Wydarzenia w Polsce
6 stycznia – w Warszawie dokonano otwarcia Mostu Mikołajewskiego, który w 1917 roku zyskał nazwę Mostu Poniatowskiego.
23 stycznia – odbyło się poświęcenie Cmentarza Komunalnego przy ul. Panewnickiej w Katowicach.
20 marca – miała miejsce premiera filmu Fatalna godzina.
16 kwietnia – uroczyście otwarto Stadion Wisły Kraków.
1 maja – w Gdańsku otwarto linię kolejową Wrzeszcz – Stara Piła przez Kokoszki, która została zniszczona w 1945 roku. W 2015 roku częściowo jej śladem poprowadzono linię Pomorskiej Kolei Metropolitalnej.
5 maja – na ekrany wszedł film Bóg wojny.
26 maja – w Chorzowie rozpoczęła się pierwsza w kraju wystawa akwarystyczno-terrarystyczna.
31 maja – we Lwowie Władysław Ponurski ustanowił rekord Galicji w biegu na 400 m czasem 53,0 s.
15 czerwca–20 lipca – we Lwowie zorganizowano wystawę motorów drobnoprzemysłowych.
28–29 czerwca – odbył się Zjazd Śpiewaczy w Poznaniu.
27 lipca – filozof i psycholog Bronisław Bandrowski, uwięziony z siostrą Marią na półce skalnej w żlebie Drège’a w Tatrach, po utracie nadziei na ratunek, skoczył w przepaść, ginąc na miejscu. Jego siostrę, skrajnie wyczerpaną, uratowali ratownicy TOPR Mariusz Zaruski i Jędrzej Marusarz.
3 sierpnia – powstała Pierwsza Kompania Kadrowa.
4 sierpnia – podczas I wojny światowej Kalisz został zbombardowany przez Niemców.
6 sierpnia:
Józef Piłsudski powołał w Warszawie tajny Rząd Narodowy.
z krakowskich Oleandrów wyruszyła do walki Pierwsza Kompania Kadrowa, mając na celu wywołanie powstania w dawnym Królestwie Polskim.
8 sierpnia – Włodzimierz Lenin został aresztowany i osadzony w więzieniu w Nowym Targu.
10 sierpnia – Komisja Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych podporządkowała się Rządowi Narodowemu.
12 sierpnia – Józef Piłsudski wydał Odezwę wzywającą do wkroczenia wojsk polskich do Królestwa Kongresowego.
14 sierpnia – wielki książę Mikołaj Mikołajewicz ogłosił manifest, w którym obiecał zjednoczenie ziem polskich z trzech zaborów i nadanie im autonomii po zakończeniu wojny.
15 sierpnia – poświęcono Świątynię Miłosierdzia i Miłości w Płocku, nową siedzibę Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.
16 sierpnia – w Krakowie powstał Naczelny Komitet Narodowy.
23 sierpnia – podczas I wojny światowej rozpoczęła się bitwa pod Kraśnikiem.
25 sierpnia – I wojna światowa: wojska austro-węgierskie odniosły zwycięstwo nad rosyjskimi w trzydniowej bitwie pod Kraśnikiem, co zapoczątkowało bitwę pod Komarowem.
30 sierpnia – I wojna światowa: wojska niemieckie zwyciężyły w bitwie pod Tannenbergiem na Mazurach.
Sierpień – rozpoczęto tworzenie struktur Polskiej Organizacji Wojskowej.
2 września – I wojna światowa: wojska austro-węgierskie odniosły zwycięstwo nad rosyjskimi w bitwie pod Komarowem.
3 września – I wojna światowa: Lwów został zajęty przez wojska rosyjskie, a miasto było okupowane przez Rosjan do 22 czerwca 1915 roku.
5 września:
Józef Piłsudski utworzył w Kielcach Polską Organizację Narodową.
W Kielcach odbyło się zaprzysiężenie I Pułku Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego.
8 września – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa nad Jeziorami Mazurskimi.
17 września – I wojna światowa: wojska rosyjskie rozpoczęły pierwsze oblężenie twierdzy Przemyśl.
