1917

Wydarzenia w Polsce

2 stycznia – na zjeździe konserwatystów we Lwowie wyrażono poparcie dla obwołania cesarza austriackiego Karola królem Polski.

11 stycznia:

Debiut teatralny Eugeniusza Bodo miał miejsce w Teatrze Apollo w Poznaniu.

Ignacy Paderewski zaprezentował ideę stworzenia Stanów Zjednoczonych Polski.

14 stycznia – odbyło się inauguracyjne posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu.

21 marca – w Warszawie odbyło się 11. posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu, na którym Józef Piłsudski przedstawił kwestię uposażenia i zaopatrzenia w żywność w Legionach.

2 lipca – z powodu kryzysu przysięgowego Józef Piłsudski zrezygnował z członkostwa w Tymczasowej Radzie Stanu.

8 lipca – podczas I wojny światowej, PPS przeszła do opozycji wobec państw centralnych.

9 lipca – Józef Piłsudski nakazał polskim legionistom odmówić przysięgi wierności cesarzom Niemiec i Austro-Węgier, co skutkowało jego aresztowaniem w twierdzy w Magdeburgu oraz internowaniem oficerów w obozie w Beniaminowie i szeregowców w Szczypiornie koło Kalisza.

22 lipca – w wyniku kryzysu przysięgowego w Legionach Polskich, Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali aresztowani przez Niemców i osadzeni w twierdzy w Magdeburgu.

24 lipca – miała miejsce bitwa pod Krechowcami, w której walczyli polscy ułani po stronie rosyjskiej przeciwko Niemcom.

15 sierpnia – zainaugurowano Komitet Narodowy Polski.

25 sierpnia – Tymczasowa Rada Stanu podała się do dymisji.

28 sierpnia – powstała Komisja przejściowa Tymczasowej Rady Stanu.

12 września – powstała Rada Regencyjna Królestwa Polskiego.

20 września – Komitet Narodowy Polski zyskał uznanie ze strony rządu Francji.

11 października – zainaugurowano przewozy pasażerskie Hrubieszowską Koleją Dojazdową.

16 października – rozpoczęto wydobycie w KWK Sośnica.

26 listopada – powstał rząd Jana Kucharzewskiego.

W Błoniu założono klub sportowy KS Błonianka Błonie.

Powstało pismo dla dzieci „Płomyk”.

Wydarzenia na świecie

2 stycznia – Royal Bank of Canada przejął bank prowincji Quebec, znany jako „Quebec Bank”.

9 stycznia:

W trakcie I wojny światowej niemieckie dowództwo zdecydowało o powrocie do strategii nieograniczonej wojny podwodnej.

Wojska tureckie zostały wypchnięte z półwyspu Synaj.

11 stycznia – wybuch w fabryce amunicji Kingsland w stanie New Jersey, spowodowany przez niemieckich sabotażystów, przyczynił się do przystąpienia USA do I wojny światowej.

14 stycznia – na japońskim krążowniku „Tsukuba” w porcie Yokosuka doszło do eksplozji amunicji, co spowodowało pożar i zatonięcie okrętu; zginęło 305 marynarzy.

16 stycznia – próba zawarcia sojuszu niemiecko-meksykańskiego podczas I wojny światowej (telegram Zimmermanna).

17 stycznia – USA zakupiły od Danii Wyspy Dziewicze za 25 milionów dolarów.

19 stycznia – eksplozja w londyńskiej fabryce amunicji zabiła 73 osoby i raniła ponad 400, powodując straty sięgające 2 milionów funtów.

22 stycznia – prezydent USA Woodrow Wilson zaapelował o „pokój bez zwycięstwa” w Europie w czasie I wojny światowej.

25 stycznia:

Dania sprzedała Stanom Zjednoczonym Amerykańskim Duńskie Indie Zachodnie za 25 milionów dolarów.

W San Francisco odbyły się zgromadzenia przeciwników prostytucji, gdzie około 300 prostytutek zaapelowało o tolerancję, twierdząc, że zmusza je do tego ubóstwo. Na pytanie, czy przyjęłyby pracę za 8 do 10 dolarów tygodniowo, odpowiedziały śmiechem, co wpłynęło na ich postrzeganie w społeczeństwie. Wkrótce policja zamknęła około 200 domów publicznych.

