1945–1979. Historia i teraźniejszość
Klasa 1. „1945–1979 – podręcznik szkolny” stworzony przez Wojciecha Roszkowskiego do nauki przedmiotu historia i teraźniejszość, został wydany w 2022 roku w Krakowie przez wydawnictwo „Biały Kruk”. Podręcznik ten uzyskał dopuszczenie do użytku szkolnego 1 lipca 2022, stając się pierwszym podręcznikiem do tego przedmiotu w liceach i technikach.
Od momentu publikacji, podręcznik wzbudzał kontrowersje, spotykając się z oskarżeniami o stygmatyzację dzieci urodzonych dzięki zapłodnieniu pozaustrojowemu (in vitro), porównywanie feminizmu do nazizmu oraz o eseistyczno-perswazyjną formę przekazu. W trakcie recenzowania, Grzegorz Ptaszek wydał negatywną opinię językową, jednak po uzyskaniu pozytywnej opinii od Klemensa Stróżyńskiego, podręcznik – mimo obaw zgłaszanych przez ekspertów – został dopuszczony do użytku w szkołach. Pojawiły się również sugestie, że podręcznik jest promowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki kosztem podręcznika WSiP, co miało przejawiać się w tempie recenzowania obu książek.
Podręcznik został także określony jako wysoce krytyczny wobec zachodniej kultury popularnej oraz odwrócenia się Zachodu od chrześcijaństwa, co wpisuje się w twórczość Roszkowskiego, autora takich książek jak „Świat Chrystusa” czy „Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej”. Liczne fragmenty „Roztrzaskanego lustra” znalazły swoje miejsce w podręczniku, co wywołało oskarżenia o autoplagiat.
Na temat książki pozytywnie wypowiadał się Przemysław Czarnek, urzędujący minister edukacji i nauki, który uważa, że podręcznik ukazuje prawdę o najnowszej historii Polski, wcześniej często zniekształcaną. Krytycy, według niego, mogli znać jedynie fałszywą wersję historii sprzedawaną przez ich przodków, byłych ubeków i komunistów, lub aktywnie propagowali „antypolską pedagogikę wstydu”.
W obliczu kontrowersji, które miały znaczący wpływ na społeczne protesty, Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się w połowie sierpnia 2022 roku do ministra edukacji i nauki z pytaniem, czy treść podręcznika była analizowana pod kątem konstytucyjnej zasady bezstronności światopoglądowej państwa.
Po rozpoczęciu roku szkolnego 2022/23, podręcznik nie znalazł szerokiego zastosowania w szkołach. Organizacja „Wolna Szkoła” wskazała, że zdecydowały się na jego użycie jedynie 53 placówki w całym kraju (na ponad 2,3 tys. sprawdzonych). Roszkowski w rozmowie przyznał, że liczba szkół korzystających z jego podręcznika jest jeszcze mniejsza, ale zauważył, że książka cieszyła się znacznym zainteresowaniem na rynku. Sprzedaż podręcznika osiągnęła około 25 000 egzemplarzy.
W 2023 roku powstała druga część podręcznika dla klasy 2, zatytułowana „1980-2015 Historia i teraźniejszość”.
Uwagi
Przypisy