21 września – Legion Wschodni został rozwiązany z powodu odmowy złożenia przysięgi na wierność cesarzowi.
9 października – I wojna światowa: Niemcy zaatakowali tereny Królestwa Polskiego.
10 października – I wojna światowa: I oblężenie Twierdzy Przemyśl zakończyło się klęską wojsk rosyjskich.
12 października – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa o Pruszków, podczas której kontratak Rosjan zepchnął wojska niemieckie na linię rzeki Rawki.
15 października – oddano do użytku estakadę kolejową w Gorzowie Wielkopolskim.
22 października – Józef Piłsudski zainicjował powstanie w Królestwie Polskim konspiracyjnej organizacji niepodległościowej: Polskiej Organizacji Wojskowej (POW).
29 października – pod Mołotkowem miała miejsce jedna z najkrwawszych bitew Legionów Polskich z Rosjanami.
5 listopada – I wojna światowa: wojska rosyjskie rozpoczęły drugie oblężenie twierdzy Przemyśl.
7 listopada – w Warszawie otwarto Dom Towarowy Braci Jabłkowskich.
11 listopada – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Łodzią.
16 listopada – I wojna światowa: miała miejsce bitwa pod Krakowem.
18 listopada – I wojna światowa: zakończyła się bitwa pod Krzywopłotami.
25 listopada:
Warszawa: powstał Komitet Narodowy Polski.
I wojna światowa: zakończyła się pierwsza bitwa pod Krakowem.
30 listopada/1 grudnia – I wojna światowa: po wkroczeniu wojsk rosyjskich w nocy do Wieliczki rozpoczęła się druga bitwa pod Krakowem.
2–12 grudnia – I wojna światowa: miała miejsce bitwa pod Limanową.
6 grudnia –
I wojna światowa: wojska niemieckie zajęły Łódź.
W bitwie o wzgórze Kaim wojska austro-węgierskie odparły natarcie wojsk rosyjskich, które zmierzały w kierunku Krakowa.
15 grudnia – I wojna światowa: Austriacy po czterodniowej bitwie o Krosno wyparli Rosjan z miasta.
19 grudnia – Legion Zachodni zmienił nazwę na I Brygadę Legionów Polskich.
20 grudnia – I wojna światowa: zakończyła się bitwa nad Bzurą.
22–25 grudnia – miała miejsce bitwa pod Łowczówkiem, w której Legiony Józefa Piłsudskiego walczyły z Rosjanami.
31 grudnia – otwarto linię kolejową Lublin – Rozwadów, wybudowaną przez Rosjan dla poprawy zaopatrzenia frontu.
Stanisław Sośnicki ustanowił rekord Galicji w trójskoku wynikiem 13,06 m.
Wydarzenia na świecie
1 stycznia – otwarto pierwszą linię lotniczą regularnie przewożącą pasażerów (Floryda).
4 stycznia – odzyskany przez włoską policję obraz Leonarda da Vinci Mona Lisa powrócił do paryskiego Luwru.
5 stycznia – Ford Motor Company wprowadził ośmiogodzinny dzień pracy w swoich fabrykach oraz minimalną stawkę 5 dolarów za dzień pracy.
10 stycznia – rewolucja meksykańska: oddziały Pancho Villi zajęły miasto Ojinaga w stanie Chihuahua.
11 stycznia:
wybuchł wulkan Sakurajima na japońskiej wyspie Kiusiu.
premiera religijnego filmu „Fotodrama stworzenia”, stworzonego przez Towarzystwo Strażnica – pierwsza prezentacja z ruchomym obrazem i kolorowanymi przezroczami, zsynchronizowana z akompaniamentem muzycznym i nagranymi komentarzami.
założono włoski klub piłkarski Reggina Calcio.
16 stycznia – w tureckim Izmirze założono klub piłkarski Altay SK.
30 stycznia – w Wiedniu miała miejsce premiera operetki Nareszcie sami z muzyką Ferenca Lehára.
Styczeń – armia rosyjska dysponowała 15 sterowcami ciśnieniowymi o łącznej pojemności 76 tys. m³ (większą flotę sterowców miały tylko Niemcy).
