1940

II wojna światowa

Wojna w Afryce Północnej

Wojna w Azji i na Pacyfiku

Wojna w Europie

Wojna w Polsce

Pozostałe wydarzenia w Polsce

7 stycznia:

W Oflagu XI B Braunschweig polscy jeńcy wojenni założyli 4-sekcyjny klub sportowy – WKS Orlę.
W Krakowie ukazało się pierwsze wydanie gazety „Krakiwśki Wisti”, skierowanej do Ukraińców w Generalnym Gubernatorstwie i III Rzeszy.

11 stycznia:

W lesie w pobliżu Stutthofu Niemcy rozstrzelali pierwszą grupę działaczy Polonii z Wolnego Miasta Gdańska.
W Siedlcach odnotowano najniższą temperaturę w historii Polski (–41 °C).

12 stycznia – akcja T4: niemiecka żandarmeria rozstrzelała 440 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Chełmie.

21 stycznia – wybuchło powstanie czortkowskie, wymierzone przeciwko sowieckim wojskom okupacyjnym.

24 stycznia – w Tczewie hitlerowcy rozstrzelali 13 zakładników w odwecie za rzekome podpalenie warsztatów samochodowych przez polski ruch oporu.

6 lutego – przedstawiony został tzw. Plan Pabsta, zakładający dziesięciokrotne zmniejszenie i przebudowę Warszawy.

8 lutego:

Utworzono getto w Łodzi.
W wyniku międzynarodowych protestów Niemcy zwolnili 101 osób aresztowanych podczas Sonderaktion Krakau.

10 lutego – Sowieci rozpoczęli masowe deportacje ludności polskiej z terenów zajętych po 17 września 1939 przez Armię Czerwoną. Ponad 200 tys. osób zostało wywiezionych do obozów (łagrów) w Starobielsku na Ukrainie, Syberii i Kazachstanie, głównie urzędników państwowych, właścicieli ziemskich oraz osadników wojskowych. Deportacje trwały etapami aż do lata następnego roku, do inwazji Niemiec na ZSRR.

12 lutego – na cmentarzu żydowskim w Lublinie hitlerowcy rozstrzelali 180 Żydów.

17 lutego – Niemcy zniszczyli pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu.

26 lutego:

Utworzono Polityczny Komitet Porozumiewawczy.
W odwecie za zabicie niemieckiego burmistrza Legionowa, hitlerowcy rozstrzelali w Palmirach blisko 190 osób, głównie mieszkańców Legionowa i okolic.

27 lutego – w lesie niedaleko wsi Dąbrowice hitlerowcy zamordowali 35 Polaków, przywiezionych z więzienia sądowego w Koninie.

6 marca – Gestapo aresztowało w Toruniu liderów Polskiej Akcji Niepodległościowej.

13–15 marca – akcja T4: hitlerowcy zamordowali około 500 pacjentów szpitala psychiatrycznego im. J. Babińskiego w Łodzi.

22 marca:

W niemieckim obozie koncentracyjnym Stutthof rozstrzelano 66 osób, w tym Mariana Góreckiego, Bronisława Komorowskiego i Tadeusza Ziółkowskiego.
Pogrom wielkanocny: w Krakowie i Warszawie rozpoczęły się napaści na ludność żydowską, pod hasłem „Niech żyje Polska bez Żydów”.

28 marca – w Warszawie Gestapo aresztowało Janusza Kusocińskiego.

30 marca – Oddział Wydzielony Wojska Polskiego majora „Hubala” odniósł zwycięstwo w starciu z Niemcami pod Huciskiem.

2 kwietnia – w odwecie za zabicie dwóch żołnierzy niemieckich rozstrzelano w Palmirach około 100 osób (w tym 27 kobiet) przywiezionych z Pawiaka i więzienia mokotowskiego.

2–4 kwietnia – akcja T4: hitlerowcy zamordowali 499 pacjentów szpitala psychiatrycznego w Warcie koło Sieradza.

3 kwietnia – zamordowano pierwszych polskich jeńców pod Katyniem, a później także w Piatichatkach i w Miednoje.

