1932

Wydarzenia w Polsce

8 stycznia – przeprowadzono oblot samolotu pasażerskiego PZL.4.

13 stycznia – zapadły wyroki w procesie brzeskim liderów Centrolewu.

15 stycznia – w Krakowie, w lokalu przy ul. św. Gertrudy 6, policja zatrzymała 38 uczestniczek komunistycznego zebrania wychowawczyń dzieci i pielęgniarek, z czego 12 osób aresztowano.

19 stycznia – krakowska policja zatrzymała dwóch członków Ligi Zielonej Wstążki, którzy rozrzucali ulotki wzywające do bojkotu sklepów żydowskich.

8 lutego – opatentowano polski pistolet Vis.

18 lutego – rozpoczął się strajk górników w Zagłębiu Dąbrowskim i Chrzanowskim, w wyniku starć z policją zginęło 4 robotników.

20 lutego – do służby wszedł okręt podwodny ORP „Żbik”.

25 lutego – powstało Częstochowskie Towarzystwo Naukowe.

Luty – kontynuacja strajku górników w Polsce.

6 marca – zainaugurowano II Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

11 marca – wprowadzono reformę szkolnictwa, znaną jako reforma jędrzejewiczowska.

16 marca – rozpoczął się powszechny strajk 300 tys. robotników, zorganizowany przez Komisję Centralną Związków Zawodowych.

17 marca:

obniżono o 38% zasiłki dla bezrobotnych oraz skrócono okres ich wypłacania.
w Pabianicach, podczas strajku, zginęło 5 osób w starciach z policją.

23 marca – Aleksandr Juninskij z ZSRR zdobył I nagrodę II Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.

Kwiecień – strajki robotników rolnych w Polsce.

3 kwietnia – powstało Narodowe Stronnictwo Pracy.

20 kwietnia – weszła w życie Ustawa o prywatnych szkołach oraz zakładach naukowych i wychowawczych.

15 maja:

w Piotrkowie rozpoczął obrady III Zjazd OM TUR.
w Pabianicach, Jadwiga Wajs ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 40,345 m.

29 maja – utworzono Instytut Radowy im. Marii Skłodowskiej-Curie, obecnie Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy.

1 czerwca – utworzono Pieniński Park Narodowy.

3 czerwca – dokonano oblotu samolotu RWD-6.

12 czerwca:

w Warszawie, Edward Trojanowski ustanowił rekord Polski w biegu na 200 m wynikiem 22,0 s.
w Królewskiej Hucie, Janusz Kusociński ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3:54,0 s.

14 czerwca – wybuchł tzw. kryzys gdański, gdy niszczyciel ORP Wicher wpłynął do lokalnego portu, wymuszając prawa port d’attaché dla Polski.

18–19 czerwca – odbyły się XI Mistrzostwa Polski kobiet w lekkiej atletyce. Jadwiga Janowska zdobyła trzy złote medale: w skoku wzwyż – 1,43 m; w skoku w dal – 5,07 m; w pięcioboju – 3559,71 pkt, a Jadwiga Wajs ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 42,43 m.

21 czerwca – rozpoczął się bunt chłopski znany jako powstanie leskie.

23 czerwca – do służby wszedł kuter patrolowy Straży Granicznej ORP Batory, najstarszy zachowany polski okręt.

29 czerwca – Zygmunt Heljasz ustanowił w Poznaniu rekord świata w pchnięciu kulą wynikiem 16,05 m.

9 lipca – stłumiono powstanie leskie.

11 lipca – wprowadzono kodeks Makarewicza: reformę polskiego prawa karnego (m.in. legalizację kontaktów homoseksualnych).

25 lipca – Polska i ZSRR podpisały w Moskwie pakt o nieagresji.

31 lipca:

Janusz Kusociński zdobył złoty medal olimpijski w Los Angeles w biegu na 10 000 m z wynikiem 30:11,4 s.
w Gdyni po raz pierwszy obchodzono Święto Morza.

7 sierpnia – w Mysłowicach odbyły się pierwsze mistrzostwa Polski w jeździe indywidualnej na żużlu.

10 sierpnia – podniesiono banderę na niszczycielu ORP Burza.

11 sierpnia – utworzono Białowieski Park Narodowy, znany z największej na świecie populacji żubra na wolności.