13 lutego – w Nowym Jorku powstało Amerykańskie Stowarzyszenie Kompozytorów, Autorów i Wydawców (ang. American Society of Composers, Authors and Publishers – ASCAP), którego celem jest ochrona praw autorskich (ang. copyright, symbol: ©) jego członków.
15 lutego – założono urugwajski klub piłkarski Sud América Montevideo.
26 lutego – w brytyjskiej stoczni Harland and Wolff w Belfaście zwodowano transatlantyk HMHS Britannic, siostrzany statek RMS Titanic.
1 marca – Republika Chińska przystąpiła do Powszechnego Związku Pocztowego.
5 marca – w czasie próby zdobycia bieguna północnego zmarł na Wyspie Rudolfa rosyjski badacz Arktyki Gieorgij Siedow.
6 marca – założono szwedzki klub piłkarski Halmstads BK.
7 marca:
Wilhelm zu Wied przybył do Albanii, aby rozpocząć panowanie.
Departament Policji w Petersburgu poinformował swoją agenturę w Paryżu, że „znany działacz PPS, Józef Piłsudski, przebywający obecnie w Paryżu, przygotowuje wspólnie z Wacławem Sieroszewskim i innymi członkami partii zamach na życie cesarza podczas ewentualnego jego pobytu w Paryżu”.
10 marca – angielska sufrażystka Mary Richardson uszkodziła nożem do mięsa obraz Diego Velázqueza Wenus ze zwierciadłem (ang. Rokeby Venus) znajdujący się w National Gallery w Londynie.
16 marca – żona francuskiego ministra Josepha Caillauxa, Henriette Caillaux, zastrzeliła dziennikarza, wydawcę gazety Le Figaro Gastona Calmette, ponieważ ten groził jej publikacją miłosnych listów z okresu trwania pierwszego małżeństwa jej męża (w późniejszym procesie została uniewinniona).
19 marca – w Toronto otwarto Royal Ontario Museum.
20 marca – amerykański astronom Joel Metcalf odkrył planetoidę (784) Pickeringia.
21 marca – Antonio Salandra został premierem Włoch.
26 marca – w Albanii ustanowiono Order Orła Czarnego.
27 marca:
belgijski chirurg Albert Hustin jako pierwszy przeprowadził udaną niebezpośrednią transfuzję krwi, używając środków przeciwzakrzepowych.
w Tajlandii otwarto Port lotniczy Bangkok-Don Muang.
29 marca – Katherine Routledge i jej mąż przybyli na Wyspę Wielkanocną, aby przeprowadzić pierwsze prawdziwe badania naukowe (oprócz wyspy opuścili w sierpniu 1915 roku).
9 kwietnia – rewolucja meksykańska: doszło do tzw. incydentu w Tampico.
14 kwietnia – Irving nabywa prawa miejskie w stanie Teksas.
17 kwietnia – Imperium Rosyjskie dokonało aneksji Kraju Urianchajskiego.
18 kwietnia – miała miejsce premiera filmu Cabiria.
20 kwietnia:
w stanie Kolorado, Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych dokonała masakry strajkujących górników, w wyniku której zginęło 24 osoby (ang. Ludlow massacre).
II Zawody o Puchar Schneidera (wyścigi wodnosamolotów) w Monako wygrał Brytyjczyk Howard Pixton, który na pływakowym wodnosamolocie Sopwith Tabloid osiągnął rekordową prędkość przelotową 139,7 km/h.
rewolucja meksykańska: Amerykanie odnieśli zwycięstwo w bitwie o Veracruz.
niemiecki astronom Franz Kaiser odkrył planetoidę (786) Bredichina.
21 kwietnia – 3 tys. żołnierzy Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych wylądowało w porcie Vera Cruz w Meksyku.
1 maja – w Chinach uchwalono nową konstytucję przyznającą dyktatorską władzę prezydentowi Yuan Shikaiowi.
4 maja – miała miejsce premiera filmu Bójka na deszczu, pierwszego całkowicie zrealizowanego przez Charliego Chaplina.
8 maja – powstała amerykańska wytwórnia filmowa Paramount Pictures.
