Wydarzenia literackie w 1955 roku.
Wydarzenia
W Polsce
Już w grudniu 1954 roku ogłoszono, że rok 1955 będzie rokiem Mickiewicza.
W tym czasie powstał nowy tygodnik dla studentów oraz młodej inteligencji o nazwie „Po prostu”, w którego redakcji pracowali m.in. Marek Hłasko, Ernest Bryll oraz Józef Lenart.
W „Nowej Kulturze” zadebiutowali poetycko Jarosław Marek Rymkiewicz, Jerzy Harasymowicz, Józef Ratajczak, Andrzej Bursa, Małgorzata Hillar oraz Zbigniew Herbert.
W „Życiu Literackim” opublikowano wiersze Stanisława Czycza, Bohdana Drozdowskiego, a także Zbigniewa Herberta i Jerzego Harasymowicza, do których dołączono komentarze autorów takich jak Przyboś, Jastrun, Sandauer, Błoński i Flaszen.
Zagraniczne
Jean Cocteau został wybrany do francuskiej Akademii Literatury.
W ZSRR rozpoczęto wydawanie pism „Junost’” oraz „Inostrannaja literatura”.
W Sofii zadebiutował pierwszy przekład Lalki na język bułgarski.
7 października w Six Gallery w San Francisco zaprezentowano po raz pierwszy poemat Allena Ginsberga pt. Skowyt (Howl), które stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzieł Beat Generation.
Nowe książki (proza beletrystyczna i literatura faktu)
Polskie
Stanisław Lem
Czas nieutracony
Obłok Magellana
Józef Łobodowski – Komysze (część I Trylogii ukraińskiej)
Józef Mackiewicz
Droga donikąd
Karierowicz
Czesław Miłosz – Dolina Issy
Teodor Parnicki – Koniec „Zgody Narodów”
Tadeusz Różewicz – Opadły liście z drzew
Jan Józef Szczepański – Polska jesień
Leopold Tyrmand – Zły
Zagraniczne
Jacques Stéphen Alexis – Dobry generał Słońce (Compère général soleil)
Kingsley Amis – To niepewne uczucie (The Uncertain Feeling)
Ray Bradbury – Październikowa kraina (The October Country)
Miodrag Bulatović – Diabły nadchodzą (Đavoli dolaze)
Louis-Ferdinand Céline – Rozmowy z profesorem Y (Entretiens avec le professeur Y)
Agatha Christie
Entliczek pentliczek (Hickory Dickory Dock)
Podróż w nieznane (Destination Unknown)
J.P. Donleavy – Ryży (The Ginger Man)
Friedrich Dürrenmatt – Grek szuka Greczynki (Grieche sucht Griechin)
Shūsaku Endō – Biały człowiek (Shiroi hito)
William Gaddis – The Recognitions
Robert Graves – Mity greckie (The Greek Myths)
Graham Greene – Spokojny Amerykanin (The Quiet American)
Patricia Highsmith – Utalentowany pan Ripley (The Talented Mr. Ripley)
Clive Staples Lewis – Opowieści z Narnii: Siostrzeniec czarodzieja (The Magician’s Nephew)
Gabriel García Márquez – Szarańcza (La hojarasca)
Vladimir Nabokov – Lolita
Pier Paolo Pasolini – Próżniaki (Ragazzi di vita)
Mario Puzo – Mroczna arena (The Dark Arena)
Alain Robbe-Grillet – Podglądacz (Le Voyeur)
Juan Rulfo – Pedro Páramo
J.R.R. Tolkien – Władca Pierścieni: Powrót króla (The Return of the King)
Patrick White – Drzewo człowiecze (The Tree of Man)
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Wywiady
Polskie
Zagraniczne
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Dzienniki, autobiografie, pamiętniki
Polskie
Zagraniczne
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Nowe eseje, szkice i felietony
Polskie
O sztuce tłumaczenia, pod red. Michała Rusinka (Ossolineum)
Zagraniczne
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Nowe dramaty
Polskie
Wacław Kubacki – Rzymska wiosna (Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”)
Zagraniczne
Arthur Adamov – Ping-Pong (Le Ping Pong)
William Inge – Przystanek autobusowy (Bus Stop)
Eugène Ionesco – Nowy lokator (Le Nouveau Locataire)
Arthur Miller – Widok z mostu (A View from the Bridge)
Jean-Paul Sartre – Niekrasow (Nekrassov)
Tennessee Williams – Kotka na gorącym blaszanym dachu (Cat On a Hot Tin Roof)
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Nowe poezje
Polskie
Henryk Jasiczek – Obuszkiem ciosane
Tadeusz Różewicz – Srebrny kłos
Adam Ważyk – Poemat dla dorosłych (wydanie czasopiśmiennicze)
Zagraniczne
W.H. Auden – Tarcza Achillesa (The Shield of Achilles)
Héctor Bianciotti – Psalm na ulicach (Salmo en las calles)
Paul Celan – Od progu do progu (Von Schwelle zu Schwelle)
Gregory Corso – Westalka z Brattle i inne wiersze (The Vestal Lady on Brattle and Other Poems)
Lawrence Ferlinghetti – Obrazy świata minionego (Pictures of the Gone World)
Roger Gilbert-Lecomte – Testament
Jewgienij Jewtuszenko – Trzeci śnieg (Третий снег)
Jacques Prévert – Deszcz i pogoda (La pluie et le beau temps)
Pierre Reverdy – Au soleil du plafond
Jorgos Seferis – Dziennik pokładowy III (Ημερολόγιο Καταστρώματος ΙΙΙ)
Charles Tomlinson – Naszyjnik (The Necklace)
William Carlos Williams – Podróż do miłości (Journey to Love)
Lejzer Wolf – Wiersze (Lider, pośm.)
