1948

Rok 1948 ogłoszono

Rokiem Świętym Jakubowym

Wydarzenia w Polsce

7 stycznia – w Poznaniu powstało wydawnictwo Pallottinum.

24 stycznia – o wschodzie słońca (7:09) w krakowskim Więzieniu Montelupich rozpoczęto wykonywanie wyroków zapadłych w pierwszym procesie oświęcimskim. Powieszono 21 skazanych, w tym Arthura Liebehenschela – komendanta obozu, Hansa Aumeiera, Maxa Grabnera, Karla Ernsta Möckela oraz Marię Mandl.

14 lutego – miało miejsce pierwsze spotkanie reprezentacji Polski w piłce siatkowej kobiet z drużyną Czechosłowacji.

20 lutego – uruchomiono pierwszą po wojnie linię promową na trasie Świnoujście – Trelleborg.

22 lutego – dokonano oblotu samolotu szkolno-treningowego LWD Junak.

25 lutego – powstała Powszechna Organizacja „Służba Polsce”.

28 lutego – w swoim pierwszym meczu reprezentacja Polski w piłce siatkowej mężczyzn przegrała w Warszawie z Czechosłowacją 2:3.

2 marca – zapadł wyrok w procesie kierownictwa Narodowych Sił Zbrojnych: ostatni dowódca, ppłk Stanisław Kasznica, oraz jego zastępca, kpt. Lech Neyman, skazani na śmierć i straceni (pozostali oskarżeni otrzymali wyroki od 7 do 15 lat więzienia).

3 marca – przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces Witolda Pileckiego.

8 marca – w Łodzi zainaugurowano Wyższą Szkołę Filmową – tzw. „Filmówkę”.

10 marca – na spotkaniu przedstawicieli PPR i PPS podjęto decyzję o zjednoczeniu obu partii (z PPS w ciągu roku wyrzucono około 250 tys. członków sprzeciwiających się połączeniu z komunistami).

14 marca:

  • w swoim debiucie w pierwszej lidze Widzew Łódź pokonał Lecha Poznań 4:3.
  • założono Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży.

20 marca:

  • utworzono Akademię Lekarską w Szczecinie, która później przekształciła się w Pomorską Akademię Medyczną.
  • utworzono Akademię Lekarską w Bytomiu, obecnie Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.

3 kwietnia – podjęto decyzję KC PPR i CKW PPS o budowie Domu Zjednoczonej Partii Klasy Robotniczej oraz rozpoczęto zbiórkę funduszy na ten cel.

5 kwietnia – przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Gdańsku ruszył proces gauleitera Alberta Forstera.

19 kwietnia – odsłonięto Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie.

21 kwietnia – założono Morski Klub Sportowy Pogoń Szczecin.

24 kwietnia – dokonano oblotu szybowca IS-2 Mucha.

29 kwietnia – były namiestnik Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, Albert Forster, został skazany na karę śmierci przez Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku.

30 kwietnia – założono klub piłkarski Victoria Sianów.

1 maja – rozpoczął się pierwszy kolarski Wyścig Pokoju.

8 maja – w potyczce z NKWD zginął Mieczysław Niedziński ps. Men, ostatni przywódca zorganizowanego polskiego podziemia w okolicach Grodna.

14 maja – utworzono Centralną Szkołę Prawniczą w Warszawie.

22 maja – Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wydał wyrok na działaczy Stronnictwa Narodowego: Tadeusz Maciński – śmierć, Marian Podymniak – dożywotnia kara więzienia, Leon Dziubecki – dożywotnia kara więzienia (zmarł w mokotowskim więzieniu zaledwie kilkanaście dni po ogłoszeniu wyroku).

25 maja – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie wykonano wyrok śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim ps. Witold (w latach 1940–1943 dobrowolnie uwięziony w Auschwitz, przygotowywał ucieczki i informował polskie podziemie o sytuacji w obozie).

4 czerwca – pilot Stanisław Skalski, najlepszy polski as myśliwski z okresu II wojny światowej, został aresztowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego pod fałszywymi zarzutami szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii i USA.