10 maja – premierzy Grecji i Turcji podpisali umowę regulującą część spornych kwestii, w tym fragmentaryczną terytorialnie i dobrowolną wymianę ludności narodowości greckiej z Turcji, w zamian za ludność muzułmańską z Grecji.
14 maja – Woodrow Wilson podpisał proklamację Kongresu Stanów Zjednoczonych ustanawiającą Dzień Matki świętem państwowym w USA.
23 maja – Giacomo della Chiesa (późniejszy papież Benedykt XV) został kardynałem.
24 maja – założono klub piłkarski Lewski Sofia.
25 maja – w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii, Izba Gmin przegłosowała prawo pozwalające Irlandii na ustanowienie własnego rządu (ang. Home Rule Act 1914).
29 maja – liniowiec kanadyjski RMS „Empress of Ireland” zatonął w Zatoce Świętego Wawrzyńca, w wyniku czego zginęło 1024 osoby.
1 czerwca – wysłannik prezydenta Woodrowa Wilsona, Edward Mandell House, spotkał się z cesarzem Niemiec Wilhelmem II Hohenzollernem.
7 czerwca – miały miejsce manifestacje robotnicze w Ankonie (Włochy).
9 czerwca – Alexandre Ribot został po raz trzeci premierem Francji.
11 czerwca – Adolf Fryderyk VI został ostatnim wielkim księciem Meklemburgii-Strelitz.
13 czerwca – René Viviani został premierem Francji.
14 czerwca – Międzynarodowy Komitet Olimpijski przedstawił flagę olimpijską.
18 czerwca – rewolucja meksykańska: konstytucjonaliści zajęli stan San Luis Potosí, a Venustiano Carranza zażądał poddania się sił rządowych podległych prezydentowi Victoriano Huercie.
20 czerwca – podczas pokazów lotniczych w Wiener Neustadt doszło do zderzenia sterowca Körting M II z samolotem typu Farman IV, w wyniku którego załogi obu maszyn zginęły.
23 czerwca – rewolucja meksykańska: rebelianci odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Zacatecas.
28 czerwca – w Sarajewie w Bośni serbski nacjonalista Gavrilo Princip dokonał zamachu na austriackiego następcę tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Zabicie arcyksięcia stało się pretekstem do rozpoczęcia I wojny światowej.
2 lipca – oficjalnie ogłoszono, że cesarz Niemiec Wilhelm II Hohenzollern nie weźmie udziału w pogrzebie austriackiego następcy tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żony Zofii von Chotek.
3 lipca:
w Szimli podpisano trójstronne porozumienie pomiędzy Chinami, Tybetem i Wielką Brytanią, w którym Chiny uznawały Tybet jako suwerena, ale musiały akceptować jego pełną autonomię wewnętrzną.
uruchomiono łączność telefoniczną Nowy Jork–San Francisco.
4 lipca:
w Artstetten, około 60 km na zachód od Wiednia, odbył się pogrzeb austriackiego następcy tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żony Zofii von Chotek.
w Londynie, Brytyjczyk Willie Applegarth ustanowił rekord świata w biegu na 200 m wynikiem 21,2 s.
7 lipca – narada ministrów rządu austro-węgierskiego z udziałem m.in. ministra spraw zagranicznych i wojny oraz głównodowodzącego armią i marynarką wojenną (trwała od 11:30 do 18:15).
9 lipca:
Izba Lordów zakończyła redagowanie poprawek do ustawy o samostanowieniu Irlandii (ang. Home Rule Act 1914).
Franciszek Józef I, władca austro-węgierski, otrzymał raport z dochodzenia w sprawie zamachu w Sarajewie. Prasa w monarchii prowadziła kampanię antyserbską, nazywając Serbów „śmiercionośnymi szczurami”.
10 lipca – rosyjski dyplomata przy rządzie serbskim zmarł nagle w niewyjaśnionych okolicznościach w austro-węgierskim poselstwie w Belgradzie.
11 lipca – legenda baseballu w USA, Babe Ruth debiutuje w zespole Boston Red Sox.
12 lipca – odbyły się demonstracje w prowincji Irlandii Ulster, zapowiadające wojnę domową.
