1951

Wydarzenia w Polsce

1 stycznia:

Połączono Bielsk na Śląsku oraz Białą Krakowską w Małopolsce, tworząc nowe miasto Bielsko-Biała.

Miasta Hajnówka, Kalety, Knurów, Łaziska Górne, Milanówek oraz Tychy uzyskały prawa miejskie.

2 stycznia – powstało przedsiębiorstwo żeglugowe Polskie Linie Oceaniczne z siedzibą w Gdyni.

8 stycznia – Sejm przyjął ustawę o nacjonalizacji aptek.

11 stycznia – powołano Centralny Zarząd Kopalnictwa Rud Żelaza z siedzibą w Częstochowie.

18 stycznia – Sejm uchwalił ustawę o dniach wolnych od pracy, znosząc m.in. Święto Narodowe Trzeciego Maja.

20 stycznia – aresztowano biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka.

25 stycznia – odbyła się premiera filmu Pierwszy start.

26 stycznia – władze państwowe usunęły administratorów diecezji na Ziemiach Odzyskanych.

4 lutego – na podstawie uchwały z Walnego Zebrania PZPN, rozwiązano Związek i powołano Sekcję Piłki Nożnej jako organizację społeczną podlegającą Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej.

8 lutego – w więzieniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Rakowieckiej w Warszawie stracono majora Zygmunta Szendzielarza, oficera Wojska Polskiego i Armii Krajowej, dowódcę 5. Brygady Wileńskiej AK, dwukrotnego kawalera orderu Virtuti Militari.

15 lutego – Polska i ZSRR podpisały umowę o wymianie obszarów przygranicznych. (Tekst umowy o zmianie granic z 1951)

27 lutego – na mocy zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, utworzono Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Katowicach.

1 marca – w więzieniu mokotowskim wykonano wyroki śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu oraz Józefie Rzepce.

4 marca:

Uruchomiono Szybką Kolej Miejską w Trójmieście.

Odbyła się premiera filmu Warszawska premiera.

11 marca – powstało Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich.

20 marcaStanisław Skrzeszewski został ministrem spraw zagranicznych.

21 marca – utworzono Wojskową Akademię Polityczną w Warszawie.

20 kwietnia – do służby wszedł szkuner szkolny s/y „Janek Krasicki”.

28 kwietnia – powstało Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

4 maja – w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego w KWK Jankowice zginęło 29 górników.

15 maja – z połączenia Golubia i Dobrzynia powstało miasto Golub-Dobrzyń.

22 maja – w pożarze w KWK Łagiewniki w Bytomiu zginęło 21 górników.

1 czerwca – założono parafię rzymskokatolicką w Skąpem.

9 czerwca – w Lęborku odnotowano czerwcowe minimum temperatury w Polsce (–3,4 °C).

7 lipca – uruchomiono produkcję w zakładach włókien chemicznych „Stilon” w Gorzowie Wielkopolskim.

14 lipcaMichalina Piwowar ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 1:00,6 s.

15 lipcaEdmund Potrzebowski ustanowił rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1:51,5 s.

21 lipca – w Warszawie odsłonięto pomnik Feliksa Dzierżyńskiego.

29 lipca – prymas Stefan Wyszyński poświęcił odbudowaną po wojnie archikatedrę św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu.

1 sierpnia – ogłoszenie wyroku w tzw. procesie generałów spowodowało bunt na okręcie hydrograficznym Marynarki Wojennej „Żuraw” (załoga uprowadziła go do Szwecji).

2 sierpniaWładysław Gomułka został aresztowany i osadzony w areszcie domowym.

8 sierpniaRadzionków uzyskał prawa miejskie.

25 sierpnia – uruchomiono latarnię morską w Krynicy Morskiej.

2 września – ukazał się pierwszy numer „Gazety Białostockiej” (ob. „Gazeta Współczesna”).

3 września – odłączono od Sławkowa gromadę Niwa, która stała się samodzielną gminą.

