Kalendarium Wojska Polskiego 1953 – wydarzenia w Wojsku Polskim w 1953 roku
Stan liczebny Wojska Polskiego wynosił 360.000 żołnierzy.
== Styczeń ==
2 stycznia
Minister obrony narodowej ogłosił zarządzenie dotyczące amnestii dla cywilnych pracowników administracji wojskowej, którzy naruszyli zasady „socjalistycznej dyscypliny pracy”.
3 stycznia
Zniesiono reglamentację żywności, a ceny posiłków w kasynach wojskowych wzrosły o około 100%.
== Luty ==
25 lutego
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 12 dotyczący wprowadzenia odznaki dla absolwentów akademii wojskowej.
27 lutego
Wprowadzono w życie rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów i Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 lutego 1953 dotyczące przesyłania zawiadomień o orzeczeniach w sprawach karnych i karno-administracyjnych dla osób podlegających obowiązkowi wojskowemu.
== Marzec ==
14 marca
Weszła w życie uchwała nr 152 Prezydium Rządu z dnia 25 lutego 1953 dotycząca warunków i trybu nadawania dyplomów i tytułów przez akademie wojskowe. Na jej podstawie Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego uzyskała prawo nadawania tytułu „wojskowego inżyniera magistra” oraz, w okresie przejściowym, tytułu „wojskowego inżyniera” dla absolwentów studiów pierwszego stopnia.
25 marca
Minister Obrony Narodowej wydał zarządzenie nr 37/MON w sprawie powołania wojskowych komend wojewódzkich oraz określenia zasięgu ich działania, dostosowując ich liczbę do ówczesnego podziału administracyjnego Polski.
== Kwiecień ==
1 kwietnia
Na stanowisko dowódcy Marynarki Wojennej powołano kontradmirała Aleksandra Winogradowa.
24 kwietnia
Wprowadzono w życie dekret Rady Państwa z dnia 23 kwietnia 1953 w sprawie bandery jednostek pływających Wojsk Ochrony Pogranicza.
29 kwietnia
Weszła w życie uchwała nr 266 Rady Ministrów z dnia 11 kwietnia 1953 dotycząca warunków i trybu nadawania stopnia naukowego kandydata nauk w akademiach wojskowych. Na jej mocy Rady Naukowe Akademii Sztabu Generalnego i Akademii Wojskowo-Politycznej uzyskały prawo nadawania stopnia kandydata nauk wojskowych, a Rada Naukowa Wojskowej Akademii Technicznej – kandydata nauk technicznych i wojskowych.
30 kwietnia
Rozkazem nr 34 Minister Obrony Narodowej zmienił format odznak „Wzorowy Żołnierz” oraz dla żołnierzy specjalistów z 55×38 mm na 41×28 mm.
== Maj ==
10 maja
Odbyła się Krajowa Konferencja Zarządów Głównych Ligi Przyjaciół Żołnierza, Ligi Lotniczej i Ligi Morskiej, na której podjęto decyzję o zjednoczeniu tych trzech organizacji w jedną, pod nazwą Liga Przyjaciół Żołnierza. Generał brygady Józef Turski został wybrany prezesem, a pułkownik pilot Michał Jakubik sekretarzem Zarządu Głównego.
14 maja
W ramach obchodów 10-lecia powstania dywizji, oficerowie 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki złożyli list na ręce Bolesława Bieruta.
23 maja
Wprowadzono w życie dekret z dnia 13 maja 1953 dotyczący zmian w przepisach Kodeksu Karnego Wojska Polskiego oraz kodeksu wojskowego postępowania karnego.
30 maja
Generał brygady Antoni Władyczański został powołany na stanowisko dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego.
== Czerwiec ==
3 czerwca
Opracowano plan rozwoju Marynarki Wojennej na lata 1954/1955 oraz powołano dowództwo Korpusu Przeciwdesantowego.
17 czerwca
Rozkazem nr 018/org. Minister Obrony Narodowej powołał do życia Instytut Naukowo–Badawczy Wojsk Lotniczych, którego pierwszym komendantem został mjr mgr inż. Borys Małczaniuk.
28 czerwca
Otwarto Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
== Lipiec ==
Do Korei dotarła grupa rozpoznawcza Polskiej Misji Wojskowej.
7 lipca
Sztab 19 Dywizji Zmechanizowanej został przeniesiony z Torzymia do Gubina, w tym kompania dowodzenia oraz 59 Batalion Łączności i pluton samochodowy.
10 lipca
Weszło w życie zarządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 czerwca 1953 dotyczące utworzenia komisji kwalifikacyjnych dla pomocniczych pracowników nauki przy akademiach wojskowych.
21 lipca
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 049/Org. dotyczący przemianowania kwatermistrzostwa na „tyły” oraz wprowadzenia zmian na wszystkich szczeblach organizacyjnych, zaczynając od Głównego Kwatermistrzostwa WP, które przekształcono w Główny Zarząd Tyłów WP.
23 lipca
Minister obrony narodowej wydał zarządzenie nr 74 w sprawie organizacji aspirantury naukowej w akademiach wojskowych.
27 lipca
W Panmundżom podpisano rozejm kończący wojnę w Korei. Przestrzeganie rozejmu powierzono Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych, w której skład weszła także Polska Misja Wojskowa, co oznaczało początek udziału Wojska Polskiego w operacjach pokojowych.
31 lipca
Weszło w życie zarządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 lipca 1953 o przeprowadzeniu poboru w 1953 roku.
== Sierpień ==
2 sierpnia
Pełniący obowiązki szefa Sztabu Generalnego WP, generał dywizji Borys Pigarewicz, poinformował dowódcę Marynarki Wojennej, kontradmirała Aleksandra Winogradowa, że Minister Obrony Narodowej nie zatwierdził przedstawionego 2 lutego 1953 roku planu rozwoju Marynarki Wojennej.
20 sierpnia
Weszło w życie zarządzenie Ministra Bezpieczeństwa Publicznego z dnia 31 lipca 1953 dotyczące używania bandery oraz znaków rozpoznawczych przez jednostki pływające Wojsk Ochrony Pogranicza.
25 sierpnia
Wprowadzono w życie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów i Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 sierpnia 1953 w sprawie odbywania zebrań kontrolnych przez oficerów rezerwy, mających na celu weryfikację ewidencji oraz poziomu wyszkolenia wojskowego oficerów rezerwy, z ograniczeniem do 6 zebrań rocznie, a czas trwania jednego zebrania kontrolnego wynosił 12 godzin.
== Wrzesień ==
16 września
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 58 dotyczący wprowadzenia ubioru galowego dla podoficerów nadterminowych oraz oficerów zawodowych wojsk lądowych, wojsk lotniczych, wojsk obrony przeciwlotniczej i piechoty morskiej.
28 września
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 061/Org., w którym nakazał dowódcy Wojsk Lotniczych rozformowanie Dowództwa 4 Korpusu Lotnictwa Szturmowego do 1 grudnia 1953.
== Październik ==
Po raz pierwszy w historii Wojska Polskiego, oficerowie wojsk lotniczych – słuchacze pierwszego roku stacjonarnego rozpoczęli naukę na nowo utworzonym Fakultecie Lotniczym Akademii Sztabu Generalnego WP.
12 października
Oficerskiej Szkole Piechoty nr 1 nadano imię Tadeusza Kościuszki.
Wprowadzono ubiór galowy dla podoficerów nadterminowych oraz oficerów zawodowych.
W Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w Warszawie otwarto wystawę pn. „10 lat Wojska Polskiego w plastyce”.
1 pułk lotnictwa myśliwskiego otrzymał sztandar przechodni Zarządu Głównego Związku Młodzieży Polskiej dla przodującego oddziału lotniczego z rąk dowódcy Wojsk Lotniczych, generała broni Iwana Turkiela.
15 października
Do Gdyni przybył zespół okrętów Marynarki Wojennej ZSRR pod dowództwem kontradmirała Gieorgija Siemionowicza Abaszwilego, w skład którego wchodził krążownik „Czkałow” oraz cztery niszczyciele. Wieczorem radzieccy marynarze spotkali się z mieszkańcami Trójmiasta w Miejskim Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gdzie obejrzeli „Halkę” w wykonaniu zespołu Państwowej Opery i Filharmonii Bałtyckiej.
16 października
Na Dworcu Głównym w Warszawie, dowódca Warszawskiego Okręgu Wojskowego, generał dywizji Jan Rotkiewicz, powitał delegację oficerów radzieckiej Marynarki Wojennej, na czele z kapitanem I rangi Dymitrem K. Jaroszewiczem. Przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki zorganizował przyjęcie na cześć radzieckiej delegacji.
17 października
Na stadionie „Budowlanych” we Wrzeszczu odbył się mecz piłki nożnej pomiędzy drużyną Wojskowego Klubu Sportowego „Flota” a reprezentacją radzieckich marynarzy, który zakończył się remisem 1:1.
== Listopad ==
1 listopada
Korpus Przeciwdesantowy osiągnął gotowość do działań.
3 listopada
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 00066/Org. dotyczący reorganizacji okręgów wojskowych, w ramach którego:
- Rozformowano Dowództwo Okręgu Wojskowego nr V w Krakowie.
- Wprowadzono nowy podział terytorialny pozostałych trzech okręgów wojskowych.
- Do 1 grudnia 1953 przekazano jednostki OW-V do OW-I i OW-IV oraz z OW-I do OW-II.
- Z dniem 1 stycznia 1954 przemianowano Dowództwa Okręgów Wojskowych nr I, II i IV.
== Grudzień ==
24 grudnia
Zarządzenie nr 101 ministra obrony narodowej wprowadziło zasady nadawania odznak: „Przodownik Pracy”, „Zasłużony Przodownik Pracy” oraz „Racjonalizator Produkcji”, jak również dyplomu „Zasłużony Przodownik Pracy”.
W Monitorze Polskim opublikowano listę osób wyróżnionych w 1953 roku przez Ministerstwo Obrony Narodowej odznaką „Przodownik Pracy”.
Minister Obrony Narodowej wydał zarządzenie nr 105/MON dotyczące zasięgu terytorialnego wojskowych komend rejonowych, dostosowując je do nowego podziału terytorialnego okręgów wojskowych; zmiany obowiązywały od 1 stycznia 1954.
28 grudnia
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 70/MON w sprawie przywrócenia 1 pułkowi lotnictwa myśliwskiego miana „Warszawa”, a 4 pułkowi lotnictwa szturmowego miana „Kraków”.
== Przypisy ==
== Bibliografia ==
Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 1953.
Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 1953.
Julian Babula: Wojsko Polskie 1945–1989. Próba analizy operacyjnej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998, s. 335. ISBN 83-11-08755-5.
Mikołaj Plikus (red.): Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943-1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, Gubińskie Towarzystwo Kultury: Kalendarium Gubina 1945-2009. Zielona Góra: Gubin Urząd Miejski [Drukarnia Aprint], 2010, s. 55-56. ISBN 978-83-927655-6-1.
Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1965. T.5 od 1939 do 1965 roku. Warszawa: 1965. Brak numerów stron w książce.
Jerzy Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1945-1981. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0427-3. Brak numerów stron w książce.
Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956, Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2003, ISBN 83-88542-53-2, OCLC 830528040. Brak numerów stron w książce.
Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-1112-14-09. Brak numerów stron w książce.
Czesław Krzemiński: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-1980: zarys dziejów. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0782-5. Brak numerów stron w książce.