13 lipca – władze w Wiedniu otrzymały raport o prawdopodobnym ataku sił serbskich nacjonalistów na placówkę dyplomatyczną monarchii w Belgradzie.
14 lipca:
rząd Irlandii nowelizuje ustawę przegłosowaną przez brytyjską Izbę Lordów w sprawie samostanowienia Irlandii (ang. Home Rule Act 1914).
Robert Goddard otrzymał pierwszy patent na napęd rakietowy na paliwo ciekłe. Jego rakieta miała 12,5 m wysokości.
pod naciskiem Stanów Zjednoczonych meksykański prezydent Victoriano Huerta podał się do dymisji.
15 lipca:
w Alpach Berneńskich oddano do użytku najdłuższy tunel kolejowy Lotschberg o długości ponad 14 km.
rewolucja meksykańska: Victoriano Huerta zrezygnował z prezydentury i opuścił Meksyk.
rewolucja meksykańska: Francisco Carvajal został prezydentem Meksyku.
premier István Tisza oświadczył w węgierskim parlamencie, że stosunki z Serbią muszą być oczyszczone.
19 lipca – prasa austro-węgierska przestrzega przed domniemaną konspiracją w sprawie idei „Wielkiej Serbii”.
21 lipca – odkryto księżyc Jowisza – Sinope.
23 lipca – Austro-Węgry wystosowały ultimatum do Serbii, żądając ujawnienia tożsamości zabójcy arcyksięcia Franciszka Ferdynanda.
27 lipca – Felix Manalo zarejestrował organizację religijną „Iglesia ni Cristo” na Filipinach.
28 lipca – I wojna światowa: Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii.
30 lipca – w Rosji ogłoszono powszechną mobilizację.
31 lipca:
Niemcy wystosowały ultimatum wobec Francji.
w Paryżu doszło do zamachu na przywódcę socjalistów Jeana Jaurèsa.
utworzono Szwajcarskie Siły Powietrzne.
Sierpień:
na inicjatywę wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza wydano dekret o zjednoczeniu ziem polskich pod berłem carów. Akt ten nie spotkał się z uznaniem, ale skutkiem przedsięwzięcia było powstanie Legionu Puławskiego.
Marcus Garvey założył „Uniwersalny Związek Doskonalenia Czarnych” (ang. Universal Negro Improvement Association – UNIA), który miał promować jedność Afroamerykanów.
wojska rosyjskie wkraczają do Galicji.
1 sierpnia – Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji. Powszechna mobilizacja w Szwajcarii.
2 sierpnia:
wojska niemieckie wkraczają do Luksemburga.
został zawarty tajny układ pomiędzy Imperium Osmańskim a Niemcami, zapewniający Turcji neutralność.
3 sierpnia:
Niemcy wypowiedziały wojnę Francji.
wojska niemieckie wkroczyły na terytorium Belgii.
Włochy odmówiły poparcia dla Austro-Węgier (neutralność w wojnie).
4 sierpnia – Wielka Brytania wypowiedziała Niemcom wojnę. Rozpoczęła się blokada morska Niemiec.
5 sierpnia:
Stany Zjednoczone ogłosiły neutralność w wojnie.
w Cleveland uruchomiono pierwszą elektryczną sygnalizację świetlną.
5–16 sierpnia – I wojna światowa: miała miejsce bitwa o miasto Liège.
6 sierpnia – Serbia wypowiedziała wojnę Niemcom; Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Rosji.
8 sierpnia:
ostrzał Dar es Salaam przez marynarkę brytyjską.
niemieckie siły kolonialne dokonały egzekucji w Kamerunie na oficerze Martinie-Paulu Sambie – za zdradę stanu.
poseł Wiktor Jaroński wygłosił w Dumie Państwowej deklarację o solidarności narodu polskiego z Rosją w jej walce z Niemcami.
12 sierpnia:
Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Austro-Węgrom.
I wojna światowa: miała miejsce bitwa pod Haelen, zwana także „bitwą srebrnych hełmów”.
14 sierpnia – I wojna światowa: wojska francuskie wkroczyły do Lotaryngii.