28 stycznia – amerykańskie oddziały zakończyły nieudany pościg za generałem Pancho Villą na terytorium Meksyku.

30 stycznia – pod dowództwem Johna Pershinga rozpoczęto wycofywanie się z Meksyku. Operacja zakończyła się 5 lutego, gdy oddziały dotarły do Columbus w stanie Ohio.

31 stycznia – Niemcy ogłosiły rozpoczęcie nieograniczonej wojny podwodnej.

3 lutego – Stany Zjednoczone zerwały relacje dyplomatyczne z Niemcami.

5 lutego – w Meksyku wprowadzono konstytucję ustanawiającą ustrój republiki federacyjnej.

12 lutego – utworzono meksykański klub piłkarski Deportivo Toluca.

13 lutego – Mata Hari została aresztowana przez władze francuskie pod zarzutem szpiegostwa.

23 lutego – po raz pierwszy obchodzono Dzień Kobiet w Rosji.

24 lutego – ambasador USA w Wielkiej Brytanii, Walter Hines Page, otrzymał rozszyfrowany telegram Zimmermanna, w którym Niemcy oferowali Meksykowi pomoc w odzyskaniu utraconych terytoriów, jeśli ten wypowie wojnę Stanom Zjednoczonym.

26 lutego – Original Dixieland Jass Band jako pierwszy zespół jazzowy dokonał komercyjnego nagrania utworów „Livery Stable Blues” i „Dixieland Jass Band One-Step”.

1 marca:

Amerykański rząd opublikował rozszyfrowany telegram ministra spraw zagranicznych Niemiec, Arthura Zimmermanna.

Założono miasto Ōmuta na wyspie Kiusiu w Japonii.

2 marca – prezydent Woodrow Wilson podpisał akt prawny (ang. Jones-Shafroth Act) przyznający obywatelom Portoryko obywatelstwo Stanów Zjednoczonych.

3 marca – w Rosji wybuchła rewolucja lutowa.

4 marca:

Woodrow Wilson rozpoczął swoją drugą kadencję jako prezydent USA.

Republikanka Jeannette Rankin z Montany zaczęła swoją kadencję jako pierwsza kobieta w Izbie Reprezentantów USA.

8 marca – Senat USA przyjął procedurę ograniczającą obstrukcję podczas głosowania nad ustawami (ang. Filibuster).

10 marca – na Filipinach formalnie utworzono prowincję Batangas, jako pierwszą w kraju encomienda.

11 marca:

W trakcie rewolucji meksykańskiej Venustiano Carranza został wybrany na prezydenta Meksyku, a rząd USA uznał go de iure.

W I wojnie światowej wojska brytyjsko-indyjskie zdobyły Bagdad.

W Teatro Augusteo w Rzymie odbyła się premiera poematu symfonicznego „Fontanny rzymskie” Ottorino Respighiego.

12 marca – w wyniku rewolucji lutowej 1917 roku obalono carat w Rosji. Rozpoczęła działalność Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, która przejęła faktyczną władzę.

13 marca – ukazało się pierwsze wydanie rosyjskiego dziennika „Izwiestija”.

14 marca – w trakcie I wojny światowej Chiny zerwały stosunki dyplomatyczne z Niemcami.

15 marca – w wyniku rewolucji lutowej abdykował car Rosji Mikołaj II Romanow.

17 marca:

W trakcie rewolucji lutowej Michał II Romanow odmówił przyjęcia tronu rosyjskiego, przekazując władzę Rządowi Tymczasowemu pod przywództwem księcia Gieorgija Lwowa.

W Kijowie Ukraińcy powołali Centralną Radę, na czele której stanął Mychajło Hruszewski.

20 marca – Alexandre Ribot został po raz czwarty premierem Francji.

21 marca – Roman Dmowski złożył propozycję brytyjskiemu ministrowi spraw zagranicznych, Arthurowi Balfourowi, w sprawie ogłoszenia wspólnej deklaracji państw Ententy dotyczącej niepodległości Polski.

