1944

II wojna światowa

wojna w Azji i na Pacyfiku

wojna w Europie

wojna w Polsce

Pozostałe wydarzenia w Polsce

1 stycznia:

powstała podziemna Krajowa Rada Narodowa, zdominowana przez komunistów, której przewodniczącym został Bolesław Bierut.

utworzono Armię Ludową.

3 stycznia – oddziały Armii Czerwonej przekroczyły przedwojenną wschodnią granicę Rzeczypospolitej.

9 stycznia – powstała Rada Jedności Narodowej.

12 stycznia – w miejscowości Kłodne hitlerowcy zamordowali 28 zakładników w odwecie za wysadzenie pociągu na trasie Nowy Sącz-Chabówka.

15 stycznia – siły Okręgu Wołyń AK (27 Wołyńska Dywizja Piechoty) rozpoczęły na Wołyniu akcję „Burza”.

29 stycznia:

w Koniuchach koło Solecznik rosyjscy, litewscy i żydowscy partyzanci dokonali masowego mordu polskich mieszkańców.
w Czarnej Tarnowskiej oddział AK „Błyskawica” przeprowadził nieudany zamach na gubernatora Hansa Franka, w wyniku którego zginęło 17 Niemców.

1 lutego – oddział specjalny Kedywu Komendy Głównej AK „Pegaz” przeprowadził udany zamach na Franza Kutscherę, dowódcę SS i Policji w Warszawie.

10 lutego – w odwecie za zamach na Kutscherę hitlerowcy rozstrzelali 140 osób w Warszawie.

11 lutego – w odwecie za zamach na Kutscherę, hitlerowcy przeprowadzili pierwszą publiczną egzekucję więźniów Pawiaka, wieszając 27 osób na balkonach przy ul. Leszno.

13 lutego – powstańcy UPA dokonali masakry polskich mieszkańców wsi Łanowce na Podolu.

17/18 lutego – oddziały UPA zamordowały około 200 Polaków w Ludwikówce.

21 lutego – hitlerowcy przeprowadzili pacyfikację Ryczowa koło Ogrodzieńca.

22/23 lutego – oddział UPA dokonał masakry 131 Polaków w Berezowicy Małej.

28 lutego – 14 Dywizja Grenadierów SS (1 ukraińska) i UPA zmasakrowały ludność polską w Hucie Pieniackiej, mordując od 800 do 1200 osób.

28/29 lutego – oddział UPA w nocy zabił 156 polskich mieszkańców wsi Korościatyn.

2 marca – hitlerowcy dokonali pacyfikacji wsi Palikije, zabijając 7 mieszkańców i paląc 12 domów.

7 marca – Niemcy odkryli bunkier „Krysia” w Warszawie, gdzie ukrywało się 38 Żydów, którzy prawdopodobnie zostali rozstrzelani.

7/8 marca – w Bednarowie koło Stanisławowa oddział UPA zabił 250 Polaków.

8 marca:

Niemcy spacyfikowali wieś Jamy, mordując 152 mieszkańców.
W odwecie za straty z potyczki z polskimi partyzantami Niemcy spacyfikowali wieś Jabłoń-Dobki, zabijając 93 mieszkańców.
w obozie Auschwitz-Birkenau zamordowano 3792 czeskich Żydów.

9 marca – co najmniej 58 Polaków zostało zamordowanych przez UPA we wsi Szerokie Pole.

10 marca – kilkuset ukraińskich mieszkańców Sahrynia zginęło z rąk polskiego podziemia.

12 marca – 365 Polaków zginęło w Palikrowach z rąk SS.

15 marca – Rada Jedności Narodowej opublikowała deklarację programową „O co walczy naród polski”.

15/16 marca – oddział AK z Lwowa dokonał mordu na 54 Ukraińcach i omyłkowo na 6 Polakach w Chlebowicach Świrskich.