15 sierpnia:
Kanał Panamski został otwarty.
rewolucja meksykańska: oddziały Venustiano Carranzy, dowodzone przez generała Álvaro Obregóna, opanowały stolicę Meksyku, miasto Meksyk.
adagio na smyczki i harfę Edwarda Elgara zostało po raz pierwszy wykonane w Londynie.
16–19 sierpnia – w bitwie pod górą Cer, około 100 km od Belgradu w Serbii, siły serbskie odniosły zwycięstwo nad siłami Austro-Węgier, co było pierwszym zwycięstwem sił ententy w pierwszej wojnie światowej.
17 sierpnia:
I wojna światowa: Niemcy zajmują miasto Liège.
I wojna światowa: rozpoczęła się ofensywa armii rosyjskiej na Prusy Wschodnie.
17 sierpnia–2 września – I wojna światowa: miała miejsce bitwa pod Tannenbergiem (Grunwaldem) między wojskami niemieckimi i rosyjskimi.
18 sierpnia – I wojna światowa: rozpoczęła się niemiecka ofensywa we Francji.
20 sierpnia:
I wojna światowa: Niemcy zdobyły Brukselę.
I wojna światowa: pyrrusowe zwycięstwo wojsk rosyjskich nad niemieckimi w bitwie pod Gąbinem (ob. Gusiew) w Prusach Wschodnich.
21 sierpnia – całkowite zaćmienie Słońca nad Grenlandią i północno-wschodnią Europą.
23 sierpnia:
Japonia wypowiedziała wojnę Niemcom.
I wojna światowa: zwycięstwo wojsk brytyjskich nad niemieckimi w bitwie pod Mons.
25 sierpnia–13 września – pierwsze w świecie loty polarne nad Arktyką na samolocie Maurice Farman M.F.11, Polaka por. Jana Nagórskiego, oficera armii rosyjskiej, w poszukiwaniu zaginionej wyprawy polarnej Gieorgija Siedowa.
25 sierpnia – I wojna światowa: miała miejsce bitwa austriacko-rosyjska pod Kraśnikiem.
26 sierpnia – kapitulacja niemieckich sił kolonialnych w Togo wobec wojsk angielskich i francuskich.
26–27 sierpnia – I wojna światowa: miała miejsce bitwa obronna w pobliżu miejscowości Le Cateau-Cambrésis we Francji.
28 sierpnia:
I wojna światowa: zwycięska dla floty brytyjskiej bitwa morska pod Helgolandem z flotą niemiecką.
I wojna światowa: skapitulował garnizon obronny niemieckiej kolonii Togo.
29–30 sierpnia – I wojna światowa: miała miejsce bitwa obronna w pobliżu miejscowości Saint-Quentin we Francji.
30 sierpnia – I wojna światowa: armia nowozelandzka zajęła Samoa Niemieckie.
Wrzesień – ostrzał niemieckiej artylerii zniszczył zabytkową katedrę w Reims.
31 sierpnia – Sankt Petersburg zmienił nazwę na Piotrogród.
1 września – ostatni gołąb wędrowny zdechł w ogrodzie zoologicznym w Cincinnati w USA.
2 września
I wojna światowa: opuszczenie Lwowa przez Austriaków.
I wojna światowa: Niemcy okupowali miejscowość Moronvilliers, położoną około 15 km od Reims.
3 września:
kardynał Giacomo della Chiesa został obrany papieżem i przyjął imię Benedykta XV.
po sześciu miesiącach Wilhelm zu Wied opuścił Albanię, co było spowodowane opozycją w stosunku do jego rządów.
I wojna światowa: rząd Francji przeniósł się z Paryża do Bordeaux.
5 września:
w Londynie podpisano porozumienie, zgodnie z którym żaden członek potrójnej ententy (Anglia, Francja, Rosja) nie mógł osobno zawierać układów pokojowych z państwami centralnymi.
I wojna światowa: w rejonie Firth of Forth niemiecki U-21 storpedował i zatopił brytyjski krążownik HMS „Pathfinder”.
5–9 września – I wojna światowa: miała miejsce pierwsza bitwa nad rzeką Marną, w której siły francusko-angielskie powstrzymały marsz Niemców na zachód (około 513 tys. zabitych).
