1860

Wydarzenia w Polsce

1 stycznia:

W Królestwie Polskim wprowadzono pierwszy polski znaczek pocztowy do obiegu. W tym samym dniu wydano rozkaz o likwidacji pruskiej Twierdzy Srebnogórskiej, która znajdowała się w pobliżu Srebrnej Góry na Dolnym Śląsku.

11 czerwca – Pogrzeb generałowej Katarzyny Sowińskiej, polskiej działaczki charytatywnej i wdowy po generale Józefie Sowińskim, stał się pretekstem do dużej manifestacji patriotycznej, w której uczestniczyło kilkanaście tysięcy warszawian. Była to pierwsza publiczna demonstracja patriotyczna od 30 lat i część serii wydarzeń poprzedzających powstanie styczniowe. Atmosferę podgrzewały wieści o zwycięstwach Napoleona III we Włoszech.

4 września – Do Wilna przybył pierwszy pociąg.

29 listopada – W 30. rocznicę powstania listopadowego w dawnym kościele oo. karmelitów na Lesznie w Warszawie po raz pierwszy wykonano pieśń Boże, coś Polskę w wersji zmienionej przez Antoniego Goreckiego.

13 grudnia – W Warszawie założono Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, organizację zrzeszającą artystów i miłośników sztuki działającą na terenie zaboru rosyjskiego.

W wyniku rozporządzenia cesarskiego zniesiono rząd w Krakowie, a cały obszar Galicji został podporządkowany bezpośrednio Namiestnictwu we Lwowie, przenosząc niektóre urzędy do tego miasta.

W tym roku zbudowano także drogę bitą łączącą Gdańsk z Lęborkiem.

Wydarzenia na świecie

1 styczniaParyż został podzielony na 20 dzielnic.

2 stycznia – Na posiedzeniu Francuskiej Akademii Nauk Urbain Le Verrier ogłosił odkrycie planety Wulkan.

10 stycznia – Doszło do katastrofy budowlanej w fabryce The Pemberton Mill w Lawrence (Massachusetts), w wyniku której zginęło 145 robotników, a 166 zostało rannych.

19 lutego – Brytyjski transatlantyk SS „Hungarian” rozbił się na kanadyjskiej wyspie Sable; wszyscy 205 pasażerowie stracili życie.

26 lutego – W Kalifornii biali osadnicy dokonali masakry 80-250 Indian plemienia Wiyotów.

5 marcaModena, Parma, Romania i Toskania zdecydowały się na przyłączenie do Królestwa Sardynii w drodze referendum.

22 marcaToskania weszła w skład zjednoczonych Włoch.

24 marca – Niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (58) Concordia.

28 marca – Zawarto konkordat pomiędzy Haitiem a Stolicą Apostolską.

2 kwietnia – W Turynie zebrał się pierwszy parlament zjednoczonych Włoch.

3 kwietnia – Rozpoczęły działalność pierwsze ekspedycje amerykańskiej poczty konnej Pony Express.

9 kwietnia – Na wynalezionej przez Francuza Édouarda-Léona Scotta de Martinville fonautografie zarejestrowano najstarsze nagranie ludzkiego głosu.

19 kwietniaSetúbal w Portugalii uzyskało prawa miejskie.

26 kwietnia – Zawarto traktat pokojowy kończący wojnę hiszpańsko-marokańską.

3 majaKarol XV został ukoronowany na króla Szwecji.

5 maja – W ramach zjednoczenia Włoch Giuseppe Garibaldi wraz z tysiącem towarzyszy wyruszył z portu Quarto pod Genuą na Sycilię, aby wesprzeć powstanie przeciwko Burbonom.

11 maja – Włoska wojna wyzwoleńcza: Giuseppe Garibaldi z ponad tysiącem ochotników wylądował na Sycilii, aby pomóc w powstaniu przeciwko Burbonom.