17 sierpnia – otwarto Port lotniczy Wilno-Porubanek.

28 sierpnia – polscy piloci Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura wygrali Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych.

1 września – wprowadzono nowy kodeks karny.

2 września – wybuchł strajk powszechny w przemyśle naftowym.

5 września – uruchomiono Elektrociepłownię Kalisz-Piwonice.

11 września – w wypadku lotniczym zginęli piloci: Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura.

21 września – podpisano umowę licencyjną z Fiatem na produkcję Fiata 508 w Polsce.

25 września – opublikowano rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej dotyczące praktyki lekarskiej, które wprowadziło wymóg, aby konieczność medyczna usunięcia ciąży była potwierdzona przez dwóch lekarzy innych niż przeprowadzający zabieg, a podejrzenie, że do poczęcia doszło wskutek przestępstwa, wymagało odpowiedniego zaświadczenia prokuratora.

Październik – rozpoczęły się strajki chłopskie w Polsce.

18 października – sprinterka Stanisława Walasiewicz ustanowiła rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 2:24,0 s.

2 listopada – Józef Beck został ministrem spraw zagranicznych w rządzie Aleksandra Prystora.

10 listopada – utworzono Archiwum Państwowe w Katowicach.

12 listopada – w Lwowie rozpoczęły się rozruchy antyżydowskie.

11 listopada – odsłonięto pomnik Lotnika w Warszawie.

26 listopada – założono klub hokejowy Podhale Nowy Targ.

27 listopada – w Lwowie miała miejsce kolejna fala rozruchów antyżydowskich.

Warszawski Klub Narciarzy zbudował duże schronisko na Polanie Chochołowskiej.

Krościenko nad Dunajcem straciło prawa miejskie z powodu spadku liczby mieszkańców.

Odbyła się pierwsza pielgrzymka studentów na Jasną Górę, z okazji 550. rocznicy obecności obrazu Czarnej Madonny w Polsce.

Wydarzenia na świecie

1 stycznia – Poczta Stanów Zjednoczonych wydała serię 12 znaczków z okazji dwusetnej rocznicy urodzin George’a Washingtona.

3 stycznia – Brytyjczycy aresztowali i internowali Mahatmę Gandhiego oraz Vallabhbhaia Patela, a ich partia – Kongres Narodowy została zdelegalizowana.

6 stycznia – Joseph Lyons objął urząd premiera Australii.

7 stycznia – rząd amerykański ogłosił doktrynę Stimsona w odpowiedzi na japońską inwazję na Mandżurię, twierdząc, że nie uznaje zmian terytorialnych wymuszonych zbrojnie.

8 stycznia – w Wielkiej Brytanii arcybiskup Canterbury zabronił rozwiedzionym wyznawcom Kościoła anglikańskiego ponownego małżeństwa.

12 stycznia – Hattie Caraway została pierwszą kobietą wybraną do Senatu Stanów Zjednoczonych.

14 stycznia – odbył się debiut koncertu fortepianowego G-dur Maurice’a Ravela, który dyrygował „Lamoureux Orchestra”, a solistką była Marguerite Long.

15 stycznia – w Niemczech bezrobocie osiągnęło około 6 milionów osób.

21 stycznia – w Helsinkach podpisano fińsko-radziecki pakt o nieagresji.

22 stycznia – w Salwadorze wybuchło powstanie przeciwko dyktaturze generała Maximiliano Martíneza.

24 stycznia:

rząd Hiszpanii uchwalił rozwiązanie Towarzystwa Jezusowego i konfiskatę jego mienia.
otwarto Stadio Renzo Barbera w Palermo.

26 stycznia – brytyjski okręt podwodny HMS M2 zatonął, a 60 marynarzy straciło życie; był on przystosowany do transportu wodnosamolotów.

28 stycznia – japońskie siły zbrojne weszły do Szanghaju, tłumacząc to koniecznością stłumienia powstania antyjapońskiego.

29 stycznia – powstanie mniejszościowego rządu Karla Burescha w Austrii zakończyło kryzys rządowy w tym kraju.

30 stycznia – wydano powieść Aldousa Huxleya „Nowy wspaniały świat”.

31 stycznia – japońskie okręty dotarły do Nankinu.