4 kwietnia – w pierwszej masowej egzekucji na poligonie w Firleju pod Radomiem rozstrzelano 145 chłopów.

7 kwietnia – Niemcy przeprowadzili pacyfikację wsi Adamów i Królewiec, mordując 83 osoby.

11 kwietnia:

Ostatni etap tzw. pacyfikacji „hubalowskich”. Niemcy doszczętnie zniszczyli wsie Gałki, Hucisko i Skłoby, zabijając około 300 Polaków, w tym 265 mężczyzn ze Skłobów.
Łódź została przemianowana na Litzmannstadt.

14 kwietnia:

Druga deportacja Polaków z terenów zajętych przez ZSRR.
W okolicach Serokomli koło Łukowa oddziały niemieckie, w odwecie za zabicie pięcioosobowej rodziny niemieckiego kolonisty, przeprowadziły obławę, w wyniku której w Józefowie Dużym rozstrzelano 217 osób.

20 kwietnia:

Powstał Związek Odwetu, organizacja sabotażowo-dywersyjna Związku Walki Zbrojnej.
W Krakowie powstał Instytut Prac Niemieckich Na Wschodzie (IDO), mający na celu dokumentację domniemanego niemieckiego charakteru ziem polskich.

21 kwietnia – utworzono Komitet Porozumiewawczy Organizacji Niepodległościowych.

27 kwietnia – Reichsführer-SS Heinrich Himmler wydał rozkaz założenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, co zapoczątkowało historię zespołu niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau.

30 kwietnia – w okolicach Anielina koło wsi Studzianna poległ major Henryk Dobrzański, pseudonim „Hubal”.

2 maja – do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen wyjechał pierwszy transport więźniów z Pawiaka.

3 maja – hitlerowcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.

13 maja – z Oflagu II B Arnswalde w Choszcznie uciekło kanałami centralnego ogrzewania 22 polskich oficerów. 17 z nich zostało schwytanych, a 5 przedostało się do Warszawy.

16 maja – w Krakowie odbyła się kluczowa dla Akcji AB konferencja dotycząca „nadzwyczajnych posunięć koniecznych dla zabezpieczenia spokoju i porządku w Generalnym Gubernatorstwie”.

20 maja – do obozu Auschwitz przywieziono pierwszych więźniów – 30 niemieckich kryminalistów.

25 maja:

Jan Skorobohaty-Jakubowski został tymczasowym Delegatem Rządu na Kraj.
W Wojsławicach w województwie lubelskim oddział SS rozstrzelał 12 Polaków, a 100 osób zostało wywiezionych do Niemiec.

30 maja – 51 mieszkańców Rudna (powiat parczewski) zostało rozstrzelanych przez Niemców.

31 maja:

Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie został wysadzony przez niemieckich okupantów.
Premiera filmu komediowego „Sportowiec mimo woli” w reżyserii Mieczysława Krawicza i Aleksandra Suchcickiego.

12 czerwca – na Stadionie Leśnym w Kielcach Niemcy rozstrzelali 63 Polaków z miejscowego więzienia.

14 czerwca – do obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł z Tarnowa pierwszy masowy transport 728 mężczyzn, w większości polskich więźniów politycznych.

15 czerwca – Niemcy utworzyli getto żydowskie w Kutnie.

20–21 czerwca – miała miejsce największa i najgłośniejsza egzekucja przeprowadzona w Palmirach. W ramach Akcji AB, trzema transportami wywieziono na śmierć 358 więźniów Pawiaka, w tym wielu przedstawicieli polskiej elity politycznej, intelektualnej, sportowej i kulturalnej.

27 czerwca – Akcja AB: w lesie koło wsi Lubzina pod Ropczycami Niemcy rozstrzelali dużą grupę więźniów politycznych przywiezionych z więzienia na zamku w Rzeszowie (liczba ofiar wynosi od 83 do 104 osób). Wśród ofiar było m.in. 42 członków podziemnych organizacji młodzieżowych.