22 marca – Stany Zjednoczone jako pierwsze państwo uznały rosyjski rząd tymczasowy utworzony po obaleniu caratu w wyniku rewolucji lutowej.

25 marca – Gruziński Kościół Prawosławny odnowił autokefalię obaloną przez Rosję w roku 1811.

26 marca – w trakcie I wojny światowej podczas pierwszej bitwy o Gazę brytyjska kawaleria została zmuszona do wycofania się, gdy Turcy w sile 17 tysięcy żołnierzy zastąpili jej drogę.

27 marca:

W wyniku rewolucji lutowej Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich ogłosiła deklarację o zasadach samostanowienia narodów Rosji, w tym Polski.

W Monte Carlo miała miejsce premiera opery „Jaskółka” Giacomo Pucciniego.

30 marca:

Rząd Tymczasowy w Rosji ogłosił apel do Polaków o utworzenie państwa na terenach etnicznie polskich, związanego z Rosją w ogólnosłowiańskiej unii militarnej.

Carl Swartz został premierem Szwecji.

31 marca – Dania oficjalnie przekazała USA Wyspy Dziewicze, sprzedane 17 stycznia za 25 milionów dolarów.

2 kwietnia:

W trakcie I wojny światowej prezydent USA Woodrow Wilson zwrócił się do Kongresu o wypowiedzenie wojny Niemcom.

Rząd Tymczasowy w Rosji wydał dekret o zniesieniu restrykcji wyznaniowych i etnicznych.

6 kwietnia – Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej, wypowiadając wojnę Niemcom.

9 kwietnia – rozpoczęła się ofensywa Nivelle’a w trakcie I wojny światowej.

9–12 kwietnia – miała miejsce bitwa o Arras, w której Korpus Kanadyjski i brytyjskie siły przełamały obronę niemiecką, a straty wyniosły około 24 tysięcy zabitych.

10 kwietnia – w wyniku eksplozji w fabryce amunicji w Chester w Pensylwanii zginęło 133 osoby.

11 kwietnia – Brazylia zerwała relacje dyplomatyczne z Niemcami w trakcie I wojny światowej.

15 kwietnia – brytyjski statek pasażerski SS „Cameronia”, przewożący żołnierzy, został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny SM U-33 na Morzu Śródziemnym, w wyniku czego zginęło 210 osób.

16 kwietnia:

Włodzimierz Lenin powrócił do Piotrogrodu po emigracji.

Rozpoczęła się bitwa pod Aisne w trakcie I wojny światowej.

16 kwietnia–9 maja – miała miejsce ofensywa Nivelle’a, zakończona klęską wojsk francuskich, w której zginęło 187 tysięcy żołnierzy francuskich.

17 kwietnia:

Turcja odniosła zwycięstwo nad brytyjskimi siłami w II bitwie pod Gazą.

Włodzimierz Lenin, po powrocie do Piotrogrodu, przedstawił tzw. tezy kwietniowe, uznawane za zapowiedź wybuchu rewolucji październikowej.

19 kwietnia – druga bitwa o Gazę zakończyła się klęską Brytyjczyków. Generał Archibald Murray, dowodzący siłami Imperium brytyjskiego przeciwko Imperium osmańskiemu, został odwołany.

24 kwietnia – w Finlandii sformowano Legion Polski.

25 kwietnia – Afonso Costa po raz trzeci został premierem Portugalii.

27 kwietnia – Grecja przystąpiła do Ententy w trakcie I wojny światowej.

30 kwietnia – założono urugwajski klub sportowy Club Atlético Progreso.

4 maja – w wyniku zatopienia brytyjskiego okrętu SS „Transylvania” przez niemiecki okręt podwodny w Zatoce Genueńskiej zginęło 412 osób.

9 maja – nieudana ofensywa Nivelle’a zakończyła się na froncie zachodnim I wojny światowej.

13 maja:

Troje dzieci z wioski koło miasta Fátima w Portugalii miało doznać objawienia Matki Bożej.

Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli, przyszły papież Pius XII, został konsekrowany na arcybiskupa przez papieża Benedykta XV.

Otwarto Stadion Letná w Pradze.