24 marca:

niemiecka akcja represyjna w Markowej wobec rodziny Ulmów oraz ukrywanych Żydów; zginęło 9 Polaków i 8 Żydów.
w Bełzu UPA zamordowała ponad 100 Polaków.
w Krakowie aresztowano komendanta okręgu krakowskiego AK pułkownika Józefa Spychalskiego, który został zamordowany w KL Sachsenhausen.
z obozu Stalag Luft III w Żaganiu uciekło 80 lotników, z czego tylko trzech nie zostało złapanych.

27 marca – Niemcy oraz ich ukraińscy kolaboranci dokonali pacyfikacji wsi Smoligów, zabijając od 70 do ponad 200 mieszkańców.

29/30 marca – oddział UPA zabił 56-140 Polaków w Wołczkowie koło Stanisławowa.

31 marca – w Warszawie zastrzelono płk Mychajło Pohotowko, szefa warszawskiego oddziału Ukraińskiego Komitetu Centralnego, a także kilku innych ukraińskich działaczy.

1 kwietnia – w Poturzynie koło Tomaszowa Lubelskiego żołnierze z 14. Dywizji Grenadierów SS oraz UPA zamordowali 162 Polaków.

4/5 kwietnia – w Makowie Podhalańskim hitlerowcy zamordowali 42 osoby.

5/6 kwietnia – w Siemiginowie koło Stryja UPA zabiła 18 Polaków.

5-7 kwietnia – w Pawlikówce UPA zabiła 124 Polaków.

6 kwietnia – co najmniej 38 Polaków zginęło w ataku UPA na Sołotwinę.

6/7 kwietnia – w Moosbergu oddział UPA zabił według raportów polskiego podziemia 31 Polaków, a według świadków ofiar było 160 lub więcej.

7 kwietnia:

oddziały Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej stoczyły bitwę z niemieckimi oddziałami w Molendach koło Kozienic, wyrywając się z okrążenia.
w Pyszówce w dawnym województwie lwowskim zginęło 52 Polaków w wyniku ataku UPA.

10 kwietnia – Rudolf Vrba i Alfred Wetzler uciekli z KL Auschwitz na Słowację, a ich raport trafił na Zachód, gdzie został nagłośniony przez media.

11 kwietnia – amerykańskie lotnictwo przeprowadziło naloty na Szczecin i Żary.

12 kwietnia:

oddziały UPA i SKW zabiły ponad 100 Polaków w Hucisku i Miedziakach w powiecie bóbreckim.
w obozie pracy przymusowej w Pustkowie hitlerowcy rozstrzelali 60 Polaków.

14 kwietnia – uzbrojeni Polacy odparli atak UPA na wieś Bitków w dawnym województwie stanisławowskim.

15 kwietnia – Armia Czerwona zajęła Tarnopol.

16 kwietnia – żołnierze 14 Dywizji Grenadierów SS dokonali masakry w Chodaczkowie Wielkim, zabijając 862 osoby.

17 kwietnia – oddziały AK, AL i BCh odparły niemiecki atak na Wojsławice koło Chełma.

19 kwietnia – w Gdańsku zwodowano niemiecki okręt podwodny U-3501, pierwszą jednostkę typu XXI.

19–21 kwietnia – UPA dokonała masakry około 200 Polaków w Kutach.

26 kwietnia – prezydent Władysław Raczkiewicz wydał dekret o tymczasowej organizacji władz w Polsce.

3 maja – powołano Krajową Radę Ministrów.

3/4 maja – oddział Osjana zaatakował warszawskie lotnisko bielańskie, niszcząc 5 samolotów Ju 52.

4 maja – w Owczarni oddział Armii Ludowej podstępnie rozbroił i wymordował 18 partyzantów Armii Krajowej.

6 maja:

w Warszawie przeprowadzono nieudany zamach na SS-Sturmbannführera Waltera Stamma; w walce zginęło 8 żołnierzy AK „Agat”.
pod Graużyszkami AK stoczyła zwycięską bitwę z litewskim korpusem generała Povilasa Plechavičiusa.

9/10 maja – oddział UPA dokonał masakry polskiej ludności we wsi Derżów.

