1850

Wydarzenia w Polsce

18 lutego – otwarcie Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

14 marca – w Berdyczowie Honoré de Balzac zawarł związek małżeński z Eweliną Hańską.

12 kwietnia – ogłoszenie decyzji Franciszka Józefa I dotyczącej budowy Twierdzy Kraków. Równocześnie rozpoczęto prace na kopcu Kościuszki oraz przy rogatce warszawskiej.

18 lipca – miało miejsce jedno z największych pożarów w historii Krakowa.

26 sierpnia – uroczyście oddano do użytku Brama Berlińska, część umocnień Twierdzy Poznań.

30 grudnia – otwarcie Mostu Podgórskiego w Krakowie.

Przeprowadzono rewizję ustawodawstwa uwłaszczeniowego w zaborze pruskim.

Wydarzenia na świecie

6 lutego – wybuch Wezuwiusza.

16 marca – publikacja powieści Szkarłatna litera autorstwa Nathaniela Hawthorne’a.

27 marca – wydanie pierwszego numeru brytyjskiego tygodnika „Household Words”, redagowanego przez Karola Dickensa.

4 kwietnia – Los Angeles uzyskało prawa miejskie.

6 kwietnia – ukazanie się pierwszego numeru czasopisma włoskich jezuitów „La Civiltà Cattolica”.

12 kwietnia – po likwidacji przez wojska francuskie Republiki Rzymskiej, papież Pius IX powrócił do miasta.

15 kwietnia – San Francisco otrzymało prawa miejskie.

16 kwietnia – podczas przemarszu kolumny wojska w francuskim Angers zawalił się most, w wyniku czego zginęło ponad 200 osób.

19 kwietnia – w Waszyngtonie podpisano amerykańsko-brytyjski traktat Claytona-Bulwera, mający na celu ograniczenie kolonizacji i militaryzacji terenu Ameryki Środkowej.

30 kwietnia – papież Pius IX erygował metropolię Port of Spain na Trynidadzie i Tobago.

11 maja – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (11) Parthenope.

16 maja – zwodowanie francuskiego okrętu liniowego „Napoléon”.

19 maja – w mieście Cárdenas po raz pierwszy wywieszono flagę Kuby.

25 maja – do londyńskiego zoo przywieziono pierwszego hipopotama nilowego.

27 maja – Louis Désiré Blanquart-Evrard zaprezentował w Francuskiej Akademii Nauk w Paryżu technikę utrwalania obrazu na odbitce albuminowej.

6 czerwca – Levi Strauss uszył pierwszą parę dżinsów.

29 czerwca – na wyspie Vancouver w Kanadzie odkryto złoża węgla kamiennego.

9 lipca – Millard Fillmore został 13. prezydentem USA.

14 lipca – w USA po raz pierwszy rozpoczęto przemysłową produkcję sztucznego lodu. Dr John Gorrie wytworzył bloki lodowe o rozmiarach cegły, a w 1851 roku opatentował ten proces.

17 lipca – w Obserwatorium Harvarda zrobiono pierwsze w historii zdjęcie gwiazdy, którym był dagerotyp gwiazdy Wega.

23 sierpnia – zakończenie prac nad ułożeniem kabla telegraficznego na dnie kanału La Manche.

28 sierpnia – premiera opery Lohengrin Richarda Wagnera.

30 sierpnia – Honolulu na Hawajach otrzymało prawa miejskie.

9 września – Kalifornia została przyjęta jako 31. stan do Unii oraz utworzono Terytorium Nowego Meksyku.

13 września – John Russell Hind odkrył planetoidę (12) Victoria.

18 września – amerykański Kongres uchwalił Fugitive Slave Act.

17 października – w pierwszą rocznicę śmierci na paryskim cmentarzu Père-Lachaise odsłonięto mogiłę Fryderyka Chopina wraz z pomnikiem-nagrobkiem autorstwa Auguste’a Clésingera.

2 listopada – włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę Egeria.

14 listopada – papież Pius IX utworzył Gwardię Palatyńską.

Złote Wybrzeże stało się kolonią brytyjską.