15 maja – rozpoczęła się bitwa w Cieśninie Otranto podczas I wojny światowej.

21 maja:

Większa część miasta Atlanta została zniszczona w wyniku pożaru; około 2 tysięcy budynków uległo zniszczeniu, a 10 tysięcy mieszkańców straciło dach nad głową, jedna osoba zginęła.

Utworzono Komisje Grobów Wojennych Imperium Brytyjskiego.

23 maja – przeprowadzono oblot brytyjskiego myśliwca Sopwith Dolphin.

26 maja – tornado zniszczyło miejscowość Mattoon w stanie Illinois, w wyniku czego zginęło 101 osób.

27 maja – wybuchł bunt w Armii Francuskiej podczas I wojny światowej, ponad 30 tysięcy francuskich żołnierzy odmówiło udania się do okopów w miejscowości Missy-aux-Bois na północy Francji.

31 maja – przyjęto flagę stanową Indiany.

1 czerwca – regiment piechoty francuskiej przejął kontrolę nad miejscowością Missy-aux-Bois i ogłosił antywojenny rząd, który szybko został aresztowany przez francuską armię.

2 czerwca – Brazylia wypowiedziała wojnę Niemcom.

3 czerwca – Włochy ogłosiły niepodległość Albanii pod swoim protektoratem.

4 czerwca:

We Francji utworzono Armię Polską pod dowództwem generała Louisa Archinarda, znaną jako Błękitna Armia ze względu na kolor mundurów.

Król Jerzy V ustanowił Order Imperium Brytyjskiego.

W Nowym Jorku odbyło się pierwsze rozdanie corocznej amerykańskiej Nagrody Pulitzera, przyznawanej za wybitne osiągnięcia w dziedzinie dziennikarstwa, literatury i muzyki.

5 czerwca – w USA rozpoczęto pobór do wojska, co określono jako „Dzień rejestracji do armii”.

7 czerwca – w USA powstała organizacja filantropijna Lions Clubs International.

8 czerwca – utworzono Misję Wojskową Francusko-Polską w Paryżu.

10 czerwca – rozpoczęła się bitwa o Monte Ortigara na froncie włoskim w trakcie I wojny światowej.

12 czerwca – Piotr Kropotkin, ideolog anarchizmu, powrócił do Rosji po 40 latach emigracji.

13 czerwca – w wyniku niemieckiego bombardowania Londynu zginęły 162 osoby, a 432 zostały ranne.

15 czerwca:

Móric Esterházy został premierem Królestwa Węgier.

W USA weszło w życie zarządzenie antyszpiegowskie (ang. Espionage Act).

19 czerwca – Léon Kauffman został premierem Luksemburga.

23 czerwca – w Austro-Węgrzech powstał rząd Ernsta Seidlera.

27 czerwca:

W trakcie I wojny światowej pierwsze amerykańskie oddziały wojskowe przybyły do Europy (Francji) w celu dołączenia do wojny.

Neutralna do tej pory Grecja przystąpiła do wojny po stronie państw entente po obaleniu proniemieckiego króla Konstantyna I.

Lipiec – wykonano pierwsze zdjęcie Wróżek z Cottingley w Yorkshire, w Anglii, które rzekomo przedstawiało wróżki.

1 lipca – w East St. Louis w stanie Illinois doszło do zamieszek o podłożu rasowym, w wyniku których zginęło ponad 250 osób.

6 lipca:

W trakcie I wojny światowej oddziały arabskie dowodzone przez Roberta Constanta zdobyły miasto Akaba.

Brak ochotników do Kanadyjskiej Armii doprowadził do wprowadzenia aktu prawnego o przymusowym poborze do wojska.

12 lipca:

W trakcie I wojny światowej wojska niemieckie dokonały pierwszego ataku gazowego przy użyciu gazu musztardowego pod Ypres we Flandrii.

Korporacja Phelps Dodge deportowała z miasta Bisbee w Arizonie ponad 1000 robotników podejrzewanych o przynależność do związku zawodowego Przemysłowych Pracowników Świata (ang. Industrial Workers of the World, IWW).