Donald Davie – Brides of Reason
Ronald Stuart Thomas – Song at the Year’s Turning
Philip Larkin – The Less Deceived
Elizabeth Jennings – A Way of Looking
Lawrence Durrell – The Tree of Idleness
Zagraniczne antologie
Wydane w Polsce wybory utworów poetów obcych
Wydane w Polsce antologie poezji obcej
Nowe prace naukowe i biografie
Polskie
Ananiasz Zajączkowski – Orient jako źródło inspiracji w literaturze romantycznej doby mickiewiczowskiej (Państwowy Instytut Wydawniczy)
Zagraniczne
Emilio Betti – Ogólna teoria interpretacji (Teoria generale della interpretazione)
Maurice Blanchot – Przestrzeń literatury (L’Espace littéraire)
Robert Graves – Mity greckie (The Greek Myths)
Claude Lévi-Strauss – Smutek tropików (Tristes tropiques)
Herbert Marcuse – Eros i cywilizacja (Eros and Civilization)
Wydania polskie tytułów zagranicznych
Urodzili się
10 stycznia – Yasmina Khadra, algierski pisarz, tworzący w języku francuskim
13 stycznia – Jay McInerney, amerykański powieściopisarz i scenarzysta
18 stycznia – Małgorzata Strzałkowska, polska poetka, ilustratorka
19 stycznia – Mariusz Wilk, polski pisarz i eseista
30 stycznia – Judith Tarr, amerykańska pisarka fantastyki
2 lutego – Leszek Engelking, polski poeta, nowelista, tłumacz i krytyk literacki (zm. 2022)
7 lutego – Steven Gould, amerykański autor science fiction.
8 lutego – John Grisham, amerykański pisarz
9 lutego – Anne Robillard, kanadyjska pisarka francuskojęzyczna
10 lutego – Wojciech Jagielski, polski poeta
11 lutego – David Clewell, amerykański poeta (zm. 2020)
17 lutego – Mo Yan, chiński pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla
18 lutego – Lisa See, amerykańska pisarka pochodzenia chińskiego
19 lutego – Siri Hustvedt, amerykańska powieściopisarka, poetka i eseistka pochodzenia norweskiego
20 lutego – Klas Östergren, szwedzki pisarz, scenarzysta i tłumacz
21 lutego – Fabio Morábito, meksykański poeta, prozaik i tłumacz
23 lutego – Francesca Simon, amerykańska pisarka dla dzieci
24 lutego – Moni Nilsson-Brännström, szwedzka autorka książek dla dzieci i młodzieży
3 marca – Andrzej Maleszka, polski pisarz i reżyser
4 marca – Rebecca Brandewyne, amerykańska autorka romansów
9 marca – Pat Murphy, amerykańska pisarka
12 marca – Krzysztof Wójcicki, polski prozaik, dramaturg, eseista (zm. 2013)
21 marca – Halina Pawlowská, czeska powieściopisarka, dziennikarka, scenarzystka
23 marca – Lloyd Jones, nowozelandzki pisarz
27 marca – Patrick McCabe, irlandzki pisarz
28 marca – Julio Llamazares, hiszpański pisarz, prozaik, eseista, poeta i dziennikarz
31 marca – Zbigniew Kasprzak, polski rysownik komiksów
5 kwietnia
Anthony Horowitz, angielski pisarz i scenarzysta
Akira Toriyama, japoński mangaka (zm. 2024)
8 kwietnia – Barbara Kingsolver, amerykańska pisarka, eseistka i poetka
10 kwietnia – Michel Thiollière, francuski pisarz i polityk
11 kwietnia – Piotr Bratkowski, polski poeta, krytyk literacki i publicysta (zm. 2021)
12 kwietnia – Viktor Arnar Ingólfsson, islandzki autor powieści kryminalnych
19 kwietnia – Aleksander Nawarecki, polski historyk i teoretyk literatury
23 kwietnia – Paul J. McAuley, brytyjski pisarz science-fiction i botanik
27 kwietnia – Pija Lindenbaum, szwedzka pisarka i ilustratorka
30 kwietnia – Zlatko Topčić, bośniacki autor opowiadań, powieści i dramatów
11 maja – William P. Young, kanadyjski pisarz
15 maja – Liliana Bardijewska, polska krytyk literacki i teatralny, tłumaczka literatury bułgarskiej, wydawca