Urodzili się

6 stycznia:

  • Adam Krechowiecki, polski prozaik, dramaturg, krytyk literacki (zm. 1919)
  • Witold Zglenicki, polski geolog, nafciarz, filantrop (zm. 1904)

14 stycznia – Jan Reszke, polski śpiewak (zm. 1925)

15 stycznia – Sofja Kowalewska, rosyjska matematyczka polskiego pochodzenia (zm. 1891)

18 stycznia – Jan Rotter, polski inżynier, pedagog, polityk (zm. 1906)

21 stycznia – Józef Ostrowski, polski polityk, członek Rady Regencyjnej (zm. 1923)

27 stycznia – Edward Smith, kapitan RMS Titanica (zm. 1912)

29 stycznia – Maria Schwarzburg-Rudolstadt, wielka księżna Meklemburgii-Schwerin (zm. 1922)

30 stycznia – Aleksander Gierymski, polski malarz, przedstawiciel realizmu, prekursor polskiego impresjonizmu (zm. 1901)

2 lutego – Joseph Franzkowski, śląski kronikarz (zm. 1936)

3 lutego – Jakub Heilpern, polski inżynier mechanik, szachista, publicysta pochodzenia żydowskiego (zm. 1910)

6 lutego – Romuald Starkel, polski pedagog, publicysta (zm. 1888)

27 lutego – Laura E. Richards, amerykańska pisarka, poetka (zm. 1943)

1 marca – Rafaela Porras y Ayllón, hiszpańska zakonnica, święta katolicka (zm. 1925)

6 marca – Adolf Martens, niemiecki metalograf, pionier w badaniach metalograficznych stali (zm. 1914)

7 marca – Tomáš Masaryk, pierwszy i najdłużej urzędujący prezydent Czechosłowacji (zm. 1937)

10 marca – Spencer Gore, brytyjski tenisista, pierwszy zwycięzca Wimbledonu (zm. 1906)

12 marca – Michał Garapich, polski ziemianin, polityk (zm. 1917)

16 marca – Józef Krupa, polski botanik, pedagog (zm. 1889)

18 marca:

  • Ernst Büchner, niemiecki chemik, wynalazca (zm. 1924)
  • Alfred Percival Maudslay, brytyjski dyplomata, odkrywca, archeolog (zm. 1931)
  • Józef Montwiłł, polski ziemianin, bankier, działacz społeczny, polityk (zm. 1911)

11 kwietnia – Isidor Rayner, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1912)

28 kwietnia – Odo Reuter, fiński entomolog, wykładowca akademicki, poeta pochodzenia szwedzkiego (zm. 1913)

1 maja – Artur, brytyjski książę, marszałek polny, gubernator generalny Kanady (zm. 1942)

2 maja – Jan Doering, polski duchowny katolicki, działacz narodowy (zm. 1919)

7 maja – Anton Seidl, austriacko-węgierski dyrygent (zm. 1898)

12 maja – Henry Cabot Lodge, amerykański polityk, senator ze stanu Massachusetts (zm. 1924)

13 maja:

  • Modest Czajkowski, rosyjski dramatopisarz, librecista (zm. 1916)
  • Jan Kryński, polski rzeźbiarz (zm. 1890)

15 maja – Jan Beyzym, polski jezuita, misjonarz, błogosławiony katolicki (zm. 1912)

16 maja – Jan Mikulicz-Radecki, polsko-niemiecki chirurg, wykładowca akademicki (zm. 1905)

18 maja – Oliver Heaviside, brytyjski fizyk, matematyk, elektrotechnik (zm. 1925)

21 maja – Theodor Bergmann, niemiecki konstruktor broni strzeleckiej (zm. 1931)

22 maja – Anna von Bernd, śląska filantropka (zm. 1922)

24 maja – Henry W. Grady, amerykański dziennikarz, wydawca (zm. 1889)

26 maja – Amélie Lundahl, fińska malarka (zm. 1914)

27 maja:

  • Thomas Cream, szkocki lekarz, seryjny morderca (zm. 1892)
  • Stanisław Tomkowicz, polski historyk sztuki, konserwator zabytków, dziennikarz (zm. 1933)

28 maja – Aurora López Gonzalez, hiszpańska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)

30 maja – Grazioso Enea Lanfranconi, włoski inżynier, wynalazca (zm. 1895)

1 czerwca – Sami Frashëri, albański pisarz, wydawca, działacz narodowy (zm. 1904)

2 czerwca – Edward Albert Sharpey-Schafer, brytyjski fizjolog, wykładowca akademicki (zm. 1935)

3 czerwca:

  • William Archibald, australijski polityk (zm. 1926)
  • Michaił Kuczerow, rosyjski chemik (zm. 1911)

5 czerwca – Pat Garrett, amerykański stróż prawa, znany głównie jako zabójca Billy’ego Kida (zm. 1908)

15 lipca – Franciszka Ksawera Cabrini, włoska tercjarka franciszkańska działająca w USA, założycielka Sióstr Świętego Serca, święta katolicka (zm. 1917)

5 sierpnia – Guy de Maupassant, francuski pisarz (zm. 1893)

9 sierpnia – Stanisław Badeni, polski prawnik i polityk (zm. 1912)

12 sierpnia – Julian Talko-Hryncewicz, polski lekarz, antropolog i etnograf, archeolog amator (zm. 1936)

