2 pułk dragonów był jednostką jazdy dywizyjnej Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, działającą w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 17 czerwca 1919 roku, z luźnych szwadronów przydzielonych do oddziałów piechoty jako kawaleria dywizyjna, powstały cztery pułki dragonów: pierwszy w Lublinie, drugi w Pińczowie, trzeci w Tarnowie oraz czwarty pułk dragonów kresowych.
Pułki te miały różną ilość dywizjonów i szwadronów, przy czym 2 pułk początkowo składał się z czterech szwadronów.
Etat szwadronu polowego pułku dragonów wynosił: 5 oficerów, 1 podchorążego, 23 podoficerów oraz 140 szeregowych. W składzie znajdowało się 146 koni wierzchowych, 14 taborowych, jedna kuchnia polowa oraz 6 wozów.
Pułk nie dysponował osobną komisją gospodarczą; jego dowództwo było obsługiwane przez komisję gospodarczą dowództwa frontu, na którym działały jego dywizjony.
W strukturze pułku znajdował się także szwadron zapasowy, który dzielił się na dwa oddziały: sztabowy i rekrutów. Etat szwadronu zapasowego wynosił 8 oficerów (w tym dowódca, adiutant, 2 ujeżdżacze koni, dowódca oddziału rekrutów, oficer kasowy, lekarz oraz weterynarz), 15 podoficerów, 100 szeregowych, 93 konie wierzchowe i 10 taborowych.
Do 2 pułku dragonów, z miejscem postoju szwadronu zapasowego w Pińczowie, włączono szwadrony 2 DP Leg., 7 oraz 4 Dywizji Piechoty.
Jesienią 1919 roku dokonano reorganizacji jazdy dywizyjnej. W miejsce istniejących pułków dragonów stworzono cztery pułki strzelców konnych. Dowództwa tych pułków pełniły jedynie funkcje inspekcyjne, nie dowódcze. W wrześniu 1919 roku 2 pułk strzelców konnych nie miał jeszcze wyznaczonego dowództwa, a jego jedyny dywizjon przydzielono do 7 Dywizji Piechoty. Faktycznie dywizjon ten działał w ramach 2 DP Leg., a dla 7 DP sformowano później II/2 psk.
Oprócz zmiany nazwy, reorganizacja nie wprowadziła żadnych istotnych zmian w strukturze wewnętrznej pułków. Byli dragoni przestali jednak nosić zielone patki na kołnierzach.
W międzyczasie pułki rozrosły do czterech dywizjonów i nominalnie miały po 8 szwadronów oraz szwadron zapasowy.
Tylko 2 psk miał po jednym szwadronie na dywizjon, co dawało łącznie 4 szwadrony w pułku.
W drugiej połowie 1920 roku wprowadzono nowe etaty wojenne dla pułków strzelców konnych.
Według tych etatów w skład pułku wchodziły trzy dywizjony numerowane od I do III, a także szwadron zapasowy. Dywizjon składał się z dowództwa dywizjonu, plutonu ckm na taczankach oraz dwóch szwadronów z wewnętrzną numeracją pułkową od 1 do 6.
Szwadron zapasowy był podzielony na dowództwo z sztabem i sekcją łączności, a także oddziały: rekrutów, ozdrowieńców, ujeżdżania koni oraz karabinów maszynowych.
W międzyczasie do pułku włączono szwadron 6 pułku ułanów oraz szwadron szwoleżerów z 4 DP gen. Żeligowskiego.
Struktura organizacyjna
Pierwszy skład:
dowództwo pułku w Pińczowie
5 szwadron 7 pułku ułanów
4 szwadron 3 pułku ułanów (7 szwadron dragonów Kossaka)
szwadron 2 pułku szwoleżerów
szwadron 6 pułku ułanów
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Grobicki. Zarys historyczny organizacji kawalerii dywizyjnej w latach 1918–1921. „Przegląd Kawaleryjski”. 6 (16), listopad–grudzień 1926. Warszawa: Departament II Kawalerii MSWojsk.
Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
Lech Wyszczelski: Wojsko Polskie w latach 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2006. ISBN 83-89729-56-3.