1QIsaa

1QIsaa – Wielki Zwój Izajasza

1QIsaa, znany także jako Wielki Zwój Izajasza, to jeden z siedmiu zwojów odkrytych nad Morzem Martwym w Kumran w 1947 roku. Rękopis ten, datowany na około 125 rok p.n.e., jest jednym z najstarszych zachowanych rękopisów z Qumran.

Opis

1QIsaa jest największym i najlepiej zachowanym zwojem spośród wszystkich znanych rękopisów biblijnych. To jedyny prawie kompletny zwój z Qumran, składający się z 17 arkuszy pergaminu, co daje łączną długość 734 cm i szerokość do 28 cm. Zawiera wszystkie 66 rozdziałów Księgi Izajasza, spisanych w 54 kolumnach, z 31 liniami w każdej kolumnie, gdzie każda linia zawiera około 50 liter. Ten zwój jest o tysiąc lat starszy niż jakiekolwiek inne znane rękopisy Biblii hebrajskiej przed odkryciami w Qumran.

Wersja tekstu jest generalnie zgodna z tekstem masoreckim oraz uważanym za wzorcowy Kodeksem z Aleppo. Zawiera jednak wiele wariantów tekstowych, alternatywnych pisowni, błędów kopistów oraz poprawek. Różnice te nie wpływają na przekaz tekstu, gdyż dotyczą jedynie zmian w pisowni i wymowie, które miały miejsce na przestrzeni wieków. W odróżnieniu od innych biblijnych rękopisów z Qumran, 1QIsaa pokazuje wyjątkowy zakres ortografii, ukazując obowiązujący tekst hebrajski z okresu Drugiej Świątyni.

Historia zwoju

Zwój Izajasza, wraz z Kodeksem Gminnym, komentarzem Habakuka oraz Apokryfami Genesis, został sprzedany przez Beduinów handlarzowi antyków z Betlejem, który był członkiem Kościoła syryjskiego. Handlarz ten sprzedał zwoje Anastazemu Samuelowi, metropolicie syryjskiego Kościoła prawosławnego, rezydującemu w Wschodniej Jerozolimie w syryjskim klasztorze św. Marka. Samuel przetransportował je drogą lotniczą do Stanów Zjednoczonych, licząc na sprzedaż. Po pięciu latach, nie znajdując nabywcy, opublikował ogłoszenie 1 czerwca 1954 roku w The Wall Street Journal, oferując na sprzedaż cztery zwoje znad Morza Martwego. To ogłoszenie przyciągnęło uwagę Jigaela Jadina. Ostatecznie zwój Izajasza oraz trzy inne zostały zakupione przez izraelskiego archeologa Jigaela Jadina za 250 000 dolarów w 1954 roku, a następnie przewiezione z powrotem do Izraela. Obecnie, podobnie jak ponad 200 innych fragmentów zwojów znad Morza Martwego, zwój ten znajduje się w Jerozolimie w Sanktuarium Księgi przy Muzeum Izraela (HU 95.57/27).

W Qumran odkryto również około 20 innych rękopisów Księgi Izajasza, a jeden z nich znaleziono w jaskini Wadi Muraba’at, położonej na południe od Qumran. Odkryto także sześć peszarim (hebr. ‏פשר‎, interpretacje, komentarze) dotyczących tej księgi. Dzięki temu możliwe było odtworzenie pełnego tekstu Księgi Izajasza, który był przekazywany w II wieku p.n.e. Na przykład wersety Iz 2,9b.10, które nie występują w zwoju 1QIsaa, zostały uzupełnione na podstawie zwojów znalezionych w grocie 4: 4QIsaa, 4QIsab.

Księga Izajasza jest często cytowana w innych zwojach, zarówno literackich, jak i religijnych, w tym również w Nowym Testamencie. Zawartość Księgi Izajasza jest zgodna z mesjańskimi oczekiwaniami społeczności z Qumran, gdyż zawiera przepowiednie dotyczące Bożych wyroków i pocieszenia, a także wizje końca dni i przyjścia Królestwa Bożego.