2 lutego:

rozpoczęła się ogólna konwencja rozbrojeniowa w Genewie.
Liga Narodów ponownie zalecała negocjacje między Japonią a Chinami.
agencja rządowa USA, Korporacja Odbudowy Finansów, rozpoczęła swoją działalność w Waszyngtonie.

4 lutego:

rozpoczęły się Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Lake Placid w Nowym Jorku.
japońskie wojska wkroczyły do chińskiego Harbina.

11 lutego – w Watykanie papież Pius XI spotkał się z Benito Mussolinim.

15 lutego – pierwszy odcinek słuchowiska „Clara, Lu & Em”, uznawanego za pierwowzór opery mydlanej, został wyemitowany przez stację NBC.

18 lutego – Japonia ogłosiła powstanie państwa Mandżukuo, które miało być niezależne od Chin, na terenach okupowanych w Mandżurii.

20 lutego – André Tardieu po raz trzeci został premierem Francji.

23 lutego – w wiosce Olănești w Mołdawskiej SRR zastrzelono 40 „kułaków”, co odbiło się szerokim echem w prasie europejskiej.

25 lutego – Adolf Hitler uzyskał niemieckie obywatelstwo przez naturalizację, co umożliwiło mu kandydowanie w wyborach na kanclerza Niemiec.

27 lutego:

nieudana próba obalenia rządu w Finlandii (fiń. Mäntsälän kapina).
John Chadwick ogłosił w tygodniku Nature odkrycie neutronu.

1 marca:

niemowlę, syn Charlesa Lindbergha, zostało porwane z domu w pobliżu Hopewell w stanie New Jersey.
Puyi został mianowany prezydentem Cesarstwa Mandżukuo, zależnego od Japonii.

3 marca – chińskie wojska wycofały się, kończąc walki chińsko-japońskie wywołane incydentem szanghajskim z 28 stycznia.

7 marca – w Dearborn w stanie Michigan policja otworzyła ogień do 3000 bezrobotnych protestujących przed fabryką Forda, zabijając cztery osoby.

9 marca – Éamon de Valera został wybrany na Prezydenta Rady Wykonawczej w Wolnym Państwie Irlandzkim, co było pierwszą zmianą w rządzie od 10 lat.

13 marca – w ostatnich powszechnych wyborach prezydenckich w Niemczech Paul von Hindenburg uzyskał ponad 7 milionów głosów więcej niż Adolf Hitler; rozstrzygająca druga tura głosowania odbyła się 10 kwietnia.

18 marca:

rozpoczęły się pokojowe negocjacje między Chinami a Japonią.
założono klub piłkarski Real Saragossa.

19 marca – otwarto most w Sydney nad zatoką Port Jackson – Sydney Harbour Bridge.

20 marca – sterowiec Graf Zeppelin rozpoczął regularne rejsy do Ameryki Południowej.

25 marca – odbyła się premiera filmu „Człowiek-małpa” z olimpijskim medalistą Johnnym Weissmullerem w roli głównej – był to pierwszy film o Tarzanie.

28 marca – w Tel Awiwie rozpoczęła się I Olimpiada Machabejska (międzynarodowe igrzyska żydowskie).

5 kwietnia – po referendum, przepisy o prohibicji przestały obowiązywać w Finlandii.

6 kwietnia:

prezydent USA Herbert Hoover opowiedział się za ograniczeniem zbrojeń.
w Berlinie rozpoczął się proces Otto Wackera – oszusta handlującego dziełami sztuki.

10 kwietnia:

w Niemczech odbyły się wybory prezydenckie: Paul von Hindenburg został ponownie wybrany na prezydenta, pokonując Adolfa Hitlera w drugiej turze.
w Moskwie podpisano polsko-radziecką umowę „O stosunkach prawnych na granicy państwowej”.

12 kwietnia – odbyła się premiera filmu „Ludzie z hotelu”.

14 kwietnia – John Cockcroft i Ernest Walton dokonali reakcji jądrowej przyspieszonymi cząstkami – protonami.

17 kwietnia – w Etiopii cesarz Hajle Syllasje ogłosił prawo zabraniające niewolnictwa.

23 kwietnia – w ZSRR rozwiązano Proletkult.

2 maja – po raz pierwszy w amerykańskim radiu wyemitowano program Jacka Benny’ego.

