1852

Wydarzenia w Polsce

17 lipca – do Gdańska dotarł pierwszy pociąg, co oznaczało połączenie miasta linią kolejową z Tczewem.

18 lipca – doszło do pożaru Starej Synagogi w Kaliszu.

6 sierpnia – Gdańsk zyskał połączenie kolejowe z Bydgoszczą, otwierając 1-torową linię Bydgoszcz-Tczew o długości 127,6 km.

Wynalezienie lampy naftowej przez Ignacego Łukasiewicza.

W Królestwie Polskim miała miejsce epidemia cholery.

W budynkach poklasztornych na Świętym Krzyżu utworzono Instytut Księży Zdrożnych, gdzie przetrzymywano duchownych skazanych za różne przestępstwa i wykroczenia.

Wydarzenia na świecie

3 stycznia – na Hawaje przybyli pierwsi chińscy robotnicy-emigranci.

4 stycznia – brytyjski parowiec RMS „Amazon” eksplodował i zatonął na Atlantyku, 150 km na południowy zachód od Wysp Scilly, w trakcie swojego dziewiczego rejsu z Southampton do Indii Zachodnich; zginęło 104 osoby.

17 stycznia – podpisano Konwencję rzeki Sand, w której Wielka Brytania uznała niepodległość burskiego Transwalu.

3 lutego – w wojnie urugwajskiej koalicja brazylijsko-urugwajska pokonała armię argentyńską w bitwie pod Caseros.

17 lutego (5 lutego według kalendarza juliańskiego) – zbiory Ermitażu zostały udostępnione dla publiczności.

23 lutego – w Wielkiej Brytanii powstał pierwszy rząd lorda Derby.

26 lutego – brytyjski okręt wojenny HMS „Birkenhead” rozbił się na skałach u wybrzeży Południowej Afryki; z 638 osób na pokładzie uratowało się 193.

13 marca – powołano Księstwo Czarnogóry.

17 marca – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (16) Psyche.

20 marca – ukazało się pierwsze książkowe wydanie powieści „Chata wuja Toma” autorstwa Harriet Beecher Stowe, opisującej życie niewolników w USA.

17 kwietnia – niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (17) Thetis.

24 kwietnia – Ludwik II został wielkim księciem Badenii.

1 maja:

  • zwodowano francuski okręt liniowy „Napoléon”.
  • biskup Philibert de Bruillard założył Zgromadzenie Księży Misjonarzy Saletynów.

24 września – w Paryżu inżynier Henri Jules Giffard wzbił się na wysokość 1800 m, pokonując 27 km trasę na pierwowzorze własnego sterowca napędzanego parą.

11 października – zainaugurowano działalność Uniwersytetu w Sydney, najstarszej uczelni wyższej w Australii.

2 listopada – na prezydenta USA wybrano Franklina Pierce’a.

4 listopada – Camillo Benso di Cavour został premierem Piemontu.

2 grudnia – proklamowano II Cesarstwo Francuskie, a Ludwik Napoleon przyjął tytuł cesarza Napoleona III.

15 grudnia – brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę Thalia.

19 grudnia – George Hamilton-Gordon objął urząd premiera Wielkiej Brytanii.

W Norwegii miało miejsce powstanie w Kautokeino.

Urodzili się

10 stycznia – Wilhelm Kloske, biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej (zm. 1925)

12 stycznia – Joseph Joffre, marszałek Francji, dowódca armii francuskiej w czasie I wojny światowej (zm. 1931)

22 stycznia – Remigiusz Isoré, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)

28 stycznia – George Louis Wellington, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1927)

29 stycznia – Kazimierz Morawski, polski filolog klasyczny, historyk (zm. 1925)

6 lutego – Wasilij Safonow, rosyjski pianista, dyrygent i pedagog (zm. 1918)

13 lutego – John Dreyer, duński astronom (zm. 1926)

15 lutego – Samuel Goldflam, polski internista i neurolog (zm. 1932)

16 lutego – Charles Taze Russell, amerykański kaznodzieja, twórca ruchu Badaczy Pisma Świętego (zm. 1916)

28 lutego – Antoni Maria Schwartz, austriacki pijar, błogosławiony katolicki (zm. 1929)

16 marca – Gentarō Kodama, japoński generał, gubernator generalny Tajwanu (zm. 1906)

11 kwietnia – Leon Wyczółkowski, polski malarz i grafik (zm. 1936)

12 kwietnia – Ferdinand Lindemann, niemiecki matematyk (zm. 1939)

15 kwietnia – Józef Freinademetz, włoski werbista, misjonarz, święty katolicki (zm. 1908)

22 kwietnia – Wilhelm IV, wielki książę Luksemburga (zm. 1912)

1 maja – Calamity Jane, amerykańska pionierka Dzikiego Zachodu, rewolwerowiec (zm. 1903)

4 maja – Alice Liddell, Angielka, pierwowzór Alicji z „Alicji w Krainie Czarów” Lewisa Carrolla (zm. 1934)

11 maja – Charles Warren Fairbanks, amerykański polityk, wiceprezydent USA (zm. 1918)

13 maja:

  • Alfred von Conrad, niemiecki polityk (zm. 1914)
  • Leopoldyna Leszczyńska, polska posiadaczka ziemska (zm. 1929)

