1936 w Wojsku Polskim

4 samoloty myśliwskie PZL-11c pod dowództwem gen. bryg. pil. Ludomiła Rayskiego złożyły wizytę w Sztokholmie, Szwecja.

1 maja

„Gen. Zamorski zdecydował, aby Korpus Oficerski PP był uzupełniany przez szeregowych z cenzusem, którzy, zdobywając doświadczenie w służbie, znali dobrze jej braki. Uzupełnienia w ten sposób nie mogły jednak zaspokoić ubytków w średnich stopniach (komisarzy i nadkomisarzy), dlatego konieczne było uzupełnienie z innych źródeł, czyli z wojska. Pierwsza grupa 70 oficerów z 1935 roku składała się z wielu wartościowych oficerów, którzy, nie mogąc awansować, przeszli do policji, gdzie automatycznie uzyskali wyższy stopień. Ci oficerowie przyczynili się do dobrego funkcjonowania jednostek rezerwy. Kolejna grupa 17 oficerów przyjęta w 1937 roku była już gorsza, co sprawiło, że zaniechano tej metody uzupełnienia.”

Poniżej przedstawiono oficerów Wojska Polskiego, którzy po ukończeniu praktyki w Policji Państwowej zostali mianowani na stopnie oficerów PP i otrzymali stanowiska służbowe:

z dniem 1 maja 1936

• kpt. piech. Stanisław Dworzaczek – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie kolbuszowskim,
• kpt. art. Józef Grieb – nadkomisarz przydzielony do Wydziału III KG PP,
• rtm. Stefan Handke – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie działdowskim,
• kpt. piech. Józef Maciejowski – nadkomisarz i naczelnik Urzędu Śledczego w Białymstoku,
• kpt. piech. Stanisław Malenda – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie łuninieckim,
• kpt. art. Stanisław Podfilipski – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie bielskim,
• kpt. piech. Jan III Swoboda – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie zamojskim,
• kpt. piech. Konstanty Worono – nadkomisarz i naczelnik Urzędu Śledczego w Wilnie,
• kpt. piech. Jan Zdanowicz – nadkomisarz i dowódca Grupy Rezerwy Policyjnej w Warszawie,
• por. piech. Maciej Gabała – komisarz i kierownik Komisariatu II w Grudziądzu,
• por. piech. Czesław Jabłoński – komisarz i kierownik Komisariatu XVI w m.st. Warszawa,
• por. kaw. Tadeusz Lindner – komisarz i kierownik Komisariatu IX w m.st. Warszawa,
• por. piech. Zygmunt Łuszczyński – komisarz przydzielony do Urzędu Śledczego m.st. Warszawy,
• por. piech. Stanisław Majecki – komisarz i kierownik Komisariatu XXIV w m.st. Warszawa,
• por. piech. Wiktor Milewski – komisarz i kierownik Komisariatu II w Radomiu,
• por. art. Mieczysław Nickles – komisarz i kierownik Komisariatu w Piotrkowie,
• por. piech. Aleksander Ostrowski – komisarz i komendant powiatowy w powiecie lipnowskim,
• por. piech. Stanisław Pawlicki – komisarz i kierownik Komisariatu III w Grudziądzu,
• por. art. Jan Sabuda – komisarz i kierownik Komisariatu Kolejowego w m. Lwowie,
• por. kaw. Władysław Suchecki – komisarz i komendant Rezerwy Konnej w m. Lwowie,
• por. piech. Stanisław Zieliński – komisarz i kierownik Komisariatu I w Równem,
• por. piech. Władysław Ziemba – komisarz i kierownik Komisariatu VII w m. Łodzi,

z dniem 1 czerwca 1936

• por. sam. Józef Czajka – komisarz i komendant powiatowy w powiecie węgrowskim,
• por. piech. Aleksander Wesołek – komisarz i dowódca kompanii „C” Grupy Rezerwy Policyjnej w Warszawie,

z dniem 1 lipca 1936

• kpt. art. Roman Janikowski – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie i mieście Częstochowa,
• kpt. piech. Aleksander Janisz – nadkomisarz i dowódca kompanii w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych w Mostach Wielkich,
• por. piech. Józef Hackemer – komisarz i komendant powiatowy w powiecie dolińskim,
• por. art. Władysław Kunat – komisarz i kierownik Komisariatu III w Białymstoku,
• por. art. Adam Pokorny – komisarz i kierownik Komisariatu w Tarnopolu,

z dniem 1 sierpnia 1936

• kpt. piech. Władysław Jan Nagórski – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie szczuczyńskim,
• kpt. piech. Julian Radoniewicz – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie ostrowskim,
• kpt. piech. Franciszek Karol Walter – nadkomisarz i komendant powiatowy w powiecie i mieście Gniezno.