15 maja – Włoska wojna wyzwoleńcza: Wojska powstańcze Garibaldiego odniosły zwycięstwo nad siłami Burbonów w bitwie pod Calatafimi.

17 maja – Założono klub sportowy TSV 1860 Monachium.

27 maja – Włoska wojna wyzwoleńcza: Garibaldi przeprowadził atak na Palermo.

18 czerwca – Odkryto kometę jednopojawieniową C/1860 M1 (Wielka Kometa roku 1860).

20 czerwca – W Rosji założono Władywostok, główną bazę rosyjskiej floty dalekowschodniej.

21 czerwca – Po raz pierwszy opublikowano piosenkę o nieustalonym autorstwie I Wish I Was in Dixie’s Land, która podczas wojny secesyjnej stała się hymnem Skonfederowanych Stanów Ameryki.

17 lipca – Włoska wojna wyzwoleńcza: Rozpoczęła się bitwa pod Milazzo.

12 sierpnia – Otwarto linię kolejową łączącą Wiedeń, Salzburg i Monachium.

7 września – W trakcie wojny o zjednoczenie Włoch Giuseppe Garibaldi wkroczył do Neapolu.

8 września – Ponad 300 osób zmarło w wyniku zatonięcia parowca SS Lady Elgin na jeziorze Michigan.

18 września – Włoska wojna wyzwoleńcza: Siły piemonckie zwyciężyły wojska papieskie w bitwie pod Castelfidardo.

26 września – Przyjęto flagę Ekwadoru. Victor de Tornaco został premierem Luksemburga.

16 października – Amerykanin Tyler Henry opatentował karabin powtarzalny Henry.

18 października – W trakcie II wojny opiumowej brytyjscy żołnierze podpalili kompleks pałacowo-parkowy Yuanmingyuan w zdobytym Pekinie.

20 października – Cesarz Franciszek Józef I wydał Dyplom październikowy reformujący ustrój Cesarstwa Austriackiego.

26 października – Włoska wojna wyzwoleńcza: W Teano koło Neapolu doszło do spotkania Giuseppe Garibaldiego z królem Piemontu i Sardynii Wiktorem Emanuelem II, któremu Garibaldi przekazał Królestwo Obojga Sycylii.

6 listopadaAbraham Lincoln objął urząd prezydenta USA.

17 listopada – Ogłoszono deklarację niepodległości Królestwa Araukanii i Patagonii, którego królem został obwołany przez zgromadzenie wodzów Indian Mapucze francuski prawnik Orelie-Antoine de Tounens.

20 grudniaStany Zjednoczone: Karolina Południowa jako pierwszy stan amerykańskiego Południa ogłosiła secesję, co zainicjowało wojnę domową, znaną również jako wojna secesyjna.

29 grudnia – Miał miejsce wodowanie pierwszego brytyjskiego pancernika HMS „Warrior”. Zjednoczenie Włoch stało się faktem.

We Francji zwodowano po dwuletniej budowie drewnianą fregatę pancerną „Gloire”, stanowiącą nowy typ okrętu wojennego.

Po raz pierwszy, japoński okręt wojenny (zakupiony od Holendrów) przepłynął przez Ocean Spokojny, podróżując z Nagasaki do San Francisco (dowódca: kpt. Kimura).

Ludność Szwajcarii przekroczyła 2,5 miliona osób (dokładnie 2 515,4 tys.).

Urodzili się

15 stycznia

  • Henryk Konic, polski prawnik, adwokat, wykładowca akademicki, publicysta, polityk (zm. 1934)
  • Ignacy Steinhaus, polski prawnik, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy pochodzenia żydowskiego (zm. 1928)

29 styczniaAnton Czechow, rosyjski dramatopisarz i prozaik (zm. 1904)

8 lutegoWojciech Trąmpczyński, polski polityk, prawnik, działacz Narodowej Demokracji, marszałek Sejmu i Senatu (zm. 1953)