6 czerwca – rozpoczęto rozgrywki o drużynowe mistrzostwo Polski w jeździe na żużlu.

26 czerwca – Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn poniosła najwyższą porażkę w swej historii, przegrywając 0:8 z Danią w Kopenhadze. W meczu tym jedyny występ w reprezentacji zaliczył Kazimierz Górski.

Lipiec – populacja Polski wyniosła 24 mln osób.

12 lipca – emigracyjny przywódca PSL, Stanisław Mikołajczyk, został przyjęty na audiencji przez Piusa XII.

18 lipca – w wyniku katastrofy na jeziorze Gardno zmarło 25 osób.

21 lipca:

  • otwarcie Wystawy Ziem Odzyskanych we Wrocławiu.
  • utworzenie Związku Młodzieży Polskiej (kongres we Wrocławiu).

22 lipca – w Siedlcach, Bogdan Lipski ustanowił rekord Polski w biegu na 200 m wynikiem 21,8 s.

24 lipca – powstał Instytut Badań Literackich w Warszawie.

30 lipca – minister finansów i handlu Hilary Minc przedstawił plan kolektywizacji polskiej wsi (m.in. rolników objęto obowiązkowymi dostawami: 85% zbóż, 50% ziemniaków i 50% żywca).

3 sierpnia – czterech żeglarzy zginęło w wyniku wypadku jachtu Poświst na Zatoce Gdańskiej.

25 sierpnia – we Wrocławiu rozpoczął się Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju.

31 sierpnia – rozpoczęło się plenum KC PPR, podczas którego z funkcji pierwszego sekretarza odwołano Władysława Gomułkę. Jego miejsce zajął Bolesław Bierut.

Wrzesień – w Kamieńsku tłum zaatakował studentów inwentaryzujących kościoły.

3 września – Bolesław Bierut objął stanowisko sekretarza generalnego PPR (Władysław Gomułka został odsunięty od kierownictwa PPR).

4 września – władze komunistyczne zamknęły Tygodnik Warszawski, aresztując jego dziennikarzy.

5 września – otwarto muzeum im. Mikołaja Kopernika we Fromborku.

25 października – zainaugurowano działalność Państwowej Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie.

5 listopada – rozpoczął się proces działaczy PPS-Wolność, Równość, Niepodległość.

6 listopada:

  • w Warszawie rozpoczął działalność Instytut Badań Literackich (propagujący marksistowskie spojrzenie na problematykę historyczno-literacką całej literatury polskiej).
  • wodowanie SS Sołdek – pierwszego statku wybudowanego w Polsce po wojnie.

8 listopada – Dekret Ministerstwa Kultury i Sztuki powołał do życia Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”.

12 listopada – Pius XII mianował prymasem Polski biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego.

18 listopada – w Warszawie czworo polskich aktorów stanęło przed sądem za udział w filmie propagującym narodowy socjalizm, Powrót do ojczyzny.

19 listopada – ogłoszono wyroki w procesie przywódców PPS-Wolność-Równość-Niepodległość, oskarżonych o szpiegostwo (od 2 do 10 lat kary więzienia otrzymali m.in. Kazimierz Pużak i Tadeusz Szturm de Sztrem).

20 listopada – powstał Państwowy Instytut Matematyczny (od 1952 roku Instytut Matematyczny PAN).

27 listopada – otwarto pierwszy w Krakowie klub jazzowy.

5 grudnia:

  • otwarto Teatr w Grudziądzu.
  • w dodatkowym meczu o mistrzostwo Polski w piłce nożnej Cracovia pokonała Wisłę Kraków 3:1.

9 grudnia – powstały Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg w Warszawie.

11 grudnia – w Zakopanem funkcjonariusze MBP aresztowali ostatniego Delegata Rządu na Kraj Jerzego Brauna oraz jego żonę.

14 grudnia – założono klub sportowy Górnik Zabrze.

