierpnia)
- Krynka (28 sierpnia)
- Rogoźnica (29 sierpnia)
- Markuszów (13 września)
W trakcie walk pułk został odznaczony 16 złotymi i 12 srebrnymi krzyżami za swoje zasługi.
Przypisy
Bibliografia
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
- Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie – Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
- Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. T.3. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1923.
- Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.