2 maja

Zmarł Artur Till, major artylerii pospolitego ruszenia oraz adwokat.

4 maja

W dniu tym zmarł Bogumił Starża-Miniszewski, rotmistrz w stanie spoczynku, były ochotnik 1 pułku ułanów krechowieckich, odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości.

6 maja

Generalny Inspektor Sił Zbrojnych zatwierdził wzór i regulamin Odznaki Pamiątkowej Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych.

12 maja

W pierwszą rocznicę śmierci Józefa Piłsudskiego, 23 generałom, w tym dwóm pośmiertnie, nadano Odznakę Pamiątkową Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych.

14 maja

Minister Spraw Wojskowych nadał 9 pułkowi strzelców konnych nazwę: „9 pułk strzelców konnych im. gen. Kazimierza Pułaskiego”.

30 maja

Rozpoczął się dziewiąty rejs szkolny ORP „Iskra”.

Dla żołnierzy lotnictwa wprowadzono nowe umundurowanie w kolorze stalowoniebieskim.

Czerwiec

9 czerwca

Minister Spraw Wojskowych:

• ustalił dla żołnierzy plutonów łączności wielkich jednostek kawalerii proporczyki czarno-chabrowe na kołnierzach kurtek i płaszczy, gdzie czarna barwa miała być u góry, a chabrowa u dołu,
• pierwszemu szwadronowi 13 pułku ułanów wileńskich nadał nazwę: „Szwadron ułanów tatarskich”.

11 czerwca

W dniu tym zmarł mjr sap. st. sp. Ignacy Gicala, odznaczony Krzyżem Walecznych (dwukrotnie).

12–14 czerwca

W Krakowie po raz pierwszy obchodzono święto żandarmerii. W obchodach uczestniczyło ponad 700 żołnierzy z różnych oddziałów żandarmerii. Pierwsze święto dedykowane było pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Lipiec

2 lipca

Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 7 pułku artylerii ciężkiej.

3 lipca

Minister Spraw Wojskowych ogłosił utworzenie Wyższej Szkoły Lotniczej przy Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, która miała rozpocząć działalność 11 sierpnia.

4 lipca

Prezydent RP powołał do życia urząd Inspektora Obrony Powietrznej Państwa przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych.

Na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, uzgodniony z Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych, generał dywizji Gustaw Orlicz-Dreszer został mianowany Inspektorem Obrony Powietrznej Państwa.

16 lipca

W wyniku katastrofy lotniczej samolotu RWD-9 pod Gdynią zginęli generał dywizji Gustaw Orlicz-Dreszer, podpułkownik dyplomowany Stefan Loth oraz kapitan pilot Aleksander Łagiewski.

20 lipca

W stoczni J. Samuel White & Co. Ltd. w Cowes, Wielka Brytania, został zwodowany kontrtorpedowiec ORP „Grom”.

Sierpień

3 sierpnia

Prezydent RP mianował:

• generała brygady doktora Józefa Zająca – Inspektorem Obrony Powietrznej Państwa,
• generała brygady Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza – dowódcą Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie,
• generała brygady Franciszka Kleeberga – dowódcą Okręgu Korpusu Nr III.

8 sierpnia

Departament Aeronautyki MSWojsk. został przekształcony w Dowództwo Lotnictwa.

Gen. bryg. Ludomił Rayski otrzymał nominację na dowódcę Lotnictwa.

14 sierpnia

W stoczni N. V. Koninklijke Maatschappij De Schelde w Vlissingen położono stępkę łodzi podwodnej ORP „Orzeł”.

29 sierpnia

Minister Spraw Wojskowych zmienił datę święta pułkowego 56 Pułku Piechoty z 17 września na 3 czerwca.

Wrzesień

7 września

W trakcie lotu treningowego szybowcem „Komar” zginął mjr st. spocz. piech. Henryk Marian Ostrowski.

23 września

Zakończono dziewiąty rejs szkolny ORP „Iskra”; okręt zawinął do portów: Hawr, Kadyks, Ponta Delgada.

25 września

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zatwierdził dekretem wzór sztandaru dla batalionu stołecznego.