28 czerwca – w lesie pod wsią Olsztyn koło Częstochowy Niemcy rozstrzelali 14 polskich więźniów politycznych.

29 czerwca:

W ramach Akcji AB Niemcy rozstrzelali 760 Polaków w lesie Brzask niedaleko Skarżyska-Kamiennej.
Rozpoczęły się masowe egzekucje w Rurach Jezuickich pod Lublinem.

5 lipca – Akcja AB: na zboczach góry Gruszka pod Tarnawą Dolną funkcjonariusze niemieckiej policji porządkowej dokonali masowej egzekucji 112 polskich więźniów z Sanoka.

15 sierpnia:

Do obozu Auschwitz przywieziono pierwszy transport więźniów z Warszawy, w którym znajdowało się 513 osób z Pawiaka oraz 1153 schwytanych w łapankach ulicznych.
Ukazało się pierwsze wydanie „Biuletynu Żołnierskiego”.

17 sierpnia – hitlerowcy zniszczyli pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie.

1 września – utworzono getto dla ludności żydowskiej na terenie wsi Nowiny Brdowskie i Bugaj.

19 września – Witold Pilecki dał się aresztować Niemcom w łapance ulicznej, aby zdobyć informacje wywiadowcze z KL Auschwitz.

22 września – do KL Auschwitz przywieziono więźniów z tzw. drugiego transportu warszawskiego.

2 października – w Warszawie utworzono getto żydowskie.

16 października – oficjalnie utworzono warszawskie getto.

16 listopada – Niemcy zamknęli granice warszawskiego getta.

22 listopada – w obozie Auschwitz przeprowadzono pierwszą egzekucję przez rozstrzelanie, gdzie zabito 40 Polaków.

3 grudnia – Cyryl Ratajski został wybrany delegatem rządu emigracyjnego na kraj.

15 grudnia – Niemcy utworzyli getto w Tomaszowie Mazowieckim.

31 grudnia – miała miejsce premiera filmu „Żołnierz królowej Madagaskaru”.

Pozostałe wydarzenia na świecie

4 stycznia – w Paryżu podpisano polsko-francuski układ wojskowy dotyczący odtworzenia Polskich Sił Zbrojnych we Francji. Podpisali go premierzy obu krajów – gen. Władysław Sikorski oraz Édouard Daladier.

6 stycznia – Wojna zimowa: fiński pilot myśliwski Jorma Sarvanto zestrzelił 6 radzieckich bombowców w trakcie jednego lotu bojowego.

7 stycznia – bitwa na drodze Raate zakończyła się zdecydowanym zwycięstwem Finów.

8 stycznia:

W Bell Labs w USA skonstruowano maszynę liczącą Complex Number Calculator.
Wojna radziecko-fińska: fińskie wojska zwyciężyły w bitwie pod Suomussalmi.
Wprowadzono racjonowanie żywności w Wielkiej Brytanii.

11 stycznia – w Leningradzie miała miejsce premiera baletu „Romeo i Julia” z muzyką Siergieja Prokofjewa.

13 stycznia:

Ogłoszono powszechną mobilizację w Belgii.
Oblatano radziecki myśliwiec Jak-1.

16 stycznia – Mitsumasa Yonai został premierem Japonii.

21 stycznia – wojna radziecko-fińska: lotnictwo radzieckie zbombardowało Oulu.

23 stycznia – podczas największej burzy śnieżnej w historii Atlanty spadło 25 cm śniegu.

24 stycznia:

Marszałek III Rzeszy Hermann Göring powierzył Reinhardowi Heydrichowi „rozwiązanie problemu żydowskiego” poprzez ewakuację lub przymusową emigrację.
Premiera filmu „Grona gniewu”.

29 stycznia – w zderzeniu trzech pociągów w japońskiej Osace zginęło 181 osób.

2 lutego – w Indianapolis odbył się debiutancki występ Franka Sinatry z orkiestrą Tommy’ego Dorseya.

4 lutego – po tajnym procesie rozstrzelano byłego ludowego komisarza bezpieczeństwa ZSRR Nikołaja Jeżowa.