17 lipca – niemiecka dynastia Sachsen-Coburg-Gotha panująca w Wielkiej Brytanii zmieniła nazwę na Windsor.

18 lipca – w trakcie I wojny światowej rozformowano Dywizję Strzelców Polskich w Rosji. Tylko polska formacja walcząca na froncie wschodnim, dowodzona przez płk. Żeligowskiego, otrzymała rozkaz od naczelnego dowódcy armii rosyjskiej oddania broni oddziałom czeskim.

20 lipca – podpisano deklarację z Korfu, tworzącą Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

21 lipca – w wyniku rewolucji lutowej Aleksander Kiereński został premierem Rządu Tymczasowego w Rosji.

24 lipca – odbyło się spotkanie generałów Ferdynanda Focha (Francja), Robertsona (Wielka Brytania) i Luigiego Cadorny (Włochy) w sprawie wysłania do Włoch wojsk francusko-brytyjskich.

25 lipca:

Mata Hari została skazana na śmierć za szpiegostwo na rzecz Niemiec.

W Kanadzie po raz pierwszy wprowadzono tymczasowy podatek dochodowy (rozpiętość podatku – najmniejszy 4%, największy 25%).

Sierpień – kilkuset farmerów z Oklahomy zorganizowało powstanie przeciwko poborowi do wojska (ang. Green Corn Rebellion – Rebelia Zielonej Kukurydzy).

5 sierpnia:

Dokonano oblotu niemieckiego myśliwca Fokker Dr.I.

W Sztokholmie Szwed John Zander ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m z wynikiem 3:54,7 s.

6–10 sierpnia – w trakcie I wojny światowej wojska rumuńsko-rosyjskie odniosły zwycięstwo nad niemiecko-austro-węgierskimi w bitwie pod Mărășești.

10 sierpnia – strajk generalny w Hiszpanii przerodził się w zamieszki, w których zginęło 70 osób, setki zostały ranne, a 2000 aresztowanych.

15 sierpnia – Roman Dmowski założył w Lozannie Komitet Narodowy Polski, który stał się oficjalnym przedstawicielem polskich interesów wobec zachodnich aliantów.

18 sierpnia – wielki pożar w Salonikach w Grecji zniszczył 32% miasta i pozbawił dachu nad głową 70 tysięcy osób.

29 sierpnia – w kanadyjskim parlamencie przegłosowano ustawę zezwalającą rządowi na przeprowadzenie poboru do armii.

14 września – Rosja została ogłoszona republiką.

28 września – przyjęto flagę Tajlandii.

5 października – prezydent Woodrow Wilson podpisał dekret zezwalający Polakom z USA na formowanie własnej armii, co miało miejsce w kanadyjskim Tadeusz Kosciuszko Camp.

12 października – w Stanach Zjednoczonych odbyły się obrady Sejmu Polonijnego w sprawie poparcia dla rekrutacji do Armii Polskiej.

13 października – według tradycji Kościoła rzymskokatolickiego miało miejsce ostatnie objawienie Matki Bożej w Fátimie, podczas którego miał miejsce Cud Słońca.

15 października:

W Vincennes pod Paryżem Mata Hari została rozstrzelana.

Sułtan Mehmed V gościł w Stambule swojego sojusznika, cesarza Wilhelma II Hohenzollerna.

17 października – w trakcie I wojny światowej flota niemiecka odniosła zwycięstwo nad rosyjską podczas bitwy w cieśninie Moonsund.

19 października – w trakcie I wojny światowej Niemcy przeprowadzili udany desant na leżące u brzegów Estonii Wyspy Moonsundzkie.

24 października – rozpoczęła się bitwa pod Caporetto, ostatnie z serii starć nad rzeką Soczą na froncie włoskim; siły państw centralnych rozbiły włoską obronę, biorąc ponad ćwierć miliona jeńców, co opisał Ernest Hemingway w powieści „Pożegnanie z bronią”.

26 października:

Brazylia wypowiedziała wojnę państwom centralnym.

Austriacy zdobyli włoskie forty Montemaggiore w trakcie I wojny światowej.

29 października – Niemiec Max Heiser opublikował zbiór zasad gry w piłkę ręczną.