1 października – zainaugurowano pierwszy rok akademicki na Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.

22 października – wydano dekret regulujący kwestie dowodów osobistych.

30 października – powstała Polska Akademia Nauk.

6 listopada – z taśmy produkcyjnej Fabryki Samochodów Osobowych (FSO) zjechała pierwsza Warszawa M-20 na licencji Pobiedy.

7 listopada – rozpoczęto produkcję samochodu ciężarowego FSC Lublin-51.

15 listopada – w Tuszynie zginęło 16 osób w katastrofie samolotu Li-2.

23 listopada – w „Czytelniku” opublikowano pierwszą powieść Stanisława Lema zatytułowaną Astronauci.

24 listopada – zainaugurowano działalność Lubuskiego Teatru im. L. Kruczkowskiego w Zielonej Górze.

2 grudnia – otwarto Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.

3 grudnia – otwarto Pałac Młodzieży w Katowicach.

15 grudnia – w Warszawie, w siedzibie ZNP, odbył się pierwszy publiczny pokaz telewizyjny (w ramach wystawy „Radio w walce o pokój i postęp”).

24 grudnia – w KWK „Mysłowice” w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego zginęło 7 górników.

Utworzono pierwsze studenckie radio w Polsce – Studenckie Centrum Radiowe „Radiosupeł” (Akademia Medyczna w Białymstoku).

Powstała Fabryka Samochodów Osobowych (w skrócie FSO) na warszawskim Żeraniu.

Uzyskano prawa miejskie przez Rydułtowy.

Połączono Rudę, Godulę, Orzegów i Chebzie w miasto Ruda.

Połączono Nowy Bytom, Wirku, Bielszowice, Halembę, Kochłowice i Bykowinę w miasto Nowy Bytom.

Wydarzenia na świecie

1 stycznia – uruchomiono pierwszą telewizję kablową (Chicago – 300 abonentów).

4 stycznia:

W czasie wojny koreańskiej wojska chińskie i północnokoreańskie zajęły Seul.

Vidoe Smilevski został prezydentem Socjalistycznej Republiki Macedonii.

6 stycznia – powstała kornwalijska lewicowa partia polityczna Mebyon Kernow (Synowie Kornwalii).

9 stycznia – oficjalnie otwarto kwaterę główną ONZ w Nowym Jorku.

11 stycznia – utworzono poligon atomowy w Nevadzie.

15 stycznia:

Żona komendanta obozu w Buchenwaldzie Ilse Koch została skazana na dożywocie.

Opublikowano Interlingua-English Dictionary, co zainicjowało rozwój drugiego co do popularności języka sztucznego, interlingua. Dzień 15 stycznia obchodzony jest jako Le die de Interlingua (Dzień Interlingwy).

20 stycznia – w wyniku erupcji wulkanu Mount Lamington w Papui-Nowej Gwinei zginęło około 4 tysięcy osób.

27 stycznia – przeprowadzono pierwszy próbny wybuch jądrowy na poligonie Nevada.

31 styczniaGetúlio Dornelles Vargas został prezydentem Brazylij.

2 lutego – w Wirginii wykonano wyroki śmierci na 7 Afroamerykanach, skazanych za zgwałcenie białej kobiety.

6 lutego:

85 osób zginęło, a około 500 zostało rannych w katastrofie kolejowej w Pensylwanii.

Na poligonie Nevada przeprowadzono próbny wybuch jądrowy o sile 22 kiloton.

12 lutego – w Teheranie ostatni szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi poślubił 19-letnią Sorajję Esfandijari Bachtijari.

25 lutego – w Buenos Aires rozpoczęły się I Igrzyska Panamerykańskie.

27 lutego – ratyfikowano 22. poprawkę do Konstytucji USA, ograniczającą możliwość piastowania urzędu prezydenta do dwóch kadencji.

2 marca:

Utworzono Lankijskie Siły Powietrzne.

W Bostonie rozegrano po raz pierwszy Mecz Gwiazd NBA.