4 maja – skazany na 11 lat pozbawienia wolności za oszustwa podatkowe Al Capone został przewieziony do ciężkiego więzienia federalnego w Atlancie.

6 maja – w Paryżu Paul Gorguloff postrzelił francuskiego prezydenta Paula Doumera, który zmarł następnego dnia.

10 maja:

Albert Lebrun został wybrany na prezydenta Francji.
pieśń „Het Wilhelmus” została ustanowiona hymnem Holandii.

12 maja – po 10 tygodniach od uprowadzenia, kilka kilometrów od domu, odnaleziono ciało syna Charlesa Lindbergha.

14 maja – w Londynie oddano do użytku Broadcasting House, główną siedzibę BBC.

15 maja:

w ZSRR Stalin ogłosił plan polityki religijnej, według którego do 1 maja 1937 roku na całym terytorium ZSRR nie miało pozostać ani jedno miejsce kultu, a pojęcie Boga miało zostać uznane za przeżytek średniowiecza.
japońskie wojska opuściły Szanghaj.
premier Japonii Tsuyoshi Inukai zginął w zamachu zorganizowanym przez oficerów Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej.

16 maja:

w Bombaju miały miejsce zamieszki między wyznawcami hinduizmu a muzułmanami, w których zginęło tysiące osób.
u wybrzeży Jemenu zatonął francuski statek pasażerski MS „Georges Philippar”, w wyniku czego zginęło 54 z 865 osób na pokładzie.

20 maja – Engelbert Dollfuß został kanclerzem Austrii.

20–21 maja – Amelia Earhart przeleciała z USA do Derry w Irlandii Północnej w 14 godzin i 54 minuty.

21 maja – trzęsienie ziemi zniszczyło miasto Zacatecoluca w Salwadorze.

24 maja – niemiecki astronom Karl Wilhelm Reinmuth odkrył planetoidę (1862) Apollo, potencjalnie zagrażającą Ziemi.

26 maja – Aleksandros Papanastasiu po raz drugi został premierem Grecji.

28 maja – zakończono budowę tamy Afsluitdijk w Holandii, przekształcając dawną morską zatokę Zuiderzee w słodkowodne jezioro IJsselmeer.

29 maja – około 15 tys. weteranów I wojny światowej zorganizowało zlot w Waszyngtonie, domagając się natychmiastowej wypłaty wojskowej bonifikaty.

30 maja – niemiecki kanclerz Heinrich Brüning podał się do dymisji, a prezydent Hindenburg zaproponował Franzowi von Papenowi objęcie tego stanowiska.

1 czerwca – Franz von Papen został kanclerzem Niemiec.

3 czerwca:

Édouard Herriot po raz trzeci został premierem Francji.
Ásgeir Ásgeirsson został premierem Islandii.

4 czerwca – w Chile doszło do wojskowego puczu.

5 czerwca:

Harmodio Arias Madrid po raz drugi został prezydentem Panamy.
w Finlandii utworzono faszystowskie ugrupowanie Patriotyczny Ruch Ludowy.
w Haarlemie Holenderka Tollien Schuurman ustanowiła rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 11,9 s.

6 czerwca:

Alexandru Vaida-Voievod po raz drugi został premierem Rumunii.
w USA wprowadzono „Akt Przychodu”, pierwszy federalny podatek na paliwo do samochodów.

14 czerwca – w Niemczech cofnięto zakaz działalności oddziałów szturmowych NSDAP – SA i SS.

15 czerwca – wybuchła wojna pomiędzy Boliwią a Paragwajem.

16 czerwca:

Carlos Dávila został prezydentem Chile.
w Lozannie rozpoczęła się konferencja międzynarodowa dotycząca spłat niemieckich reparacji wojennych na podstawie planu Younga.

19 czerwca – w Helsinkach Fin Lauri Lehtinen ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 14:17,0 s.

20 czerwca – rozpoczęły się negocjacje dotyczące unii celnej Belgii, Holandii i Luksemburga (Benelux).

24 czerwca – po stosunkowo bezkrwawym puczu Syjam stał się monarchią konstytucyjną.

5 lipca – António de Oliveira Salazar został faszystowskim premierem Portugalii, pełniąc tę funkcję przez kolejne 36 lat.

7 lipca – francuski okręt podwodny „Sromethee” zatonął w pobliżu Cherbourga, w wyniku czego zginęło 66 osób.