13 maja:

215 amerykańskich bombowców zbombardowało Szczecin.
rozpoczęła się bitwa pod Murowaną Oszmianką, w której AK pokonała litewski Korpus Lokalny.

14 maja – odbyła się nierozstrzygnięta bitwa pod Rąblowem pomiędzy polsko-radzieckimi oddziałami partyzanckimi a Niemcami.

16 maja – w bitwie pod Sucharami AK rozbiła oddział niemiecko-ukraiński.

20 maja – patrol AK odkrył niewybuch V-2 w Sarnach nad Bugiem.

22 maja – UPA zabiła 120-145 osób w Bryńcach Górnych.

24 maja – w Szymbarku w odwecie za zastrzelenie Niemca rozstrzelano 10 działaczy Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”.

31 maja – partyzanci zatopili statek „Tannenberg” transportujący niemieckich żołnierzy na Wiśle w okolicach Machowa.

5 czerwca – niemiecka żandarmeria pacyfikuje Olszankę; ginie około 100 mieszkańców, wieś zostaje spalona.

6 czerwca – Armia Czerwona przekroczyła granicę Polski pod Sarnami.

11 czerwca – zbrodnia w Szołomyi koło Lwowa dokonana przez oddziały Armii Krajowej na ludności ukraińskiej.

13 czerwca – Jerzy Makowiecki oraz jego żona Zofia zostali porwani i zabici w okolicach Górki, a w tym samym czasie zastrzelono historyka Ludwika Widerszala. Egzekucje były inspirowane przez oficerów kontrwywiadu AK, bez zgody Komendy Głównej AK.

14 czerwca – doszło do bitwy na Porytowym Wzgórzu, największej bitwy partyzanckiej w Polsce.

16 czerwca:

w Puszczy Solskiej Niemcy rozpoczęli operację przeciwpartyzancką Sturmwind II.
w bitwie z Niemcami pod Jewłaszem zginął mjr Jan Piwnik ps. „Ponury”.
napad UPA na pociąg osobowy na trasie Bełżec-Rawa Ruska, gdzie zamordowano 41-75 Polaków.

20 czerwca:

zgodnie z wyrokiem Polskiego Państwa Podziemnego za zdradę powieszono Eugeniusza Świerczewskiego, agenta Gestapo w Armii Krajowej.
Litewski oddział pomocniczy policji niemieckiej dokonał masakry 38 Polaków w Glinciszkach.

22 czerwca – w Jaminy koło Augustowa Niemcy rozstrzelali 24 mieszkańców w odwecie za zabicie niemieckiego żandarma.

23 czerwca:

rozpoczęła się likwidacja getta łódzkiego.
5. Wileńska Brygada AK w odwecie za zabicie przez litewską policję 38 Polaków w Glinciszkach, zamordowała 27 osób w Dubinkach.

26 czerwca – klęska polskich oddziałów partyzanckich w bitwie pod Osuchami.

4 lipca – zbrodnia na Rapach, gdzie polscy partyzanci z bitwy pod Osuchami zostali rozstrzelani przez Niemców.

7 lipca – operacja „Ostra Brama”: oddziały AK w sile 15 tys. żołnierzy walczyły o Wilno razem z Armią Czerwoną, jednak po zakończeniu walk polskie oddziały zostały rozbrojone i internowane przez NKWD.

8 lipca – rząd na uchodźstwie upoważnił Delegaturę Rządu i Komendę Główną AK do ogłoszenia powstania w Warszawie.

11 lipca – nieudany zamach na Wilhelma Koppe w Krakowie.

14/15 lipca – ZSRR po raz pierwszy przedstawił postulowany przebieg przyszłej zachodniej granicy Polski.

21 lipca:

w Moskwie powołano Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN) pod przewodnictwem Edwarda Osóbki-Morawskiego.
utworzono Resort Bezpieczeństwa Publicznego PKWN.