15 grudnia:

  • po podjętych dzień wcześniej uchwałach zjednoczeniowych II Zjazdu Polskiej Partii Robotniczej i XXVIII Kongresu Polskiej Partii Socjalistycznej, nowa partia przyjęła nazwę „Polska Zjednoczona Partia Robotnicza”; w skład jej Biura Politycznego weszli: Józef Cyrankiewicz, Adam Rapacki i Henryk Świątkowski z PPS, z PPR zaś: Jakub Berman, Franciszek Jóźwiak, Hilary Minc, Stanisław Radkiewicz, Marian Spychalski, Roman Zambrowski i Aleksander Zawadzki oraz Bolesław Bierut, urzędujący prezydent RP.
  • w Warszawie zaprezentowano samochód ciężarowy Star 20.

16 grudnia – ukazały się pierwsze wydania Gazety Poznańskiej i Trybuny Ludu.

18 grudnia – uruchomiono odbudowaną po zniszczeniach wojennych latarnię morską w Niechorzu.

21 grudnia – na I Zjeździe PZPR Bolesław Bierut został wybrany I sekretarzem partii.

23 grudnia – rozpoczęto proces powstawania komputerów w Polsce – seminarium entuzjastów, które odbyło się w gmachu Instytutu Fizyki Doświadczalnej przy ulicy Hożej w Warszawie.

29 grudnia – Rada Ministrów podjęła decyzję o zniesieniu od 1 stycznia 1949 roku kartek na artykuły pierwszej potrzeby.

30 grudnia – w Pałacu Sztuki w Krakowie miała miejsce I Wystawa Sztuki Nowoczesnej z udziałem Jerzego Nowosielskiego oraz Tadeusza Kantora.

Rozpoczęto budowę Elektrowni Jaworzno II.

Powstał klub piłkarski Unia – Piła Leżajsk.

Wydarzenia na świecie

4 stycznia:

wojna domowa w Palestynie: 26 Arabów zginęło w zamachu bombowym przeprowadzonym przez żydowską organizację Irgun.

Birma uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

5/6 stycznia – wojna domowa w Palestynie: w nocy członkowie żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana zdetonowali bombę podłożoną w Hotelu Semiramis w osiedlu Katamon w Jerozolimie; zginęło 24 lub 26 osób.

7 stycznia – wojna domowa w Palestynie: 15 Arabów zginęło w zamachu bombowym w Jerozolimie dokonanym przez żydowską organizację Irgun.

12 stycznia – na rozkaz Stalina zamordowano w Mińsku przewodniczącego Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego Salomona Michoelsa.

16 stycznia – wojna domowa w Palestynie: arabska milicja działająca ze wsi Artuf zaatakowała żydowski konwój do Jerozolimy, zabijając 35 jego członków.

17 stycznia – na pokładzie amerykańskiego okrętu wojennego podpisano porozumienie rozejmowe między Indonezją a Holandią, sankcjonujące tymczasową suwerenność holenderską nad zajmowanymi terytoriami Indii Holenderskich i przewidujące przeprowadzenie referendów w celu rozstrzygnięcia ich przynależności.

21 stycznia – przyjęto flagę Quebecu.

30 stycznia:

w Delhi indyjski nacjonalista Nathuram Godse zastrzelił Mahatmę Gandhiego, którego obwiniał o odłączenie Pakistanu od Indii.

w rejonie Trójkąta Bermudzkiego zaginął samolot Avro Tudor IV, lecący z Londynu do Hawany z 31 osobami na pokładzie.

30 stycznia-8 lutego – odbyły się Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Sankt Moritz (Szwajcaria).

31 stycznia – utworzono Federację Malajską.

4 lutego:

Cejlon (później pod nazwą Sri Lanka) uzyskał niepodległość, stając się członkiem Wspólnoty Brytyjskiej (król Jerzy VI stał się królem Cejlonu).

w Moskwie podpisano radziecko-rumuński traktat o przyjaźni, współpracy i wzajemnej pomocy.

13 lutego – założono niemiecki klub sportowy 1. FC Köln.