2 listopada – brytyjski minister spraw zagranicznych Arthur Balfour zapowiedział powstanie państwa żydowskiego w Palestynie (deklaracja Balfoura).

6 listopada – w trakcie I wojny światowej trzecia bitwa o Ypres zakończyła się zwycięstwem połączonych armii państw Ententy, a straty po obu stronach wyniosły około 708 tysięcy żołnierzy.

7 listopada:

Krążownik „Aurora” oddał strzał, co według późniejszej propagandy radzieckiej, było sygnałem do rozpoczęcia rewolucji październikowej w Rosji.

W wyniku rewolucji październikowej nastąpił bolszewicki zamach stanu w Rosji (25 października według kalendarza juliańskiego).

Imperium Perskie, które dostarczało broń dla Rosji, odmówiło wsparcia państwom entente po bolszewickim zamachu stanu w Rosji.

W trakcie I wojny światowej zakończyła się trzecia bitwa o Gazę, a siły Imperium Brytyjskiego zajęły miasto, pokonując armię Imperium Osmańskiego.

9 listopada:

W wyniku rewolucji październikowej w Kijowie powołano Radziecką Ukrainę.

Odbyła się premiera argentyńskiego pierwszego w historii pełnometrażowego filmu animowanego „El Apóstol”.

11 listopada – rozpoczęła się I bitwa o Monte Grappa.

15 listopada:

Finlandia podjęła kroki w kierunku ogłoszenia pełnej niezależności od Rosji, zrywając unię personalną z Rosją.

W trakcie I wojny światowej wojska Imperium Brytyjskiego rozpoczęły okupację miast Tel Awiw i Jafa w Palestynie.

16 listopada – Georges Clemenceau został premierem Francji.

17 listopada – w trakcie I wojny światowej flota niemiecka odniosła zwycięstwo nad brytyjską w II bitwie koło Helgolandu.

19 listopada – władze tureckie internowały w Nazarecie łacińskiego patriarchę Jerozolimy, Filippo Camassei.

20 listopada – Ukraińska Centralna Rada proklamowała Ukraińską Republikę Ludową.

20 listopada–6 grudnia – podczas I wojny światowej miała miejsce bitwa pod Cambrai, która przeszła do historii za sprawą użycia broni pancernej na dużą skalę.

21 listopada – rząd RFSRR wystosował notę do ambasadorów i posłów państw biorących udział w wojnie, wzywającą do rozpoczęcia rokowań pokojowych.

22 listopada – w Montrealu w Kanadzie powstała organizacja zrzeszająca profesjonalne kluby hokeja na lodzie w Ontario i Quebecu (ang. National Hockey Association).

25 listopada – w Rosji Radzieckiej odbyły się jedyne wolne wybory parlamentarne; eserowcy uzyskali 410, a bolszewicy 175 miejsc na 707. Konstytuanta zebrała się tylko raz (5 stycznia 1918).

26 listopada – powstała Narodowa Liga Hokeja (ang. National Hockey League, NHL).

29 listopada – strajkujący górnicy w kopalniach Rostowa proklamowali powstanie Dońskiej Republiki, które przetrwało dwa tygodnie.

3 grudnia – po dwudziestu latach planowania i budowy otwarto most przez Rzekę Świętego Wawrzyńca w Kanadzie (ang. Quebec Bridge).

5 grudnia – w Mińsku rozpoczął obrady I Zjazd Wszechbiałoruski.

6 grudnia:

Finlandia ogłosiła niepodległość.

W wyniku zderzenia dwóch frachtowców (jednego przewożącego materiały wybuchowe) w porcie Halifax w Nowej Szkocji doszło do eksplozji, która zabiła co najmniej 1963 osoby, raniła 9 tysięcy i zniszczyła część miasta. Do czasu wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie była to największa eksplozja w historii spowodowana przez człowieka.

7 grudnia:

W trakcie I wojny światowej Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom.

8 grudnia – premier Portugalii Afonso Costa ustąpił ze stanowiska po przewrocie wojskowym zorganizowanym przez generała Sidónio Paisa i udał się na emigrację do Paryża.

