1936

Wydarzenia w Polsce

Styczeń – strajki studenckie.

2 stycznia – Sejm uchwalił częściową amnestię.

5 stycznia – oddano do użytku nowy budynek Radia Kraków.

13 stycznia – zapadł wyrok w sprawie zabójstwa ministra Bronisława Pierackiego przez ukraińskich nacjonalistów. Trzech współwinnych, w tym Banderę, skazano na śmierć, jednak wyroki zmieniono na dożywotnie więzienie.

23 stycznia – miała miejsce premiera filmu „Dodek na froncie”.

27 lutego – premierę miał film „Pan Twardowski”.

29 lutego – zakończono budowę kolei linowej „Kasprowy Wierch” w Zakopanem.

2–8 marca – strajk okupacyjny w Polsko-Szwajcarskiej Fabryce Czekolady „Suchard” w Krakowie.

9 marca – w Przytyku miały miejsce starcia uliczne pomiędzy Polakami a Żydami, określane jako „pogrom Żydów”.

15 marca – uruchomiono kolej linową „Kasprowy Wierch”, która została zbudowana w ciągu 7 miesięcy (od 1 sierpnia 1935 r. do końca lutego 1936 r.) głównie dzięki inicjatywie inż. Aleksandra Bobkowskiego, ówczesnego wiceministra transportu i prezesa Polskiego Związku Narciarskiego.

18–21 marca – strajk okupacyjny w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit” w Krakowie.

21 marca:

• Nad Gdańskiem przeleciały sterowce Graf Zeppelin oraz Hindenburg.
• W nocy z 21 na 22 marca policja brutalnie stłumiła strajk okupacyjny w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit” w Krakowie, w wyniku czego zginęła jedna z pracownic.

22 marca – rozpoczął się strajk okupacyjny 1100 górników w KWK „Śląsk” w Chropaczowie, protestujących przeciwko planom zwolnień pracowników.

23 marca – w Krakowie policja otworzyła ogień do manifestujących robotników, zabijając 7 osób i raniąc 20; 26 policjantów również odniosło obrażenia.

26 marca – w Częstochowie policja zaatakowała demonstrację bezrobotnych, w wyniku czego zginęła jedna osoba, a kilka zostało rannych.

28 marca – przy krakowskim Rynku Głównym otworzono lokal Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski.

2 kwietnia – w całym kraju miały miejsce protesty przeciwko masakrze w Krakowie z dnia 23 marca.

9 kwietnia – utworzono Fundusz Obrony Narodowej (FON).

16 kwietnia – krwawy czwartek we Lwowie: podczas pogrzebu robotnika Władysława Kozaka, zastrzelonego dwa dni wcześniej przez policję, doszło do gwałtownych starć; według wersji demonstrantów od policyjnych kul zginęły 31 osób, a kolejnych 18 zmarło na skutek ran.

19 kwietnia – w Warszawie odsłonięto pomnik Jana Kilińskiego.

20 kwietnia – prezydent podpisał dekret o utworzeniu Funduszu Obrony Narodowej.

21 kwietnia – Sejm przyjął ustawę regulującą stosunek państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP.

28 kwietnia – Sejm uchwalił ustawy, które obowiązują do dziś: Prawo wekslowe oraz Prawo czekowe.

11 maja – transatlantyk MS Batory, zbudowany we włoskiej stoczni, przybył do Gdyni.

12 maja:

• powstał Komitet Obrony Rzeczypospolitej,
• serce Józefa Piłsudskiego zostało złożone w grobie jego matki Marii na Cmentarzu na Rossie w Wilnie.

15 maja – utworzono rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego.

24 maja – na Jasnej Górze miało miejsce Wielkie Ślubowanie Młodzieży Akademickiej z okazji 280. rocznicy ślubów lwowskich, w którym uczestniczyło blisko 20 tys. studentów, co stanowiło prawie 40 proc. wszystkich studiujących. Ślubowaniu przewodniczył prymas August Hlond, a tekst przygotował ks. Edward Szwejnic. Organizatorem była Katolicka Młodzież Narodowa.