19 maja – Piotr Mitzner, polski teatrolog, poeta, eseista, pisarz
26 maja – Mirosław P. Jabłoński, polski pisarz science fiction, tłumacz
30 maja – Colm Tóibín, irlandzki powieściopisarz, nowelista, poeta i eseista
4 czerwca
Paulina Chiziane, mozambicka pisarka
Lars Kjædegaard, duński pisarz realistyczny
Val McDermid, szkocka pisarka, autorka powieści kryminalnych
9 czerwca – Krzysztof Bochus, polski pisarz
13 czerwca – Maciej Hen, polski pisarz
5 lipca
Mia Couto, mozambicki pisarz
Josef Haslinger, austriacki pisarz, eseista, intelektualista
8 lipca
Anna Mazurkiewicz, polska dziennikarka i pisarka
Susan Price, brytyjska pisarka
16 lipca – Jarosław Wojciechowski, polski prozaik i poeta
20 lipca – Stig Larsson, szwedzki prozaik, poeta, dramaturg i reżyser
24 lipca – Brad Watson, amerykański pisarz (zm. 2020)
2 sierpnia – Caleb Carr, amerykański pisarz, dziennikarz i historyk
7 sierpnia – Władimir Sorokin, rosyjski pisarz
20 sierpnia – Cezary Harasimowicz, polski dramaturg, pisarz i scenarzysta
25 sierpnia – Simon R. Green, brytyjski pisarz science fiction i fantasy
26 sierpnia – Jiří Pehe, czeski politolog i pisarz
2 września
Lidia Amejko, polska pisarka i dramatopisarka
Steve Berry, amerykański pisarz thrillerów
6 września – Raymond Benson, amerykański pisarz
14 września – Geraldine Brooks, amerykańska pisarka i dziennikarka
16 września – Aurel Plasari, albański pisarz, tłumacz, krytyk literacki i publicysta
30 września – Jerzy Adamuszek, polski autor książek podróżniczych i geograf
6 października – Ellen Kushner, amerykańska pisarka fantasy i dziennikarka
9 października – Leonardo Padura, kubański pisarz i dziennikarz
12 października – Serge Venturini, francuski poeta
14 października – Wojciech Tomasik, polski historyk i teoretyk literatury
20 października
Kurt Aebli, szwajcarski pisarz
Magdalena Tulli, polska pisarka i tłumaczka
21 października – Geof Darrow, amerykański rysownik komiksów
26 października – Laura Mintegi, baskijska pisarka i działaczka polityczna
28 października – Gary Lavergne, amerykański pisarz
31 października – Susan Orlean, amerykańska dziennikarka i pisarka
2 listopada – Ryszard Lenc, polski prozaik
6 listopada – Catherine Asaro, amerykańska pisarka science fiction i fantasy
9 listopada – Bogumiła Żongołłowicz, polska dziennikarka, poetka, pisarka
10 listopada – Antoni Czyż, polski literaturoznawca
12 listopada – Frank Witzel, niemiecki pisarz i ilustrator
17 listopada – Selim Chazbijewicz, polski politolog, pisarz, publicysta
23 listopada – Steven Brust, amerykański pisarz fantasy i science fiction
26 listopada – Tracy Hickman, amerykański pisarz gatunku fantasy
6 grudnia – Kurt Aust, norweski pisarz, tłumacz i publicysta
10 grudnia – Kim Mehmeti, albański pisarz, publicysta
18 grudnia – Jeffrey Ford, amerykański autor fantastyki
23 grudnia – Carol Ann Duffy, brytyjska poetka
26 grudnia – Joanna Olech, polska autorka książek dla dzieci i młodzieży
28 grudnia – Liu Xiaobo, chiński pisarz i literaturoznawca (zm. 2017)
Richard Rayner, brytyjski pisarz
Zmarli
18 stycznia – Saadat Hassan Manto, pakistański pisarz (ur. 1912)
20 stycznia – Robert P.T. Coffin, amerykański poeta i prozaik (ur. 1982)
17 lutego – Štefan Krčméry, słowacki poeta (ur. 1892)
23 lutego – Paul Claudel, francuski dramaturg, poeta i eseista (ur. 1868)
10 kwietnia – Pierre Teilhard de Chardin, francuski filozof, teolog i eseista (ur. 1881)
