1901–1950 w informatyce
1901–1910
W 1902 roku w Wielkiej Brytanii powstała firma The Tabulator Limited, która zajmowała się produkcją maszyn rachunkowych.
W 1906 roku amerykański technik Lee De Forest wynalazł lampę elektronową.
W 1909 roku The Tabulator Limited zmieniła swoją nazwę na British Tabulating Machine Company.
1911–1920
16 czerwca 1911 roku w Stanach Zjednoczonych Charles Ranlett Flint założył Computing-Tabulating-Recording Company.
W 1911 roku James Powers zaprojektował nowy typ karty perforowanej.
W 1912 roku rząd Stanów Zjednoczonych złożył pozew przeciwko firmie NCR Corporation o monopolizację rynku.
Około 1915 roku wynaleziono maszynę wirnikową.
1921–1930
W 1924 roku firma Computing-Tabulating-Recording Company zmieniła nazwę na International Business Machines (IBM).
W 1924 roku Walther Bothe zbudował pierwszą bramkę logiczną AND.
30 maja 1928 roku austriacki wynalazca Gustav Tauschek zgłosił do austriackiego urzędu patentowego pierwsze urządzenie OCR.
1931–1940
W 1931 roku Kurt Gödel udowodnił, że każde rozumowanie matematyczne można przedstawić w formie algorytmu.
W tym samym roku Vannevar Bush zakończył pracę nad analizatorem różniczkowym.
W 1931 roku IBM zbudował maszynę matematyczną IBM 601.
W 1932 roku Gustav Tauschek opatentował pamięć bębnową.
W 1936 roku Alan Turing zaprezentował koncepcję maszyny Turinga, modelu abstrakcyjnego urządzenia wykonującego algorytmy.
W 1937 roku Claude E. Shannon przedstawił syntezę technologii elektromechanicznej, algebry Boole’a oraz systemu binarnego.
W 1938 roku George A. Philbrick skonstruował maszynę analogową Polyphemus.
W tym samym roku niemiecki technik Konrad Zuse skonstruował maszynę liczącą Z1.
2 lipca 1939 roku Bill Hewlett i Dave Packard założyli firmę Hewlett-Packard.
W 1939 roku George Stibitz i Samuel B. Williams skonstruowali kalkulator Complex Number Calculator.
W 1939 roku John Vincent Atanasoff zbudował prototyp maszyny liczącej w ramach prac nad Atanasoff-Berry Computer.
W połowie lat 30. Douglas Hartree skonstruował analizator różniczkowy oparty na modelu Vannevara Busha.
1941–1950
W 1941 roku Konrad Zuse skonstruował komputer Z3.
W 1942 roku John Vincent Atanasoff i Clifford Berry zakończyli prace nad maszyną Atanasoff-Berry Computer.
W grudniu 1943 roku w Wielkiej Brytanii uruchomiono maszynę cyfrową Colossus, która służyła do łamania szyfrów.
W 1943 roku w Stanach Zjednoczonych rozpoczęto budowę komputera ENIAC.
W 1944 roku uruchomiono Harvard Mark I, pierwszy duży komputer elektromechaniczny ogólnego zastosowania (znany również jako ASCC).
W 1945 roku Konrad Zuse opracował język programowania Plankalkül.
W tym samym roku John von Neumann, John W. Mauchly oraz John Presper Eckert przedstawili zasady architektury komputerów, znane jako architektura von Neumanna.
14 lutego 1946 roku inżynierowie amerykańscy John William Mauchly i John Presper Eckert skonstruowali komputer ENIAC.
Latem 1946 roku amerykańska opinia publiczna została poinformowana o istnieniu ENIAC-a.
15 września 1947 roku odbyło się pierwsze spotkanie Association for Computing Machinery, stowarzyszenia wspierającego rozwój badań nad informatyką.
16 grudnia 1947 roku John Bardeen, Walter Houser Brattain i William Brandfort Shockley wynaleźli tranzystor.
W 1947 roku zbudowano komputer Harvard Mark II, którego głównym twórcą był Howard Aiken, a w pracach aktywnie uczestniczyła Grace Hopper.
W 1947 roku zarejestrowano pierwszy błąd komputerowy. Na komputerze Harvard Mark II znaleziono owada, który powodował awarie, generując nieprawidłowe wyniki obliczeń.