8 lipca – indeks akcji Dow Jones Industrial Average osiągnął najniższy poziom w czasie wielkiego kryzysu, spadając do wartości 41,22.

9 lipca – Szwajcaria umorzyła dług wojenny Republice Weimarskiej.

12 lipca:

Norwegia zaanektowała północną Grenlandię.
w Ankarze założono Instytut Języka Tureckiego.

17 lipca – Krwawa niedziela Altońska: w Niemczech w Altonie doszło do zamieszek, w których uzbrojeni bojówkarze komunistyczni zaatakowali bojówki NSDAP, w wyniku czego zginęło 18 osób.

25 lipca – w Moskwie podpisano pakt o nieagresji między Polską a ZSRR.

28 lipca – prezydent Herbert Hoover wydał armii rozkaz użycia siły przeciwko weteranom I wojny światowej, którzy domagali się wypłaty bonifikaty. Do następnego dnia oddziały Armii Amerykańskiej rozproszyły weteranów w Waszyngtonie.

30 lipca:

rozpoczęły się Letnie Igrzyska Olimpijskie w Los Angeles.
w Los Angeles odbyła się premiera filmu Walta Disneya „Kwiaty i drzewa”, pierwszego kolorowego filmu animowanego.

31 lipca – wybory do Reichstagu wygrała NSDAP, zdobywając 37,7% głosów.

Sierpień – początek buntu farmerów na Środkowym Zachodzie w USA.

1 sierpnia:

w Los Angeles Amerykanin Glenn Hardin ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. wynikiem 51,9 s.
po raz drugi obchodzono Międzynarodowy Rok Polarny, inaugurując międzynarodową współpracę naukowców w badaniach nad regionami polarnymi.

2 sierpnia:

po raz pierwszy zaobserwowano pozyton, co miało miejsce dzięki Carlowi Davidowi Andersonowi.
w Los Angeles Brytyjczyk Tommy Hampson ustanowił rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1:49,8 s.

4 sierpnia – w Los Angeles Amerykanka Mildred Didrikson ustanowiła rekord świata w biegu płotkarskim na 80 m wynikiem 11,7 s.

5 sierpnia – w Los Angeles Amerykanin Bill Carr ustanowił rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 46,2 s.

6 sierpnia – po raz pierwszy odbył się Festiwal Filmowy w Wenecji, który, wbrew pozorom, nie odbywał się w Wenecji, lecz na wyspie Lido.

10 sierpnia – meteoryt (chondryt) o masie około 5,1 kilograma rozpadł się na co najmniej 7 części i uderzył w ziemię w pobliżu miasta Archie w stanie Missouri w USA.

18 sierpnia:

balonem August Piccard osiągnął rekordową wysokość 16 197 metrów, dokonując pomiarów atmosfery i promieniowania kosmicznego.
szkocki pilot Jim Mollison zrealizował pierwszy samotny przelot nad Atlantykiem w kierunku zachodnim w trudnych warunkach.

22 sierpnia – BBC rozpoczęła eksperymentalną emisję programu telewizyjnego.

28 sierpnia – w Berlinie Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura wygrali międzynarodowe zawody lotnicze Challenge.

30 sierpnia – Hermann Göring został wybrany przewodniczącym parlamentu Republiki Weimarskiej – Reichstagu.

31 sierpnia – całkowite zaćmienie Słońca było widoczne w północnej Kanadzie oraz w Stanach Zjednoczonych w stanach Vermont, New Hampshire, Maine i na półwyspie Cape Cod w stanie Massachusetts.

6 września – w Hiszpanii zniesiono kary śmierci i dożywotniego pozbawienia wolności.

9 września – w ramach II Republiki Hiszpańskiej przywrócono „Generalitat”, samorząd kataloński, a od 25 września Katalonia uzyskała autonomię polityczną.

11 września:

lecąc na miting lotniczy do Pragi, Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura zginęli w katastrofie w lesie pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna, po tym jak skrzydło ich samolotu RWD-6 oderwało się podczas burzy.
zainaugurowano najwyższą francuską ligę piłkarską Ligue 1.

16 września – premiera filmu „Blond Venus” z Marlene Dietrich w roli głównej.

20 września – Mahatma Gandhi rozpoczął strajk głodowy w więzieniu w Pune.