7 lutego – miała miejsce premiera filmu animowanego „Pinokio”.

11 lutego:

Wojna radziecko-fińska: walki radziecko-fińskie rozpoczęły się na linii Mannerheima.
Podpisano radziecko-niemiecką umowę handlową.

12 lutego – w Islandii zniesiono karę śmierci.

16 lutego – u wybrzeży Norwegii załoga brytyjskiego niszczyciela HMS „Cossack” dokonała abordażu na niemiecki okręt „Altmark”, uwalniając 299 brytyjskich jeńców.

21 lutego – powstała amerykańska telewizyjna sieć informacyjna NBC News.

22 lutego:

Intronizacja XIV Dalajlamy.
Bitwa o Atlantyk: podczas operacji przeciw brytyjskiemu rybołówstwu na Morzu Północnym zbombardowano przez własny bombowiec niemiecki niszczyciel Z1 „Leberecht Maass”, co doprowadziło do jego zatonięcia. Zginęło 282 członków załogi, uratowano 60, z których jeden zmarł.

23 lutego – na Morzu Północnym brytyjski niszczyciel HMS „Gurkha” zatopił niemiecki okręt podwodny U-53; zginęło 42 członków załogi.

27 lutego:

Odkryto izotop promieniotwórczy węgiel-14.
Amerykański lotnik Richard Byrd odkrył Wyspę Thurstona na Antarktydzie.

29 lutego:

Wojna zimowa: Finlandia wystąpiła do ZSRR z propozycją rozpoczęcia rozmów pokojowych.
Odbyła się 12. ceremonia wręczenia Oscarów; Hattie McDaniel jako pierwsza czarnoskóra aktorka otrzymała Oscara za rolę Mammy w „Przeminęło z wiatrem”, a sam film zdobył łącznie osiem statuetek.

1 marca – Adolf Hitler wydał rozporządzenie w sprawie przygotowania inwazji na Norwegię.

5 marca – Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło decyzję o wymordowaniu około 25 tysięcy polskich jeńców wojennych.

6 marca – wojna radziecko-fińska: najskuteczniejszy fiński snajper Simo Häyhä, który zastrzelił ponad 705 żołnierzy radzieckich, został ciężko ranny w wyniku postrzału w twarz.

8 marca – w Niemczech wprowadzono obowiązek noszenia oznaczenia „P” przez polskich robotników przymusowych.

11 marca – brytyjski bombowiec Bristol Blenheim zatopił na Morzu Północnym niemiecki okręt podwodny U-31, w wyniku czego zginęła cała 48-osobowa załoga oraz 10 cywilnych specjalistów.

12 marca – w Moskwie podpisano traktat pokojowy kończący wojnę zimową pomiędzy ZSRR a Finlandią.

13 marca – odkryto obiekt Mayalla; parę zderzających się galaktyk w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.

21 marca – Paul Reynaud został premierem Francji.

22 marca – w obozie koncentracyjnym Stutthof rozstrzelano 66 osób, w tym Mariana Góreckiego, Bronisława Komorowskiego i Tadeusza Ziółkowskiego.

27 marca – na wodach cieśniny Skagerrak zaginął niemiecki okręt podwodny U-22 wraz z 27-osobową załogą.

30 marca – Japończycy ustanowili w Nankinie marionetkowy chiński rząd Wang Jingweia.

31 marca:

Powstała Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, szesnasty członek ZSRR.
Raszid Ali al-Kilani został po raz drugi premierem Iraku.

3 kwietnia:

Rozpoczęto masowe egzekucje polskich jeńców wojennych w obozach sowieckich w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.
W Michigan założono Park Narodowy Isle Royale.

4 kwietnia – zbrodnia katyńska: rozpoczęła się likwidacja obozu jenieckiego w Ostaszkowie.

5 kwietnia – zbrodnia katyńska: rozpoczęła się likwidacja obozu jenieckiego w Starobielsku na Ukrainie.

6 kwietnia – niemiecki okręt podwodny U-50 zatonął po wejściu na brytyjską minę u wybrzeży Norwegii, razem z 44-osobową załogą.