27 stycznia 1948 roku uruchomiono komputer IBM SSEC.
21 czerwca 1948 roku uruchomiono komputer Manchester Mark I.
23 grudnia 1948 roku w Warszawie, w siedzibie Fizyki Doświadczalnej przy ul. Hożej, odbyło się spotkanie zorganizowane przez Kazimierza Kuratowskiego, podczas którego podjęto decyzję o utworzeniu Grupy Aparatów Matematycznych, mającej na celu zbudowanie pierwszej polskiej elektronicznej maszyny liczącej. W spotkaniu uczestniczyli późniejsi pionierzy polskiej informatyki, m.in. Andrzej Mostowski, Henryk Greniewski, Krystyn Bochenek, Leon Łukaszewicz oraz Romuald Marczyński.
6 maja 1949 roku na Uniwersytecie w Cambridge uruchomiono komputer EDSAC, będący pierwszym komputerem, w którym przebieg programu i obróbka danych były zakodowane w pamięci urządzenia. Kierownikiem prac był Maurice Wilkes.
W sierpniu 1949 roku John W. Mauchly i John Presper Eckert skonstruowali komputer BINAC (ang. Binary Automatic Computer), zapisujący dane na taśmie magnetycznej.
W 1949 roku Claude E. Shannon opublikował w „The Bell System Technical Journal” pracę zatytułowaną A Mathematical Theory of Communication, która dostarczyła teoretycznych podstaw teorii informacji.
W maju 1950 roku National Institute of Standards and Technology uruchomił komputer SEAC (Standards Eastern Automatic Computer).
W 1950 roku na łamach „Computer Machinery and Intelligence” Alan Turing zaproponował test inteligencji maszynowej.
W 1950 roku Yoshirō Nakamatsu twierdził, że wynalazł dyskietkę (w niektórych źródłach można znaleźć informację, że pierwszą dyskietkę skonstruował IBM w 1971 roku).
Zobacz też
historia informatyki
Przypisy
Bibliografia
Per A. Holst. George A. Philbrick and Polyphemus- The First Electronic Training Simulator. „Annals of the History of Computing”. 4 (2), 1982.
Marek Hołyński: Polska informatyka: zarys historii. Warszawa: Polskie Towarzystwo Informatyczne, 2019. ISBN 978-83-95235-74-0. [dostęp 2024-07-07].
Andrzej Jakubowski, Lidia Łukasiak. O telekomunikacyjnych pożytkach z elektroniki wynikających. „Przegląd Telekomunikacyjny. Rocznik LXXVI”. 1, 2003.
Cliff B. Jones, John L. Lloyd: Dependable and Historic Computing: Essays Dedicated to Brian Randell on the Occasion of his 75th Birthday. Berlin, Heidelberg: Springer, 2012. ISBN 978-3-642-24541-1.
Michio Kaku: Kwantowa dominacja Jak komputery kwantowe odmienią nasz świat. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2023. ISBN 978-83-835-2092-6.
Alina Momot, Robert Tutajewicz. Maszyna W – jak zaprojektować prosty rozkaz. „Minut”. 1, 2019.
Joaquín Navarro: Kobiety w matematyce. Od Hypatii do Emmy Noether. Barcelona: RBA, 2023. ISBN 978-84-1149-405-2.
Lee Revens. The first 25 years: ACM 1947-1962. „Communications of the ACM”. 30 (10), 1987.
Raul Rojas, Ulf Hashagen: The First Computers: History and Architectures. MIT Press, 2002. ISBN 978-0262681377.
Piotr Sienkiewicz. Od Eniaca do Internetu i społeczeństwa wiedzy. „Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki”. 1.1, 2006.
Praca zbiorowa: Oxford: wielka encyklopedia świata. T. 20: Kronika XX wieku. Poznań: Oxford Educational, 2006. ISBN 83-7425-500-5.
Praca zbiorowa: Oxford: wielka historia świata. T. 30: XX wiek. Świat i Polska od lat osiemdziesiątych do początku XXI w. – Filozofia, religia i sztuka II połowy XX w.. Warszawa: Oxford Educational, 2008. ISBN 978-83-7425-833-3.