14 maja:

  • Zofia Chlebowska, polska nauczycielka, działaczka oświatowa (zm. 1932)
  • Edmund Jelinek, austriacki chirurg (zm. 1928)
  • Alton B. Parker, amerykański prawnik, sędzia, polityk (zm. 1926)
  • Jan Żarnowski, polski działacz państwowy, prezes NIK (zm. 1926)

18 maja:

  • Gertrude Käsebier, amerykańska fotografka, portrecistka (zm. 1934)
  • Icchok Lejb Perec, polsko-żydowski pisarz, adwokat, działacz społeczny (zm. 1915)

28 maja – Józefa Hendrina Stenmanns, współzałożycielka werbistek, błogosławiona katolicka (zm. 1903)

25 czerwca – Antoni Gaudí, hiszpański architekt, twórca m.in. słynnego kościoła Sagrada Família w Barcelonie (zm. 1926)

19 lipca – Meta Janitzek, górnośląska pisarka (zm. 1927)

26 lipca – Anna Lewicka z Lewickich, polska pisarka, dziennikarka (zm. 1932)

30 sierpnia – Jacobus Henricus van ’t Hoff, holenderski chemik, laureat pierwszej Nagrody Nobla (zm. 1911)

11 września – Aleksander Bantkie-Stężyński, polski inżynier chemik, polityk, prezydent Częstochowy (zm. 1930)

30 września – Charles Villiers Stanford, brytyjski kompozytor, dyrygent i pedagog (zm. 1924)

2 października:

  • William Ramsay, brytyjski chemik i fizyk, laureat Nagrody Nobla w 1904 roku (zm. 1916)
  • Maria od Jezusa Santocanale, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1923)

6 października – Bruno Abdank-Abakanowicz, polski wynalazca (zm. 1900)

18 października – Adam Wolański, polski ziemianin, numizmatyk (zm. 1933)

7 listopada – Fritz Scheel, niemiecki dyrygent i skrzypek (zm. 1907)

15 listopada – Isabel Ferrer Sabria, hiszpańska błogosławiona katolicka (zm. 1936)

21 listopada – Francisco Tárrega, hiszpański gitarzysta i kompozytor (zm. 1909)

28 listopada – Helena Maria Stollenwerk, niemiecka werbistka, błogosławiona katolicka (zm. 1900)

5 grudnia – Jan Pindór, polski pastor, działacz narodowy, tłumacz (zm. 1924)

19 grudnia – Albert Abraham Michelson, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1931)

Data dzienna nieznana:

  • Tadeusz Ajdukiewicz, polski malarz (zm. 1916)
  • Bronisław Gustawicz, polski krajoznawca, taternik, przyrodnik, członek Komisji Fizjograficznej i Antropologicznej Akademii Umiejętności (zm. 1916)
  • Aleksander Messyng, polski poeta, dziennikarz i literat
  • Alfred de Bréanski, brytyjski malarz polskiego pochodzenia, pejzażysta

Zmarli

6 stycznia – Louis Braille, francuski pedagog, wynalazca systemu pisma dotykowego dla niewidomych (ur. 1809)

24 stycznia – Ján Kollár, słowacki duchowny luterański, poeta, publicysta, archeolog, językoznawca; ideolog panslawizmu i słowackiego odrodzenia narodowego (ur. 1793)

25 lutego – Thomas Moore, irlandzki poeta i pisarz (ur. 1779)

27 lutego – Joseph Drechsler, austriacki kompozytor, dyrygent i organista czeskiego pochodzenia (ur. 1782)

3 marca – Teresa Eustochio Verzeri, włoska zakonnica, święta katolicka (ur. 1801)

4 marca – Nikołaj Gogol, rosyjski pisarz (ur. 1809)

24 kwietnia – Leopold, wielki książę Badenii (ur. 1790)

1 maja – Jan Bonnard, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1824)

6 lipca – Franciszek Pawłowski, biskup płocki (ur. 1774)

28 sierpnia – Feliks Jan Bentkowski, polski historyk literatury, bibliograf (ur. 1781)

19 września – Emilia de Rodat, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1787)

20 września – Józef Czarnota, austriacki inżynier górniczo-hutniczy i mineralog polskiego pochodzenia (ur. 1818)

26 października – Vincenzo Gioberti, włoski polityk, filozof i teolog (ur. 1801)

18 listopada – Róża Filipina Duchesne, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1769)

27 listopada – Ada Lovelace, angielska matematyczka i informatyczka (ur. 1815)

Data dzienna nieznana:

Julian Goslar, polski działacz rewolucyjny (ur. 1820)

Zdarzenia astronomiczne

W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum swojej aktywności.

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 19 lutego

Ostatki: 24 lutego

Popielec: 25 lutego

Niedziela Palmowa: 4 kwietnia

Wielki Czwartek: 8 kwietnia

Wielki Piątek: 9 kwietnia

Wielka Sobota: 10 kwietnia

Wielkanoc: 11 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja

Boże Ciało: 10 czerwca

Przypisy

Zostań naszym fanem!

Pomóż nam się rozwijać! Polub nas na Facebooku! i śledź nas na X!