8 kwietnia:

Niemieckie Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych, na mocy decyzji Adolfa Hitlera, wydało rozporządzenie nakazujące zdymisjonowanie wszystkich półkrwi Żydów oraz żołnierzy ożenionych z Żydówkami i półkrwi Żydówkami.
U wybrzeży Norwegii okręt podwodny ORP „Orzeł” zatopił niemiecki statek z transportem wojska MS „Rio de Janeiro”; zginęło około 200 osób, a około 180 zostało uratowanych.

9 kwietnia – kampania norweska: napaść Niemiec na Danię i Norwegię (operacja Weserübung).

10 kwietnia:

Islandia zerwała unię z Danią po jej zajęciu przez Niemców.
Kampania norweska: taktyczne zwycięstwo floty brytyjskiej w I bitwie morskiej pod Narwikiem.

13 kwietnia – kampania norweska: zwycięstwo Brytyjczyków w II bitwie morskiej pod Narwikiem.

14 kwietnia – kampania norweska: pod Narwikiem wylądowały brytyjsko-francusko-polskie siły ekspedycyjne.

22 kwietnia – zbrodnia katyńska: zginęła podporucznik pilot Janina Lewandowska, jedyna kobieta ofiara zbrodni katyńskiej, pilot szybowcowy i samolotowy, córka generała Dowbor-Muśnickiego.

23 kwietnia – 198 osób zginęło w pożarze sali tanecznej w Natchez (Missisipi).

27 kwietnia:

Heinrich Himmler wydał rozkaz utworzenia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
W brazylijskim São Paulo otwarto Estádio do Pacaembu.

28 kwietnia:

Kampania norweska: podczas niemieckiego nalotu na Molde król Haakon VII i jego syn, następca tronu książę Olaf, w demonstracyjny sposób przeczekali bombardowanie na otwartym terenie pod brzozą, która później stała się symbolem norweskiego oporu.
W Seattle uruchomiono komunikację trolejbusową.
Atlético Madryt zdobył swój pierwszy tytuł piłkarskiego mistrza Hiszpanii.

30 kwietnia – kampania norweska: kapitulacja armii norweskiej w południowej części kraju.

1 maja – odwołano XII Letnie Igrzyska Olimpijskie w Helsinkach.

2 maja – papież Pius XII kanonizował Gemmę Galgani.

3 maja – polska załoga przejęła brytyjski niszczyciel ORP „Garland”.

4 maja – kampania norweska: pod Narwikiem niemieckie samoloty zatopiły niszczyciel ORP „Grom”; zginęło 59 członków załogi.

6 maja – John Steinbeck otrzymał Nagrodę Pulitzera za powieść „Grona gniewu”.

7 maja – zawarto konkordat między Portugalią a Stolicą Apostolską.

8 maja – kampania norweska: w porcie Harstad wylądowała polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich pod dowództwem gen. Zygmunta Bohusza-Szyszko, która wzięła udział w bitwie o Narwik.

10 maja:

Napaść Niemiec na Francję, Belgię, Holandię i Luksemburg.
Winston Churchill zastąpił Neville’a Chamberleina na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii.
Brytyjczycy wylądowali na Islandii, gdzie założyli swoją bazę.

11 maja – kampania belgijska: zwycięstwo Niemców w bitwie o Fort Eben-Emael.

12 maja – front zachodni: rozpoczęła się bitwa o Afsluitdijk.

13 maja:

Front zachodni: wojska niemieckie przerwały francuskie linie obronne na Mozie.
Nowy brytyjski premier Winston Churchill oznajmił w inauguracyjnym przemówieniu przed Izbą Gmin, że może obiecać jedynie krew, pot i łzy.

14 maja:

Po zbombardowaniu Rotterdamu przez Luftwaffe skapitulowała Holandia.
W Norwegii zbombardowany przez niemieckie lotnictwo został statek pasażerski MS „Chrobry”.
Zakończyła się bitwa o Afsluitdijk.

