2 Batalion Strzelców (2 bs) – jednostka piechoty Wojska Polskiego w II RP.
Historia batalionu
W lecie 1926 roku, 65 pułk piechoty otrzymał rozkaz przeniesienia swoich pododdziałów ze Starogardu Gdańskiego do Grudziądza. Wyjątek stanowił III batalion piechoty, na bazie którego utworzono 2 batalion strzelców, działający jako samodzielna jednostka wojskowa. W marcu 1930 roku batalion został przeniesiony ze Starogardu Gdańskiego do Tczewa.
26 czerwca 1938 roku żołnierze batalionu złożyli przysięgę na sztandar.
W maju 1939 roku batalion rozpoczął budowę umocnień polowych w okolicy Tczewa.
W trakcie kampanii wrześniowej, batalion, należący do Oddziału Wydzielonego „Tczew” podlegającego Armii „Pomorze”, 1 września 1939 roku brał udział w obronie mostów tczewskich. Po wysadzeniu mostów na Wiśle, 2 batalion strzelców pod dowództwem ppłk. Stanisława Janika został podporządkowany dowódcy 2 pułku szwoleżerów.
Kadra batalionu
Dowódcy batalionu
mjr / ppłk piech. Stefan III Michalski (1926 – 31 III 1930 → zastępca dowódcy 5 psp)
mjr piech. Franciszek II Studziński (31 III 1930 – 21 VI 1932 → kwatermistrz 1 pspodh)
mjr dypl. piech. Władysław Bartosik (21 VI 1932 – I 1934 → wykładowca w Szkole Podchorążych Inżynierii)
ppłk dypl. piech. Jan Kruk-Śmigla (X 1933 – 1936 → II oficer sztabu Inspektora Armii gen. dyw. Stefana Dąb-Biernackiego)
mjr / ppłk piech. Stanisław Janik (25 XI 1936 – 3 IX 1939)
Oficerowie batalionu
mjr piech. Antoni Hajzik – kwatermistrz (9 XII 1932 – 7 VI 1934 → dowódca baonu w 29 pp)
kpt. Emil Niemiec
kpt. Tadeusz Czeszejko-Sochacki (kwatermistrz 1927 – 1929)
Obsada personalna w 1939 roku
Struktura organizacyjna i obsada personalna w marcu 1939 roku:
dowódca batalionu – ppłk Stanisław Janik
I zastępca dowódcy – mjr Józef Rosiek
adiutant – por Jan Seredyński
lekarz – por. lek. Jan Baużyk
II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. adm. (piech.) Ireneusz Sztompka
oficer mobilizacyjny – kpt. Ireneusz Marian Czernik
zastępca oficera mobilizacyjnego – vacat
oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Władysław Adam Monkosa
oficer gospodarczy – kpt. int. Rajmund Wincza
oficer żywnościowy – chor. Stanisław Jankowski
dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – por. tab. Zygmunt Majer
dowódca plutonu łączności – por. Kazimierz Dziasek
dowódca plutonu pionierów – vacat
dowódca plutonu ppanc. – por. Antoni Lebiedź
dowódca oddziału zwiadu – por. Bolesław Ossowski
dowódca 1 kompanii – kpt. Aleksander Kajetanowicz
dowódca plutonu – por. Zdzisław Sylwiusz Ożarowski
dowódca 2 kompanii – por. Piotr Paweł Kołodziej
dowódca plutonu – ppor. Stanisław Lewenec
dowódca 3 kompanii – por. Marian Spławski
dowódca plutonu – ppor. Antoni Borowski †1940 Katyń
dowódca plutonu – ppor. Mikołaj Marian Jacyna
dowódca kompanii km – kpt. Tadeusz Graczyk
dowódca plutonu – por. Stanisław Brożek
dowódca plutonu – ppor. Franciszek Dominik
na kursie – por. Tadeusz Bohlen
na kursie – ppor. Leszek Zbyszko Ludwik Bieńkowski
Symbole batalionu
Sztandar
Wzór sztandaru został zatwierdzony przez Prezydenta RP.
19 czerwca 1938 roku w Toruniu, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych, Marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy batalionu sztandar, ufundowany przez społeczeństwo Tczewa, Pelplina oraz powiatu tczewskiego.
Wraz ze sztandarem batalion otrzymał od fundatorów cztery posrebrzane fanfary, cztery płomienie do fanfar oraz cztery fartuszki do fanfar, „złotą księgę” i szafę do eksponowania sztandaru.
Odznaka pamiątkowa
30 maja 1931 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 2 batalionu strzelców.
Odznaka, o wymiarach 40×40 mm, ma kształt krzyża jerozolimskiego z białymi, emaliowanymi ramionami. W centrum krzyża znajduje się tarcza z nałożonym złotym gryfem na niebieskim tle, dawnym herbem Tczewa. Na ramionach krzyża umieszczono złotą cyfrę „2″, inicjały baonu „B” i „S” oraz rok powstania „1926″.
Oficerskie odznaki, dwuczęściowe, tłoczone w srebrze, złocone i emaliowane, zostały wykonane przez Stanisława Reisinga w Warszawie, ul. Niecała 1. Odznaki żołnierskie, tłoczone w tombaku, srebrzone i oksydowane, produkował Bronisław Grabski w Łodzi, ul. Zakątna 59/61.
Barwy
Oficerowie liniowi i żołnierze nosili na kołnierzach kurtek granatowe, sukienne łapki z seledynową żyłką oraz numer porządkowy baonu „2″ na naramiennikach.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
Убиты в Катыни. Книга Памяти польskich военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1918–1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918–1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Pantera Books. ISBN 83-204-3299-5. Brak numerów stron w książce
Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1. Brak numerów stron w książce
Jerzy Krzyś: 65 Starogardzki Pułk Piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1994. ISBN 83-85621-42-3. Brak numerów stron w książce
Józef Milewski: 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. Warszawa: „Ajaks”, 1993. ISBN 83-85621-09-1. Brak numerów stron w książce
Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939
Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
Henryk H. Wielecki, Rudolf R. Sieradzki: Wojsko Polskie 1921–1939. Odznaki pamiątkowe piechoty. Warszawa: Wydawnictwo CREAR, 1991. ISBN 83-900345-0-6, OCLC 69329326. Brak numerów stron w książce
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Linki zewnętrzne
Kazimierz Ickiewicz, Krzysztof Zieliński: Wojsko Polskie w Tczewie w latach 1930-2005. Szkice historyczne, Tczew 2005. kaszubi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].