1Ł125 Niobij-SW
1Ł125 Niobij-SW (ros. 1Л125 «Ниобий-СВ», indeks GRAU 55Ж6УМ) to rosyjska mobilna stacja radiolokacyjna, która została stworzona w celu wsparcia obrony przeciwlotniczej Wojsk Lądowych Federacji Rosyjskiej. Jej kluczową funkcją jest wykrywanie oraz śledzenie różnych celów powietrznych, w tym samolotów o obniżonej wykrywalności, pocisków manewrujących oraz bezzałogowych statków powietrznych.
Historia
Prace nad stacją rozpoczęły się w Niżnonowogrodzkim Naukowo-Badawczym Instytucie Radiotechnicznym pod koniec lat 90. XX wieku. Głównym celem projektu było skonstruowanie mobilnej stacji radarowej zdolnej do efektywnego wykrywania zagrożeń powietrznych współczesnego pola walki, w tym obiektów o niskiej sygnaturze radarowej. Projekt bazował na wcześniejszych konstrukcjach z rodziny Nebo. Zakończenie prac projektowo-konstrukcyjnych miało miejsce w latach 2013-2015. Pierwsze dostawy stacji do jednostek obrony przeciwlotniczej wojsk lądowych Federacji Rosyjskiej miały miejsce w 2016 roku. W 2019 roku radar został wprowadzony do wyposażenia jednostek Południowego Okręgu Wojskowego i ulokowany na Krymie, co umożliwiło kontrolowanie całego obszaru Morza Czarnego. Radary rozmieszczone na południu półwyspu pozwoliły na monitorowanie południowych obszarów Rosji.
Radar 1Ł125 Niobij-SW współpracuje z rosyjskimi systemami obrony powietrznej, przekazując informacje do:
- Systemów rakietowych obrony powietrznej, takich jak S-300W, S-400 Triumf, 9K37 Buk-M3 i 9K330 Tor-M2, co pozwala na zwalczanie celów powietrznych.
- Systemów dowodzenia i kierowania wojsk – współpracuje z systemami automatycznego dowodzenia, takimi jak 9S52 Polana-D4M i Bajkał-1M, integrując się w skomplikowaną sieć obrony powietrznej.
- Innych radarów w ramach sieci obrony powietrznej, co tworzy spójną sytuację sytuacyjną i umożliwia efektywną koordynację działań obronnych.
Dla zagranicznych odbiorców opracowano wersję eksportową systemu, która pozwala na wykrywanie obiektów powietrznych z odległości 400 km, poruszających się na wysokości do 40 km.
Zastosowanie bojowe
Stacje 1Ł125 Niobij-SW, które są częścią jednostek Centralnego Okręgu Wojskowego, zostały użyte w rejonie Donbasu podczas agresji Rosji na Ukrainę. Siły Zbrojne Ukrainy w 2025 roku ogłosiły, że przy użyciu dronów zniszczyły jeden z radarów 1Ł125 Niobij-SW w okolicach Charkowa.
Charakterystyka techniczna
1Ł125 Niobij-SW to trójwspółrzędna stacja radiolokacyjna działająca w paśmie metrowym, wyposażona w aktywną antenę z fazowanym szykiem pionowym. Stacja jest zamontowana na czteroosiowym podwoziu ciężarówki KamAZ, co zapewnia jej mobilność i szybkie przemieszczanie się między pozycjami. Czas przejścia z położenia marszowego do bojowego dla trzyosobowej obsługi wynosi od 10 do 15 minut, obejmując podniesienie masztu antenowego i organizację łączności.
Stacja wykrywa cele powietrzne o skutecznej powierzchni odbicia wynoszącej 1 m², poruszające się na wysokości do 40 km z odległości 400 km. Maksymalny zasięg radaru wynosi do 500 km, a stacja jest w stanie jednocześnie śledzić do 300 celów, w tym obiekty o małej skutecznej powierzchni odbicia, takie jak bezzałogowe statki powietrzne i pociski manewrujące. Maksymalna prędkość śledzonego celu wynosi 5400 km/h. Cele takie jak ATACMS, o skutecznej powierzchni odbicia 0,1 m², są wykrywane z odległości 120–130 km.