31 maja – w Warszawie (Klub „Prometeusz”) rozpoczął się Zjazd Językoznawców Narodów Ujarzmionych ZSRR.

Czerwiec – odbyły się pierwsze loty próbne polskiego samolotu bombowego PZL.37 Łoś.

8 czerwca:

• w Mińsku Mazowieckim miały miejsce czterodniowe rozruchy antyżydowskie,
• w czasie demonstracji robotniczej w Toruniu policja zastrzeliła działacza komunistycznego i związkowego Juliana Nowickiego.

9 czerwca – w Gdyni policja otworzyła ogień do demonstracji strajkujących robotników, zabijając jedną osobę i raniąc 9.

22/23 czerwca – w nocy Myślenice zostały opanowane przez grupę około 70 członków Stronnictwa Narodowego z Krakowa pod wodzą Adama Doboszyńskiego. Po przecięciu linii telefonicznej i opanowaniu komisariatu policji, napastnicy spalili kilka żydowskich sklepów w rynku oraz synagogę, a nad ranem wycofali się z miasta. W starciach z policją i strażą graniczną zginęło dwóch napastników, a jeden został ranny.

29 czerwca – manifestacja chłopska w Nowosielcach.

4–5 lipca – odbyły się XV Mistrzostwa Polski kobiet w lekkiej atletyce. Cztery złote medale zdobyła Jadwiga Wajsówna: w skoku wzwyż (1,45 m), w skoku w dal z miejsca (2,33 m), w pchnięciu kulą (12,12 m) oraz w rzucie dyskiem (42,51 m).

16 lipca – miała miejsce katastrofa lotnicza koło Gdyni, w której do wody runął samolot RWD-9 z gen. Gustawem Orliczem-Dreszerem na pokładzie.

18 lipca – w Warszawie bojówka ONR-Falangi zaatakowała i raniła nożami Stanisława Dubois, członka władz naczelnych PPS.

14–17 sierpnia – odbył się Zjazd Górski w Sanoku.

21 sierpnia – na mocy dekretu prezydenta RP Ignacego Mościckiego utworzono Rejon Umocniony Hel.

24 sierpnia – w Warszawie odbyła się konferencja Międzynarodowej Federacji Lotniczej, której głównym sprawozdawcą był wiceprezes FAI Bogdan Kwieciński.

6 września – zawarto układ w Rambouillet dotyczący pożyczki francuskiej na uzbrojenie armii polskiej.

9 września – powstał Automobilklub Kielecki.

20 września – w Lwowie odbył się I kongres Frontu Jedności Narodowej.

1 października – zwodowano ORP „Błyskawica”.

4 października – miała miejsce premiera filmu „Wierna rzeka”.

31 października – Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Marcelego Nowotkę na 12 lat więzienia za działalność komunistyczną.

10 listopada:

• Edward Śmigły-Rydz otrzymał nominację na marszałka Polski.
• Rozpoczęła się rozbudowa Centralnego Okręgu Przemysłowego.

19 listopada – miała miejsce premiera filmu „Ada! To nie wypada!”.

29 listopada – zwodowano ORP „Gryf”.

11 grudnia:

• Rząd wydał ostrzeżenie o pozbawieniu obywatelstwa Polakom biorącym udział w wojnie domowej w Hiszpanii.
• Premiera filmu „Papa się żeni”.

13 grudnia:

• Przeprowadzono oblot bombowca PZL.37 Łoś.
• Oddano do użytku zaporę na Sole w Porąbce.
• W katowickiej kopalni „Eminencja” rozpoczął się strajk okupacyjny w obronie górników zagrożonych zwolnieniami.

15 grudnia – uruchomiono pierwszą w kraju linię kolei elektrycznej na trasie Warszawa – Otwock oraz Warszawa – Pruszków.

24 grudnia – abp Filippo Cortesi został nuncjuszem apostolskim w Polsce.

28 grudnia – w okolicy wsi Susiec rozbił się Lockheed L-10 Electra LOT-u. Zginęły dwie z 12 osób na pokładzie.