16 lutego – Gerard Kuiper odkrył Mirandę; najmniejszego z pięciu głównych księżyców Urana.

18 lutego:

ZSRR i Birma nawiązały stosunki dyplomatyczne.

ZSRR i Węgry zawarły w Moskwie traktat o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej.

John Aloysius Costello został premierem Irlandii.

19 lutego – w Norymberdze zakończył się proces 10 wysokiej rangi dowódców Wehrmachtu, którzy dopuścili się zbrodni w okupowanych przez III Rzeszę krajach bałkańskich (Jugosławia, Albania i Grecja) oraz w Norwegii.

21 lutego – w USA powstała Narodowa Organizacja Wyścigów Samochodów Seryjnych (NASCAR).

22 lutego – Jerozolima: 58 osób zginęło, a 123 zostały ranne w zamachu bombowym na brytyjskie samochody wojskowe, przeprowadzonym przez żydowską organizację podziemną Irgun.

25 lutego – komuniści przejęli władzę w Czechosłowacji.

7 marca – archipelag Dodekanez wrócił pod zarząd Grecji.

10 marca:

czechosłowacki minister spraw zagranicznych Jan Masaryk zginął, wypadając w niewyjaśnionych okolicznościach z okna gmachu ministerstwa.

w Norymberdze zakończył się proces członków organizacji zajmujących się nazistowskimi programami rasowymi.

11 marca – wojna domowa w Palestynie: Arabowie zdetonowali samochód-pułapkę przed amerykańskim konsulatem i budynkami Agencji Żydowskiej w Jerozolimie. Zginęło 13 osób, a 84 zostały ranne.

12 marca – 30 osób zginęło w wyniku uderzenia samolotu Douglas DC-4 w zbocze wulkanu Sanford na Alasce.

17 marca:

Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia i Luksemburg podpisały pakt brukselski – powstała Unia Zachodnia (sojusz wojskowy i gospodarczy).

w Fontanie w Kalifornii powstał Hells Angels Motorcycle Club.

18 marca – w Moskwie podpisano radziecko-bułgarski traktat o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej.

20 marca:

ZSRR opuścił Sojuszniczą Radę Kontroli Niemiec.

odbyła się 20. ceremonia wręczenia Oscarów.

22 marca – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu szkolno-treningowego Lockheed T-33 Shooting Star.

27 marca – Wojna domowa w Palestynie: w mieście Naharijja Arabowie rozbili żydowski konwój z zaopatrzeniem dla kibucu Jechi’am; zginęło 47 osób.

30 marca – założono Biuro Budowy Maszyn Morskich „Malachit” z siedzibą na przedmieściach Leningradu.

31 marca – Duński Parlament przyjął tzw. Zasadę Samostanowienia, ustanawiającą status Wysp Owczych jako terytorium zależnego w obrębie Królestwa Danii.

1 kwietnia:

ZSRR wprowadził przymusową kontrolę transportów kierowanych do Berlina Zachodniego.

Dania przyznała szeroką autonomię Wyspom Owczym.

w Kenii założono Park Narodowy Tsavo.

3 kwietnia:

prezydent Harry Truman podpisał uchwaloną przez Kongres Stanów Zjednoczonych ustawę, wprowadzającą „Plan Marshalla”.

na południowokoreańskiej wyspie Czedżu wybuchło komunistyczne powstanie.

6 kwietnia – podpisano fińsko-radziecki układ o przyjaźni i pomocy wojskowej.

7 kwietnia – powstała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), obchodzona jest w rocznicę tego dnia Światowy Dzień Zdrowia.

9 kwietnia – została założona Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia San Marino.

9–11 kwietnia – żydowskie oddziały paramilitarne Irgun i Lechi dokonały masakry we wsi Dajr Jasin. Zginęło ponad 100 Palestyńczyków.

12 kwietnia – zwycięstwo rebeliantów nad wojskami prokomunistycznego rządu w bitwie pod El Tejar-Cartago w Kostaryce.

