2 Korpus Zmechanizowany im. gen. broni Władysława Andersa (2 KZ) – rozformowany wyższy związek taktyczny Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Historia
2 Korpus Zmechanizowany został utworzony na podstawie Korpusu Powietrzno-Zmechanizowanego oraz wybranych jednostek z Śląskiego i Pomorskiego Okręgu Wojskowego. W jego skład weszły dwie dywizje ogólnowojskowe oraz różne jednostki rodzajów wojsk i służb. Korpus uzyskał gotowość operacyjną 1 stycznia 2002 roku, a jego dowództwo znajdowało się w garnizonie Kraków. W okresie od 1 stycznia 2002 do 1 kwietnia 2004, 2 Korpus Zmechanizowany pełnił rolę związku operacyjno-taktycznego, zdolnego do prowadzenia działań bojowych na terytorium NATO, zarówno samodzielnie, jak i w kooperacji z siłami sojuszniczymi, w walkach z przeciwnikiem powietrznym i naziemnym, a także w akcjach związanych z sytuacjami kryzysowymi.
Po przekazaniu w kwietniu 2004 roku podległych związków taktycznych oraz innych jednostek wojskowych pod bezpośrednie dowództwo Dowódcy Wojsk Lądowych, dowództwo 2 Korpusu Zmechanizowanego zostało przeznaczone do organizacji i prowadzenia szkoleń oraz ćwiczeń dla wybranych dowództw i jednostek operacyjno-taktycznych Wojsk Lądowych, a także dla doraźnie tworzonych zgrupowań zadaniowych.
Dowództwo 2 Korpusu Zmechanizowanego współpracowało z podobnymi dowództwami w ramach NATO. Był to pierwszy związek operacyjno-taktyczny Wojska Polskiego, który uzyskał afirmację NATO podczas ćwiczenia „Cannon Cloud 2002” w listopadzie 2002 roku, co potwierdziło jego gotowość do dowodzenia sojuszniczymi grupami operacyjnymi oraz do udziału w ćwiczeniach sojuszniczych jako dowództwo korpusu. Na poziomie sojuszniczym, dowództwo 2 Korpusu Zmechanizowanego współpracowało z Korpusem Niemiecko-Holenderskim (GE/NL Corps) oraz włoskim Korpusem NRDC-IT, wchodząc w skład grupy roboczej powołanej przez Sojusznicze Dowództwo Operacyjne NATO w celu współpracy w zakresie ćwiczeń, treningów i koordynacji dokumentów normatywnych.
Święto 2 Korpusu Zmechanizowanego obchodzone było 18 maja. 21 maja 2005 roku, 2 KZ otrzymał sztandar, który wręczył Minister Obrony Narodowej Jerzy Szmajdziński na ręce ówczesnego dowódcy korpusu, gen. broni Mieczysława Bieńka. Chrzest sztandaru odbył się z udziałem aktorki Anny Dymnej, która została jego matką chrzestną.
Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło, decyzją nr 444/MON z dnia 4 października 2007 roku, nadał 2 Korpusowi Zmechanizowanemu imię patrona – generała broni Władysława Andersa. Decyzja ta weszła w życie 6 listopada 2007 roku.
Rozformowanie 2 KZ
Korpus został rozformowany 1 lipca 2014 roku.
Na bazie 2 KZ utworzono Centrum Operacji Lądowych – Dowództwo Komponentu Lądowego (COL-DKL), które odpowiada za użycie Wojsk Lądowych w operacjach dowodzonych przez Dowódcę Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych.
Tradycje 2 KZ
- II Korpus gen. Józefa Hauke-Bosaka (1863–1864)
- II Korpus Polskiego (1917–1918)
- Okręg Generalny Kraków (1918–1921)
- 2 Armii (1920–1922)
- Okręg Korpusu nr V Kraków (1919–1939)
- Armii Kraków (1939)
- 2 Korpusu Polskiego (1943–1946)
- 2 Armii Wojska Polskiego (1944–1945)
- Okręgu Wojskowego nr V Kraków (1945–1954)
- Krakowskiego Okręgu Wojskowego (1992–1999)
- Korpusu Powietrzno-Zmechanizowanego (1999–2001)
Struktura organizacyjna
Od 1 stycznia 2002 do 1 kwietnia 2004
- dowództwo korpusu
- 5 Pułk Dowodzenia
- 1 Warszawska Dywizja Zmechanizowana
- 11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej
- 6 Brygada Desantowo-Szturmowa
- 25 Brygada Kawalerii Powietrznej
- 2 Hrubieszowski Pułk Rozpoznawczy
- 23 Śląska Brygada Artylerii
- 69 Leszczyński Pułk Przeciwlotniczy
- 56 Kujawski Pułk Śmigłowców Bojowych
- 1 Brzeska Brygada Saperów
- 1 Pułk Drogowo-Mostowy
- 5 Tarnogórski Batalion Chemiczny
- 11 Batalion Walki Radioelektronicznej
Od kwietnia 2004
- dowództwo korpusu
- 5 Pułk Dowodzenia
- Klub 2 KZ
- stanowisko dowodzenia obroną przeciwlotniczą dowódcy korpusu
- zespół informatyki
Dowódcy korpusu
- gen. dyw. Mieczysław Stachowiak (2001–2004)
- gen. broni Mieczysław Bieniek (2004–2007)
- gen. dyw. Włodzimierz Potasiński (cz.p.o. 2007)
- gen. bryg. Andrzej Knap (p.o. 2007)
- gen. dyw. Edward Gruszka (2007–2009)
- gen. dyw. Zbigniew Głowienka (2009–2010)
- gen. dyw. dr Jerzy Biziewski (1.6.2010 – 26.7.2013)
- gen. bryg. Andrzej Knap (od 26.7.2013-19.2.2014)
- gen. dyw. Janusz Adamczak (od 19.2.2014-1.7.2014)
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Wojsko Polskie w systemie bezpieczeństwa państwa 1945-2010. Częstochowa: AJD, 2013. ISBN 978-83-7455-316-2. Brak numerów stron w książce.
Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2005. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2006, s. 160-161. ISSN 1734-2317.