1855

Wydarzenia w Polsce

20 kwietnia – powstało Muzeum Starożytności w Wilnie.

Mieszkańcy Krakowa po raz pierwszy mieli okazję doświadczyć światła elektrycznego podczas premiery opery „Prorok”, gdzie zaprezentowano je jako „słońce elektryczne”.

Wydarzenia na świecie

Wojna krymska trwała.

11 stycznia – Kamehameha IV objął tron jako król Hawajów.

23 stycznia – w Minneapolis otwarto pierwszy most nad rzeką Missisipi.

7 lutego – Japonia i Rosja podpisały traktat w Shimodzie dotyczący handlu, nawigacji oraz delimitacji, który otworzył trzy japońskie porty dla rosyjskiego handlu i wyznaczył wspólną granicę na Kurylach.

12 lutego – powstało Michigan State University.

15 lutego – niemal 700 osób straciło życie, gdy francuska fregata La Sémillante zatonęła podczas sztormu w cieśninie między Sardynią a Korsyką.

17 lutego – w ramach wojny krymskiej wojska tureckie odniosły zwycięstwo w bitwie pod Eupatorią.

21 lutego – shōgun Iesada Tokugawa zatwierdził (bez zgody cesarza) Traktat z Kanagawy.

2 marca – Aleksander II Romanow został carem Rosji.

30 marca – Pierre de Decker objął stanowisko premiera Belgii.

6 kwietnia – francuski astronom Jean Chacornac odkrył planetoidę (34) Circe.

4 maja – grupa najemników, dowodzona przez Williama Walkera, wyruszyła z San Francisco, aby wspierać rebeliantów w wojnie domowej w Nikaragui.

4 czerwca – major Henry C. Wayne został wysłany na pokładzie okrętu USS Supply do północnej Afryki w celu zakupu wielbłądów dla armii USA.

13 czerwca – w Paryżu odbyła się premiera opery „Nieszpory sycylijskie” autorstwa Giuseppe Verdiego.

Wrzesień – generał Pélissier na czele wojsk anglo-francusko-sardyńsko-tureckich zdobył Sewastopol po trzymiesięcznym oblężeniu, które było słabo bronione przez Gorczakowa, jednak bohatersko przez niższych oficerów i żołnierzy.

3 września – armia amerykańska zwyciężyła Siuksów w bitwie pod Ash Hollow.

11 września – w trakcie wojny krymskiej wojska brytyjsko-francusko-tureckie zdobyły Sewastopol.

25 września – w Dreźnie otwarto Galerię Obrazów Starych Mistrzów, zaprojektowaną przez Gottfrieda Sempera.

31 października – rodzina Rothschildów założyła bank Creditanstalt w Wiedniu.

Listopad – generał Mikołaj Murawjow zdobył twierdzę Kars w tureckiej Armenii.

16 listopada – David Livingstone odkrył Wodospady Wiktorii na rzece Zambezi.

30 grudnia – francuski statek wypłynął z Konstantynopola do Marsylii, przewożąc trumnę z ciałem zmarłego 26 listopada Adama Mickiewicza.

Angielscy żołnierze stacjonujący w Ontario w Kanadzie stworzyli grę w hokeja na lodzie.

Urodzili się

5 stycznia – King Camp Gillette, amerykański wynalazca maszynki do golenia (zm. 1932)

8 stycznia – Anna Kuliscioff, rosyjska anarchistka i feministka (zm. 1925)

16 stycznia – Eleonora Marks, niemiecka socjalistka, tłumaczka (zm. 1898)

20 stycznia – Ludwik Solski, polski artysta aktor (zm. 1954)

21 stycznia – John Moses Browning, amerykański konstruktor broni (zm. 1926)

24 stycznia – Frank Hadow, brytyjski tenisista, zwycięzca Wimbledonu

26 stycznia – Anna Pawłyk, huculska pisarka i działaczka ukraińskiego ruchu kobiet w Galicji (zm. 1928)

17 lutego – Władysław Ekielski, polski architekt, przedstawiciel eklektyzmu i modernizmu (zm. 1927)

23 lutego – Maurice Bloomfield, amerykański językoznawca, indolog i specjalista od sanskrytu (zm. 1928)

2 marca – Adolf Peretz, polski ekonomista, finansista, kupiec, publicysta (zm. 1933)

13 marca – Percival Lowell, amerykański astronom (zm. 1916)

13 kwietnia – Ludwig Edinger, niemiecki anatom i neurolog, współzałożyciel Uniwersytetu we Frankfurcie nad Menem (zm. 1918)