3 marca – ustanowiono najwyższe włoskie odznaczenie – Order Zasługi Republiki Włoskiej.

4 marca – w Nowym Delhi rozpoczęły się I Igrzyska Azjatyckie.

6 marca – rozpoczął się proces Juliusa i Ethel Rosenbergów, oskarżonych o szpiegostwo na rzecz ZSRR.

7 marca – premier Iranu Haj Ali Ramzara został zamordowany w Teheranie przez islamskiego fanatyka.

10 marcaHenri Queuille po raz trzeci został premierem Francji.

14 marca – w czasie wojny koreańskiej wojska ONZ ponownie zajęły Seul.

22 marca – rozpoczął nadawanie radziecki telewizyjny Pierwyj kanał.

23 marca – odsłonięto Pomnik założycieli miasta Tel Awiw.

27 marcaChalid al-Azm został premierem Syrii.

29 marca:

Amerykańscy komuniści Julius i Ethel Rosenbergowie zostali uznani przez sąd winnymi szpiegostwa na rzecz ZSRR i 5 kwietnia skazani na śmierć.

Odbyła się 23. ceremonia wręczenia Oscarów.

31 marca – w USA uruchomiono pierwszy komercyjny komputer UNIVAC I.

1 kwietnia – utworzono Mosad, izraelską organizację wywiadowczą.

1–8 kwietnia – przeprowadzono operację deportacji na Syberię 9973 radzieckich Świadków Jehowy i ich dzieci (operacja „Północ”).

5 kwietniaJulius i Ethel Rosenbergowie zostali skazani na karę śmierci za szpiegostwo na rzecz ZSRR.

7 kwietniaAbd Allah al-Jafi został premierem Libanu.

11 kwietnia – w czasie wojny koreańskiej gen. Douglas MacArthur został zdymisjonowany przez prezydenta USA Harry’ego Trumana za niesubordynację ze stanowiska dowódcy wojsk amerykańskich i ONZ.

16 kwietnia – brytyjski okręt podwodny HMS „Affray” zatonął u południowych wybrzeży Anglii. Zginęło 75 członków załogi.

18 kwietnia – przedstawiciele Francji, RFN, Włoch, Belgii, Holandii i Luksemburga podpisali Traktat paryski tworzący Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.

23 kwietnia – w Pekinie podpisano chińsko-tybetańskie porozumienie przyznające autonomię Tybetowi jako integralnej części ChRL.

27 kwietnia:

Grenlandia została objęta ochroną wojsk NATO.

W Gibraltarze doszło do przypadkowej eksplozji amunicji na okręcie wojennym RFA „Bedenham”, w wyniku której zginęło 13 osób, a setki odniosły obrażenia, uszkodzeniu uległy m.in. katedra, rezydencja gubernatora i wiele odbudowanych po wojnie domów.

28 kwietniaMohammad Mosaddegh został premierem Iranu.

29 kwietniapapież Pius XII beatyfikował 25 męczenników wietnamskich.

1 maja – rozpoczęła się emisja programu Radio Wolna Europa dla krajów Europy Wschodniej.

2 maja – przyjęcie Republiki Federalnej Niemiec do Rady Europy.

9 maja:

Na atolu Enewetak Amerykanie przeprowadzili pierwszy test broni termonuklearnej (operacja Greenhouse).

W Wilnie odsłonięto pomnik żołnierzy radzieckich.

15 maja:

Czesław Miłosz, wówczas urzędnik w polskiej ambasadzie w Paryżu, poinformował na konferencji prasowej o zerwaniu współpracy z władzami komunistycznymi i pozostaniu na emigracji.

W Pradze otwarto pierwszą na świecie Izbę wytrzeźwień.

23 majaChRL oficjalnie zaanektowała Tybet. Tybetańska delegacja w Pekinie podpisała, pod presją, siedemnastopunktowe porozumienie z rządem Chińskiej Republiki Ludowej, co zakończyło trwającą od 1912 faktyczną niezależność Tybetu.