9 grudnia:

Wojska brytyjskie wkroczyły do Jerozolimy w trakcie I wojny światowej.

Rumunia podpisała zawieszenie broni z Austro-Węgrami i Niemcami.

11 grudnia:

W trakcie I wojny światowej Brytyjczycy wyparli oddziały Imperium Osmańskiego z Jerozolimy.

Litwa ogłosiła niepodległość od Rosji Radzieckiej.

12 grudnia – w katastrofie pociągu wojskowego w tunelu Fréjus we Francji zginęło 540 osób.

13 grudnia – powstała Krymska Republika Ludowa.

20 grudnia – na mocy dekretu Rady Komisarzy Ludowych powstała Czeka, na czele której stanął Feliks Dzierżyński.

22 grudnia – w trakcie I wojny światowej ogłoszono zawieszenie broni na froncie wschodnim oraz rozpoczęto rokowania państw centralnych z Rosją w Brześciu.

24–25 grudnia – w wyniku powstania robotniczego w Charkowie proklamowano tzw. Ukraińską Republikę, co rozpoczęło wojnę ukraińsko-bolszewicką.

27 grudnia – w wyniku rewolucji październikowej w Rosji ogłoszono dekret o nacjonalizacji banków.

Urodzili się

1 stycznia:

Erwin Axer, polski reżyser teatralny, felietonista, pamiętnikarz pochodzenia żydowskiego (zm. 2012)

Iza Bieżuńska-Małowist, polska historyk starożytności (zm. 1995)

Jule Charney, amerykański meteorolog (zm. 1981)

Jan Olechowski, polski poeta, dziennikarz (zm. 1956)

Helena Opiełka, polska nauczycielka, harcerka (zm. 1943)

2 stycznia:

Zajnab al-Ghazali, egipska działaczka polityczna (zm. 2005)

Emil Kołodziej, polski prawnik, polityk, poseł na Sejm PRL, minister przemysłu spożywczego i skupu (zm. 2014)

Vera Zorina, niemiecko-norweska tancerka, aktorka, choreografka (zm. 2003)

3 stycznia:

Jan Łopuski, polski prawnik (zm. 2019)

Jesse White, amerykański aktor (zm. 1997)

4 stycznia – Władysław Roman, polski podporucznik artylerii, żołnierz AK (zm. 2005)

5 stycznia – Jane Wyman, amerykańska aktorka, laureatka Oscara oraz Złotego Globu (zm. 2007)

6 stycznia:

Koo Chen-fu, tajwański przedsiębiorca (zm. 2005)

Stanisław Janusz Sosabowski, polski lekarz, porucznik Kedywu AK, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2000)

12 stycznia – Jimmy Skinner, kanadyjski trener hokeja (zm. 2007)

17 stycznia – Amelia Piccinini, włoska lekkoatletka, kulomiotka i skoczkini w dal (zm. 1979)

22 stycznia:

Władysław Górski, polski prawnik (zm. 2015)

Łucja Khambang, tajska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1940)

24 stycznia:

Ernest Borgnine, amerykański aktor filmowy i telewizyjny (zm. 2012)

Bolesław Kowalski, polski pułkownik, działacz kombatancki (zm. 2018)

25 stycznia – Ilya Prigogine, belgijski fizyk i fizykochemik pochodzenia rosyjskiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 2003)

26 stycznia:

Emanuel Wilczok, polski historyk przemysłu górnośląskiego (zm. 1992)

Louis Zamperini, amerykański ocalały więzień wojenny (zm. 2014)

2 lutego:

Witold Łokuciewski, polski pilot, as myśliwski II wojny światowej (zm. 1990)

Đỗ Mười, wietnamski polityk (zm. 2018)

6 lutego:

Zsa Zsa Gabor, amerykańska aktorka węgierskiego pochodzenia (zm. 2016)

Arnold Spielberg, amerykański elektrotechnik, ojciec reżysera Stevena Spielberga (zm. 2020)

9 lutego – Wanda Flakowicz, polska lekkoatletka, kulomiotka (zm. 2002)

10 lutego – Aleksiej Botian, radziecki funkcjonariusz służb specjalnych, dowódca partyzancki podczas II wojny światowej (zm. 2020)

