Wydarzenia literackie w 1999 roku
Wydarzenia
W japońskim magazynie Zipper zadebiutowała nowa manga autorstwa Ai Yazawy – Paradise Kiss.
4 lutego – miała miejsce uroczysta inauguracja Roku Juliusza Słowackiego w Zamku Królewskim w Warszawie, z okazji 150. rocznicy śmierci tego poety.
18 marca – dziennik „Rzeczpospolita”, pod patronatem TVP 2 oraz Programu III PR, ogłosił plebiscyt „Kanon na koniec wieku”. Czytelnicy mogą wybrać 25 książek, które zostaną wydane w jednolitej szacie graficznej przez Porozumienie Wydawców.
20 marca – „Polityka” ogłosiła plebiscyt na najważniejszych pisarzy XX wieku. Oto wyniki: 1. Henryk Sienkiewicz, 2. Stefan Żeromski, 3. Władysław Reymont, 4. Stanisław Lem, 5. Wisława Szymborska, 6. Czesław Miłosz, 7. Witold Gombrowicz, 8. Stanisław Wyspiański, 9. Sławomir Mrożek, 10. Julian Tuwim. Wśród autorów zagranicznych: 1. Ernest Hemingway, 2. Michaił Bułhakow, 3. Albert Camus, 4. Umberto Eco, 5. Thomas Mann, 6. Franz Kafka, 7. Jack London, 8. Gabriel García Márquez, 9. Jaroslav Hašek, 10. Marcel Proust. W kategorii dzieł wszech czasów: 1. Trylogia Sienkiewicza, 2. Mistrz i Małgorzata Bułhakowa, 3. Chłopi Reymonta, 4. Dżuma Camusa, 5. Czarodziejska góra Manna, 6. Sto lat samotności Márqueza, 7. Imię róży Eco, 8. Komu bije dzwon Hemingwaya, 9. Cichy Don Michaiła Szołochowa, 10. Przygody dobrego wojaka Szwejka Haška.
12 – 17 maja – odbyły się 44. Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie. W programie spotkania z pisarzami, takimi jak: Carroll, Suworow, Bukowski, Jacek Higgins, Różewicz, Kołakowski, Hanna Krall, ks. Twardowski, Julia Hartwig, Edmund Niziurski.
24 maja – Sąd Najwyższy uchylił wyrok na Janusza Szpotańskiego, skazanym w 1968 roku na trzy lata więzienia za napisanie książki Cisi i gęgacze, czyli Bal u Prezydenta.
4 kwietnia – Ryszard Kapuściński otrzymał nagrodę im. Goethego w Hamburgu.
Latem zadebiutował pierwszy numer kwartalnika „Ha!art”, wydawanego przez Stowarzyszenie na Rzecz Kultury Krakowa „Krakowska Alternatywa”.
31 lipca – w numerze 177 „Rzeczpospolitej” ogłoszono wyniki plebiscytu „Kanon na koniec wieku”. Pierwsza dziesiątka to: 1. Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa, 2. Rok 1984 George’a Orwella, 3. Ulisses Jamesa Joyce’a, 4. Proces Franza Kafki, 5. Czarodziejska góra Thomasa Manna, 6. W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta, 7. Sto lat samotności Gabriel García Márqueza, 8. Dżuma Alberta Camusa, 9. Komu bije dzwon Ernesta Hemingwaya, 10. Mały Książę Antoine’a de Saint-Exupéry. Na liście znaleźli się również polscy pisarze: Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Gustaw Herling-Grudziński, Joseph Conrad, Ryszard Kapuściński, Bruno Schulz.
26 – 29 sierpnia – odbył się 14. Ogólnopolski Konwent Miłośników Fantastyki Polcon 99 (Warszawa).
1 września – Jerzy Ficowski (poeta, pisarz, tłumacz) został uhonorowany tytułem „Człowiek pogranicza” nadanym przez Fundację Pogranicze oraz ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów”.
2 września – ogłoszono siedem książek nominowanych do nagrody Nike.
15 – 19 września – odbyły się X Krajowe Targi Książki w Warszawie.
3 października – Stanisław Barańczak otrzymał nagrodę Nike za tom Chirurgiczna precyzja. Elegie i piosenki z lat 1995-1997. W plebiscycie czytelników wygrała Olga Tokarczuk z książką Dom dzienny, dom nocny – zdobywając 31% głosów, a na drugim miejscu znalazł się Tadeusz Różewicz z zawsze fragment. recykling – 27%.
18 października – odbyła się publiczna premiera ekranizacji Pana Tadeusza w reżyserii Andrzeja Wajdy.
21 – 24 października – w Krakowie miały miejsce III Targi Książki.
24 – 28 października – zorganizowano II Dni Książki Żydowskiej w Warszawie (w budynku synagogi przy ul. Twardej 6).