Wydarzenia na świecie

4 stycznia – w Nowym Jorku opublikowano pierwszą listę przebojów opartą na liczbie sprzedanych płyt (The Billboard).

7 stycznia – w Hiszpanii rozwiązano parlament.

15 stycznia – w Toledo w stanie Ohio oddano do użytku pierwszy budynek całkowicie pokryty szkłem.

16 stycznia – w więzieniu Sing Sing w Nowym Jorku stracono seryjnego mordercę Alberta Fisha.

20 stycznia – zmarł król Jerzy V, a tron Wielkiej Brytanii objął jego najstarszy syn Edward VIII.

24 stycznia – Albert Sarraut został po raz drugi premierem Francji.

29 stycznia – w Vlissingen zawarto umowę na budowę okrętów podwodnych ORP „Orzeł” i ORP „Sęp”.

1 lutego:

• W Holandii zdelegalizowano młodzieżową organizację faszystowską Nationale Jeugdstorm.
• Utworzono japońskie parki narodowe Daisen Oki oraz Towada-Hachimantai.

4 lutego:

• Pierwiastek radioaktywny rad po raz pierwszy pozyskano drogą syntetyczną.
• Wilhelm Gustloff, szef szwajcarskiego oddziału NSDAP, został zastrzelony w Davos przez żydowskiego zamachowca.

6 lutego – otwarto zimowe igrzyska olimpijskie w Garmisch-Partenkirchen (Niemcy).

15–21 lutego – powołano Front Morges w posiadłości Ignacego Paderewskiego w Szwajcarii.

16 lutego:

• Otwarto Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego w Kownie.
• Wybory parlamentarne w Hiszpanii wygrał lewicowy Front Ludowy.

20 lutego – miała miejsce premiera filmu „Błękitna parada”.

22 lutego – założono malezyjski klub piłkarski Selangor FA.

26 lutego – członkowie Stronnictwa Cesarskiej Drogi (jap. 皇道派) wraz z młodymi oficerami przeprowadzili nieudaną próbę przewrotu wojskowego w Japonii. W trakcie puczu zamordowano kilku czołowych członków rządu.

29 lutego – w Japonii stłumiono po trzech dniach próbę zamachu stanu, zorganizowaną przez radykalnych ultranacjonalistów z ugrupowania Kōdō-ha. W Tokio, na rozkaz cesarza Hirohito, japońska armia aresztowała 123 uczestników zamachu stanu, z których dziewiętnastu zostało straconych w lipcu.

1 marca – w Stanach Zjednoczonych zakończono budowę Zaporze Hoovera.

5 marca:

• Oblot brytyjskiego myśliwca Supermarine Spitfire.
• Odbyła się 8. ceremonia wręczenia Oscarów.

7 marca – remilitaryzacja Nadrenii: wojska niemieckie, łamiąc postanowienia traktatu wersalskiego oraz Traktatu z Locarno, wkroczyły do zdemilitaryzowanej Nadrenii.

9 marca – premiera nowego premiera Japonii, Kōki Hirota, który zastąpił uchodzącego za demokratę militarystę Keisuke Okadę.

16 marca – z taśmy produkcyjnej zakładów GAZ w Gorkim zjechały pierwsze egzemplarze samochodu osobowego M-1, wzorowanego na amerykańskim Fordzie Model B z 1932 roku.

17–18 marca – Pittsburgh w stanie Pensylwania doświadczył największej powodzi w swojej historii.

18 marca – Yrjö Väisälä odkrył planetoidę (1421) Esperanto.

22 marca – Dansrabileijn Dogsom został przewodniczącym Prezydium Małego Churału Państwowego Mongolskiej Republiki Ludowej – formalną głową państwa.

25 marca – w Londynie podpisano brytyjsko-francusko-amerykański Traktat londyński, dotyczący ograniczenia zbrojeń morskich.

27 marca – oblatano holenderskiego myśliwca Fokker D.XXI.

1 kwietnia – w wschodnich Indiach utworzono stan Orisa.

3 kwietnia – w New Jersey Bruno Richard Hauptmann został stracony za porwanie i zamordowanie syna Charlesa Lindbergha.