11 lutego – Sidney Sheldon, amerykański pisarz (zm. 2007)

14 lutego – Herbert A. Hauptman, amerykański matematyk i chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2011)

25 lutego:

Szymon Bojko, polski historyk i krytyk sztuki, pedagog i wykładowca uniwersytecki (zm. 2014)

Anthony Burgess, brytyjski pisarz (zm. 1993)

26 lutego – Robert La Caze, marokański kierowca wyścigowy (zm. 2015)

27 lutego – John Connally, amerykański polityk (zm. 1993)

1 marca:

Robert Lowell, amerykański poeta (zm. 1977)

Fadwa Tukan, palestyńska i jordańska poetka (zm. 2003)

2 marca – Babiker Awadalla, sudański polityk, bezpartyjny. Premier Sudanu od 25 maja do 27 października 1969 (zm. 2019)

3 marca – Alfred Tarnowski, polski szachista i teoretyk szachów (zm. 2003)

5 marca – Aleksander Gardawski, polski archeolog (zm. 1974)

7 marca – Rut Dajan, pierwsza żona Moszego Dajana (zm. 2021)

8 marca:

Alberta Labuda, romanistka, pracownik naukowy (zm. 1999)

Hanna Skarżanka, polska aktorka (zm. 1992)

9 marca – Zuzanna Ginczanka, polska poetka pochodzenia żydowskiego (zm. najprawdopodobniej pod koniec 1944)

10 marca – Zbigniew Ścibor-Rylski, polski pilot, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2018)

12 marca:

Giovanni Benedetti, włoski duchowny katolicki (zm. 2017)

Lucyna Hertz, polska podporucznik (zm. 1944)

16 marca – Zofia Tarnowska-Moss, polska poetka, tłumaczka, działaczka społeczna (zm. 2009)

17 marca:

Carlo Cassola, włoski powieściopisarz i eseista (zm. 1987)

Matylda Ossadnik, polska gimnastyczka, trenerka, sędzina, działaczka sportowa (zm. 1997)

18 marca – Mircea Ionescu-Quintus, rumuński prawnik, polityk, poeta, aforysta (zm. 2017)

20 marca – Vera Lynn, brytyjska wokalistka (zm. 2020)

21 marca:

Adina Blady-Szwajger, polska lekarka, pediatra pochodzenia żydowskiego (zm. 1993)

Anton Coppola, amerykański kompozytor operowy, dyrygent pochodzenia włoskiego (zm. 2020)

Janina Wilczówna, polska aktorka (zm. 1979)

24 marca – John Kendrew, angielski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1997)

27 marca – Cyrus Vance, amerykański polityk i dyplomata (zm. 2002)

3 kwietnia – Edward Rowny, amerykański generał porucznik pochodzenia polskiego (zm. 2017)

4 kwietnia – Helena Chłopek, polska poetka, pisarka (zm. 2007)

8 kwietnia – Hubertus Ernst, holenderski duchowny katolicki (zm. 2017)

9 kwietnia – Johannes Bobrowski, niemiecki pisarz (zm. 1965)

10 kwietnia – Robert Burns Woodward, amerykański chemik (zm. 1979)

12 kwietnia:

Robert Manzon, francuski kierowca wyścigowy (zm. 2015)

Antoni Nosek, polski żołnierz Wojska Polskiego, cichociemny (zm. 2007)

14 kwietnia – Eugeniusz Haneman, polski fotograf, operator filmowy i wykładowca (zm. 2014)

15 kwietnia – Tadeusz Szymański „Lis”, polski dowódca wojskowy (zm. 2020)

18 kwietnia – Galina Ganeker, radziecka lekkoatletka, skoczkini wzwyż (zm. 1988)

21 kwietnia – Mira Jaworczakowa, polska pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży (zm. 2009)

23 kwietnia – Dorian Leigh, amerykańska modelka (zm. 2008)

25 kwietnia – Ella Fitzgerald, amerykańska wokalistka jazzowa (zm.

Zostań naszym fanem!

Pomóż nam się rozwijać! Polub nas na Facebooku! i śledź nas na X!