22 lipca:

ogłoszono Manifest PKWN, który został zredagowany w Moskwie i zatwierdzony przez Stalina.
Akcja „Burza” we Lwowie: 5 Dywizja Piechoty AK „Dzieci Lwowskich” i 14. Pułk Ułanów Jazłowieckich rozpoczęły walki o Lwów.
hitlerowcy zamordowali 300 więźniów na lubelskim zamku.

22–28 lipca – akcja „Burza” we Lwowie, gdzie oddziały AK wspierały Armii Czerwonej w wyzwoleniu Lwowa, jednak po walkach zostały rozbrojone, a dowódcy aresztowani przez Sowietów.

22-30 lipca – akcja „Burza” na Lubelszczyźnie, gdzie w 9 dni oddziały AK wyzwoliły kilka miejscowości, w tym Zamość.

23 lipca – wyzwolono oboz koncentracyjny w Majdanku, gdzie Rosjanie utworzyli oboz filtracyjny NKWD dla żołnierzy AK i NSZ, wykorzystując infrastrukturę hitlerowską.

PKWN wydał dekret o podporządkowaniu spraw dotyczących AK.

25/26 lipca – przeprowadzono akcję Most III, mającą na celu dostarczenie kurierów Rządu RP na uchodźstwie do okupowanej Polski oraz odbiór elementów pocisku V-2.

27 lipca – podpisano polsko-radzieckie porozumienie graniczne.

30 lipca:

Armia Krajowa wyzwoliła Mińsk Mazowiecki.
radiostacja im. Tadeusza Kościuszki emitowała odezwę wzywającą Warszawę do powstania.

1 sierpnia:

wybuchło powstanie warszawskie.
PKWN przeniesiono do Lublina.

3 sierpnia – bitwa pod Truskawką pomiędzy Grupą Kampinos a Wehrmachtem.

4 sierpnia – pacyfikacja wsi Lipno przez włascowców.

6 sierpnia – pierwszy napad UPA na Baligród.

8 sierpnia – pierwsza audycja radiostacji AK „Błyskawica”.

9–16 sierpnia – bitwa pancerna pod Kozienicami pomiędzy polską 1 Brygadą Pancerną a niemiecką 1. Dywizją Pancerno-Spadochronową „Hermann Göring”.

11 sierpnia – Niemcy spacyfikowali wieś Skłody Borowe, mordując 21 osób.

16 sierpnia – napad UPA na Muczne.

21 sierpnia – w Surkontach miała miejsce pierwsza po 1939 roku regularna bitwa pomiędzy AK a Armią Czerwoną.

PKWN wydał dekret dotyczący powołania władz administracyjnych I i II instancji.

22 września – PKWN zawarł z Litewską SRR tzw. układ republikański.

23 sierpnia – 250 polskich oficerów więzionych przez NKWD na Majdanku zostało wywiezionych do łagrów w ZSRR.

24 sierpnia – PKWN wydał dekret o wprowadzeniu do obiegu nowego środka płatniczego.

29 sierpnia – Niemcy zlikwidowali getto żydowskie w Łodzi.

30 sierpnia – 30. dzień powstania warszawskiego: częściowa ewakuacja kanałami załogi Starego Miasta do Śródmieścia.

31 sierpnia – PKWN wydał dekret o karach dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy.

2 września – 33 dzień powstania warszawskiego: powstańcy zakończyli obronę Starego Miasta.

6 września – PKWN wydał dekret o reformie rolnej, nacjonalizując majątki większe niż 50 ha.

9 września:

40. dzień powstania warszawskiego: dobrowolna ewakuacja z miasta 8000 ludzi.
PKWN zawarł układy republikańskie z Białoruską i Ukraińską SRR.

11 września – Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę o organizacji i zakresie działania rad narodowych.

13 września – zburzono Most Kierbedzia.

21 września – Centralny Komitet Ludowy uznał Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego za rząd tymczasowy.

23 września – wydano dekret PKWN – Kodeks Karny Wojska Polskiego.

25 września – 56. dzień powstania warszawskiego: w nocy wycofała się część żołnierzy i ludności z Mokotowa do Śródmieścia.

