2 Dywizja Grenadierów „Littorio” (wł. 2 Divisione Granatieri „Littorio”) to jednostka wojskowa Sił Zbrojnych Włoskiej Republiki Socjalnej, która istniała pod koniec II wojny światowej.
Historia
Po ogłoszeniu przez Włochy rozejmu 8 września oraz powstaniu Włoskiej Republiki Socjalnej 15 września 1943 roku, rozpoczęto proces formowania jej sił zbrojnych. Niemcy zgodzili się na utworzenie czterech dywizji wojsk lądowych, a wśród nich znalazła się Dywizja Grenadierów „Littorio”. Nazwa ta miała na celu podniesienie morale włoskich żołnierzy, przypominając o niemieckich dywizjach grenadierów pancernych, mimo że jednostka była zorganizowana jak typowa dywizja piechoty. Proces formowania dywizji rozpoczął się pod koniec lutego 1944 roku, a na jej czele stanął pułkownik Tito Agosti. Jednostka liczyła około 18,5 tys. żołnierzy, składając się z dwóch pułków piechoty, pułku artylerii oraz pododdziałów wsparcia i służb. Włosi przeszli szkolenie wojskowe w Sennelager w Niemczech, a 25 sierpnia przeniesiono ich do Poligon Heuberg i Münsingen, gdzie zamienili się z Dywizją Alpejską „Monterosa”, która wróciła do Włoch.
Pod koniec października zakończono szkolenie, a w listopadzie dywizja została przetransportowana do Włoch, docierając na Linię Gotów. Niemcy planowali wykorzystać ją w zadaniach antypartyzanckich oraz do ochrony linii komunikacyjnych, co spotkało się z oporem ze strony generała Agostiego. Po interwencji ministra obrony RSI, marszałka Rodolfo Grazianiego, dywizję skierowano na front. 2 grudnia Włosi zajęli pozycje na granicy włosko-francuskiej w Alpach, od Cima del Diavolo do Mount Monviso, podlegając niemieckiemu LXXV Korpusowi. Front nie był ciągły, lecz rozmieszczony punktowo, co skutkowało sporadycznymi starciami z Francuzami, głównie podczas patroli bojowych. Występowały również znaczne trudności z zaopatrzeniem, a wielu żołnierzy cierpiało z powodu odmrożeń i chorób.
18 grudnia Francuzi postanowili przetestować włoską linię obrony, a atakujący batalion piechoty został zmuszony do odwrotu. 21 grudnia w rejonie Traversette zaatakowała francuska brygada górska, jednak również bez powodzenia. Po raz kolejny natarcie miało miejsce 8 stycznia 1945 roku, ale ponownie zakończyło się niepowodzeniem. Pod koniec stycznia francuski batalion piechoty zdołał zająć kilka umocnionych punktów obronnych, ale po ostrzale artyleryjskim i kontrataku musiał się wycofać. Kolejny atak miał miejsce 23 marca, wspierany przez ciężką artylerię, co zmusiło Włochów do odwrotu na linię Roc de Ballaface-Rutor. Dzięki kontratakowi odzyskali większość utraconych pozycji, z wyjątkiem Roc Noir. Francuzi stracili około 300 żołnierzy, podczas gdy Włosi około 90.
Po przełamaniu Linii Gotów przez wojska alianckie i ich wdarciu się na Nizinę Padańską, strona francuska podjęła próbę przełamania włoskiej obrony. 10 kwietnia rozpoczęła atak, w wyniku którego zdobyła Roc de Ballaface, jednak Włosi odzyskali miejscowość i utrzymywali ją do 29 kwietnia. 22 kwietnia francuski batalion piechoty, wsparty przez artylerię, zaatakował bez powodzenia. Ostatnie natarcie miało miejsce w rejonie Traversette w nocy z 27 na 28 kwietnia, również bez skutku. 25 kwietnia większość Dywizji „Littorio” poddała się wojskom alianckim nad rzeką Po, a 4 pułk alpejski opuścił swoje pozycje 29 kwietnia, poddając się Amerykanom.
Skład organizacyjny
dowództwo – dowódca płk (gen.) Tito Agosti
DVK 181 (niemiecki sztab łącznikowy)
3 pułk piechoty
103 kompania przeciwpancerna
4 pułk alpejski
alpejski batalion piechoty „Varese”
alpejski batalion piechoty „Bergamo”
alpejski batalion piechoty „Edolo”
104 kompania przeciwpancerna
2 pułk artylerii
2 batalion rozpoznawczy
2 kompania przeciwpancerna
2 górski szturmowy batalion saperów
2 batalion łączności
2 batalion transportowy
102 batalion zapasowy „Littorio” – dowódca ppłk Cremese
2 kompania medyczna
201 kompania medyczna
pluton żandarmerii polowej
Linki zewnętrzne
Francesco Mioni: Littorio Infantry Division. flamesofwar.com. (ang.).
Bruno De Padova: La divisione littorio in difesa dei confini occidentali. italia-rsi.org. [dostęp 2010-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-29)]. (wł.).
The Italian Social Republic Army (1943–1945). maquetland.com. [dostęp 2010-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-25)]. (ang.).