13 kwietnia – wojna domowa w Palestynie: Arabowie rozbili żydowski konwój medyczny jadący z Dajr Jasin do Jerozolimy, zabijając 75 osób.

14 kwietnia – Amerykanie przeprowadzili pierwszy test bomby atomowej na atolu Eniwetok (operacja „Sandstone”).

16 kwietnia:

Harry Truman podpisał ustawę opartą na planie Marshalla.

powstała Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC).

17 kwietnia – Amerykanin Harrison Dillard ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 13,6 s.

18 kwietnia – we Włoszech odbyły się pierwsze wybory parlamentarne po II wojnie światowej.

19 kwietnia – Birma została przyjęta do ONZ.

21 kwietnia – wojna domowa w Palestynie: po wycofaniu brytyjskiego kontyngentu wojskowego z portu Hajfa, żydowska organizacja bojowa Hagana zaatakowała tego samego dnia miasto, powodując ucieczkę 100 tys. Arabów i przejmując nad nim kontrolę po dwóch dniach walk.

23 kwietnia – wojna domowa w Palestynie: wojska żydowskie zdobyły Hajfę.

28 kwietnia – z Konstytucji Luksemburga usunięto postanowienie o jego neutralności.

30 kwietnia – podczas konferencji w Bogocie (Kolumbia) utworzono Organizację Państw Amerykańskich.

3 maja:

Kolumbia zerwała stosunki dyplomatyczne z ZSRR.

wojna domowa w Palestynie: żydowskie oddziały szturmowe Palmach rozpoczęły decydujący atak na Górną Galileę.

wyemitowano pierwsze wydanie CBS Evening News.

5 maja – został założony klub piłkarski CSKA Sofia.

7 maja – rozpoczął się kongres haski.

10 maja – wojna domowa w Palestynie: oddziały żydowskie zdobyły miasto Safed.

13 maja – wojna domowa w Palestynie: oddziały żydowskiego Irgunu zaatakowały opuszczoną przez Brytyjczyków Jafę.

14 maja – proklamacja niepodległości Izraela.

15 maja – wybuchła I wojna izraelsko-arabska. Na terytorium państwa żydowskiego w Palestynie wkroczyły oddziały wojsk egipskich, irackich, syryjskich, transjordańskich i libańskich.

16 maja – I wojna izraelsko-arabska: rozpoczęła się bitwa o Stare Miasto Jerozolimy.

19 maja – I wojna izraelsko-arabska: rozpoczęła się bitwa o Jad Mordechaj.

22 maja:

rozpoczęła się operacja Wiosna – akcja masowych deportacji na Litwie.

I wojna izraelsko-arabska: rozpoczęła się bitwa o Ramat Rachel.

27 maja – urzędujący prezydent Libanu Biszara al-Churi został wybrany przez parlament na drugą kadencję.

28 maja – I wojna izraelsko-arabska: powstały Siły Obronne Izraela.

29 maja – Rada Bezpieczeństwa ONZ powołała organizację UNTSO, mającą nadzorować zawieszenie broni w wojnie izraelsko-arabskiej.

2 czerwca – I wojna izraelsko-arabska: zwycięstwo wojsk izraelskich w I bitwie o Negba.

7 czerwca – prezydent Czechosłowacji Edvard Beneš odmówił podpisania nowej konstytucji ustanawiającej w Czechosłowacji ustrój komunistyczny i podał się do dymisji.

11 czerwca – I wojna izraelsko-arabska: wszedł w życie rozejm narzucony przez Radę Bezpieczeństwa ONZ.

14 czerwca – Klement Gottwald został prezydentem Czechosłowacji.

15 czerwca – Antonín Zápotocký został premierem Czechosłowacji.

20 czerwca – w Amsterdamie, Holenderka Fanny Blankers-Koen ustanowiła rekord świata w biegu na 80 m ppł. wynikiem 11,0 s.

21 czerwca:

na pierwszym komputerze opartym na architekturze von Neumanna, Manchester Small-Scale Experimental Machine, uruchomiono pierwszy zapisany w pamięci program komputerowy.

wprowadzono markę niemiecką w zachodnich strefach Niemiec.