30 września:

pod naciskiem Wielkiej Brytanii ze stanowiska Naczelnego Wodza odwołano generała Kazimierza Sosnkowskiego.
na froncie wschodnim miały miejsce bitwy pod Uniowem i w Pniatyniu.

1 października – 62. dzień powstania warszawskiego: tymczasowe zawieszenie broni, Śródmieście opuściło 8 tys. osób.

2/3 października – w Ożarowie podpisano akt kapitulacji powstania warszawskiego.

3 października – Leopold Okulicki objął stanowisko Komendanta Głównego AK.

4 października – Rada Ministrów ogłosiła żałobę narodową z powodu kapitulacji Warszawy.

5 października – ostatnie oddziały AK opuściły Warszawę po kapitulacji powstania.

7 października:

utworzono Milicję Obywatelską pod kierownictwem Franciszka Jóźwiaka oraz Państwowy Urząd Repatriacyjny.
w obozie Auschwitz-Birkenau miała miejsce największa w historii obozu rebelia, w której zginęło 451 więźniów.

7/8 października – oddziały AK podjęły nieudaną próbę rozbicia więzienia MBP w Rzeszowie.

9 października – Heinrich Himmler wydał rozkaz zniszczenia Warszawy.

12 października – premier rządu RP Stanisław Mikołajczyk przybył do Moskwy w trakcie rozmów Stalin-Churchill.

12/13 października – w nocy dwóch oficerów AK wyprowadziło z koszar 636 żołnierzy 31 Pułku Piechoty LWP do konspiracji, co było największą dezercją z Ludowego Wojska Polskiego.

15 października – ukazało się pierwsze wydanie Życia Warszawy.

17 października – obraz Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem” został przekazany kierownikowi resortu kultury i sztuki przy PKWN.

23 października – powstał Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

27 października – w odwecie za zamordowanie dwóch polskich rodzin przez UPA, Milicja Obywatelska zabiła około 30 Ukraińców w Peresołowicach koło Hrubieszowa.

30 października – PKWN wydał dekret o ochronie państwa.

11 listopada – Łódź uzyskała status miasta wydzielonego.

12 listopada – powstał Centralny Komitet Żydów Polskich.

20 listopada:

PKWN wydał dekret o przekształceniu Polskiego Radia w przedsiębiorstwo państwowe.
Adolf Hitler opuścił Wilczy Szaniec pod Kętrzynem z powodu zbliżającego się frontu.

23 listopada – PKWN wydał dekret o organizacji samorządu terytorialnego.

24 listopada – w Barwałdzie Średnim miała miejsce najtragiczniejsza katastrofa w historii polskich kolei.

29 listopada – po dymisji Stanisława Mikołajczyka premierem Rządu RP został Tomasz Arciszewski.

1 grudnia – ukazał się pierwszy numer Polskiej Kroniki Filmowej.

2 grudnia – Sąd Specjalny w Lublinie skazał na karę śmierci 5 zbrodniarzy z Majdanka.

12 grudnia – PKWN wydał dekret o nacjonalizacji lasów.

21 grudnia – Leopold Okulicki został dowódcą Armii Krajowej.

22 grudnia – UPA zamordowała 82 Polaków w Toustobabach na Wołyniu.

23 grudnia – oddział SS przeprowadził pacyfikację wsi Ochotnica Dolna, zabijając 56 osób.

24 grudnia – 89 Polaków zginęło z rąk UPA w Ihrowicy na Podolu.

26 grudnia – zakończono akcję cichociemnych.

28 grudnia:

wprowadzono cenzurę korespondencji i rozmów telefonicznych.
odbył się ostatni zrzut Cichociemnych.

29 grudnia – zburzenie Warszawy: zakończono wysadzanie w powietrze Pałacu Saskiego.

31 grudnia – w Lublinie KRN powołała w miejsce PKWN Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej, premierem został Edward Osóbka-Morawski, wicepremierem Władysław Gomułka.

