2 Pułk Artylerii Górskiej (2 pag)
To oddział artylerii górskiej Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W dniu 22 marca 1921 roku powstał III dywizjon 1 pułku artylerii górskiej, który stał się podstawą dla utworzenia 2 pułku artylerii górskiej w Przemyślu.
W 1922 roku 2 pag został przyłączony do 22 Dywizji Górskiej. Dwa lata później, w związku z wprowadzeniem nowej organizacji artylerii w czasie pokoju, pułk został bezpośrednio podporządkowany szefowi artylerii i uzbrojenia Okręgu Korpusu Nr VI.
W 1925 roku rozformowano 1 pułk artylerii górskiej, z wyjątkiem 4 baterii „Śmierci”. W tym samym czasie 2 pułk artylerii górskiej został przekształcony w 1 pułk artylerii górskiej i przeniesiony do Stryja, podczas gdy II dywizjon pozostał w Przemyślu.
Minister Spraw Wojskowych, marszałek Józef Piłsudski, w dniu 19 maja 1927 roku ustalił, że 16 września będzie datą święta pułkowego, które obchodzono w rocznicę bitwy pod Dytiatynem z 1920 roku, stoczonej przez 4 baterię „Śmierci”.
Dnia 18 maja 1929 roku, na mocy rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych B. Og. Org. 403 Tjn. Org. II, 1 pułk artylerii górskiej został wyodrębniony z 10 Grupy Artylerii i włączony do 6 Grupy Artylerii.
30 marca 1931 roku Minister Spraw Wojskowych podporządkował pułk dowódcy 11 Dywizji Piechoty.
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych B.O.O. 1129/tjn./org. z 1 sierpnia 1931 roku, 1 pag został rozformowany, a na jego podstawie utworzono 1 Pułk Artylerii Motorowej.
Organizacja pokojowa pułku
Struktura organizacyjna pułku obejmowała:
- dowództwo pułku
- I dywizjon (dowództwo dyonu i 3 baterie)
- II dywizjon (dowództwo dyonu i 3 baterie)
- kadra oddziału łączności
- kadra baterii zapasowej
Kadra pułku
Dowódcy pułku:
- kpt. inż. Kazimierz Stefczyk (p.o. od 20 X 1921)
- ppłk art. Rudolf Lemmé (15 VIII 1922 – 18 I 1925)
- ppłk art. Leopold Połoszynowicz (p.o. I 1925 – VIII 1926)
- ppłk art. Czesław Górkiewicz (VIII 1926 – I 1928)
- ppłk art. Edward Czopór (III 1928 – VI 1931)
- ppłk art. Tadeusz Bogdanowicz (VI – VIII 1931)
Zastępcy dowódcy pułku:
- ppłk art. Wincenty Cybulski (do 1 XI 1922)
- ppłk art. Henryk Kreiss (1 XI 1922 – 1923)
- ppłk Karol Janeczek (1924)
- ppłk SG Jerzy Łunkiewicz (do XI 1928)
- mjr / ppłk art. Józef Rymut (od I 1930)
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
Artur Kuprianis: Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929-1939. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2010. ISBN 978-83-62331-00-0.
Jan Lewandowski: Zarys historii wojennej 1-go Pułku Artylerii Górskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Piotr Zarzycki: 1 Pułk Artylerii Motorowej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-85621-12-1.