6–12 września – I wojna światowa: miała miejsce bitwa niemiecko-rosyjska nad jeziorami mazurskimi.
13 września – I wojna światowa: siły Republiki Południowej Afryki rozpoczęły działania zbrojne przeciw Niemcom w niemieckiej południowo-zachodniej Afryce (dzisiejsza Namibia).
13–28 września – I wojna światowa: miała miejsce pierwsza bitwa we francuskim departamencie Aisne.
17 września – po raz trzeci Andrew Fisher został premierem Australii.
22 września – I wojna światowa: na Morzu Północnym trzy brytyjskie krążowniki zostały zatopione przez niemiecki okręt podwodny U-9.
26 września – w USA powołano niezależną agencję rządową (ang. Federal Trade Commission – FTC), której celem jest ochrona klientów oraz eliminacja i zapobieganie nieuczciwej konkurencji.
30 września – w USA powstała organizacja do walki z alkoholizmem (ang. Flying Squadron).
Październik:
Włochy stopniowo przechodziły do sojuszu z Ententą.
Katedra Westminsterska została ubezpieczona od następstw niemieckich bombardowań lotniczych (na sumę 150 tys. £).
1 października:
I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Arras.
według interpretacji chronologii biblijnej przyjętej przez badaczy Pisma Świętego zaczęło panować w niebie Królestwo Boże z Jezusem Chrystusem jako władcą.
8 października – miała miejsce premiera filmu niemego Hello, Mabel.
9 października – I wojna światowa: Antwerpia została zdobyta przez siły niemieckie.
10 października – Ferdynand I został królem Rumunii.
11 października – I wojna światowa: w Zatoce Fińskiej został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny SM U-26 rosyjski krążownik pancerny Pałłada wraz z całą, 594-osobową załogą.
13 października:
I wojna światowa: rząd belgijski przeniósł się do Hawru.
Amerykanin Garret A. Morgan opatentował maskę przeciwgazową.
zespół Boston Braves pokonał Philadelphia Athletics 3:1 i zdobył trofeum baseballowe World Series.
15 października – debiut sceniczny Bieniamino Gigliego w roli Enza w operze Amilcare Ponchiellego Gioconda.
19 października – I wojna światowa: rozpoczęła się I bitwa pod Ypres.
21 października – Turcja zamknęła dla żeglugi cieśniny Bosfor i Dardanele.
27 października – I wojna światowa: u wybrzeży Irlandii zatonął po wejściu na niemiecką minę brytyjski pancernik Audacious.
28 października – I wojna światowa: miała miejsce bitwa morska pod Penang.
29 października:
I wojna światowa: atak floty tureckiej na wybrzeża Rosji.
rozpoczął się proces zamachowców z Sarajewa.
Listopad – na froncie zachodnim utrwala się pozycyjny charakter wojny.
1 listopada – I wojna światowa: miała miejsce bitwa pod Coronelem.
2–5 listopada – Rosja oraz Francja i Anglia wypowiedziały wojnę Turcji.
3 listopada:
I wojna światowa: Niemcy pokonali Brytyjczyków w bitwie pod Tanga (Niemiecka Afryka Wschodnia).
I wojna światowa: dwa okręty brytyjskie i jeden francuski, w celu przełamania blokady cieśniny Dardanele, dokonały bombardowania tureckiego fortu Sedd el Bahr.
I wojna światowa: niemieckie okręty przeprowadziły atak na angielskie portowe miasto Great Yarmouth.
5 listopada:
I wojna światowa: Wielka Brytania anektowała Cypr.
państwa Ententy wypowiedziały wojnę Turcji.
6 listopada – I wojna światowa: wojska australijskie zajęły kontrolowaną dotąd przez Niemców wyspę Nauru na Pacyfiku.
7 listopada – I wojna światowa: Japonia zajęła kolonię niemiecką Jiaozhou w Chinach, miejsce stacjonowania Eskadry Wschodnioazjatyckiej marynarki wojennej Cesarstwa Niemieckiego.