31 grudnia/1 stycznia – zbrodnia w Uhryńkowcach popełniona przez UPA i SKW na około 150 Polakach.

Pozostałe wydarzenia na świecie

3 stycznia – William Tubman został prezydentem Liberii.

4 stycznia – w kampanii włoskiej rozpoczęła się bitwa o Monte Cassino.

8 stycznia – oblatano amerykański myśliwiec Lockheed F-80 Shooting Star.

11 stycznia – wykonano wyrok śmierci na 5 członkach Wielkiej Rady Faszystowskiej przez marionetkowy trybunał Republiki Salò.

13 stycznia – powołano Komisję Nikołaja Burdenki, która miała dowieść, że zbrodnia katyńska została popełniona przez Niemców.

15 stycznia – w trzęsieniu ziemi w San Juan w Argentynie zginęło ponad 10 tys. osób.

16 stycznia – we Francji znacjonalizowano zakłady Renault.

17 stycznia – rozpoczęła się wielomiesięczna bitwa o Monte Cassino.

21 stycznia – japoński statek „Ikoma Maru” z 611 indyjskimi jeńcami wojennymi został zatopiony przez amerykański okręt podwodny USS „Seahorse”.

22 stycznia – wojska alianckie rozpoczęły operację Shingle, mającą na celu ominięcie linii Gustawa.

26 stycznia – opublikowano komunikat Komisji Nikołaja Burdenki w sprawie zbrodni katyńskiej.

27 stycznia – Armia Czerwona zlikwidowała niemiecką blokadę Leningradu.

1 lutego – trzęsienie ziemi w rejonie Bolu w Turcji zabiło 4600 osób.

12 lutego – Adolf Hitler usunął szefa Abwehry admirała Wilhelma Canarisa.

14 lutego – wybuchło powstanie antyjapońskie na Jawie.

15 lutego – rozpoczęła się druga bitwa o Monte Cassino.

17 lutego – Amerykanie rozpoczęli atak na wyspę Truk.

18 lutego – niemiecki okręt podwodny U-7 zatonął, cała załoga zginęła.

20 lutego – norweski ruch oporu zatopił prom SF „Hydro”, przewożący 16 ton ciężkiej wody.

22 lutego – amerykańskie lotnictwo zbombardowało holenderskie miasta.

23 lutego – rozpoczęły się deportacje Czeczenów i Inguszy do radzieckich republik.

25 lutego – amerykański okręt podwodny USS „Rasher” zaatakował japoński konwój, zatapiając statki z setkami jeńców.

29 lutego – rozpoczęły się walki o Wyspy Admiralicji.

2 marca – odbyła się 16. ceremonia wręczenia Oscarów.

7 marca – w ramach stalinowskich represji zlikwidowano Czeczeńsko-Inguska Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką.

9 marca – zakończono operację „Soczewica” na Czeczenach i Inguszach.

10 marca – powstała agencja prasowa Polpress w Moskwie.

13 marca – wybuch Wezuwiusza.

15 marca – rozpoczęła się trzecia bitwa o Monte Cassino.

16 marca – w ZSRR utworzono 1. Armię Polską.

17 marca – japońscy żołnierze zamordowali cywilów w Kaviengu.

19 marca – niemiecka okupacja Węgier w odpowiedzi na ich próby wycofania się z wojny.

20 marca – król Jugosławii Piotr II ożenił się w Londynie.

23 marca – 33 żołnierzy SS zginęło w ataku partyzantów w Rzymie.

24 marca – w Grotach Ardeatyńskich Niemcy rozstrzelali 335 Włochów i Żydów w odwecie za zamach na policję.

27 marca – zamordowano około 1800 osób w getcie żydowskim w Kownie.

30 marca – zestrzelono 95 brytyjskich bombowców, co zakończyło najtragiczniejszą akcję w historii RAF Bomber Command.

6 kwietnia – Gestapo zatrzymało 44 żydowskie dzieci w Izieu.

8 kwietnia – Armia Czerwona rozpoczęła wyzwalanie Krymu.