4 kwietnia – zwodowano amerykański lotniskowiec USS Yorktown.

5 kwietnia – tornado uderzyło w Tupelo w stanie Missisipi, zabijając 216 osób i raniąc ponad 700.

6 kwietnia – tornada zniszczyły miasta Tupelo (Missisipi) i Gainesville (Georgia), zabijając ponad 400 osób i raniąc 1600. Wśród ocalałych w Tupelo był roczny Elvis Presley.

7 kwietnia – prezydent II Republiki Hiszpańskiej Niceto Alcalá-Zamora został usunięty z urzędowania przez parlament.

11 kwietnia – w Bostonie uruchomiono komunikację trolejbusową.

13 kwietnia – Joanis Metaksas został premierem Grecji.

15 kwietnia – rozpoczęło się powstanie arabskie w Palestynie przeciwko Brytyjczykom, w opozycji do polityki zezwalającej Żydom na emigrację do Palestyny.

21 kwietnia:

• MS Batory wypłynął w swój pierwszy rejs wycieczkowy na trasie Wenecja – Gdynia.
• W Mandacie Palestyny wybuchły antyżydowskie rozruchy.
• Zwodowano włoski krążownik „Giuseppe Garibaldi”.

25 kwietnia – Jan Břetislav Procházka i Jindřich Kubias wyruszyli z Pragi samochodem osobowym Škoda Rapid w podróż dookoła świata, która zakończyła się sukcesem po 97 dniach.

2 maja:

• W Moskwie odbyło się premierowe wykonanie baśni muzycznej Siergieja Prokofjewa „Piotruś i wilk”.
• II wojna włosko-abisyńska: w obliczu zbliżania się wojsk włoskich do Addis Abeby, cesarz Haile Selassie I uciekł za granicę.

3 maja – wybory parlamentarne we Francji wygrał Front Ludowy.

5 maja – wojska włoskie zajęły Addis Abebę. Dyktator faszystowskich Włoch Benito Mussolini ogłosił powstanie II Imperium Rzymskiego.

7 maja – Włochy zaanektowały Etiopię.

9 maja – z terytoriów Etiopskiego, Somali Włoskiego i Erytrei Włochy utworzyły Włoską Afrykę Wschodnią.

12 maja – Demchugdongrub objął kierownictwo w autonomicznym rządzie mongolskim w utworzonym przez Japończyków marionetkowym państwie Mengjiang.

17 maja – prezydent Boliwii José Luis Tejada Sorzano został obalony przez grupę oficerów z Germánem Buschem na czele.

20 maja:

• Miguel Mariano Gómez objął stanowisko prezydenta Kuby.
• José David Toro został po raz drugi prezydentem Boliwii.

22 maja – w ZSRR zainaugurowano rozgrywki najwyższej ligi piłkarskiej.

26 maja – Gwatemala wystąpiła z Ligi Narodów.

27 maja:

• Pierwszy lot odbył samolot irlandzkiej linii lotniczej Aer Lingus.
• Brytyjski liniowiec pasażerski RMS Queen Mary wyruszył w swoją pierwszą podróż przez Atlantyk z portu w Southampton.

Czerwiec – Amerykę Północną nawiedziła fala upałów, która przyniosła rekordowe temperatury, w wyniku czego tysiące ludzi zmarło.

2 czerwca – zakończyła się wojna włosko-abisyńska. Cesarz Haile Selassie I udał się na wygnanie do Wielkiej Brytanii.

4 czerwca – we Francji powstał rząd Frontu Ludowego Léona Bluma.

7 czerwca:

• Po negocjacjach rządu francuskiego ze związkami zawodowymi (fr. CGPF – Confédération générale de la production française, CGT – Confédération générale du travail) zakończono strajk generalny.
• W USA powstały Związki Zawodowe Pracowników Przemysłu Stalowego (ang. Steel Workers Organizing Committee).

15 czerwca – w Estonii wybuchł pożar w laboratorium wojskowym, w wyniku którego zginęło 60 osób.