26 września

Wręczono chorągiew 84 pułkowi strzelców poleskich.

Październik

1 października

Zwodowano kontrtorpedowiec ORP „Błyskawica”.

13 października

Komitet do Spraw Uzbrojenia i Sprzętu przyjął uchwałę w sprawie planu rozbudowy lotnictwa wojskowego do 1941 roku, zakładając osiągnięcie liczby 688 samolotów w 78 eskadrach.

16 października

Minister Spraw Wojskowych:

• nadał 26 pułkowi ułanów nazwę: „26 pułk ułanów im. Hetmana Jana Karola Chodkiewicza”,
• nadał 27 pułkowi ułanów nazwę: „27 pułk ułanów im. Króla Stefana Batorego”,
• nadał 3 pułkowi artylerii ciężkiej nazwę: „3 pułk artylerii ciężkiej imienia Króla Stefana Batorego”,
• zatwierdził wzór czapki garnizonowej okrągłej dla żołnierzy 1, 2 i 3 pułków szwoleżerów oraz korpusu ochrony pogranicza.

19 października

Zmarł płk w st. sp. Edmund Pedenkowski, były dowódca 2 i 3 pułku wojsk kolejowych oraz dowódca Szkoły Oficerskiej Wojsk Kolejowych w Krakowie. Pułkownik został pochowany 22 października na cmentarzu garnizonowym w Poznaniu.

21 października

„Polska Zbrojna” na pierwszej stronie ogłosiła: „jak się dowiadujemy, w przeddzień Święta Niepodległości, tj. 10 listopada, Pan Prezydent Rzeczypospolitej ma nadać Generalnemu Inspektorowi Sił Zbrojnych, gen. dyw. Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi, godność Marszałka Polski. Uroczystość wręczenia buławy marszałkowskiej Naczelnemu Wodzowi odbędzie się w sposób niezwykle uroczysty na Zamku Królewskim.”

23 października

„Polska Agencja Telegraficzna doniosła, że 11 listopada br. nastąpi mianowanie naczelnym wodzem, generała dywizji Śmigłego-Rydza marszałkiem Polski oraz wręczenie mu buławy marszałkowskiej. Ponadto zostanie mianowany generałem broni jedynie inspektor armii, gen. dywizji Kazimierz Sosnkowski.”

Listopad

1 listopada

Minister Spraw Wojskowych włączył okręt pomocniczy „Nurek” do floty Rzeczypospolitej Polskiej.

7 listopada

Minister Spraw Wojskowych:

• nadał koszarom 4 pułku artylerii lekkiej w Inowrocławiu nazwę: „Koszary im. Marszałka Józefa Piłsudskiego”,
• nadał 5 pułkowi strzelców konnych nazwę: „Pułk 3 strzelców konnych im. Hetmana polnego koronnego Stefana Czarnieckiego”,
• skreślił ORP „Krakowiak” z listy okrętów wojennych.

10 listopada

Prezydent RP awansował generałów dywizji Edwarda Śmigłego-Rydza i Kazimierza Sosnkowskiego na generałów broni.

Prezydent RP mianował generała broni Edwarda Śmigłego-Rydza na stopień marszałka Polski oraz odznaczył go Orderem Orła Białego.

O godz. 15.00 na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Warszawie Prezydent RP Ignacy Mościcki wręczył marszałkowi Polski Edwardowi Śmigły-Rydzowi buławę marszałkowską. W chwili wręczenia buławy orkiestra odegrała hymn państwowy, a bateria artylerii oddała 20 strzałów armatnich.

O godz. 20.00 w sali kolumnowej Zamku Królewskiego Prezydent RP zorganizował skromną wieczerzę na cześć marszałka Śmigły-Rydza.

Cesarz Japonii Hirohito odznaczył marszałka Śmigły-Rydza Wielką Wstęgą Orderu Wschodzącego Słońca.

Grudzień

7 grudnia

Minister Spraw Wojskowych wydał rozkaz o reorganizacji Technicznej Szkoły Podchorążych Lotnictwa oraz przeniesieniu jej z Bydgoszczy do Warszawy.

Przypisy

Bibliografia

Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Śląska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2017-03-05].

Rozkazy personalne komendanta głównego Policji Państwowej 1936. Narodowe Archiwum Cyfrowe. [dostęp 2021-04-18].

Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1. Brak numerów stron w książce.

Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241–1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5. Brak numerów stron w książce.