10 kwietnia – wojska radzieckie wyzwoliły Odessę.

13 kwietnia – ZSRR i Nowa Zelandia nawiązały stosunki dyplomatyczne.

14 kwietnia – eksplozja brytyjskiego frachtowca w Bombaju zabiła około 800 osób.

16 kwietnia – bombardowanie Belgradu przez lotnictwo brytyjskie zabiło ponad 1100 osób.

19 kwietnia – odkryto grobowiec tracki w Kazanłyku.

20 kwietnia – eksplozja materiałów wybuchowych w Bergen zabiła 160 osób.

21 kwietnia – we Francji przyznano kobietom prawo do głosowania.

22 kwietnia – po raz pierwszy za granicą odegrano nowy hymn ZSRR w BBC.

28 kwietnia – w trakcie ćwiczeń przed lądowaniem w Normandii zginęło 946 osób.

30 kwietnia – bombardowanie Alessandrii zabiło 238 osób.

2 maja – w wyniku ataku na Truk zginęli japońscy żołnierze.

3 maja – premier filmu „Idąc moją drogą”.

7 maja – wojska amerykańskie wyzwoliły Sewastopol.

9 maja – Andrés Ignacio Menéndez został po raz drugi prezydentem Salwadoru.

10 maja – na XXVI Międzynarodowej Konferencji Pracy przyjęto Deklarację Filadelfijską.

11 maja – rozpoczęła się czwarta faza bitwy pod Monte Cassino.

12 maja – rozpoczął się szturm Polaków na Monte Cassino.

18 maja – żołnierze 2. Korpusu Polskiego zdobyli Monte Cassino, ginąc w liczbie 924, a 2930 zostało rannych.

21 maja – powstał chilijski klub piłkarski Deportes Naval.

24 maja – w Islandii przeprowadzono referendum w sprawie przyszłości kraju, proklamując republikę.

25 maja – nieudana niemiecka operacja „Rösselsprung”.

27 maja – alianci zaatakowali wyspę Biak.

3 czerwca – Charles de Gaulle został przewodniczącym rządu tymczasowego.

4 czerwca – papież Pius XII zawierzył Rzym Matce Bożej Salus Populi Romani.

6 czerwca – rozpoczęło się lądowanie aliantów w Normandii.

9 czerwca – taktyczne zwycięstwo Aliantów w bitwie morskiej koło Ouessant.

10 czerwca – zamordowano 642 mieszkańców Oradour-sur-Glane we Francji w odwecie za zabicie oficera SS.

13 czerwca – 218 mieszkańców wioski Distomo w Grecji zginęło z rąk Niemców.

15 czerwca – rozpoczęły się walki o archipelag Marianów.

20 czerwca – Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę białoruską.

25 czerwca – w San Marino zginęło ponad 100 osób w wyniku brytyjskiego nalotu.

26 czerwca – japoński statek „Harugiku Maru” z 1200 alianckimi jeńcami zatonął w Cieśninie Malakka.

28 czerwca – zwodowano amerykański lotniskowiec USS „Randolph”.

30 czerwca – we Włoszech utworzono Czarne Brygady.

1 lipca – rozpoczęła się konferencja w Bretton Woods.

3 lipca – Armia Czerwona wyzwoliła Mińsk.

6 lipca – w Hartford zginęło 168 osób w wyniku pożaru cyrku.

7 lipca – Gunder Hägg ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m w Göteborgu.

8 lipca – wprowadzono order Matka-bohater w ZSRR.

17 lipca – wybuch amunicji w Port Chicago zabił 320 osób.

18 lipca – premier Japonii Hideki Tōjō podał się do dymisji.

20 lipca – nieudany zamach na Hitlera w Kętrzynie.

21 lipca – w Moskwie utworzono Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego.

22 lipca – podczas konferencji w Bretton Woods utworzono Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

1 sierpnia – Anna Frank dokonała ostatniego wpisu w pamiętniku.

2 sierpnia – utworzono Socjalistyczną Republikę Macedonii.

