1843

Wydarzenia w Polsce

24 stycznia – powstała Politechnika Lwowska.

15 sierpnia – do Szczecina dotarł pierwszy pociąg z Berlina, co oznaczało rozpoczęcie działalności kolei na Pomorzu.

29 października – zainaugurowano linię kolejową Wrocław-Świebodzice.

Emisariusze Towarzystwa Demokratycznego Polskiego utworzyli w Krakowie Komitet Rewolucyjny, który współpracował z Centralizacją Poznańską.

Wydarzenia na świecie

2 stycznia – w Dreźnie miała miejsce prapremiera opery Richarda Wagnera pt. Latający Holender.

3 stycznia – w Théâtre Italien w Paryżu odbyła się premiera opery Don Pasquale autorstwa Gaetana Donizettiego.

23 stycznia – Czech Jakub Kryštof Rad opatentował cukier w kostkach.

5 lutego – po raz pierwszy na niebie można było zobaczyć Wielką Kometa Marcową 1843.

17 lutego – miała miejsce bitwa o Miani, w której wojska brytyjskie pokonały siły emirów prowincji Sindh (Indie).

16 marca – założono miasto Petrópolis w Brazylia.

24 marca – wojska brytyjskie pod dowództwem generała Charlesa Napiera odniosły zwycięstwo nad siłami Emiratu Sindh w bitwie pod Dubbą (współczesny Pakistan).

4 maja – Brytyjczycy utworzyli kolonię Natal w południowo-wschodniej Afryce.

17 czerwca – w Nowej Zelandii miało miejsce pierwsze poważne starcie pomiędzy Maorysami a brytyjskimi osadnikami (incydent w Dolinie Wairau).

26 czerwca – wszedł w życie traktat nankiński, kończący I wojnę opiumową pomiędzy Wielką Brytanią a Chinami. Na jego mocy m.in. Hongkong na zawsze przeszedł pod brytyjskie panowanie.

15 sierpnia – w Kopenhadze otwarto Ogrody Tivoli.

2 września – ukazał się pierwszy numer brytyjskiego tygodnika The Economist.

3 września – w Grecji miała miejsce rebelia wojskowa, która przywróciła monarchię konstytucyjną.

1 października – opublikowano pierwszy numer brytyjskiego tygodnika News of the World; czasopismo, które zostało kupione przez Ruperta Murdocha w 1969 roku, zostało zamknięte w 2011 roku w wyniku afery podsłuchowej.

13 października – powstała najstarsza nieprzerwanie działająca żydowska organizacja B’nai B’rith.

16 października – irlandzki matematyk William Rowan Hamilton odkrył fundamentalny wzór opisujący właściwości kwaternionów: i² = j² = k² = ijk = -1.

11 listopada – ukazała się baśń H.Ch. Andersena pt. Brzydkie kaczątko.

19 grudnia – swoją premierę miała Opowieść wigilijna autorstwa Charlesa Dickensa.

Soren Kierkegaard opublikował dzieło Enten-eller („Albo, albo”).

Urodzili się

9 stycznia – Teresa od Jezusa Jornet e Ibars, hiszpańska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Małych Sióstr Opuszczonych Starców, święta katolicka (zm. 1897).

25 stycznia – Karl Hermann Amandus Schwarz, niemiecki matematyk (zm. 1921).

29 stycznia – Hipolit Orgelbrand, polski drukarz, księgarz, wydawca (zm. 1920).

19 lutego

Adelina Patti, włoska śpiewaczka operowa (zm. 1919).

Józef Baldo, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1915).

24 lutego – Jelizawieta Böhm, rosyjska malarka, projektantka kartek pocztowych (zm. 1914).

2 marca – Ksawery Wakulski, polski inżynier (zm. 1925).

14 marca – Leon Dehon, założyciel księży Sercanów (zm. 1925).

15 kwietnia – Henry James, amerykańsko-brytyjski pisarz, krytyk i teoretyk literatury (zm. 1916).

16 kwietnia – Stanisław Teofil Rybicki, polski lekarz, filantrop (zm. 1920).

17 kwietnia – Camillo Sitte, austriacki urbanista, architekt i malarz (zm. 1903).

25 kwietnia – Alicja Koburg, księżniczka brytyjska, wielka księżna Hesji i Renu (zm. 1878).

21 maja – Charles-Albert Gobat, szwajcarski prawnik i polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1914).

25 maja – Anna Hessen-Darmstadt, wielka księżna Meklemburgii-Schwerin (zm. 1865).

8 czerwca – Jan Jacek Serwin, powstaniec styczniowy (zm. 1926).

9 czerwca – Bertha von Suttner, austriacka pacyfistka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1914).

12 czerwca – David Gill, szkocki astronom (zm. 1914).

15 czerwca:

Edvard Grieg, norweski kompozytor, pianista i dyrygent (zm. 1907).

Maria Klara od Dzieciątka Jezus, portugalska zakonnica, założycielka Franciszkanek Szpitalnych od Niepokalanego Poczęcia, błogosławiona katolicka (zm. 1899).

4 lipca – Ludomir Chojnowski, powstaniec styczniowy (zm. 1940).

11 sierpnia – Miklós Szontagh, węgierski lekarz, botanik, turysta, taternik, myśliwy (zm. 1899).

23 sierpnia – Viktor Lorenc, inżynier, pierwszy czeski taternik, autor pierwszych wejść w Tatrach (zm. 1915).

29 sierpnia – Joanna Franciszka od Nawiedzenia Maryi, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1888).

4 września – Ján Levoslav Bella, słowacki ksiądz katolicki i teolog, kompozytor oraz dyrygent (zm. 1936).

5 września – Józefina Gabriela Bonino, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Świętej Rodziny z Savigliano, błogosławiona katolicka (zm. 1906).

9 września – Pelagia Zgliczyńska, polska nauczycielka, łączniczka w czasie powstania styczniowego, zesłana na Syberię, uczestniczka Komuny Paryskiej, żona Jarosława Dąbrowskiego, pamiętnikarka (zm. 1909).

4 października – Maria-Alfonsyna Danil Ghattas, palestyńska zakonnica, założycielka Sióstr od Najświętszego Różańca z Jerozolimy, święta katolicka (zm. 1927).

24 października – Henryk Siemiradzki, polski malarz (zm. 1902).

8 listopada – Filip Sulimierski, polski matematyk, geograf, wydawca (zm. 1885).

5 grudnia – Wilhelm Łyczkowski, polski generał major w służbie austro-węgierskiej (zm. 1925).

11 grudnia – Heinrich Hermann Robert Koch, niemiecki lekarz i bakteriolog (zm. 1910).

23 grudnia – Ada Langworthy Collier, amerykańska poetka (zm. 1919).

24 grudnia – Lydia Koidula, estońska poetka, dramatopisarka, jedna z bardziej znanych postaci estońskiego „Przebudzenia narodowego” (zm. 1886).

data dzienna nieznana:

Piotr Liu Ziyu, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900).

Zhang Huailu, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900).

Zmarli

12 grudnia – Wilhelm I, król Niderlandów i wielki książę Luksemburga (ur. 1772).

data dzienna nieznana:

Stanisław Wodzicki, przywódca krakowskiego stronnictwa arystokratycznego (ur. 1746).

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 23 lutego

Ostatki: 28 lutego

Popielec: 1 marca

Niedziela Palmowa: 9 kwietnia

Wielki Czwartek: 13 kwietnia

Wielki Piątek: 14 kwietnia

Wielka Sobota: 15 kwietnia

Wielkanoc: 16 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 17 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 25 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 4 czerwca

Boże Ciało: 15 czerwca