22 czerwca – I wojna izraelsko-arabska: Siły Obronne Izraela zatopiły koło Tel Awiwu statek „Altalena”, przewożący broń podarowaną przez rząd francuski skrajnie prawicowej żydowskiej organizacji paramilitarnej Irgun.

24 czerwca – blokada Berlina: zawieszenie przez Związek Radziecki ruchu na szlaku kolejowym łączącym Berlin z amerykańską strefą okupacyjną w Niemczech rozpoczęło blokadę zachodnich sektorów miasta.

25 czerwca – Andrzej Bobkowski, pisarz emigracyjny związany z miesięcznikiem „Kultura”, wyjechał na stałe z Europy do Gwatemali.

26 czerwca:

2 dni po wprowadzeniu radzieckiej lądowej blokady Berlina uruchomiono amerykański most powietrzny.

reprezentacja Polski w piłce nożnej poniosła najwyższą porażkę w swej historii, przegrywając 0:8 z Danią w Kopenhadze. W meczu tym swój jedyny reprezentacyjny występ zaliczył Kazimierz Górski.

28 czerwca:

kryzys jugosłowiański: Komunistyczna Partia Jugosławii została wykluczona z Kominformu.

w wyniku trzęsienia ziemi w mieście Fukui w środkowej części japońskiej wyspy Honsiu zginęło 5390 osób.

29 czerwca – w Południowej Afryce zakazano zawierania małżeństw pomiędzy białymi a czarnymi.

2 lipca – w Milwaukee, Jamajczyk Herb McKenley ustanowił rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 45,9 s.

14 lipca – I wojna izraelsko-arabska: wojska izraelskie zbombardowały Kair.

15 lipca – nieudany zamach na przywódcę włoskich komunistów Palmiro Togliattiego.

29 lipca – w Londynie rozpoczęły się XIV Igrzyska Olimpijskie.

31 lipca – otwarto port lotniczy Nowy Jork.

6 sierpnia – holenderska lekkoatletka Fanny Blankers-Koen „Latająca gospodyni domowa” na Igrzyskach Olimpijskich w Londynie zdobyła trzy złote medale w konkurencjach indywidualnych (i czwarty w sztafecie).

15 sierpnia – Korea Południowa proklamowała niepodległość.

23 sierpnia – w Amsterdamie założono Światową Radę Kościołów.

30 sierpnia – w Rumunii powstała komunistyczna tajna policja Securitate.

4 września – abdykacja holenderskiej królowej Wilhelminy.

5 września – założono rumuński klub piłkarski CS Universitatea Craiova.

9 września – proklamowano Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną.

11 września – Henri Queuille został premierem Francji.

17 września – żydowscy terroryści z Lechi zamordowali szwedzkiego dyplomatę, księcia Folke Bernadotte.

24 września – Sōichirō Honda założył korporację Honda Motor Company, która wówczas zajmowała się produkcją mopedów.

5 października – powstała IUCN; International Union for the Protection of Nature na Międzynarodowym Kongresie Ochrony Przyrody w Fontainebleau – późniejsza Międzynarodowa Organizacja Ochrony Przyrody i jej Zasobów.

6 października:

trzęsienie ziemi w Turkmenistanie pochłonęło około 170 tys. ofiar.

na Międzynarodowym Salonie Samochodowym w Paryżu zaprezentowano Citroën 2CV.

28 października – została ustanowiona flaga Izraela.

29 października – I wojna izraelsko-arabska: izraelscy żołnierze dokonali masakry arabskiej wioski Safsaf w Galilei – zginęło 50-70 osób.

2 listopada – urzędujący prezydent Harry Truman wygrał wybory prezydenckie w USA.

8 listopada – w katastrofie lotniczej nad kanałem La Manche zginęło 8 osób, w tym sześciu zawodników reprezentacji Czechosłowacji w hokeju na lodzie.