9 listopada – I wojna światowa: w bitwie koło Wysp Kokosowych zniszczony został niemiecki krążownik Emden.
10 listopada – I wojna światowa: w czasie I bitwy pod Ypres miała miejsce masakra około 2 tysięcy niemieckich ochotników, głównie uczniów i studentów, skierowanych do ataku na zajmowane przez Brytyjczyków wzgórze (tzw. Kindermord).
12 listopada – Turcja wypowiedziała wojnę państwom Ententy.
15 listopada – Venceslau Brás został prezydentem Brazylii.
16 listopada:
w roku po uchwaleniu prawa (ang. Federal Reserve Act of 1913) zakładającego Bank Rezerwy Federalnej, instytucja ta rozpoczęła swą działalność w USA.
I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa na froncie bałkańskim nad rzeką Kolubarą, między armią Austro-Węgier a siłami serbskimi.
22 listopada – I wojna światowa: zakończyła się I bitwa pod Ypres.
23 listopada – siły USA opuściły Veracruz w Meksyku. Oddziały Venustiano Carranzy po zajęciu miasta ustanawiają tam kwaterę główną swych sił.
24 listopada – Benito Mussolini został wydalony z Włoskiej Partii Socjalistycznej.
26 listopada – eksplozja amunicji na pancerniku HMS „Bulwark” w angielskim porcie Sheerness spowodowała śmierć 738 z 750 członków załogi.
28 listopada – Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych, która została zamknięta w lipcu z powodu toczącej się wojny w Europie, została otwarta tylko dla handlu obligacjami.
30 listopada/1 grudnia – I wojna światowa: po nocnej bitwie pod Krakowem siły austro-węgierskie powstrzymały marsz Rosjan na zachód.
1 grudnia – założono włoską firmę motoryzacyjną Maserati.
6 grudnia – I wojna światowa: armia niemiecka wkroczyła do Łodzi.
8 grudnia – I wojna światowa: w bitwie koło Falklandów Brytyjczycy rozgromili niemiecką Eskadrę Wschodnioazjatycką admirała von Spee.
9 grudnia – I wojna światowa: do służby w Royal Navy wszedł pierwszy transportowiec wodnosamolotów HMS „Ark Royal” (wyporność 6900 t, 8 wodnosamolotów lub samolotów, 4 działa, 14 km, lotnicze warsztaty naprawcze).
10 grudnia – pożar w fabryce Edisona w Nowym Jorku.
15 grudnia:
I wojna światowa: zwycięstwo wojsk serbskich nad austro-węgierskimi w bitwie nad Kolubarą.
eksplozja gazu w kopalni węgla konglomeratu Mitsubishi Hojyo w Kiusiu w Japonii spowodowała śmierć 687 osób. Był to najtragiczniejszy wypadek w dziejach kopalnictwa w Japonii.
16 grudnia – I wojna światowa: 137 osób zginęło, a 592 zostały ranne w wyniku ataku marynarki niemieckiej na brytyjskie portowe miasta: Scarborough, Hartlepool i Whitby.
17 grudnia:
I wojna światowa: Rosjanie zostali zatrzymani pod Limanową.
I wojna światowa: Wielka Brytania ogłosiła protektorat nad Egiptem.
18 grudnia – w Egipcie Wielka Brytania pozbawiła władzy kedywa Abbasa II, wprowadzając jednocześnie na jego miejsce Husajna Kāmila.
24 grudnia – I wojna światowa: w okolicach miasta Ypres doszło do rozejmu bożonarodzeniowego – angielscy i niemieccy żołnierze przerwali walki.
28 grudnia – Włochy zajęły albański port Valona.
31 grudnia – I wojna światowa: po raz pierwszy w czasach nowożytnych armia niemiecka użyła broni chemicznej na froncie wschodnim, na linii rzek Bzura i Rawka, pod Bolimowem – przeciw oddziałom rosyjskim.
Blaise Diagne z Senegalu stał się pierwszym czarnym Afrykańczykiem wybranym do parlamentu we Francji.
Po raz pierwszy można spotkać artykuły powszechnego użytku wykonane ze stali nierdzewnej.
Mahatma Gandhi wraca