W grudniu „Wydawnictwo Małgorzata Marchlewska” opublikowało bez wiedzy i zgody spadkobierców praw autorskich do twórczości Zbigniewa Herberta jego młodzieńcze wiersze, dedykowane ówczesnej miłości – Halinie Misiołkowej, oraz prywatne listy z tego okresu.
Proza beletrystyczna i literatura faktu
Język angielski
- John Maxwell Coetzee – Hańba (Disgrace)
- John Maxwell Coetzee – Żywoty zwierząt (The Lives of Animals)
- Helen Fielding – W pogoni za rozumem: Dziennik Bridget Jones (Bridget Jones: The Edge of Reason)
- Stephen King – Pokochała Toma Gordona (The Girl Who Loved Tom Gordon)
- Dennis Lehane – Prayers for Rain
Język polski
Pierwsze wydania
- Andrzej Bart – Pociąg do podróży
- Marek Bieńczyk – Tworki
- Anna Bolecka – Kochany Franz
- Kazimierz Brandys – Przygody Robinsona
- Anna Brzezińska – Zbójecki gościniec (SuperNOWA)
- Wojciech Cejrowski – Młot na lewicę
- Stefan Chwin – Esther
- Kinga Dunin – Obciach
- Izabela Filipiak – Twórcze pisanie dla młodych panien
- Gustaw Herling-Grudziński – Biała noc miłości: opowieść teatralna
- Marek Krajewski – Śmierć w Breslau
- Janusz Krasiński – Niemoc
- Zbigniew Kruszyński – Na lądach i morzach
- Zygmunt Kubiak – Literatura Greków i Rzymian
- Wojciech Kuczok – Opowieści słychane
- Stanisław Lem – Bomba megabitowa
- Andrzej Tadeusz Mazurkiewicz – Anioły śmierci
- Tomasz Mirkowicz – Pielgrzymka do ziemi świętej Egiptu. Powieść lipocefaliczna
- Marek Nowakowski – Prawo prerii (ABC Future)
- Włodzimierz Odojewski – Oksana
- Andrzej Sapkowski – Pani Jeziora (piąta, ostatnia część sagi)
- Wojciech Wencel – Zamieszkać w katedrze
Tłumaczenia
- Thaddée Matura – Św. Franciszek z Asyżu na nowo odczytany, tłum. Martyna Kulikowska
- James Patterson – Podmuchy wiatru (When the Wind Blows), tłum. Tomasz Wilusz
Pozostałe języki
- Günter Grass – Moje stulecie (Mein Jahrhundert)
- Haruki Murakami – Sputnik Sweetheart (スプートニクの恋人)
- Wiktor Pielewin – Generation „P” (Поколение „П”)
- Carlos Ruiz Zafón – Marina
Wywiady
Dzienniki, autobiografie, pamiętniki
Eseje, szkice i felietony
Dramaty
Poezja
Język polski
Pierwsze wydania
- Julia Hartwig – Zobaczone
- Zbigniew Herbert – Podwójny oddech
- Tymoteusz Karpowicz – Słoje zadrzewne
- Ewa Lipska – 1999
- Maciej Melecki – Zimni ogrodnicy
- Tadeusz Różewicz – Matka odchodzi
- Jarosław Marek Rymkiewicz – Znak niejasny, baśń półżywa
- Krzysztof Siwczyk – Emil i my
- Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki – Kamień pełen pokarmu
- Adam Zagajewski – Pragnienie
Pozostałe języki
- Biełła Achmadulina – Obok choinki (Возле ёлки)
- Derek Mahon – Wiersze zebrane (Collected Poems)
Prace naukowe i biografie
Język polski
Pierwsze wydania
- Włodzimierz Bolecki – Polowanie na postmodernistów
- Przemysław Czapliński, Piotr Śliwiński – Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji
- Piotr Michałowski – Miniatura poetycka
- Jerzy Szymik – Zapachy, obrazy, dźwięki – Wybór esejów i rozmów
- Teologia w krainie pepsi-coli. Od teologii-nauki do teologii-mądrości
- Być dla czyli myśleć sercem. Z księdzem biskupem Alfonsem Nossolem rozmawia ksiądz Jerzy Szymik
- Sławomira Walczewska – Damy, rycerze i feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce
Pozostałe języki
- Richard Pipes – Własność a wolność (Property and Freedom)
- Kathleen Jones – Catherine Cookson: the biography (Little, Brown and Company)
Zmarli
10 stycznia – Juliusz Żuławski, pisarz, poeta, tłumacz (ur. 1910)
23 stycznia – Jaroslav Foglar, czeski autor literatury dziecięcej i młodzieżowej (ur. 1907)
27 stycznia