3 sierpnia – żołnierze niemieccy zamordowali żonę i córki Roberta Einsteina.

4 sierpnia – Carl Gustaf Mannerheim został prezydentem Finlandii.

7 sierpnia – rozpoczęła się bitwa pod Falaise.

10 sierpnia – BBC nadało ostrzeżenie dla hitlerowców w 10 językach.

12 sierpnia – w Sant’Anna di Stazzema żołnierze Waffen-SS zamordowali około 560 osób.

15 sierpnia – operacja Dragoon: wojska amerykańskie, francuskie, brytyjskie i kanadyjskie wylądowały na południu Francji.

18 sierpnia – amerykański okręt podwodny zatopił japoński lotniskowiec Taiyō.

19 sierpnia – wybuch powstania paryskiego.

21 sierpnia – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca Grumman F8F Bearcat.

23 sierpnia:

król Rumunii Michał I aresztował premiera Iona Antonescu.
amerykański bombowiec B-24 Liberator spadł na zabudowania Freckleton, co doprowadziło do 61 ofiar.
wojska alianckie zdobyły Marsylię.

25 sierpnia – zakończyło się powstanie w Paryżu.

Rumunia wypowiedziała wojnę Niemcom.

26 sierpnia – Bułgarska Partia Komunistyczna rozpoczęła zbrojne powstanie.

27 sierpnia:

w Sztokholmie Anna Larsson ustanowiła rekord świata w biegu na 800 m.
amerykańska 7. Armia zdobyła Marsylię.

29 sierpnia – rozpoczęło się powstanie narodowe na Słowacji.

31 sierpnia – wojska radzieckie zajęły Bukareszt.

1 września – w Sztokholmie zaprezentowano samochód osobowy Volvo PV444.

3 września – francuscy maquis wyzwolili Lyon.

5 września – ZSRR wypowiedziało wojnę Bułgarii.

6 września – Bułgaria wypowiedziała wojnę III Rzeszy.

7 września – japoński statek „Shin’yō Maru” z 750 amerykańskimi jeńcami wojennymi zatonął w wyniku ataku amerykańskiego okrętu podwodnego.

8 września – pierwsza niemiecka rakieta V-2 uderzyła w Londyn.

9 września – komunistyczny bułgarski Front Ojczyźniany obalił proniemiecki rząd.

11 września – eksplozja metanu w kopalni w Bergkamen zabiła 107 górników.

12 września:

pierwotny podział Berlina na trzy strefy okupacyjne.
wstępne ustalenia rozejmowe z Rumunią po II wojnie światowej.

17 września – rozpoczęła się operacja Market Garden.

18 września – japoński statek „Jun’yō Maru” został zatopiony, ginąc 560 osób.

19 września – Finlandia i ZSRR zawarły rozejm.

21 września – japoński statek „Hōfuku Maru” z 1289 alianckimi jeńcami zatonął w wyniku ataku amerykańskiego lotnictwa.

6 października – operacja dukielsko-preszowska: Korpus Czechosłowacki wkroczył do Czechosłowacji.

7 października – przedstawiciele Egiptu, Syrii, Libanu, Iraku i Transjordanii podpisali Protokół Aleksandryjski w sprawie utworzenia Ligi Państw Arabskich.

11 października – ZSRR dokonał aneksji Tannu-Tuwa.

14 października:

odbył się zjazd założycielski Szwajcarskiej Partii Pracy.
feldmarszałek Erwin Rommel został zmuszony do popełnienia samobójstwa.

15 października:

w Budapeszcie przeprowadzono operację Mickey Mouse, której celem było porwanie syna admirała Horthy’ego.
niemieckie wojska obaliły Miklósa Horthy’ego, który próbował zawrzeć separatystyczny pokój z ZSRR.

16 października – po odsunięciu Horthy’ego, nominalną głową państwa na Węgrzech został Ferenc Szálasi.

19 października – utworzono „tymczasowy rząd narodowy” Węgier w Debreczynie.

20 października: