Serial „1920. Wojna i miłość” to polska produkcja telewizyjna w reżyserii Macieja Migasa, której pierwszy odcinek został wyemitowany 11 listopada 2010 roku na kanałach TVP1 oraz TVP HD. Regularna emisja rozpoczęła się 2 marca 2011 roku i trwała do 25 maja 2011 roku, w środy o godz. 20:20-20:30 na TVP1 oraz we wtorki o podobnej porze na TVP HD.
Zdjęcia do serialu realizowano w takich miejscach jak Warszawa, Rzeszów, Świlcza, Jarosław, Sanok, Modlin oraz Turowa Wola.
Fabuła
Akcja serialu skupia się na trzech żołnierzach: Bronisławie Jabłońskim (polski szlachcic i oficer w dawnych rosyjskich siłach zbrojnych), Władysławie Jarocińskim (żołnierz z chłopskiej rodziny ze Śremu, wcześniej służący w pruskiej armii) oraz Józefie Szymańskim (matematyk ze Lwowa, oficer legionów w c.k. armii). Ich losy splatają się w kontekście przyjaźni, relacji z kobietami oraz walki o niepodległość Polski w latach 1918-1920, gdy kraj bronił swoich granic przed ofensywą Armii Czerwonej. Wspólnym wrogiem tej trójki jest Rosjanin Aleksander Sribielnikow.
Obsada aktorska
- Wojciech Zieliński jako podporucznik/kapitan (po przeniesieniu do kawalerii Rotmistrz) Władek Jarociński
- Tomasz Borkowski jako podporucznik/porucznik Józef Szymański
- Jakub Wesołowski jako porucznik (w okresie pełnienia służby w kompanii karnej strzelec) Bronek Jabłoński
- Michał Żurawski jako komisarz ludowy Aleksandr Lwowicz Sribielnikow
- Karolina Chapko jako szlachcianka Zosia Olszyńska, ukochana Władka, walcząca w jego szwadronie w stopniu ułana
- Lesław Żurek jako strzelec Mieczysław Pijanowski
- Eryk Lubos jako Wasilij Gregoriewicz Tkaczenko, dowódca szwadronu kozaków
- Krzysztof Globisz jako kolejarz Lew Sribielnikow, ojciec Aleksandra
- Marek Bukowski jako major Adam Mikulicz
- Ireneusz Czop jako Jakub Langenlfeld, kapitan wywiadu, przełożony i przyjaciel Józefa
- Filip Garbacz jako Lech Kozłowski
- Mirosław Baka jako Naczelnik Państwa Polskiego marszałek Józef Piłsudski
- Lech Łotocki jako profesor Witold Kozłowski
- Monika Jóźwik jako żona profesora Kozłowskiego
- Marcin Tyrol jako Bocian, ordynans Jarocińskiego
- Igor Stiepanow jako Sawieliew
- Monika Kwiatkowska-Dejczer jako Jadwiga Korwin-Sawicka (po ślubie Korwin-Szymańska), żona Józefa
- Maciej Beczek jako żołnierz
- M. Domorowicz
- Jacek Dzięgiel
- P. Furgot
- Arkadiusz Porada
- Magdalena Waligórska jako kobieta w dorożce
- S. Wielobób
- W. Wydręchowicz
- Katarzyna Maciąg jako Lulu Biedrzycka, narzeczona Bronka
- Karolina Nolbrzak jako Pola
- Danuta Stenka jako szlachcianka Teresa Olszyńska, matka Zosi i Teofila
- Piotr Gąsowski jako komisarz ludowy Izaak Mosiewicz Lipman
- Małgorzata Puzio-Miękus jako Sabina
- Olgierd Łukaszewicz jako Maurycy Olszyński, ojciec Zosi i Teofila
- Maciej Nawrocki jako ułan Teofil Olszyński, brat Zosi
- Marek Lewandowski jako pułkownik sztabu generalnego
- Jerzy Łapiński jako Ambroży, ordynans we dworze
- Tomasz Sobczak jako dowódca pułku
- Piotr Sobczak jako Szpilman
- Jagoda Pietruszkówna jako Szczepanowa
- Andrzej Mastalerz jako Szczepan Miara
- Ireneusz Dydliński jako policjant w antykwariacie
- Nikolay Ortynskiy jako bolszewik
- Konrad Marszałek jako Bielas
- Piotr Nowak jako porucznik Stefański
- Arkadiusz Detmer jako chorąży Serafin
- Sebastian Fabijański jako Niewczas
- Mariusz Jakus jako komisarz bolszewików
- Sławomir Orzechowski jako kapitan Jan Miłoszewski
- Przemysław Bluszcz jako dowódca kompanii karnej
- Piotr Żurawski jako Staszek Batowski
- Marcin Łuczak jako porucznik Kowalewski
- Henryk Gołębiewski jako złodziej
- Kazimierz Mazur jako podporucznik Mateusz Dobrowolski
- Mariusz Zaniewski jako hrabia Edward Ostrowski
- Marcin Rogacewicz jako adiutant kapitana z biura szyfrów
- Artur Dziurman jako major/pułkownik Wojska Polskiego, dowódca pułku piechoty Władka
- Sławomir Jóźwik jako woźnica
- Bartłomiej Firlet jako Pietrek Miara
Lista odcinków
Opisy odcinków
Opis bohaterów
Władysław Jarociński, pochodzący ze Śremu, jest leutnantem w armii niemieckiej. Podczas bitwy pod Kaniowem poznaje Józefa. Jako dezerter trafia do karceru w obozie, skąd uwalniają go Józek i Bronek. Zostaje podporucznikiem WP, a po bohaterskim czynieniu w Wyprawie Kijowskiej, w której zostaje ranny, awansuje na kapitana i otrzymuje srebrny krzyż Virtuti Militari klasy V. Zakochany jest w szlachciance Zosi Olszyńskiej, dowodzi najpierw plutonem, a później kompanią piechoty, a po przejściu do kawalerii Ochotniczym Szwadronem Śmierci. Po wojnie otrzymuje Krzyż Walecznych. W ostatnim odcinku Zosia ulega jego zalotom.