19 czerwca:

• Axel Pehrsson-Bramstorp został premierem Szwecji.
• W Nowym Jorku niemiecki bokser Max Schmeling pokonał Joe Louisa w walce o tytuł mistrza świata wagi ciężkiej.
• W Chicago Amerykanin Archie Williams ustanowił rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 46,1 s.

20 czerwca – w Chicago Amerykanin James Owens ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,2 s (wynik ten pozostał niepobity przez kolejne 20 lat – do 1956).

21 czerwca – odbył się pierwszy wyścig samochodowy o Grand Prix Węgier.

26 czerwca:

• Ewald Rohlfs wykonał pierwszy w historii swobodny lot helikopterem na maszynie Focke-Wulf Fw 61.
• Nikaragua wystąpiła z Ligi Narodów.

27 czerwca – powstały zakłady zbrojeniowe Česká zbrojovka w Uherskim Brodzie.

28 czerwca – założono faszystowską Francuską Partię Ludową (PPF).

30 czerwca – ukazała się powieść amerykańskiej pisarki Margaret Mitchell pod tytułem „Przeminęło z wiatrem” (ang. Gone with the Wind).

8 lipca – położono stępkę pod budowę japońskiego lotniskowca Hiryū.

11 lipca – w Nowym Jorku oddano do użytku system mostów (ang. Triborough Bridge) łączący dzielnice Bronx, Manhattan i Queens (w 2008 nazwano te mosty imieniem Roberta F. Kennedy’ego).

12 lipca – w Nowym Jorku Amerykanin David Albritton, prekursor stylu przerzutowego, ustanowił rekord świata w skoku wzwyż wynikiem 2,07 m.

13–14 lipca – fala upałów nawiedziła stany Wisconsin, Michigan i Indianę, ustanawiając w tych stanach rekordy temperatur. W północnym Michigan, w miejscowości Mio odnotowano +45 °C (113 °F).

17 lipca – Francisco Franco stanął na czele buntu przeciwko Republice – rozpoczęła się hiszpańska wojna domowa.

20 lipca:

• W Olimpii po raz pierwszy zapalono pochodnię z ogniem olimpijskim.
• Podpisano konwencję z Montreux, regulującą prawo morza w cieśninach czarnomorskich Bosforze i Dardanelach.

1 sierpnia – w Berlinie rozpoczęły się XI Letnie Igrzyska Olimpijskie, na których m.in. Stanisława Walasiewicz w biegu na 100 m (11,7 sek.) i Jadwiga Wajsówna w rzucie dyskiem (46,22 m) zdobyły srebrne medale dla Polski.

6 sierpnia – Nowozelandczyk Jack Lovelock ustanowił rekord świata w biegu 1500 m wynikiem 3:47,8 s.

9 sierpnia – czarnoskóry lekkoatleta amerykański James Owens zdobył czwarty złoty medal.

4 sierpnia – premier Grecji gen. Joanis Metaksas wprowadził stan wyjątkowy, co dało początek tzw. reżimowi 4 sierpnia.

13 sierpnia:

• W Genewie założono Światowy Kongres Żydów.
• Na igrzyskach w Berlinie polscy piłkarze przegrali w meczu o 3. miejsce z Norwegią 2:3.

14 sierpnia – Rainey Bethea został powieszony w Owensboro w stanie Kentucky, co było ostatnią publiczną egzekucją w Stanach Zjednoczonych.

16 sierpnia – w Berlinie zakończyły się XI Letnie Igrzyska Olimpijskie.

19 sierpnia – rozpoczął się pierwszy proces moskiewski (zbrodnie stalinowskie).

20 sierpnia – w Sztokholmie amerykański biegacz Glenn Cunningham ustanowił rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1:49,7 s.

24 sierpnia:

• W Niemczech wprowadzono powszechną, dwuletnią służbę wojskową. Adolf Hitler zakazał kobietom wykonywania zawodów prawniczych.
• Brytyjski liniowiec pasażerski RMS „Queen Mary” zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku.

26 sierpnia – podpisano porozumienie pomiędzy Wielką Brytanią a Egiptem, w ramach którego Brytyjczycy zobowiązali się do wycofania swoich oddziałów z Egiptu, z wyjątkiem tych, które miały stacjonować dla kontroli Kanału Sueskiego.