28 kwietnia – Gustaw Josephy, austriacki fabrykant i przedsiębiorca (zm. 1918)

1 maja – Marie Corelli, brytyjska pisarka (zm. 1924)

10 maja – Śri Jukteśwar Giri, indyjski guru, jogin (zm. 1936)

1 czerwca – Edward Hartley Angle, amerykański ortodonta (zm. 1930)

10 czerwca – Charles Allen Culberson, amerykański polityk, senator ze stanu Teksas (zm. 1925)

14 czerwca – Robert La Follette, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Wisconsin (zm. 1925)

19 czerwca – Maria Teresa od św. Józefa, niemiecka zakonnica, założycielka Karmelitanek od Boskiego Serca Jezusowego, błogosławiona katolicka (zm. 1938)

5 sierpnia – Alfredo Capelli, włoski matematyk (zm. 1910)

3 września – Heinrich Conried, amerykański działacz teatralny (zm. 1909)

10 września – Albert F. Mummery, brytyjski pisarz i alpinista (zm. 1895)

25 września – Teresa Grillo Michel, włoska zakonnica, założycielka Małych Sióstr Bożej Opatrzności, błogosławiona katolicka (zm. 1944)

1 listopada – Kazimierz Dłuski, polski lekarz, społecznik, działacz polityczny (zm. 1930)

14 listopada:

  • Leopold Janikowski, polski meteorolog, podróżnik, etnograf (zm. 1942)
  • Leopold Zarzecki, polski działacz narodowy (zm. 1929)

23 listopada – Frank Friday Fletcher, amerykański admirał (zm. 1928)

31 grudnia – Giovanni Pascoli, włoski poeta (zm. 1912)

data dzienna nieznana:

  • Szymon Chen Ximan, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
  • Teréz Egenhoffer, węgierska taterniczka (zm. 1940)
  • Róża Fan Hui, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
  • Mateusz Feng De, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)

Zmarli

17 lutego – Józef Beder, duchowny rzymskokatolicki (ur. 1773)

23 lutego – Carl Friedrich Gauss, niemiecki matematyk, fizyk i astronom (ur. 1777)

25 lutego:

  • Franciszka Anna od Matki Bożej Bolesnej, hiszpańska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1781)
  • Maria Adeodata Pisani, włoska benedyktynka, błogosławiona katolicka (ur. 1806)

2 marca – Mikołaj I Romanow, cesarz Rosji, król Polski (ur. 1796)

31 marca – Charlotte Brontë, angielska pisarka (ur. 1816)

3 czerwca – Krzysztof Celestyn Mrongovius, duchowny ewangelicki, jeden z pierwszych badaczy folkloru Kaszubów (ur. 1764)

7 czerwca – Alessandro La Marmora, włoski generał, twórca bersalierów (ur. 1799)

9 czerwca – Piotr Michałowski, polski malarz (ur. 1800)

13 czerwca – Wincenty Wiszniewski, polski astronom (ur. 1781)

1 lipca – Antonio Rosmini-Serbati, włoski filozof, błogosławiony katolicki (ur. 1797)

3 lipca – Józef Bohdan Dziekoński, polski powieściopisarz i grafik (ur. 1816)

8 lipca (lub 9 lipca) – William Edward Parry, brytyjski żeglarz, eksplorator Arktyki (ur. 1790)

15 lipca – Andrzej Nguyễn Kim Thông, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1790)

19 lipca – Tomasz Zan, polski poeta (ur. 1796)

7 września – Jan Chrzciciel Mazzucconi, włoski misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1826)

12 września – Johann von Charpentier, niemiecki inżynier górnictwa, geolog i glacjolog, działający głównie w Szwajcarii (ur. 1786)

11 listopada:

  • Wincencja Maria Poloni, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1802)
  • Søren Kierkegaard, duński filozof (ur. 1813)

19 listopada – Mihály Vörösmarty, węgierski poeta, pisarz i tłumacz (ur. 1800)

26 listopada – Adam Mickiewicz, poeta, publicysta i działacz polityczny (ur. 1798)

15 grudnia:

  • Maria od Krzyża di Rosa, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Służebnic Miłosierdzia, święta katolicka (ur. 1813)
  • Jacques Charles François Sturm, francuski matematyk, fizyk (ur. 1803)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 15 lutego

Ostatki: 20 lutego

Popielec: 21 lutego

Niedziela Palmowa: 1 kwietnia

Wielki Czwartek: 5 kwietnia

Wielki Piątek: 6 kwietnia

Wielka Sobota: 7 kwietnia

Wielkanoc: 8 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 9 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 17 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja

Boże Ciało: 7 czerwca

Przypisy