Józef Szymański jest lwowskim matematykiem z Uniwersytetu Lwowskiego. Leutnant C.K. Armii, następnie podporucznik w Legionach, Polskim Korpusie Posiłkowym i Polskiej Sile Zbrojnej. Po pewnym czasie staje się jeńcem. W 1918 roku, za namową profesora Kozłowskiego, wstępuje do Wojska Polskiego, gdzie zostaje porucznikiem wywiadu. W maju 1920 roku żeni się z Jadwigą Korwin-Sawicką, nie wiedząc, że jest ona agentką sowieckiego wywiadu. Ginie w starciu z oddziałem Tkaczenki.
Bronisław Jabłoński, szlachcic z Wilna herbu Poraj, jest lejtnantem Armii Carskiej i Wojska Polskiego. Dzięki przyjacielowi Mietkowi Pijanowskiemu poznaje aktorkę kabaretową Lulu Biedrzycką. Wplątany w aferę korupcyjną przez Mietka i młynarza, zostaje zdegradowany do strzelca i skierowany do kompanii karnej. Dzięki znajomemu z Armii Carskiej, który zostaje dowódcą kompanii w RKKA, udaje mu się uciec z niewoli i dołączyć do szwadronu Władka. Ciężko ranny w starciu z oddziałem Tkaczenki, ostatecznie zostaje przywrócony do stopnia oficerskiego. Pogodzenie z Mieciem oraz radość z oczekiwania na dziecko z Lulu to jego ostatnie szczęśliwe chwile.
Aleksandr Lwowicz Sribielnikow to komisarz ludowy RKKA, syn Rosjanina Lwa Sribielnikowa oraz Polki Anny z Gajewskich. W młodości zakochany w Zosi Olszyńskiej, studiował inżynierię wodną w Petersburgu. Na krótko powraca do Polski jako radziecki agent, gdzie w czasie ucieczki zabija Maurycego Olszyńskiego. Uciekając przed podejrzeniami o zdradę, ponownie wstępuje do Armii Czerwonej jako krasnoarmiejec Czerkiesow. Zginął z rąk Zosi.
Zofia Olszyńska to szlachcianka z majątku Dąbrówka na Mazowszu, córka Teresy i Maurycego Olszyńskich, siostra Teofila oraz ukochana Władka. Po początkowym oporze, odwzajemnia jego uczucia, jednak z powodu szlacheckiego pochodzenia zostaje zgwałcona najpierw przez żołnierza Armii Czerwonej, a potem przez Tkaczenkę. Jej były adorator, Aleksander Sribielnikow, ratuje ją przed dalszymi napaściami. Uciekając, dołącza do oddziału Władka, wstępując do Armii Polskiej jako ułan. W końcu wyznaje Władkowi swoje uczucia, ale oboje wiedzą, że nie będą razem. Mści się na Aleksandrze, mordercy swojego ojca, a Władek zabija Tkaczenkę.
Józef Piłsudski to Naczelnik Państwa Polskiego oraz Marszałek Polski.
Wasilij Grigoriewicz Tkaczenko, dowódca szwadronu kozaków w RKKA, był bezwzględnym i okrutnym człowiekiem. Jako kobieciarz gwałcił Zosię, a także zastrzelił Józefa. Zginął z rąk Władka.
Izaak Mosiewicz Lipman, komisarz ludowy w Armii Czerwonej, był Żydem o artystycznych zamiłowaniach. Ginie w odcinku 13.