13 sierpnia – Andrea Ferrari, arcybiskup Mediolanu, błogosławiony (zm. 1921)

14 sierpnia – Józef Rostafiński, botanik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (zm. 1928)

15 sierpnia – Bartłomiej Obrochta, góral podhalański, przewodnik tatrzański, znany muzykant (zm. 1926)

21 sierpnia – prof. Ludwik Rydygier, chirurg (zm. 1920)

28 sierpnia:

  • William Coolidge, brytyjski historyk, prawnik, alpinista pochodzenia amerykańskiego (zm. 1926)
  • Katarzyna (Jefimowska), rosyjska mniszka prawosławna (zm. 1925)

30 sierpnia:

  • Marcelo H. del Pilar, filipiński pisarz, propagandzista (zm. 1896)
  • Karol Pląskowski, polski ziemianin, browarnik (zm. 1913)

1 września – Samuel Czambel, słowacki językoznawca (zm. 1909)

15 września – Teodora Raczkowska, polska nauczycielka, właścicielka żeńskiej szkoły handlowej w Warszawie (zm. 1940)

24 września – Tokioki Nashiba, japoński admirał (zm. 1928)

2 października – Emil Michałowski, polski nauczyciel, urzędnik, poseł do Sejmu Krajowego Galicji, burmistrz Tarnopola (zm. 1919)

3 października – Franciszek Rychnowski, polski inżynier, fizyk i wynalazca (zm. ok. 1929)

20 października – Alfons Dunin Borkowski, polski malarz (zm. 1918)

31 października – Juliusz Bielszowski, polski przedsiębiorca pochodzenia żydowskiego (zm. 1934)

12 listopada – Michaił Czigorin, rosyjski szachista (zm. 1908)

13 listopada – Robert Louis Stevenson, brytyjski pisarz (zm. 1894)

7 grudnia – Clinton Thomas Dent, brytyjski chirurg i alpinista (zm. 1912)

21 grudnia:

  • Lluís Domènech i Montaner, kataloński architekt (zm. 1923)
  • Zdeněk Fibich, czeski kompozytor (zm. 1900)

Data dzienna nieznana:

  • Johann Hunsdorfer (senior), spiskoniemiecki przewodnik tatrzański (zm. 1917)
  • László Jármay, węgierski lekarz, taternik, ratownik górski i działacz turystyczny (zm. 1932)
  • Jan Wu Wenyin, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
  • Aniela Zamoyska, polska księżna, właścicielka Kozłówki (zm. 1917)
  • Piotr Zhang Banniu, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
  • Maria Zhu Wu, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)

Zmarli

20 stycznia – Adam Gottlob Oehlenschläger, duński poeta i dramaturg (ur. 1779)

22 stycznia:

  • Wilhelm Józef Chaminade, francuski ksiądz, błogosławiony katolicki (ur. 1761)
  • Wincenty Pallotti, włoski duchowny katolicki, założyciel pallotynów, święty (ur. 1795)

25 lutego – Dàoguāng, cesarz Chin (ur. 1782)

27 marca – Wilhelm Beer, niemiecki astronom amator (ur. 1797)

23 kwietnia – William Wordsworth, angielski poeta uznawany za prekursora romantyzmu (ur. 1770)

9 maja – Joseph Gay-Lussac, francuski chemik i fizyk (ur. 1778)

9 lipca – Zachary Taylor, dwunasty prezydent USA (ur. 1784)

4 sierpnia – Ignacy Prądzyński, generał, żołnierz wojsk Księstwa Warszawskiego, oficer armii Królestwa Polskiego (ur. 1792)

18 sierpnia – Honoriusz Balzac, francuski pisarz (ur. 1799)

26 sierpnia – Ludwik Filip I, król Francuzów w latach 1830–1848 (ur. 1773)

4 grudnia – William Sturgeon, angielski inżynier elektryk, który w 1825 roku zbudował pierwszy elektromagnes (ur. 1783)

10 grudnia – Józef Bem, generał, oficer artylerii, uczestnik powstania listopadowego 1830–1831 oraz Wiosny Ludów 1848; służył również w armii tureckiej jako Murad Pasza (ur. 1794)

24 grudnia – Frédéric Bastiat, francuski ekonomista wolnorynkowy, filozof i polityk (ur. 1801)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 7 lutego

Ostatki: 12 lutego

Popielec: 13 lutego

Niedziela Palmowa: 24 marca

Wielki Czwartek: 28 marca

Wielki Piątek: 29 marca

Wielka Sobota: 30 marca

Wielkanoc: 31 marca

Poniedziałek Wielkanocny: 1 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 9 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 19 maja

Boże Ciało: 30 maja