23 września – została założona współczesna Arabia Saudyjska przez króla Abd al-Aziz ibn Sauda.

27 września – włoski transatlantyk SS „Rex” odbył swój pierwszy rejs.

1 października – na wodach Kattegatu zatonął polski statek SS Niemen.

3 października – brytyjskie terytorium mandatowe w Mezopotamii uzyskało formalną niepodległość jako Królestwo Iraku.

15 października – linie lotnicze „Tata Airlines”, później przekształcone w Air India, odbyły swój pierwszy lot.

19 października – książę Szwecji Gustaw Adolf poślubił swoją kuzynkę Sybillę Calmę Marię Alice Bathildis Feodora Prinzessin von Sachsen-Coburg-Gotha.

29 października – zwodowano statek pasażerski SS Normandie.

1 listopada:

gmach opery w San Francisco został oddany do użytku (ang. War Memorial Opera House).
Eva Braun usiłowała popełnić samobójstwo, strzelając sobie w szyję.

6 listopada – NSDAP wygrała przedterminowe wybory parlamentarne w Niemczech.

8 listopada – Franklin Delano Roosevelt wygrał wybory prezydenckie w USA.

9 listopada:

w Szwajcarii doszło do starć między konserwatystami a socjalistami, w wyniku których 13 osób straciło życie, a 60 zostało rannych.
huragan, który przeszedł przez miejscowość Santa Cruz del Sur na Kubie, zabił 2500 osób, co stanowi największą klęskę żywiołową w historii Kuby.

16 listopada – w Nowym Jorku teatr „Palace Theatre” został przerobiony na kino, co uznawane jest za koniec opoki wodewilu w przemyśle rozrywkowym i przełom w kulturze masowej w USA.

18 listopada – odbyła się 5. ceremonia wręczenia Oscarów.

19 listopada – druga żona Józefa Stalina została odnaleziona martwa w swoim domu.

21 listopada:

niemiecki prezydent Paul von Hindenburg rozpoczął rozmowy z Hitlerem na temat utworzenia nowego rządu.
w Finlandii zdelegalizowano skrajnie prawicowy Ruch Lapua.

24 listopada – w Waszyngtonie w ramach organizacyjnych FBI otwarto naukowe laboratorium do wykrywania przestępstw.

29 listopada – Francja i ZSRR zawarły pakt o nieagresji.

3 grudnia – Hindenburg powołał Kurta von Schleichera na stanowisko kanclerza Niemiec.

10 grudnia – Tajlandia przyjęła ustrój monarchii konstytucyjnej.

11 grudnia – na sesji Ligi Narodów ogłoszono wspólną deklarację (Wielka Brytania, USA i Francja) o równouprawnieniu Niemiec w rozbudowie sił morskich.

12 grudnia – Japonia i ZSRR zreformowały wzajemne stosunki dyplomatyczne.

18 grudnia – Joseph Paul-Boncour został premierem Francji.

19 grudnia – BBC World Service rozpoczął nadawanie programu jako „BBC Empire Service”, później przekształconego w „Overseas Service”.

25 grudnia:

trzęsienie ziemi w prowincji Gansu w Chinach pozbawiło życia około 70 tys. osób.
rozgłośnia BBC nadała pierwszą audycję nagraną wcześniej na taśmie magnetycznej.

27 grudnia – na Manhattanie w Nowym Jorku otwarto Radio City Music Hall.

Kobiety w Brazylii uzyskały gwarancję prawa wyborczego.

Pierwsza zapalniczka typu Zippo została wyprodukowana.

Wynalazek sprężyny o długości równej zero, oparty na prawie Hooke’a, zrewolucjonizował budowę sejsmografów i grawimetrów.

Przeprowadzono eksperyment (doświadczenie Kennedy’ego-Thorndike’a), który udowodnił, że pomiary czasu oraz długości są zależne od prędkości, co było zgodne z przewidywaniami wynikającymi ze szczególnej teorii względności.

Genetyk John Haldane opublikował pracę „Przyczyny Ewolucji”, w której zjednoczył prawa Mendla z naukową teorią ewolucji.

Gerhard Domagk odkrył prontosil – pierwszy doustny antybiotyk, jednak pierwsze publikacje o tym odkryciu ukazały się dopiero w 1935 roku.