25 maja – na atolu Eniwetok Amerykanie przeprowadzili próbny wybuch atomowy w ramach operacji „Greenhouse”.

26 maja – w Filadelfii Amerykanin Andy Stanfield ustanowił rekord świata w biegu na 200 m wynikiem 20,6 s.

29 maja – 83 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu w kopalni koło angielskiego miasta Easington.

3 czerwca – papież Pius X został beatyfikowany przez Pius XII.

18 czerwca – w czasie I wojny indochińskiej wojska francuskie zwyciężyły nad Việt Minhem w bitwie nad rzeką Đáy.

20 czerwca – dokonano oblotu eksperymentalnego amerykańskiego samolotu o zmiennej geometrii skrzydeł Bell X-5.

22 czerwca – w katastrofie lecącego z Johannesburga do Nowego Jorku samolotu Lockheed Constellation linii Pan Am zginęło wszystkich 40 osób na pokładzie.

23 czerwca – zwodowano amerykański statek pasażerski SS „United States”.

24 czerwcaMaria Dominika Mazzarello i Emilia de Vialar zostały kanonizowane przez papieża Pius XII.

29 czerwca:

Arcybiskup Monachium i Freising Michael von Faulhaber wyświęcił na kapłanów Josepha Ratzingera (późniejszego papieża Benedykta XVI) i jego starszego brata Georga.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy przyjęła Konwencję w sprawie równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn.

30 czerwca – 50 osób zginęło w katastrofie samolotu Douglas DC-6 pod Denver.

16 lipca:

Baldwin I Koburg został królem Belgów.

W USA ukazało się pierwsze wydanie Buszującego w zbożu Jerome’a D. Salingera.

20 lipca – król Jordanii Abdullah I został zamordowany w Jerozolimie.

28 lipca – w Genewie przyjęto konwencję dotyczącą statusu uchodźców, zawierającą zasadę non-refoulement.

29 lipca – w Londynie odbyła się pierwsza edycja konkursu Miss World.

1 sierpnia – założono Japan Airlines.

11 sierpniaRené Pleven został po raz drugi premierem Francji.

14 sierpnia – odbyła się premiera filmu Miejsce pod słońcem.

16 sierpnia – we francuskiej miejscowości Pont-Saint-Esprit doszło do masowego zatrucia kilkuset mieszkańców, co wywołało halucynacje.

24 sierpnia – w katastrofie samolotu DC-6 w Kalifornii zginęło 50 osób.

1 września – utworzono Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku (ANZUS).

4 września – odbył się pierwszy międzykontynentalny przekaz programu telewizyjnego, którym było wystąpienie prezydenta USA Harry’ego Trumana.

6 września – w Lizbonie podpisano portugalsko-amerykańskie porozumienie o udostępnieniu wojskom NATO baz lotniczych i morskich na Azorach.

8 września – w San Francisco odbyła się konferencja pokojowa z udziałem 48 państw, na której Japonia zaakceptowała Deklarację poczdamską i podpisała traktat pokojowy o formalnym zakończeniu wojny na Oceanie Spokojnym oraz traktat bezpieczeństwa ze Stanami Zjednoczonymi.

10 wrześniaWielka Brytania nałożyła embargo na Iran.

18 września – odbyła się premiera amerykańskiego dramatu filmowego Tramwaj zwany pożądaniem z Vivien Leigh i Marlonem Brando.

19 września – powstała Światowa Federacja Niesłyszących.

28 wrześniaSeth Barnes Nicholson odkrył księżyc Jowisza – Ananke.

11 października – rozpoczęły się przesłuchania przed komisją śledczą Kongresu USA ds. zbrodni katyńskiej.

12 października – w Kostaryce powstała Partia Wyzwolenia Narodowego.

16 października – w Rawalpindi zginął w zamachu pierwszy premier Pakistanu Liaquat Ali Khan.

26 października – powstał trzeci rząd Winstona Churchilla.