12 listopada:

Tokio: Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu skazał wszystkich oskarżonych japońskich wojskowych za dokonane zbrodnie w czasie II wojny światowej.

ostatni kurs tramwaju w Igławie.

15 listopada – Louis St. Laurent został premierem Kanady.

17 listopada:

został wycofany ze służby krążownik „Aurora”.

założono najstarszy w Nigerii Uniwersytet w Ibadanie.

19 listopada – chińska wojna domowa: zwycięstwo komunistów w bitwie pod Xuzhou.

1 grudnia – założono Ludowy Bank Chin.

Na plaży Somerton Beach w Adelaide, w Australii znaleziono ciało otrutego mężczyzny, którego próby ustalenia tożsamości zakończyły się fiaskiem. Sprawa ta nosi nazwę Tamam Shud.

2 grudnia – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu szkolno-treningowego Beechcraft T-34 Mentor.

3 grudnia – wszedł w życie Traktat międzyamerykański o pomocy wzajemnej.

4 grudnia – utworzono Wolny Uniwersytet Berliński.

9 grudnia – podpisana została Konwencja ONZ w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa.

10 grudnia – Zgromadzenie Ogólne ONZ uroczyście uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka.

11 grudnia – w zachodnioniemieckim Heppenheim (Bergstraße) powstała Wolna Partia Demokratyczna (FDP).

14 grudnia:

w USA przyznano patent na pierwszą grę komputerową.

w wojskowym zamachu stanu obalono prezydenta Salwadoru, Salvador Castro.

23 grudnia – wykonano wyroki śmierci na siedmiu japońskich zbrodniarzach wojennych, skazanych w procesie tokijskim.

26 grudnia:

kardynał József Mindszenty został uwięziony przez węgierskie władze komunistyczne.

myśliwiec Ła-168 jako pierwszy radziecki samolot osiągnął prędkość dźwięku w locie nurkowym.

28 grudnia:

premier Egiptu Mahmoud an-Nukrashi Pascha został zamordowany przez członka Bractwa Muzułmańskiego.

nad Trójkątem Bermudzkim zaginął bez śladu amerykański samolot pasażerski DC-3 z 32 osobami na pokładzie, lecący z San Juan na Portoryko do Miami.

31 grudnia – zawarto zawieszenie broni w I wojnie indyjsko-pakistańskiej.

Urodzili się

1 stycznia:

  • Samuel Robinson, amerykański koszykarz
  • Tadeusz Cegielski, polski historyk
  • Ivan Devčić, chorwacki duchowny katolicki, arcybiskup Rijeki
  • Jan Musiał, polski polityk, nauczyciel akademicki, senator RP
  • Jerzy Niemczuk, polski pisarz
  • Stanisław Żytkowski, polski prawnik, senator RP (zm. 2022)

2 stycznia:

  • Jacky Duguépéroux, francuski piłkarz i trener
  • Janusz Pałubicki, polski historyk sztuki, polityk, minister-koordynator służb specjalnych
  • Anna Popowicz, polska prawnik, urzędnik państwowy (zm. 2022)
  • Marek Rudnicki, polski chirurg, profesor, działacz opozycyjny
  • Ryszard Szadziewski, polski entomolog

3 stycznia:

  • Jan Bazen, holenderski łyżwiarz szybki
  • Manfred Kokot, niemiecki lekkoatleta, sprinter
  • Donato Negro, włoski duchowny katolicki, arcybiskup Otranto

4 stycznia:

  • Kazimierz Sterkowicz, polski inżynier, samorządowiec, burmistrz Gorlic
  • Halina Talaga, polska polityk, posłanka na Sejm RP
  • Eugeniusz Wycisło, polski polityk, poseł na Sejm RP

5 stycznia:

  • Josef Dirnbeck, austriacki teolog katolicki, reżyser teatralny, pisarz
  • Longin Komołowski, polski polityk, minister pracy, poseł na Sejm RP, wicepremier (zm. 2016)
  • Ryszard Kruk, polski siatkarz, trener (zm. 2018)
  • Ted Lange, amerykański aktor
  • František Lobkowicz, czeski duchowny katolicki, biskup ostrawsko-opawski (zm. 2022)