Bezrobocie w Stanach Zjednoczonych osiągnęło 33%, co odpowiadało 14 milionom osób.

Urodzili się

1 stycznia:

Marian Daniluk, polski generał (zm. 2021)
Ann-Sofi Pettersson, szwedzka gimnastyczka
Wanda Siemaszko, polska aktorka (zm. 2024)
Andrzej Wójcik, polski ekonomista, polityk, minister handlu zagranicznego
Janusz Żełobowski, polski śpiewak operetkowy (zm. 2016)
Jan Żurawski, polski zapaśnik (zm. 2023)

2 stycznia:

Henryk Olszewski, polski historyk prawa, nauczyciel akademicki (zm. 2021)
Bogdan Pawłowski, polski kompozytor
Zbysław Szwaj, polski inżynier

3 stycznia:

Dabney Coleman, amerykański aktor (zm. 2024)
Eeles Landström, fiński lekkoatleta (zm. 2022)

4 stycznia:

Aino Autio, fińska lekkoatletka, sprinterka (zm. 2022)
John Emery, kanadyjski bobsleista (zm. 2022)
Carlos Saura, hiszpański reżyser (zm. 2023)
Paul Virilio, francuski teoretyk kultury (zm. 2018)

5 stycznia:

Umberto Eco, włoski pisarz i filozof (zm. 2016)
Raisa Gorbaczowa, rosyjska socjolog, działaczka społeczna, pierwsza dama ZSRR, żona Michaiła Gorbaczowa (zm. 1999)
Frank Layden, amerykański trener akademicki
Ryszard Sosnowski, polski fizyk doświadczalny (zm. 2023)

6 stycznia – José Saraiva Martins, portugalski duchowny katolicki, kardynał.

7 stycznia:

Henryk Bardijewski, polski pisarz, satyryk, autor sztuk scenicznych, słuchowisk radiowych i tekstów kabaretowych (zm. 2020)
Max Gallo, francuski historyk, pisarz, polityk (zm. 2017)
Tormod Knutsen, norweski kombinator norweski (zm. 2021)
Hans Rudolf Spillmann, szwajcarski strzelec sportowy (zm. 2024)
Jan Żylicz, polski fizyk.

8 stycznia:

Ada Biell, polska piosenkarka (zm. 2021)
Janusz Kotliński, polski lekkoatleta, płotkarz i sprinter (zm. 2005)
Anna Markowa, polska pisarka (zm. 2008)
Władlen Wierieszczetin, rosyjski prawnik (zm. 2024)

9 stycznia:

Elliot Aronson, amerykański psycholog.
Andrzej Jucewicz, polski dziennikarz sportowy (zm. 2022).

11 stycznia – Alfonso Arau, meksykański aktor, reżyser, producent i scenarzysta filmowy.

12 stycznia – Stanisław Wyszyński, polski aktor (zm. 2012).

13 stycznia:

Jon Cypher, amerykański aktor i piosenkarz.
Joseph Zen Ze-kiun, chiński duchowny katolicki, salezjanin, biskup Hongkongu, kardynał.

14 stycznia:

Tony DeMarco, amerykański bokser (zm. 2021).
Luigi Scotti, włoski prawnik.
Anna Włodarczyk, polska charakteryzatorka filmowa (zm. 2019).

15 stycznia:

Stanislao Loffreda, włoski franciszkanin, archeolog.
Enrique Raxach, holenderski kompozytor pochodzenia hiszpańskiego.
Dean Smith, amerykański lekkoatleta, sprinter (zm. 2023).
Janina Stoksik, polska historyk i archiwistka.

16 stycznia:

Włodzimierz Bielicki, polski aktor, scenograf teatralny (zm. 2012).
Raymond Fellay, szwajcarski narciarz alpejski (zm. 1994).
Dian Fossey, amerykańska zoolog-prymatolog (zm. 1985).
Tadeusz Poklewski-Koziełł, polski archeolog (zm. 2015).
Henryk Wojnarowski, polski dyrygent.

17 stycznia – Danuta Nagórna, polska aktorka (zm. 2021).

18 stycznia:

Henryk Landsberg, polski pilot, kapitan lotnictwa cywilnego.
Robert Anton Wilson, amerykański pisarz, filozof, psycholog, futurolog i okultysta (zm. 2007).

19 stycznia: