Kalendarium Wojska Polskiego 1922 – wydarzenia dotyczące Wojska Polskiego w roku 1922.
Styczeń
W kawalerii zmieniono kolor daszków czapek na czarny.
1 stycznia
Ministerstwo Spraw Wojskowych zainaugurowało pokojową organizację Marynarki Wojennej.
Minister rolnictwa i dóbr państwowych, Józef Raczyński, w związku z niemal całkowitym zlikwidowaniem księgosuszu w Polsce, zwolnił ppłk. lek. wet. Kazimierza Zagrodzkiego z pozycji naczelnego komisarza do walki z księgosuszem, a także zlikwidował kordon weterynaryjny, zwalniając jednocześnie żandarmerię, która była pod jego dyspozycją, na mocy decyzji ministra spraw wojskowych.
W stan spoczynku przeszedł pułkownik lekarz Stefan Kuryłłowicz.
Komandor Otton Metzgier objął dowództwo Flotylli Wiślanej po komandorze podporuczniku Bogdanie Jarocińskim.
4 stycznia
Wręczono chorągiew 73 Pułkowi Piechoty.
26 stycznia
W Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych opublikowano listę 550 oficerów, którym Ogólna Komisja Weryfikacyjna przyznała prawo do „posunięcia w stopniu przy weryfikacji” na podstawie art. 11 ustawy z dnia 2 sierpnia 1919 roku o ustaleniu starszeństwa i nadaniu stopni oficerów WP. Wymienieni oficerowie zostali wyłonieni spośród 852 oficerów zasługujących na awans, według oceny Komisji generała porucznika Władysława Sikorskiego. Komisja ta została powołana na mocy rozkazu Naczelnego Wodza, a jej celem było „wysunięcie w stopniach i starszeństwie oficerów z formacji frontowych za zasługi bojowe i organizacyjne”. Komisja gen. Sikorskiego nie opiniowała oficerów w stopniach pułkowników. Z Dywizji Syberyjskiej komisja zaproponowała, a Ogólna Komisja Weryfikacyjna zaakceptowała, tylko siedmiu poruczników do awansu na kapitana i czterech podporuczników na porucznika. Wśród nich znaleźli się porucznicy: Tadeusz Brąglewicz, Jan Czechowski, Jan Czesław Jankowski, Feliks Robakiewicz, Józef Ullman, Piotr Wasilewski i Stanisław Sztarejko, a także podporucznicy: Mieczysław Markiewicz, Adam Morbitzer, Józef Waligórski i Stefan Chlebowski. Jedynym oficerem żandarmerii, który przeszedł do awansu na majora, był rotmistrz Bronisław Witecki.
Marzec
1 marca
Na podstawie statutu rozwiązano komitet odznaki pamiątkowej 1-go Naczelnego Dowództwa (Sztabu Generalnego) Wojska Polskiego. Uprawnionych do otrzymania odznaki było 827 żołnierzy, urzędników wojskowych oraz osób cywilnych.
Kwiecień
11 kwietnia
Kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, generał porucznik Kazimierz Sosnkowski, zezwolił, aby Dowództwo Pociągu Pancernego Nr 14 „Zagończyk” używało nieurzędowo, jako banderę, chorągiew ofiarowaną przez hrabinę Krasicką.
12 kwietnia
Naczelnik Państwa mianował doktora Jana Waygarta szefem Wojskowej Kontroli Generalnej w Ministerstwie Spraw Wojskowych.
18 kwietnia
Wręczono chorągiew 77 Pułkowi Piechoty.
19 kwietnia
Wręczono chorągiew 86 Pułkowi Piechoty. W Wilnie marszałek Józef Piłsudski wręczył sztandar 4 pułkowi ułanów.
20 kwietnia
Wojskowa stacja radiotelegraficzna w Krakowie została przekazana Ministerstwu Poczt i Telegrafów.
28 kwietnia
W życie weszło rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 1922 roku dotyczące marynarki wojennej.
Maj
Naczelnik Państwa mianował doktora Jana Waygarta podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych.
3 maja
Naczelnik Państwa oraz Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski, zatwierdził dekretem L. 19400/O.V. „listę starszeństwa i stopni oficerów zawodowych Wojska Polskiego”. Lista ta obejmowała:
- oficerów mianowanych podporucznikami po ukończeniu polskich Szkół wojskowych, według daty ukończenia tych Szkół,
- wszystkich innych, z datą 1 czerwca 1919 r.
Lista Generałów została „ustalona, zgodnie z wnioskiem Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej przez Ścisłą Radę Wojenną”, a lista starszeństwa i stopni oficerów zawodowych została „zestawiona i przedłożona” Józefowi Piłsudskiemu przez Ogólną Komisję Weryfikacyjną.
Wręczono chorągiew 63 Toruńskiemu Pułkowi Piechoty.
4 maja
Na łamach „Polski Zbrojnej” Minister Spraw Wojskowych ogłosił rozkaz pochwalny dla Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej.
5 maja
W życie weszła ustawa z dnia 23 marca 1922 roku dotycząca podstawowych obowiązków i praw oficerów Wojska Polskiego, która obowiązywała do dnia 18 marca 1937 roku, kiedy to wprowadzono dekret Prezydenta RP z dnia 12 marca 1937 roku o służbie wojskowej oficerów.
14 maja
Wręczono chorągiew 74 Pułkowi Piechoty.
Wręczono chorągiew 75 Pułkowi Piechoty.
23 maja
Kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych, generał porucznik Kazimierz Sosnkowski, zatwierdził Tymczasowy Statut Szkoły Podchorążych typu pokojowego oraz Tymczasowy Statut Centralnej Szkoły Żandarmerii.
24 maja
Minister spraw wojskowych zatwierdził organizację służby duszpasterstwa na czas pokoju, a organizacja ta została wcześniej zatwierdzona przez ministra rozkazem z 18 listopada 1921 roku.
29 maja
Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski, ogłosił listę starszeństwa oficerów zawodowych Wojska Polskiego, zatwierdzoną dekretem Naczelnika Państwa z dnia 3 maja 1922 r. Lista ta została opublikowana jako załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku.
31 maja
Naczelnik Państwa dekretem Nr 23800.V.O. polecił, aby przy wyborze na etatowe stanowiska oficerów równych stopni, brano pod uwagę ich przydatność służbową, a nie tylko ich lokaty na liście starszeństwa. W związku z tym minister spraw wojskowych wydał rozkaz O. V. L. 23840.O, regulując zasady przełożeństwa i starszeństwa w następujący sposób: przy równych stopniach, przełożeństwo / starszeństwo służbowe związane było z funkcją i było niezależne od lokaty danego oficera na liście starszeństwa; natomiast przy równych stopniach i równych funkcjach w obrębie korpusu osobowego decydowało starszeństwo według listy.
Czerwiec
Wprowadzono poprawki do „Organizacji pułków piechoty – czas pokojowy” O.I.Szt.Gen. L.13800 i L.8329/Org., polegające na zniesieniu stanowiska referenta wyszkolenia pułku piechoty oraz ustanowieniu etatowego stanowiska zastępcy dowódcy pułku, który miał być zaszeregowany do stopnia podpułkownika. Dowódca pułku ponosił pełną odpowiedzialność za wyszkolenie pododdziałów, natomiast „odpowiedzialność przed dowódcą dywizji ponosił za pułk tylko dowódca pułku”. Zakres działania zastępcy dowódcy określał dowódca pułku, przed którym był on całkowicie odpowiedzialny. Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski, zatwierdził 90 oficerów na stanowiskach zastępców dowódców pułków piechoty oraz tego samego dnia zatwierdził obsadę dowódców batalionów i dowódców kadr.
17 czerwca
Wręczono chorągiew 24 Pułkowi Piechoty.
23 czerwca
Minister Spraw Wojskowych uczestniczył w uroczystym poświęceniu pierwszych karabinów Mauser wz. 98, wykonanych w Państwowej Fabryce Karabinów w Warszawie.
27 czerwca
Minister Spraw Wojskowych zalecił do użytku „wzór statutu Wojskowego Klubu Sportowego, zawiązywanego według instrukcji o prowadzeniu pracy sportowej w wojsku”.
28 czerwca
Szef Sztabu Generalnego gen. dyw. Władysław Sikorski przesłał kondolencje szefowi Imperialnego Sztabu Generalnego z powodu tragicznej śmierci marszałka polnego sir Henry’ego Wilsona, który został zamordowany 22 czerwca w Londynie przez członków IRA.
29 czerwca
W Warszawie zmarł mjr san. Kazimierz Listowski, dowódca Oddziału Sanitarnego Szpitala Okręgowego Nr I, kawaler Krzyża Walecznych, obrońca Lwowa oraz członek „Zarzewia” i harcerstwa polskiego. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. 4 listopada 1933 roku został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości. Major Listowski, urodzony w 1892 roku w Stanisławowie, w czasie I wojny światowej walczył w szeregach c. i k. Armii, ranny dostał się do rosyjskiej niewoli. W 1919 roku na froncie litewsko-białoruskim zorganizował pierwszy w Wojsku Polskim oddział sanitarny. Następnie, jako kierownik Referatu Mobilizacyjnego w Departamencie Sanitarnym MSWojsk, położył podwaliny pod organizację wojskowej służby zdrowia.
Lipiec
Wybuch w prochowni w Rzeszowie spowodował eksplozję pocisków artyleryjskich na terenie wsi Pobitno, co doprowadziło do pożaru, który strawił wieś.
1 lipca
Ukazał się pierwszy (podwójny) numer tygodnika „Wojskowy Przegląd Spółdzielczy”, organu prasowego Centralnej Spółdzielni Wojskowej, redagowanego przez J. K. Szczeblewskiego.
6 lipca
W Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie, w obecności szefa Sztabu Generalnego, generała dywizji Władysława Sikorskiego, zakończyły się kursy dla dowódców batalionów oraz dowódców pułków i piechoty dywizyjnej. Oba kursy ukończyło łącznie 75 oficerów, w tym 40 dowódców batalionów.
27 lipca
Na łamach „Polski Zbrojnej” opublikowano rozkaz ministra spraw wojskowych generała dyw. Kazimierza Sosnkowskiego dotyczący obowiązków dowódców w zakresie opieki nad żołnierzami. Rozkaz zawierał szereg przepisów, które miały być zamieszczone w nowym Regulaminie Służby Wewnętrznej.
Sierpień
1 sierpnia
Pułkownik Edmund Pedenkowski został przeniesiony na stanowisko dowódcy 3 Pułku Wojsk Kolejowych.
Pułkownik Marian Kozłowski został przeniesiony na stanowisko dowódcy 2 Pułku Wojsk Kolejowych.
2 sierpnia
W Marynarce Wojennej rozpoczął służbę torpedowiec ORP „Mazur”.
12 sierpnia
Na lotnisku mokotowskim w Warszawie ppłk pil. Jerzy Kossowski dokonał oblotu samolotu „Stemal III”, zbudowanego w Bydgoszczy przez Stefana Malinowskiego.
15 sierpnia
Katastrofa miała miejsce podczas pokazów lotniczych w Pucku.
25 sierpnia
Naczelnik Państwa oraz Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski, mianował:
- generała dywizji Józefa Czikla dowódcą Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie, począwszy od 10 września 1922,
- generała dywizji Aleksandra Osińskiego szefem Administracji Armii, począwszy od 5 września 1922,
- Minister Spraw Wojskowych mianował pułkownika saperów Stefana Ambroziewicza zastępcą komendanta Obozu Warownego „Modlin”.