14 lutego

  • Helena Cichowicz, polska działaczka społeczno-kulturalna (zm. 1929)
  • Alfonsa Clerici, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1930)

12 marcaWilliam Cabell Bruce, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1946)

13 marcaHugo Wolf, austriacki kompozytor (zm. 1903)

18 marcaJan Gwalbert Pawlikowski, polski ekonomista, publicysta i polityk, historyk literatury, taternik, jeden z pionierów ochrony przyrody (zm. 1939)

8 kwietniaJózef Weyssenhoff, polski powieściopisarz, poeta, krytyk literacki, wydawca (zm. 1932)

11 kwietniaSigmund Zeisler, amerykański adwokat (zm. 1931)

16 kwietniaStanisław Kostanecki, polski chemik (zm. 1910)

26 kwietniaJózef Bilczewski, arcybiskup lwowski obrządku łacińskiego, rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, święty katolicki (zm. 1923)

28 kwietniaHenryk Rebuschini, włoski kamilianin, błogosławiony katolicki (zm. 1938)

2 majaTheodor Herzl, żydowski dziennikarz, twórca i główny ideolog syjonizmu (zm. 1904)

3 maja

  • John Scott Haldane, szkocki fizjolog i filozof (zm. 1936)
  • Vito Volterra, włoski matematyk i fizyk (zm. 1940)

29 majaIsaac Albéniz, hiszpański kompozytor (zm. 1909)

8 czerwcaAlicia Boole Stott, brytyjska matematyk (zm. 1940)

17 czerwcaWilliam Henry Perkin Jr., brytyjski chemik (zm. 1929)

23 czerwcaMaksymilian Malinowski, polski działacz ruchu ludowego, propagator spółdzielczości, poseł i senator (zm. 1948)

24 czerwcaJan Stanisławski, polski malarz, przedstawiciel modernizmu (zm. 1907)

30 czerwcaGyula Andrássy młodszy, węgierski szlachcic, austriacki hrabia, polityk (zm. 1929)

7 lipcaGustav Mahler, austriacki kompozytor i dyrygent (zm. 1911)

24 lipcaAlfons Mucha, czeski malarz, grafik (zm. 1939)

2 sierpniaLudwik Chałubiński, taternik, inżynier-chemik, syn Tytusa (zm. 1933)

12 sierpnia:

  • Bolesław Bejnar, polski generał brygady (zm. 1928)
  • Klara Hitler, Austriaczka, matka Adolfa (zm. 1907)

14 sierpniaMaría Caridad Brader, szwajcarska zakonnica, założycielka Franciszkanek Sióstr Maryi Niepokalanej, błogosławiona katolicka (zm. 1943)

22 sierpniaPaul Nipkow, twórca wynalazku nazywanego tarczą Nipkowa, który umożliwił powstanie współczesnej telewizji (zm. 1940)

23 sierpniaAntoni Jastrzębski, polski generał brygady (zm. 1924)

5 wrześniaKarol Stefan Habsburg, arcyksiążę austriacki z żywieckiej linii Habsburgów (zm. 1933)

6 wrześniaJane Addams, amerykańska socjolog, feministka (zm. 1935)

7 wrześniaGrandma Moses, amerykańska malarka (zm. 1961)

13 wrześniaJohn Pershing, amerykański wojskowy (zm. 1948)

2 listopadaMarcin Kasprzak, działacz ruchu robotniczego (zm. 1905)

18 listopadaIgnacy Jan Paderewski, polski pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy i polityk (zm. 1941)

12 grudniaJan Kasprowicz, polski dramaturg i poeta (zm. 1926)

Zmarli

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 16 lutego

Ostatki: 21 lutego

Popielec: 22 lutego

Niedziela Palmowa: 1 kwietnia

Wielki Czwartek: 5 kwietnia

Wielki Piątek: 6 kwietnia

Wielka Sobota: 7 kwietnia

Wielkanoc: 8 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 9 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 17 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja

Boże Ciało: 7 czerwca

Zobacz też