15 maja:

Kampania norweska: zbombardowany poprzedniego dnia statek pasażerski MS „Chrobry” został dobity torpedą zrzuconą przez samolot brytyjski i zatonął.
W San Bernardino w Kalifornii bracia Dick i Mac McDonaldowie założyli firmę McDonald’s.

17 maja – kampania belgijska: wojska niemieckie zajęły Brukselę.

19 maja – Niemcy osiągnęli brzeg kanału La Manche, odcinając główne siły sprzymierzonych we Flandrii.

23 maja – polski okręt podwodny ORP Orzeł wyszedł w swój ostatni patrol na Morze Północne, w trakcie którego, z niewyjaśnionych przyczyn, zaginął bez śladu.

25 maja – w Anglii miało miejsce jedno z najważniejszych wydarzeń w historii medycyny. Osiem myszy zarażono śmiertelną dawką paciorkowca, a następnie połowie z nich wstrzyknięto penicylinę, co uratowało im życie. W ten sposób rozpoczął się triumfalny pochód antybiotyków.

26 maja – rozpoczęła się ewakuacja brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego z północnej Francji.

27 maja – kampania francuska: w wiosce Le Paradis w departamencie Pas-de-Calais żołnierze 3. dywizji pancernej SS „Totenkopf” zamordowali 97 brytyjskich jeńców wojennych.

28 maja:

Front zachodni: kapitulacja armii belgijskiej.
Kampania norweska: zdobycie Narwiku przez wojska alianckie.
Bitwa o Atlantyk: u wybrzeży Portugalii niemiecki okręt podwodny U-37 zatopił francuski statek pasażerski „Brazza”; zginęło 379 z 576 osób na pokładzie.

29 maja – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca Vought F4U Corsair.

3 czerwca – kampania francuska: Paryż został zbombardowany przez Luftwaffe.

4 czerwca – kampania francuska: zakończyła się ewakuacja brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego z Dunkierki.

5 czerwca – kampania francuska: rozpoczęła się druga faza niemieckiego podboju Francji pod kryptonimem „Fall Rot”.

8 czerwca:

Bitwa o Atlantyk: okręt podwodny ORP „Orzeł” nie powrócił planowo do brytyjskiego portu i 11 czerwca został uznany za utracony.
Kampania norweska: ostatni żołnierze alianccy ewakuowali się z Narwiku. W trakcie ewakuacji został zatopiony przez Niemców lotniskowiec HMS „Glorious” oraz eskortujące go niszczyciele HMS „Ardent” i HMS „Acasta”, w wyniku czego zginęło 1519 osób na ich pokładach.

9 czerwca – zwodowano włoski pancernik „Roma”.

10 czerwca:

Norwegia skapitulowała.
Włochy wypowiedziały wojnę Francji i Wielkiej Brytanii.

11 czerwca:

Kampania śródziemnomorska: Włosi zbombardowali Maltę.
Okręt podwodny ORP „Orzeł” został oficjalnie uznany za stracony.

14 czerwca:

Kampania francuska: Niemcy wkroczyli do Paryża.
ZSRR wystosował ultimatum do rządu litewskiego, domagając się jego ustąpienia i zgody na wejście Armii Czerwonej na teren Litwy.

16 czerwca:

Utworzono komunistyczny rząd na Litwie.
Marszałek Philippe Pétain został ostatnim premierem francuskiej III Republiki.

17 czerwca:

Armia Czerwona zaatakowała Litwę, Łotwę i Estonię.
Operacja „Ariel”: podczas ewakuacji brytyjskich wojsk z Dunkierki kilka tysięcy osób zginęło w wyniku zatopienia brytyjskiego statku pasażerskiego RMS „Lancastria” przez niemieckie nurkowce Junkers Ju 88.

18 czerwca:

Charles de Gaulle wygłosił przemówienie na antenie radia BBC, wzywające naród francuski do walki z niemieckim okupantem.