Jadwiga Korwin-Sawicka (po ślubie Korwin-Szymańska) to wdowa po oficerze Legionów, matka Tomka, a następnie żona Józefa. Za cenę życia swoich rodziców, mieszkających w Rosji, współpracowała z bolszewickim wywiadem, jednak po wykryciu swojej działalności zaczyna współpracować z polskim wywiadem.
Lulu Biedrzycka, aktorka kabaretowa, jest ukochaną Bronka, z którym spodziewa się dziecka.
Teofil Olszyński to szlachcic, syn Teresy i Maurycego, brat Zosi. Służył w kawalerii ochotniczej w stopniu ułana i dobrze jeździł konno, przydzielony do szwadronu Władka.
Teresa Olszyńska, matka Zosi i Teofila oraz żona Maurycego, również staje się ofiarą gwałtu ze strony żołnierza RKKA.
Maurycy Olszyński, ojciec Zosi i Teofila, ginie z rąk Aleksandra.
Mieczysław Pijanowski, szlachcic i krewny majora Mikulicza, ma narzeczoną Polę i wplątał Bronka w aferę korupcyjną. Służył w ochotniczym pułku piechoty jako strzelec i za swoje zasługi na froncie otrzymał Krzyż Walecznych.
Jakub Langenfeld, kapitan polskiego wywiadu, jest naczelnikiem wydziału szyfrów oraz przyjacielem Józefa.
Jan Miłoszewski, kapitan WP, dowódca kompanii Władka, ubliża mu z powodu jego pochodzenia społecznego, ginie podczas wyprawy na Kijów.
Adam Mikulicz, major Armii Carskiej i Wojska Polskiego, jest przyjacielem Bronka oraz wujem Mietka. Proponuje mu pracę w intendenturze, a podczas walk w 1920 roku traci oko i rękę wskutek wybuchu armatniego.
Stanisław Stefański, porucznik WP, dowodzi kompanią piechoty i jest kolegą Władka. Po rozbiciu łączy się z rozbitą kompanią Władka, a następnie przechodzą do kawalerii, gdzie w Ochotniczym Szwadronie Śmierci dowodzi plutonem.
Nowak, podporucznik i dowódca kompanii karnej WP, ginie podczas próby ochrony Bronka, prosząc oficera Armii Czerwonej o zabicie jego, a nie Bronka.
Sowa, strzelec kompanii karnej, jest kolegą Bronka, ale jego historia jest nieznana. Dostał się do radzieckiej niewoli.
Dowódca pułku piechoty, major/pułkownik WP, jest dowódcą pułku piechoty Władka stacjonującego w Dąbrówce.
Dowódca pułku ułanów, major WP, jest dowódcą pułku kawalerii ochotniczej, do której wstępuje Teofil, a później łączą się kompanie Władka i Stefańskiego. W 12. odcinku zostaje ranny w nogę.
Serafin, chorąży WP, dowodzi plutonem w kompanii Władka, a następnie w jego szwadronie.
Lech Kozłowski to harcerz i syn profesora Kozłowskiego, znajomego Józefa. Zaciągnął się do Armii Ochotniczej i zginął pod Radzyminem.
Lew Sribiernikow, Rosjanin i naczelnik stacji kolejowej w Dąbrówce, ożenił się z Polką i jest ojcem Aleksandra. Zginął w siedzibie WCzK za domniemane ukrywanie polskiego jeńca.
Ambroży to kamerdyner w majątku Olszyńskich.
Szczepan Miara to chłop z majątku Dąbrówka i działacz komunistyczny.
Niezrealizowany drugi sezon
W czerwcu 2013 roku producentka serialu, Monika Jóźwiak, w wywiadzie mówiła o planach dotyczących drugiego sezonu: „Obecnie pracujemy nad scenariuszami do drugiej, 13-odcinkowej części serialu 'Wojna i miłość’ i prowadzimy rozmowy z Telewizją Polską w sprawie ewentualnej kontynuacji. Na razie jednak nic nie jest przesądzone. Nie wiadomo, czy i kiedy dokładnie powstanie drugi sezon. Wszystko sprowadza się do kwestii finansowych. Jako producenci wierzymy w ten projekt i wciąż liczymy na jego kontynuację. Akcję kolejnych odcinków planujemy umieścić od grudnia 1922 roku, czyli od śmierci prezydenta Gabriela Narutowicza do zamachu majowego w 1926 roku.”
Zobacz też
„1920 Bitwa Warszawska” – film w reżyserii Jerzego Hoffmana z 2011 roku.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Oficjalna strona serialu: tvp.pl (zarchiwizowane z tego adresu 2017-10-05).
„1920. Wojna i miłość” w bazie Filmweb.
„1920. Wojna i miłość” w bazie filmpolski.pl.