6 stycznia:

  • Teresa Marczewska, polska aktorka
  • Piotr Skarga, polski aktor
  • Jan Widacki, polski prawnik, adwokat, dyplomata
  • Bob Wise, amerykański polityk

7 stycznia:

  • Krzysztof Barański, polski poeta
  • Javier Fernández Fernández, hiszpański polityk, prezydent Asturii
  • Tadeusz Gapiński, polski piłkarz
  • Koloman Gögh, czeski piłkarz, trener pochodzenia węgierskiego (zm. 1995)
  • Zmago Jelinčič Plemeniti, słoweński przedsiębiorca, polityk
  • Kenny Loggins, amerykański piosenkarz, muzyk, kompozytor
  • Ichirō Mizuki, japoński piosenkarz, aktor, seiyū (zm. 2022)
  • Nikołaj Nogowicyn, rosyjski kombinator norweski
  • Hermes Ramírez, kubański lekkoatleta, sprinter (zm. 2024)

8 stycznia:

  • Jerzy Kaczmarek, polski florecista
  • Gillies MacKinnon, szkocki reżyser filmowy

9 stycznia:

  • Susana Dosamantes, meksykańska aktorka (zm. 2022)
  • Ian Randall, brytyjski historyk protestantyzmu
  • Jan Tomaszewski, polski piłkarz, bramkarz, polityk, poseł na Sejm RP
  • Grzegorz Wiśniewski, polski historyk kultury, eseista, tłumacz

10 stycznia:

  • Donald Fagen, amerykański muzyk, wokalista, kompozytor, członek zespołu Steely Dan
  • Teresa Graves, amerykańska aktorka, piosenkarka (zm. 2002)
  • Mischa Maisky, łotewski wiolonczelista
  • Bernard Thévenet, francuski kolarz szosowy

12 stycznia:

  • Aziz ad-Duwajk, palestyński polityk
  • Anthony Andrews, brytyjski aktor
  • Erminio Azzaro, włoski lekkoatleta, skoczek wzwyż
  • Jacek Buchacz, polski ekonomista, polityk, wiceminister zdrowia, minister współpracy gospodarczej z zagranicą
  • Brendan Foster, brytyjski lekkoatleta, średnio- i długodystansowiec
  • William Nicholson, brytyjski prozaik, dramaturg, scenarzysta filmowy
  • Natalija Sajko, rosyjska aktorka
  • Włodzimierz Wojciechowski, polski piłkarz

13 stycznia:

  • Leon Hendrix, amerykański gitarzysta, kompozytor
  • Henryk Wąsowicz, polski historyk

14 stycznia:

  • Giovanni D’Alise, włoski duchowny katolicki, biskup Caserty (zm. 2020)
  • Lech Koliński, polski architekt, nauczyciel akademicki
  • Birgitta Lindström, fińska tenisistka
  • Jean-Paul Rostagni, francuski piłkarz
  • Jocky Scott, szkocki piłkarz, trener
  • Giampiero Ventura, włoski piłkarz, trener
  • Carl Weathers, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy i telewizyjny (zm. 2024)

15 stycznia:

  • Joanna Helander, polska fotografka, pisarka, tłumaczka, reżyserka filmów dokumentalnych
  • Aldona Orłowska, polska pływaczka, piosenkarka
  • Claudio Scajola, włoski polityk

16 stycznia:

  • John Carpenter, amerykański reżyser filmowy
  • Cliff Thorburn, kanadyjski snookerzysta
  • Bogumił Czubacki, polski polityk, samorządowiec, burmistrz Sochaczewa

17 stycznia:

  • Eddie Gray, szkocki piłkarz, trener piłkarski
  • Jim Ladd, amerykański didżej i osobowość radi

Zostań naszym fanem!

Pomóż nam się rozwijać! Polub nas na Facebooku! i śledź nas na X!