31 października – dla poprawy bezpieczeństwa po raz pierwszy namalowano „zebrę” na przejściu dla pieszych w angielskim Berkshire. Wcześniej przejścia oznaczano metalowymi kołkami, które były słabo widoczne dla kierowców.

17 listopada – uruchomiono komputer LEO I.

22 listopada – ustanowiono hymn Sri Lanki.

24 listopada – towarowy Douglas DC-4 należący do izraelskich linii El Al rozbił się podczas podejścia do lądowania na lotnisku w Zürychu; zginęła cała 6-osobowa załoga.

29 listopada – na poligonie Nevada przeprowadzono pierwszą amerykańską podziemną próbę jądrową.

13 grudnia – weszła w życie Karta Organizacji Państw Amerykańskich.

16 grudnia – odbyło się referendum zjednoczeniowe, w wyniku którego powstał kraj związkowy Badenia-Wirtembergia.

20 grudnia:

Oman uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

W elektrowni w Idaho Falls reaktor jądrowy EBR-1 jako pierwszy na świecie dostarczył energię elektryczną, zapalając cztery żarówki po 200 W.

23 grudnia – odbyła się premiera filmu Afrykańska królowa.

24 grudniaLibia proklamowała niepodległość (od Włoch). Królem został Idris I.

28 grudnia – fiński parlament przyjął akt o autonomii Wysp Alandzkich.

Dr B. Jensen założył międzynarodowe stowarzyszenie irydologów i lekarzy medycyny naturalnej (FIA) i przez dłuższy czas był prezesem tego stowarzyszenia.

Urodzili się

1 stycznia:

Małgorzata Chmielewska, polska zakonnica

Manuel Cruz, hiszpański i kataloński filozof, nauczyciel akademicki oraz polityk

Ewa Długołęcka, polska lekkoatletka, sprinterka

Mahamadou Issoufou, nigerski polityk, prezydent Nigru

Zenon Łakomy, polski piłkarz ręczny, trener (zm. 2016)

Nana Patekar, indyjski aktor

Hans-Joachim Stuck, niemiecki kierowca wyścigowy

Zuzanna Toeplitz, polska psycholog

Mieczysław Wojtas, polski pedagog

2 stycznia:

Ryszard Bialik, polski hokeista

Jan Fischer, czeski polityk, premier Czech

Kazimierz Furtak, polski naukowiec

Ryszard Olszewski, polski polityk, inżynier, poseł na Sejm RP II kadencji

Adam Puza, polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP

3 stycznia:

Andreas Martens, niemiecki rysownik, autor komiksów

Maciej Poręba, polski polityk, poseł na Sejm RP

Lucjan Szutkowski, polski działacz samorządowy i menedżer

4 stycznia:

Bob Black, amerykański pisarz i filozof

Christian Chukwu, nigeryjski piłkarz, trener (zm. 2025)

Barbara Cochran, amerykańska narciarka alpejska

Maria Długosielska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal i sprinterka

Didier Flament, japoński florecista

Steve Genter, amerykański pływak

Kim Miyori, amerykańska aktorka pochodzenia japońskiego

Solange Olszewska, polska bizneswoman

5 stycznia:

Peter Byford, brytyjski wokalista, członek zespołu Saxon

Kazuko Sawamatsu, japońska tenisistka

Fausto Tardelli, włoski duchowny katolicki, biskup Pistoi

Henryk Wolski, polski żeglarz

6 stycznia:

Margarita Gerasimowa, bułgarska siatkarka

Cataldo Naro, włoski duchowny katolicki, arcybiskup Monreale (zm. 2006)

Jan Peumans, belgijski polityk

Kim Wilson, amerykański muzyk, wokalista, członek zespołu The Fabulous Thunderbirds

Ryszard Zając, polski rzeźbiarz, muzyk

7 stycznia:

