Węgierski Pułk Piechoty Nr 19 (IR. 19) – jednostka piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia pułku
Pułk ten kontynuował tradycje jednostki założonej w 1734 roku, z okręgiem uzupełnień w Jawaryn (węg. Győr).
Bez 3. batalionu, pułk był częścią 98 Brygady Piechoty, która wchodziła w skład 49 Dywizji Piechoty. Wiosną 1912 roku, pułk (bez 3. batalionu) został przydzielony do komendy nowo powstałej 94 Brygady Piechoty z siedzibą w Tolminie (niem. Tolmein), będącej częścią 28 Dywizji Piechoty. 3. batalion, stacjonujący w Jawarynie (węg. Győr), był podporządkowany komendantowi 65 Brygady Piechoty, która była częścią 33 Dywizji Piechoty.
Święto pułku obchodzono 18 października, w rocznicę bitwy pod Lipskiem stoczonej w 1813 roku.
Kolory pułkowe to ciemnoczerwony (dunkelrot), a guziki były srebrne. W 1914 roku skład narodowościowy pułku wynosił 95% Węgrów.
W 1873 roku, siedziba komendy pułku znajdowała się w Comoru, podczas gdy komenda uzupełnień oraz batalion zapasowy stacjonowały w Jawarynie (węg. Győr).
W latach 1903–1905, komenda pułku oraz 1. i 4. bataliony stacjonowały w Győr, natomiast 2. i 3. bataliony w Bratysławie.
W latach 1906–1907 oraz 1910–1912, komenda pułku oraz 1., 2. i 4. bataliony stacjonowały w Wiedniu, podczas gdy 3. batalion pozostawał w Jawarynie (węg. Győr).
W latach 1912–1914, komenda pułku oraz 2. batalion były zlokalizowane w Tolminie, 1. batalion w Sežanie (wł. Sesana), 3. batalion w Jawarynie (węg. Győr), a 4. batalion w Kobarid (niem. Karfreit).
W okresie 1914–1915, w trakcie I wojny światowej, pułk brał udział w walkach z armią rosyjską w Galicji. Żołnierze pułku zostali pochowani na cmentarzach wojennych, takich jak nr 145 Gromnik oraz nr 314 Bochnia.
Szefowie pułku
Kolejnymi szefami pułku byli:
- FM Leopold Stephan von Pálffy ab Erdöd (1734 – †9 IV 1773),
- FZM Richard d’Alton (1773 – 1786 → szef IR. 26),
- FM Allvintzi de Berberek (1786 – †25 XI 1810),
- FM Philipp August Friedrich Landgraf von Hessen-Homburg (1812 – †15 XII 1846),
- FZM Karl Philipp Borromäus Fürst zu Schwarzenberg (1847 – †25 VI 1858),
- FML Rudolf Habsburg-Lotaryński (1858 – †30 I 1889),
- arcyksiążę generał kawalerii Franciszek Ferdynand Habsburg (1890–1918).
W latach 1858–1869, drugim szefem pułku był FZM Heinrich von Handel.
Komendanci pułku
- płk Carl Edler von Ráth (1873)
- płk Hugo Kalliwoda (1903–1906)
- płk Karl Waitzendorfer (1907–1911 → komendant 27 Brygady Piechoty)
- płk Rudolf Ritter von Metz (1911 – 1914)
Przypisy
Bibliografia
Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.). Brak numerów stron w książce
Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.). Brak numerów stron w książce
Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.). Brak numerów stron w książce
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900–1914
Austro-Hungarian Land Forces 1848–1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner
Polegli na ziemiach polskich z K.u.K. Infanterie Regiment Erzherzog Franz Ferdinand Nr 19. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].