16 maja – James Agee, amerykański powieściopisarz, poeta, scenarzysta i krytyk filmowy (ur. 1909)
27 czerwca – Martin A. Hansen, duński prozaik (ur. 1909)
2 sierpnia – Wallace Stevens, amerykański poeta i eseista (ur. 1879)
12 sierpnia – Thomas Mann, niemiecki pisarz, noblista (ur. 1875)
14 sierpnia – Herbert Putnam, amerykański bibliotekarz, dyrektor Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych (ur. 1861)
22 września – Lucyna Krzemieniecka, polska pisarka i poetka (ur. 1907)
30 września – Pentti Haanpää, fiński prozaik (ur. 1905)
18 października – José Ortega y Gasset, hiszpański filozof i eseista (ur. 1883)
1 listopada – Dale Carnegie, amerykański pisarz książek o samorozwoju (ur. 1888)
12 listopada – Tin Ujević, chorwacki poeta, eseista i tłumacz (ur. 1891)
14 listopada – Robert E. Sherwood, amerykański dramaturg (ur. 1896)
Nagrody
Bollingen Prize for Poetry – Léonie Adams i Louise Bogan
Georg-Büchner-Preis – Marie Luise Kaschnitz
Grand prix du roman de l’Académie françaises – Michel de Saint-Pierre za Les Aristocrates
Grand prix im. C.-F. Ramuza – Pierre-Louis Matthey
Grosse Schillerpreis – Gonzague de Reynold
Hanzeatycka Nagroda Goethego – T.S. Eliot
Medal Frosta – Leona Speyer
Nagroda Doblouga – Karl Asplund, Sven Barthel oraz Herman Wildenvey
Nagroda Goethego – Annette Kolb
Nagroda Goncourtów – Roger Ikor za Les Eaux mêlées
Nagroda im. Akutagawy – Shūsaku Endō za Biały człowiek (Shiroi Hito) i Ishihara Shintoista za Sezon Słońca (Taiyō no kisetsu)
Nagroda im. Conrada Ferdinanda Meyera – Franz Fassbind
Nagroda Literacka im. Juliana Tuwima – Marian Piechal
Nagroda NIN – Mirko Božić za powieść Neisplakani
Nagroda Nobla – Halldór Kiljan Laxness
Nagroda Państwowa I. stopnia – Maria Dąbrowska
Nagroda Pulitzera (dramat) – Tennessee Williams za sztukę Kotka na gorącym blaszanym dachu
Nagroda Pulitzera (poezja) – Wallace Stevens za Wiersze zebrane (Collected Poems)
Nagroda Pulitzera (proza) – William Faulkner za Przypowieść (A Fable)
Nagroda Renaudot – Georges Govy za Le Moissonneur d’épines
Nagroda Stregi – Giovanni Comisso
Nagroda za całokształt twórczości, ufundowana przez Komitet Obywatelski Pomocy Uchodźcom Polskim w Wielkiej Brytanii – Marian Czuchnowski
National Book Award (poezja) – Wallace Stevens za Wiersze zebrane (Collected Poems)
National Book Award (proza) – William Faulkner za Przypowieść (A Fable)
Premio Adonáis de Poesía – Javier de Bengoechea za Hombre en forma de elegía
Premio Bagutta – Alfonso Gatto za La forza degli occhi
Prêmio Machado de Assis – Onestaldo de Pennafort
Premio Nacional de Literatura „Miguel de Cervantes” de narraciones – Miguel Delibes za Diario de un cazador
Premio Nacional de Literatura de Chile – Francisco Antonio Encina
Premio Nacional de Poesía – Jorge Campos za tom ¿?
Premio Nadal – Rafael Sánchez Ferlosio za El Jarama
Premio Planeta – Antonio Prieto za Tres pisadas de hombre
Premio Viareggio – Vasco Pratolini za Metello
Prix des Deux Magots – Pauline Réage za Historię O (Histoire d’O)
Prix Femina – André Dhôtel za Le pays où l’on arrive jamais
Prix Interallié – Félicien Marceau za Élans du cœur
Prix Victor Rossel – Lucien Marchal za La Chute du grand Chimu
Somerset Maugham Award – Kingsley Amis za Jima szczęściarza
Złote Laury – Tove Ditlevsen
Złoty medal królowej za poezję – Ruth Pitter
Przypisy
Bibliografia
Chronological tables of English literature. oprac. Jerzy Strzetelski i in. Wyd. III. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-02506-9.