19 czerwca:

Kampania francuska: w wyniku niemieckiego bombardowania stacji kolejowej w Thouars zginęło i zmarło z ran 36 polskich żołnierzy, w tym 28 oficerów.
Kampania francuska: zwycięstwem Niemców zakończyła się bitwa pod Legarde, w której brała udział 1. Dywizja Grenadierów gen. Bronisława Ducha.

II wojna światowa w Afryce: armia włoska rozpoczęła inwazję na Somali Francuskie.

22 czerwca – Francja skapitulowała przed III Rzeszą; generał armii Charles Huntziger w imieniu marszałka Pétaina podpisał traktat rozejmowy w Compiègne.

23 czerwca – Adolf Hitler przybył do zdobytego Paryża.

24 czerwca – włoski okręt podwodny „Luigi Galvani” został zatopiony w Zatoce Omańskiej przez brytyjski slup HMS „Falmouth”, w wyniku czego zginęło 25 członków załogi, a 31 (w tym kapitan) zostało uratowanych przez Brytyjczyków.

24/25 czerwca – w nocy brytyjscy komandosi przeprowadzili rajd na wybrzeże w okolicach Boulogne we Francji, okupowanej przez Niemców.

26 czerwca:

ZSRR wystosował ultimatum wobec Rumunii, żądając oddania Besarabii i północnej Bukowiny.
W ZSRR zniesiono kalendarz radziecki.

28 czerwca:

Rumunia spełniła radzieckie ultimatum, cedując Besarabię na rzecz ZSRR.
Rząd brytyjski uznał Charles’a de Gaulle’a za przywódcę wszystkich wolnych Francuzów.
Namiestnik włoskiej Libii, marszałek Italo Balbo, zginął w wyniku omyłkowego zestrzelenia jego samolotu przez własną obronę przeciwlotniczą.

10 lipca:

Formalny koniec III Republiki Francuskiej i powstanie Państwa Vichy. Francuskie Zgromadzenie Narodowe nadało marszałkowi Pétainowi nadzwyczajne uprawnienia, czyniąc go szefem państwa, skupiając zarówno władzę ustawodawczą, jak i wykonawczą, oraz kontrolując siły zbrojne.
Rozpoczęła się bitwa o Anglię, kampania powietrzna między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF w czasie II wojny światowej.

12 lipca – w Londynie ukazał się pierwszy numer pisma polskiego rządu na emigracji „Dziennik Polski”.

14 lipca – w Estonii, Łotwie i na Litwie odbyły się wybory do proradzieckich parlamentów.

20 lipca – Dania wystąpiła z Ligi Narodów.

27 lipca – miała miejsce premiera filmu animowanego „A Wild Hare”, debiut ekranowy Królika Bugsa.

Sierpień – Rumunia oddała Węgrom środkową część państwa (Siedmiogród) wraz z miastem Kluż.

1 sierpnia – japoński minister spraw zagranicznych Yōsuke Matsuoka ogłosił plan utworzenia Strefy Wspólnego Dobrobytu Wielkiej Azji Wschodniej.

2 sierpnia:

Sformowano Dywizjon 303 w angielskiej bazie RAF Northolt.
Do obozu koncentracyjnego Groß-Rosen przybył pierwszy transport więźniów.
Utworzono Mołdawską Socjalistyczną Republikę Radziecką.

3 sierpnia – aneksja państw nadbałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii – przez ZSRR.

5 sierpnia – podpisano brytyjsko-polską umowę wojskową.

20 sierpnia – na rozkaz Stalina agenci NKWD dokonali udanego zamachu na Lwa Trockiego.

24 sierpnia – bitwa o Anglię: Antoni Głowacki, jako jedyny polski pilot, zestrzelił w ciągu jednego dnia 5 niemieckich samolotów.

30 sierpnia – odbył się drugi arbitraż wiedeński.

2 września – USA i Wielka Brytania zawarły porozumienie dotyczące niszczycieli za bazy.

4 września – Ion Antonescu został premierem Rumunii.

6 września – król Karol II Rumuński abdykował na rzecz swojego syna Michała.