Janusz Majcher, polski przedsiębiorca, samorządowiec, burmistrz Zakopanego

Tałgat Musabajew, kazachski pilot wojskowy, kosmonauta

Helena Válková, czeska prawnik, polityk, profesor

8 stycznia:

Kenny Anthony, polityk z Saint Lucia, premier

John McTiernan, amerykański reżyser filmowy

Zbigniew Mirek, polski biolog

Ryszard Ochwat, polski nauczyciel, polityk, senator RP

Stanisław Początek, polski polityk, burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej

Agnieszka Rogińska, polska lektorka i dziennikarka

9 stycznia:

Michel Barnier, francuski polityk

Franciszek Franczak, polski polityk, nauczyciel, rolnik, poseł na Sejm RP

Crystal Gayle, amerykańska piosenkarka country

Mathew Knowles, amerykański producent, menedżer i dyrektor muzyczny

Konstanty Miodowicz, polski działacz państwowy i polityk (zm. 2013)

10 stycznia:

Stanisław Achremczyk, polski historyk

Włodzimierz Gołaszewski, polski aktor, reżyser filmowy, poeta, taternik

Roman Gotfryd, polski bokser

Nicolas Philibert, francuski reżyser, scenarzysta i operator filmowy

Jerzy Ringwelski, polski trener piłki ręcznej (zm. 2024)

Wiktor Zborowski, polski aktor, piosenkarz

11 stycznia:

Jan Kempara, polski generał dywizji

Lucyna Koczwara, polska lekkoatletka, wieloboistka (zm. 2019)

Philip Tartaglia, brytyjski duchowny katolicki pochodzenia włoskiego, biskup Paisley, arcybiskup metropolita Glasgow (zm. 2021)

Hans Wijers, holenderski ekonomista, przedsiębiorca, polityk

12 stycznia:

Jan Leszek Adamczyk, polski historyk sztuki, profesor (zm. 2010)

Kirstie Alley, amerykańska aktorka (zm. 2022)

Herman Heinsbroek, holenderski przedsiębiorca, polityk

Rush Limbaugh, amerykański konserwatywny komentator polityczny (zm. 2021)

Adam Ziółkowski, polski historyk, profesor nauk humanistycznych, wykładowca akademicki

13 stycznia:

Paweł Michalak, polski polityk, przedsiębiorca, senator RP

Krzysztof Nowosad, polski inżynier, specjalista w zakresie automatyki i robotyki (zm. 2000)

Antoni Szymanowski, polski piłkarz

14 stycznia:

Jerzy Jastrzębowski, polski trener piłkarski

Sheldon Lettich, amerykański reżyser i scenarzysta filmowy

O. Panneerselvam, indyjski polityk

Pascal Roland, francuski duchowny katolicki, biskup Belley-Ars

15 stycznia:

Marko Bitraku, albański aktor (zm. 2015)

Krzysztof Deszczyński, polski aktor teatru lalek, reżyser, scenarzysta

Ernie DiGregorio, amerykański koszykarz pochodzenia włoskiego

Małgorzata Mańka, polska fitopatolog, profesor nauk leśnych

Catherine Trautmann, francuska teolog, polityk

16 stycznia:

Weseła Jacinska, bułgarska lekkoatletka, biegaczka średniodystansowa

Penisio Lutui, francuski lekkoatleta, oszczepnik

Marek Mazur, polski fotograf, konstruktor miniaparatów fotograficznych i obiektywów (zm. 2015)

17 stycznia:

Roland Thöni, włoski narciarz alpejski, medalista mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich (zm. 2021)

Gerhard Winkler, niemiecki biathlonista

Jurij Zajcew, kazachski sztangista (zm. 2022)

Rolf Ziegler, niemiecki lekkoatleta, płotkarz i sprinter

18 stycznia:

Halina Olewińska, polska działaczka samorządowa, polityk, poseł na Sejm PRL

Kostas Pupakis, grecki związkowiec, polityk

Ren

Zostań naszym fanem!

Pomóż nam się rozwijać! Polub nas na Facebooku! i śledź nas na X!