27 sierpnia – w Oslo amerykański lekkoatleta Forrest Towns ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 13,7 s.

Wrzesień – podpisano porozumienie francusko-syryjskie, na mocy którego Francja, wypełniając mandat Ligi Narodów, przyznała niezależność Syrii.

Wrzesień – w zoo w Hobart na Tasmanii zginął ostatni wilk workowaty.

3–6 września – w Brukseli odbył się Światowy Kongres Pokoju.

4 września – Francisco Largo Caballero został premierem Hiszpanii.

5 września – Beryl Markham jako pierwsza kobieta przeleciała samotnie samolotem Ocean Atlantycki.

12 września – hiszpańska wojna domowa: zwycięstwo nacjonalistów w bitwie o Majorkę.

25 września – Gienrich Jagoda został zdymisjonowany przez Stalina z funkcji szefa NKWD.

26 września – Nikołaj Jeżow został nowym szefem NKWD.

27 września – otwarto odcinek autostrady Berlin – Szczecin.

28 września – generał Francisco Franco został dowódcą sił nacjonalistycznych w Hiszpanii.

1 października – w Wielkiej Brytanii zwodowano kontrtorpedowiec ORP „Błyskawica”.

22 października – w Albacete (Hiszpania) powstał polski batalion dąbrowszczaków.

25 października – zawarto układ Niemcy – Włochy (Oś Berlin-Rzym).

26 października – hiszpańska wojna domowa: w ramach zapłaty za radziecką pomoc wojskową dla rządu republikańskiego do Odessy wpłynął statek z 510 tonami złota, pochodzącego z rezerw Banku Hiszpanii.

28 października – dokonano oblotu niemieckiego bombowca Dornier Do 19.

1 listopada – hiszpańska wojna domowa: rozpoczęła się bitwa o Madryt.

2 listopada:

• Rozpoczęto nadawanie stałego programu telewizyjnego przez BBC.
• Kanadyjska Korporacja Nadawcza rozpoczęła nadawanie stałego programu radiowego.

3 listopada – odbyły się wybory prezydenckie w USA, w których Franklin D. Roosevelt został wybrany na drugą kadencję.

8 listopada – hiszpańska wojna domowa: republikanie rozstrzelali 2800–5000 więźniów ewakuowanych z Madrytu w miejscowości Paracuellos de Jarama.

12 listopada – w Kalifornii otwarto zespół mostów łączących San Francisco z Oakland (ang. San Francisco – Oakland Bay Bridge).

25 listopada – podpisano sojusz Niemiec z Japonią (tzw. pakt antykominternowski).

30 listopada – w Londynie spłonął Pałac Kryształowy.

1 grudnia – odsłonięto Łuk Triumfalny w Bukareszcie.

5 grudnia:

• Uchwalono konstytucję ZSRR, znaną jako Konstytucja Stalinowska lub Konstytucja Zwycięskiego Socjalizmu.
• Rozwiązano Zakaukaską Federacyjną Socjalistyczną Republikę Radziecką.

8 grudnia – w stoczni w Kilonii zwodowano niemiecki pancernik „Gneisenau”.

9 grudnia – krótko po starcie z Londynu rozbił się lecący do Amsterdamu holenderski samolot pasażerski Douglas DC-2. Zginęło 15 z 17 osób na pokładzie, w tym były premier Szwecji Arvid Lindman oraz hiszpański pilot, wynalazca i konstruktor lotniczy Juan de la Cierva.

10 grudnia – król Zjednoczonego Królestwa Edward VIII zrzekł się tronu, aby móc poślubić amerykańską rozwódkę Wallis Simpson.

11 grudnia – Jerzy VI został królem Wielkiej Brytanii po abdykacji swojego brata, Edwarda VIII.

12 grudnia – incydent Xi’an w czasie wojny domowej w Chinach: Czang Kaj-szek, premier Rządu Narodowego w Nankinie, został zatrzymany przez generała Zhang Xueliang w areszcie domowym.