7 września:

Bitwa o Anglię: Luftwaffe rozpoczęło bombardowanie Londynu.
Na mocy rumuńsko-bułgarskiego układu w Krajowie południowa Dobrudża została przyłączona do Bułgarii.

9 września – włoskie lotnictwo zbombardowało Tel Awiw, zabijając 130 osób.

12 września – odkryto paleolityczne malowidła naskalne w Lascaux we Francji.

16 września – Stany Zjednoczone wprowadziły obowiązek powszechnej służby wojskowej.

17 września – Adolf Hitler odwołał inwazję na Wielką Brytanię.

24 września – do niemieckich kin wszedł antysemicki film propagandowy „Żyd Süss” w reżyserii Veita Harlana.

27 września – podpisanie paktu trzech przez Niemcy, Włochy i Japonię.

1 października – Albert Einstein został zaprzysiężony jako obywatel USA.

4 października – na granicznej Przełęczy Brenner w Alpach spotkali się Adolf Hitler i Benito Mussolini.

15 października – miała miejsce premiera filmu Charliego Chaplina „Dyktator”.

23 października – Francisco Franco i Adolf Hitler spotkali się na granicy francusko-hiszpańskiej w Hendaye.

26 października – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca P-51 Mustang.

28 października – rozpoczęła się wojna włosko-grecka.

30 października – ukazało się ostatnie wydanie polonijnego tygodnika „Gazeta Katolicka” w Kanadzie.

31 października – powietrzna bitwa o Anglię zakończyła się niepowodzeniem Luftwaffe.

5 listopada – Franklin Delano Roosevelt po raz trzeci wygrał wybory prezydenckie w USA.

6 listopada – ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „Gazeta Polska” w Kanadzie.

7 listopada – wskutek sztormu zawalił się most w Tacomie.

8 listopada – premiera filmu „Znak Zorro”.

10 listopada – około 1000 osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Rumunii.

13 listopada – miała miejsce premiera pierwszego stereofonicznego filmu animowanego „Fantazja”.

19 listopada – Adolf Hitler przyjął w swej alpejskiej rezydencji króla Belgów Leopolda III.

20 listopada – podpisanie paktu trzech przez Węgry.

23 listopada – podpisanie paktu trzech przez Rumunię.

24 listopada – podpisanie paktu trzech przez Słowację.

25 listopada:

Dokonano oblotu brytyjskiego samolotu wielozadaniowego de Havilland Mosquito.
Na Litwie, Łotwie i w Estonii wszedł do obiegu rubel radziecki.
W Porcie Hajfa brytyjskie okręty wojenne ostrzelały francuski statek „Patria”, na pokładzie którego znajdowało się 1800 nielegalnych żydowskich imigrantów. Zginęło 260 osób, a 172 zostały ranne.

27 listopada – faszystowska rumuńska Żelazna Gwardia dokonała egzekucji 64 członków rządu byłego króla Karola II.

9 grudnia – Chiny wypowiedziały wojnę Japonii, Niemcom i Włochom.

13 grudnia – Marcel Déat założył w Paryżu kolaboracyjne, faszystowskie Zgromadzenie Narodowo-Ludowe (RNP).

15 grudnia – marszałek Edward Śmigły-Rydz zbiegł z internowania w Rumunii i udał się na Węgry.

18 grudnia – Adolf Hitler zatwierdził plan ataku na ZSRR („Plan Barbarossa”).

19 grudnia – Risto Ryti został prezydentem Finlandii.

21 grudnia – pistolet maszynowy PPSz wszedł do uzbrojenia Armii Czerwonej.

Urodzili się

1 stycznia:

Bernd Barleben, niemiecki kolarz, srebrny medalista olimpijski
Joanna Jędryka, polska aktorka
Agnieszka Kowalewska, polska historyk, muzeolog (zm. 2019)
Bohdan Likszo, polski koszykarz, reprezentant Polski, wicemistrz Europy, uczestnik Igrzysk Olimpijskich (zm. 1993)
Janina Natusiewicz-Mirer, polska działaczka społeczna (zm. 2010)
Anna Prucnal, polska aktorka i piosenkarka