Wrzesień
3 września
W niedzielę, w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie miała miejsce uroczysta inauguracja III kursu dowódców piechoty dywizyjnej, dowódców pułków oraz dowódców batalionów.
5 września
Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski, nadał Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari członkom francuskiej Najwyższej Rady Wojennej: generałowi dywizji Antoniemu Filipowi Tomaszowi Józefowi Baucheron de Boissoudy oraz generałowi dywizji Marianowi Eugeniuszowi Debeney.
12 września
Minister Spraw Wojskowych, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski, zarządził, aby do czasu ustanowienia specjalnej odznaki nosić na furażerkach „orzełka przepisowego, jak na rogatywkach”, oraz zabronił noszenia na furażerkach oznak stopni.
17 września
Wręczono chorągiew 26 Pułkowi Piechoty.
18 września
Wręczono chorągiew 49 Pułkowi Piechoty.
Październik
1 października
Minister Spraw Wojskowych przydzielił pułkownika Józefa Sopotnickiego do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu na stanowisko szefa sztabu.
10 października
Szef sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu, podpułkownik Sztabu Generalnego Gabriel Kociuba, został przeniesiony na stanowisko dowódcy 16 Pułku Artylerii Polowej.
15 października
Pułkownik Jan Tabaczyński został przeniesiony z pozycji dowódcy 42 Pułku Piechoty na stanowisko dowódcy 61 Pułku Piechoty.
17 października
Marszałek Polski Józef Piłsudski wręczył chorągiew 9 Pułkowi Piechoty Legionów.
Listopad
1 listopada
Naczelnik Państwa oraz Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski, pozostawił generała broni Tadeusza Rozwadowskiego na stanowisku Inspektora Armii Nr II i Generalnego Inspektora Jazdy oraz mianował:
- generała dywizji Lucjana Żeligowskiego Inspektorem Armii Nr II,
- generała dywizji Karola Schuberta dowódcą Okręgu Korpusu Nr IX.
2 listopada
W Równem zmarł pułkownik Rudolf Jan Antoni Ludwik Blum.
11 listopada
W Modlinie generał dywizji Lucjan Żeligowski wręczył chorągiew 32 Pułkowi Piechoty.
22 listopada
Marszałek Polski Józef Piłsudski wręczył chorągiew 6 Pułkowi Piechoty Legionów.
Grudzień
9 grudnia
Wręczono chorągiew 11 Pułkowi Piechoty.
11 grudnia
Gabriel Narutowicz objął urząd Prezydenta Rzeczypospolitej i został zaprzysiężony. Zgodnie z art. 46 konstytucji marcowej, stał się „najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych Państwa”.
16 grudnia
W warszawskiej galerii „Zachęta” został zastrzelony Prezydent RP Gabriel Narutowicz. Marszałek Sejmu Maciej Rataj, w zastępstwie Prezydenta RP, mianował generała dywizji Władysława Sikorskiego prezesem Rady Ministrów oraz ministrem spraw wewnętrznych.
Minister spraw wojskowych, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski, w porozumieniu z Radą Ministrów, powołał marszałka Józefa Piłsudskiego na czasowe stanowisko szefa Sztabu Generalnego.
17 grudnia
W związku ze śmiercią Prezydenta RP, minister spraw wojskowych, generał dywizji Kazimierz Sosnkowski, wydał rozkaz do armii, nakazując na znak żałoby wywieszenie na gmachach wojskowych chorągwi w barwach państwowych, opuszczonych do połowy masztu oraz zalecił oficerom noszenie przez sześć tygodni przepaski krepowej na lewym ramieniu.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Zdzisław Żygulski jun., Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. ISBN 83-03-01483-8. Brak numerów stron w książce.
Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5. Brak numerów stron w książce.
Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.