18 grudnia – przeprowadzono oblot japońskiego bombowca Mitsubishi Ki-21.

21 grudnia – dokonano oblotu niemieckiego samolotu wojskowego Junkers Ju 88.

24 grudnia – Federico Laredo Brú został prezydentem Kuby.

26 grudnia – w Tel Awiwie odbył się pierwszy koncert późniejszej Filharmonii Izraela.

30 grudnia – amerykański związek zawodowy United Auto Workers (UAW) zorganizował strajk okupacyjny.

31 grudnia – wygasły umowy dotyczące zbrojeń morskich, zawarte na międzynarodowej konferencji w Waszyngtonie (grudzień 1921 – luty 1922).

Rząd francuski wydłużył okres zasadniczej służby wojskowej do 2 lat.

Brytyjsko-irlandzkie porozumienie handlowe.

Pojawienie się pierwszych gitar elektrycznych.

Rząd hiszpański zagwarantował autonomię Krajowi Basków.

Traktat panamsko-amerykański.

Ogólnoamerykańska konferencja pokojowa w Buenos Aires; zawarcie paktu pokojowego pomiędzy 21 państwami amerykańskimi.

W wyniku ustaleń traktatu turecko-angielskiego Egipt uzyskał niepodległość.

Parlament Związku Południowej Afryki uchwalił ustawę o przedstawicielstwie tubylców; Rada Tubylców otrzymała funkcję doradczą.

Utworzenie kwatery głównej KPCh w Yan’anie pod dowództwem Mao Zedonga.

Urodzili się

1 stycznia:

• Adam Augustyn, polski prozaik (zm. 2016)
• Zdzisław Góralczyk, polski dyplomata, nauczyciel akademicki (zm. 2024)
• Józef Grochowicz, polski inżynier
• Jerzy Karaszkiewicz, polski aktor (zm. 2004)
• Mieczysław Ustasiak, polski polityk, pracownik naukowy, senator RP

2 stycznia:

• Maria Gąsienica Bukowa, polska biegaczka narciarska (zm. 2020)
• Malcolm Spence, jamajski lekkoatleta, sprinter (zm. 2017)
• Alicja Szewczyk, polska siatkarka (zm. 2025)

3 stycznia – Andrzej Gajewski, polski piłkarz, trener (zm. 2018)

4 stycznia:

• Jerzy Bruszkowski, polski lekkoatleta (zm. 2024)
• Józef Krukowski, polski ksiądz katolicki
• Janusz Sent, polski kompozytor i pianista (zm. 2018)
• Ernesto Vecchi, włoski duchowny katolicki (zm. 2022)

5 stycznia:

• Zdzisław Adamczyk, polski historyk literatury (zm. 2024)
• Mirosław Bukowski, polski kompozytor, dyrygent i pedagog
• Lucjan Gajda, polski polityk, działacz partyjny, prezydent Katowic, wicewojewoda katowicki
• Józef Smak, polski astronom

6 stycznia:

• Darlene Hard, tenisistka amerykańska (zm. 2021)
• Aleksander Kobyliński, polski pieśniarz, gitarzysta, kompozytor
• Antonio López García, hiszpański malarz, rzeźbiarz
• Julio María Sanguinetti, urugwajski polityk

7 stycznia:

• Lucjan Balter, polski duchowny katolicki, pallotyn, teolog (zm. 2010)
• Anna Ciepielewska, polska aktorka (zm. 2006)
• Aleksandra Cieślikowa, polska językoznawczyni (zm. 2018)
• Manuel Madureira Dias, portugalski duchowny katolicki, biskup Faro

8 stycznia:

• Alicja Bobrowska, polska aktorka (zm. 2025)
• Zbigniew Klajnert, polski geograf
• Armand Mattelart, belgijski eseista i socjolog

10 stycznia:

• Stephen E. Ambrose, amerykański historyk, pisarz i biograf (zm. 2002)
• Lech Jęczmyk, polski tłumacz, eseista, publicysta, i redaktor (zm. 2023)
• Robert Woodrow Wilson, amerykański fizyk, astronom, laureat Nagrody Nobla
• Roman Rogowski, polski duchowny katolicki, teolog (zm. 2023)

11 stycznia:

• Barbara Gorgoń-Flont, polska saneczkarka (zm. 2020)
• Marian Kociniak, polski aktor teatralny i filmowy (zm. 2016)
• Charles Porter, australijski lekkoatleta (zm. 2020)

12 stycznia:

• Alain Corbin, francuski historyk
• Ron Harper, amerykański aktor (zm. 2024)
• Egon Kapellari, austriacki duchowny katolicki, biskup Grazu-Seckau
• Émile Lahoud (arab. اميل لحود), libański polityk
• Raimonds Pauls, łotewski kompozytor, pianista i polityk
• Krzysztof Wojciechowski, polski geograf

13 stycznia – Renato Bruson, włoski śpiewak operowy (baryton)

14 stycznia:

• Ludmiła Chwiedosiuk, radziecka kajakarka
• Bill Holmes, brytyjski kolarz

15 stycznia – Richard Franklin, brytyjski aktor, polityk (zm. 2023)

17 stycznia – Barbara Rzeszotarska, polska chemik organik, profesor nauk chemicznych, nauczycielka akademicka (zm. 2024)

18 stycznia:

• Szelomo Elijjahu, izraelski przedsiębiorca i polityk
• David Howell, brytyjski polityk i dziennikarz
• Józef Kossecki, polski politolog, dziennikarz, publicysta i polityk (zm. 2015)

19 stycznia – Ron Newman, angielski piłkarz (zm. 2018)

20 stycznia:

• Edward Feigenbaum, amerykański informatyk
• Jerzy Niewodniczański, polski fizyk, geofizyk
• Vitório Pavanello, brazylijski duchowny katolicki, arcybiskup Campo Grande
• Ajno Puronen, rosyjska kolarka szosowa i torowa
• Barbara Rylska, polska aktorka (zm. 2025)

21 stycznia – Jerzy Vetulani, polski psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik (zm. 2017)

22 stycznia:

• Clive Derby-Lewis, południowoafrykański parlamentarzysta (zm. 2016)
• Alan Heeger, amerykański fizyk, noblista
• Andrzej Jabłoński, polski supermaratończyk
• Juliette Mayniel, francuska aktorka (zm. 2023)

23 stycznia:

• Dhimitër Anagnosti, albański reżyser, scenarzysta i operator filmowy
• Arlene Golonka, amerykańska aktorka (zm. 2021)
• Alicja Maria Klimaszewska, polska filolog, działaczka społeczna na Litwie
• Janusz Zasłonka, polski kardiochirurg, nauczyciel akademicki (zm. 2016)

24 stycznia:

• Aleksander Polek, polski aktor (zm. 2018)
• Andrzej Popiel, polski aktor (zm. 2020)
• Jerzy Rokita, polski ekonomista

25 stycznia – Ashley Mote, brytyjski przedsiębiorca, publicysta, polityk (zm. 2020)

26 stycznia – Jan Tadeusz Stanisławski, polski satyryk, radiowiec, aktor i autor tekstów piosenek (zm. 2007)

27 stycznia:

• Barry Barish, amerykański fizyk doświadczalny
• Wolfgang Böhmer, niemiecki polityk i lekarz
• Marek Halter, polsko-francuski pisarz
• Samuel Ting, amerykański fizyk pochodzenia chińskiego, laureat Nagrody Nobla

28 stycznia:

• Alan Alda, amerykański aktor
• Delio „Maravilla” Gamboa, kolumbijski piłkarz (zm. 2018)
• Ismail Kadare, pisarz i poeta albański (zm. 2024)
• Ljuben Popow, bułgarski szachista
• Albert Rouet, francuski duchowny katolicki, arcybiskup Poitiers
• Edyta Wojtczak, polska spikerka

29 stycznia:

• Walter Lewin, holenderski astrofizyk
• Joaquín Peiró, hiszpański piłkarz (zm. 2020)

30 stycznia:

• Taisija Czenczik, ukraińska lekkoatletka, skoczkini wzwyż (zm. 2013)
• Czesław P. Dutka, polski literaturo