Kalendarium Wojska Polskiego na rok 1952 – kluczowe wydarzenia w Wojsku Polskim w 1952 roku.
1952
Wojska inżynieryjne zrealizowały rozminowanie i oddały do użytku 1925 ha użytków rolnych, 701 ha łąk oraz 2044 ha lasów, likwidując jednocześnie 24 843 miny, 488 577 sztuk amunicji dużego i średniego kalibru oraz 665 126 sztuk amunicji małego kalibru.
Wprowadzono do uzbrojenia Wojska Polskiego karabinek AK w wersji z kolbą stałą.
Styczeń
16 stycznia
Minister obrony narodowej, na podstawie rozkazu nr 2, zatwierdził oraz wprowadził do użytku świadectwa ukończenia szkół wojskowych oraz odznakę pamiątkową dla absolwentów szkół oficerskich.
Wprowadzono dyrektywę nr 01 szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego, która określała główne zasady działalności partyjno-politycznej w wojsku.
21 stycznia
Prezydent RP na Uchodźstwie, August Zaleski, powierzył generałowi brygady Romanowi Odzierzyńskiemu kierowanie Ministerstwem Skarbu; generał Odzierzyński pełnił jednocześnie funkcje Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Obrony Narodowej, a także kierownika Ministerstwa Sprawiedliwości → Rząd Romana Odzierzyńskiego.
Luty
2 lutego
Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie przedłużenia okresu zasadniczej służby wojskowej.
10–13 lutego
W Zakopanem zorganizowano Zimową Spartakiadę Wojska Polskiego.
27 lutego
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 7, w którym przedłużono czas trwania zasadniczej służby wojskowej dla szeregowców i podoficerów do 31 października 1952, którym kończył się dwuletni okres kadrowej i zastępczej służby wojskowej w lutym i czerwcu 1952. Decyzja ta była wynikiem trwającej „zimnej wojny” oraz konfliktu w Korei.
Marzec
1 marca
Podjęto uchwałę dotycząca organizacji przysposobienia wojskowego wśród młodzieży.
Kwiecień
2 kwietnia
Minister obrony narodowej wydał rozkaz o utworzeniu Centralnego Naukowo-Badawczego Poligonu Artyleryjskiego, który w 1961 roku przekształcił się w Centrum Badań Uzbrojenia, a w 1965 roku w Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia.
8 kwietnia
Wydano rozkaz MON dotyczący akcji osiedleńczej żołnierzy odbywających 2. i 3. rok służby.
29 kwietnia
Weszła w życie ustawa z dnia 28 marca 1952 roku dotycząca służby wojskowej szeregowców i podoficerów Sił Zbrojnych; podoficerowie, którzy pełnili w chwili wejścia w życie ustawy wojskową służbę nadterminową lub zawodową, stali się automatycznie podoficerami nadterminowymi.
1 maja – 1 grudnia
Rozpoczęto formowanie jednostek Wojsk Lotniczych zgodnie z rozkazem nr 0096/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 grudnia 1951, w tym 3 Korpus Lotnictwa Myśliwskiego oraz 4 Korpus Lotnictwa Szturmowego.
8 maja
Minister Obrony Narodowej wydał następujące zarządzenia:
- Nr 54/MON w sprawie utworzenia Wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.
- Nr 55/MON dotyczące utworzenia Domu Wojska Polskiego.
Czerwiec
26 czerwca
W Wrocławiu-Leśnicy sformowano 93 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej.
Lipiec
Prezydium Rady Ministrów podjęło decyzję, przyznając dodatkowe uprawnienia żołnierzom, którzy po zwolnieniu z wojska osiedlą się w województwach: koszalińskim, szczecińskim, zielonogórskim, olsztyńskim, wrocławskim, opolskim, gdańskim oraz w niektórych powiatach województwa rzeszowskiego i lubelskiego.
15-19 lipca
Przed Najwyższym Sądem Wojskowym w Warszawie odbył się proces tzw. „grupy kierownictwa konspiracji Marynarki Wojennej” → „Spisek komandorów”. W charakterze oskarżonych wystąpiło siedmiu oficerów Marynarki Wojennej: komandor Stanisław Mieszkowski, komandor Jerzy Staniewicz, komandor Marian Wojcieszek, komandor porucznik Zbigniew Przybyszewski, komandor porucznik Robert Kasperski, komandor porucznik Wacław Krzywiec oraz komandor porucznik pilot Kazimierz Kraszewski.
18 lipca
Minister Obrony Narodowej wydał zarządzenie dotyczące udzielenia pomocy państwowym gospodarstwom rolnym w czasie żniw.
20 lipca
Na lotnisku Warszawa-Okęcie zorganizowano pokaz lotniczy dla „Młodych Przodowników-Budowniczych Polski Ludowej”.
22 lipca
Sejm Ustawodawczy uchwalił Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w której artykuł 6 brzmiał: „Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stoją na straży suwerenności i niepodległości Narodu Polskiego, jego bezpieczeństwa i pokoju”.
31 lipca
Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie skazał:
- komandorów: Mieszkowskiego, Staniewicza, Wojcieszka, Przybyszewskiego i Kasperskiego na karę śmierci,
- komandorów Krzywca i Kraszewskiego na karę dożywotniego więzienia.
Sierpień
7 sierpnia
W więzieniu mokotowskim stracono pułkownika pilota Bernarda Adameckiego.
Wrzesień
Na posła do Sejmu PRL wybrano ppłk pil. Edwarda Chromego.
17 września
Na lotnisku Redzikowo sformowano 28 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego.
Październik
1 października
Minister Obrony Narodowej, marszałek Polski Konstanty Rokossowski, zatwierdził oraz wprowadził do użytku w Wojskach Lądowych, Wojskach Lotniczych, Wojskach Obrony Przeciwlotniczej, w Marynarce Wojennej oraz w Piechocie Morskiej „Przepisy ubiorcze żołnierzy Sił Zbrojnych w czasie pokoju”, sygn. Mund.-Tab. 3/52 → Mundur ludowego Wojska Polskiego.
Listopad
19 listopada
Prezydent RP Bolesław Bierut skorzystał z prawa łaski wobec komandorów Mariana Wojcieszka i Roberta Kasperskiego, którym orzeczoną karę śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie.
Grudzień
1 grudnia
Weszła w życie ustawa z dnia 22 listopada 1952 roku dotycząca przysięgi wojskowej → Przysięga wojskowa.
8 grudnia
Minister Obrony Narodowej wydał rozkaz nr 72/MON w sprawie wprowadzenia kordzika jako służbowej broni bocznej oficerów Marynarki Wojennej.
12 grudnia
W więzieniu mokotowskim w Warszawie stracono komandora Jerzego Staniewicza.
16 grudnia
W więzieniu mokotowskim w Warszawie stracono: komandora Stanisława Mieszkowskiego oraz komandora porucznika Zbigniewa Przybyszewskiego.
23 grudnia
Weszła w życie dekret Rady Państwa z dnia 10 grudnia 1952 roku dotyczący akademii wojskowych; dekret ten określał zadania i organizację wewnętrzną akademii wojskowej, w tym podział akademii na wzór radziecki na fakultety i kursy; ponadto regulował zasady przyjęcia na studia oraz prawa i obowiązki słuchaczy, a także określał prawa nadawania stopni naukowych, wprowadzając dwa stopnie naukowe: niższy — stopień kandydata nauk i wyższy — stopień doktora nauk.
Minister Obrony Narodowej wprowadził klasy kwalifikacyjne dla pilotów i nawigatorów – klasy 1, klasy 2 i klasy 3, z których każda uprawniała do dodatku w wysokości 20%, 15% i 10%.
Przypisy
Bibliografia
Julian Babula: Wojsko Polskie 1945-1989. Próba analizy operacyjnej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998, s. 334-335. ISBN 83-11-08755-5.
Mikołaj Plikus [red.]: Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943-1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975. Brak numerów stron w książce.
Jerzy Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1945-1981. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0427-3. Brak numerów stron w książce.
Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-1112-14-09. Brak numerów stron w książce.
Czesław Krzemiński: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-1980: zarys dziejów. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0782-5. Brak numerów stron w książce.