Gonzalo Torrente Ballester, hiszpański pisarz (ur. 1910)
Jerzy Turowicz, polski redaktor (ur. 1912)
8 lutego – Iris Murdoch, irlandzko-brytyjska pisarka i filozofka (ur. 1919)
8 marca – Adolfo Bioy Casares, argentyński pisarz, krytyk literacki i eseista (ur. 1914)
14 marca – Bernhard Seeger, niemiecki pisarz (ur. 1927)
17 marca – Zofia Lewandowska, polska pisarka (ur. 1924)
1 kwietnia – Wacław Biliński, polski prozaik (ur. 1921)
3 maja – Władysław Terlecki, polski prozaik (ur. 1933)
8 maja
Soeman Hasibuan, indonezyjski pisarz i poeta (ur. 1904)
Irena Szymańska, polska pisarka i tłumaczka (ur. 1921)
10 maja – Shel Silverstein, amerykański poeta i autor książek dla dzieci (ur. 1930)
20 maja – Jan Wornar, łużycki pisarz (ur. 1934)
21 maja – Fulvio Tomizza, włoski pisarz (ur. 1935)
24 maja – Józef Grzegorz Ratajczak, polski poeta, powieściopisarz, historyk literatury (ur. 1932)
31 maja – Anatolij Iwanow, radziecki pisarz (ur. 1928)
2 lipca – Mario Puzo, amerykański pisarz, dziennikarz i scenarzysta (ur. 1920)
5 lipca – Anna Wernerowa, polska poetka (ur. 1918)
14 lipca – Maria Banuș, rumuńska poetka, eseistka, dramatopisarka (ur. 1914)
3 sierpnia – Alexandre Maria Pinheiro Torres, portugalski prozaik i poeta (ur. 1923)
13 sierpnia – Maria Krüger, polska pisarka literatury dziecięcej (ur. 1904)
15 sierpnia – Olga Orozco, argentyńska poetka i prozaiczka (ur. 1920)
21 sierpnia – Jerzy Harasymowicz, polski poeta (ur. 1933)
23 sierpnia – James White, irlandzki pisarz science fiction (ur. 1928)
25 września – Marion Zimmer Bradley, amerykańska pisarka fantasy (ur. 1930)
9 października – Morris West, australijski powieściopisarz i dramaturg (ur. 1916)
12 października – Udo Steinke, niemiecki pisarz (ur. 1942)
19 października – Nathalie Sarraute, francuska pisarka (ur. 1900)
28 października – Rafael Alberti, hiszpański poeta i dramatopisarz (ur. 1902)
18 listopada – Paul Bowles, amerykański poeta i prozaik, tłumacz (ur. 1910)
24 listopada – Matéo Maximoff, francuski pisarz i pastor (ur. 1917)
2 grudnia – Matt Cohen, kanadyjski pisarz (ur. 1942)
3 grudnia – Enrique Cadícamo, argentyński poeta i pisarz, twórca tekstów tanga (ur. 1900)
8 grudnia – Péter Kuczka, węgierski pisarz science fiction i redaktor (ur. 1923)
10 grudnia – Edward Dorn, amerykański poeta (ur. 1929)
12 grudnia – Joseph Heller, amerykański pisarz, autor powieści Paragraf 22 (ur. 1923)
17 grudnia – Roger Frison-Roche, francuski autor reportaży (ur. 1906)
29 grudnia – Jerzy Waldorff, polski pisarz, publicysta, krytyk muzyczny (ur. 1910)
Nagrody
Nagroda Nobla – Günter Grass
Nagroda Goncourtów – Jean Echenoz, Je m’en vais
Bollingen Prize for Poetry – Robert Creeley
Hanzeatycka Nagroda Goethego – Ryszard Kapuściński
Nagroda Kościelskich – Adam Wiedemann, Arkadiusz Pacholski
Nagroda Nike – Stanisław Barańczak, Chirurgiczna precyzja. Elegie i piosenki z lat 1995-1997
Rynek książki
Liczba tytułów wydanych w 1999 roku: 19192.
Łączny nakład wydanych książek: 78077,7 tys. egz.
Liczba tytułów dla dorosłych: 2755.
Liczba tytułów literatury polskiej dla dorosłych: 1566. W tym m.in.:
Powieści: 1187,
Zbiory opowiadań: 200,
Tomiki poezji: 845.
Liczba książek tłumaczonych: 3881. W tym m.in.:
z języka angielskiego: 2434,
z języka niemieckiego: 507,
z języka francuskiego: 315,
z języka rosyjskiego: 59.
Książki z dziedziny literaturoznawstwa: 315, łączny nakład: 239,6 tys. egz.
Największe nakłady:
- Henryk Sienkiewicz – 80 tys. egz.
- Adam Mickiewicz – 71 tys. egz.
- Juliusz Słowacki – 60 tys. egz.
- Jan Twardowski – 47 tys. egz.
- Stanisław Lem – 48 tys. egz.
Przypisy