1842

Wydarzenia w Polsce

28 marca – nastąpiło otwarcie Teatru Skarbkowskiego we Lwowie.

3 maja – pożar zniszczył 45% zabudowy Bełchatowa.

22 maja – uruchomiono pierwszą linię kolejową na obecnych terenach Polski.

27 września – w Nysie powstało zgromadzenie zakonne sióstr św. Elżbiety.

11 października – przeprowadzono reformę podziału administracyjnego w Królestwie Polskim: obwody przekształcono w powiaty, a dotychczasowe powiaty w okręgi sądowe.

Wydarzenia na świecie

1 stycznia – rozpoczęła się I wojna brytyjsko-afgańska: gen. William Elphinstone podpisał w Kabulu akt kapitulacji przed księciem Akbarem Chanem.

8 stycznia – powstał Uniwersytet Techniczny w Delfcie w Holandii.

13 stycznia – w trakcie I wojny brytyjsko-afgańskiej Afgańczycy, dowodzeni przez Akbar Chana, pokonali brytyjską Armię Indusu.

9 marca – w mediolańskiej La Scali miała miejsce premiera opery Nabucco autorstwa Giuseppe Verdiego.

19 marca – w Turcji założono polską wioskę Adampol.

28 marca – odbył się pierwszy koncert Filharmoników Wiedeńskich.

2 kwietnia – Ureli Corelli Hill utworzył Filharmonię Nowojorską.

13 kwietnia – w I wojnie brytyjsko-afgańskiej afgańskie wojska zakończyły nieudane pięciomiesięczne oblężenie Dżalalabadu.

7 maja – w wyniku trzęsienia ziemi o sile 8,1 stopnia w skali Richtera, które miało miejsce u wybrzeży Haiti, oraz wywołanych przez nie fal tsunami, zginęło około 5 tysięcy osób.

8 maja:

  • W pierwszej we Francji katastrofie kolejowej na trasie Wersal-Paryż zginęło 55 osób (przyczyną była awaria osi parowozu). Wśród ofiar był podróżnik i badacz Jules Dumont d’Urville wraz z żoną i synem.
  • W wyniku trwającego od 5 maja pożaru w centrum Hamburga zginęło 51 osób, a 20 tysięcy ludzi straciło dach nad głową.

14 maja – Mariano Rivera Paz został trzecią osobą pełniącą urząd prezydenta Gwatemali.

16 maja – wyruszył pierwszy zorganizowany konwój wozów, składający się ze 100 osadników, na szlak oregoński w kierunku Dzikiego Zachodu.

22 maja – miała miejsce inauguracja pierwszej linii kolejowej na ziemiach śląskich, łączącej Wrocław z Oławą; pierwszy pociąg nosił nazwę Silesia (w 1842 Śląsk znajdował się w granicach Prus Wschodnich – od 1743 roku).

25 maja:

  • Austriacki matematyk i fizyk Christian Andreas Doppler zaprezentował w Pradze swoją pracę pt. O kolorowym świetle gwiazd podwójnych i niektórych innych ciałach niebieskich, w której opisał zjawisko później nazwane efektem Dopplera.
  • Intronizowano XI Dalajlamę Khedrub Gjaco.

13 czerwca – królowa brytyjska Wiktoria jako pierwsza głowa państwa odbyła podróż pociągiem.

21 sierpnia – Hobart na Tasmanii uzyskało prawa miejskie.

29 sierpnia – rząd Wielkiej Brytanii zmusił Chiny do podpisania traktatu nankińskiego, kończącego I wojnę opiumową, który m.in. oddał Brytyjczykom Hongkong.

11 listopada – w Czechach w browarze w Pilźnie rozpoczęto rozlewanie nowego gatunku piwa dolnej fermentacji – pilznera.

26 listopada – w stanie Indiana utworzono Uniwersytet Notre Dame.

3 grudnia – wojska lojalne władzom w Madrycie zbombardowały zbuntowaną Barcelonę z zamku na wzgórzu Montjuïc.

7 grudnia – zainaugurowała działalność Filharmonia Nowojorska.

19 grudnia – Stany Zjednoczone uznały niepodległość Królestwa Hawajów.

Richard Owen po raz pierwszy użył terminu Dinosauria.

Urodzili się

3 stycznia – Hermann Maas, niemiecki chirurg (zm. 1886)

10 stycznia – Józef Dąbrowski, polski duchowny katolicki, uczestnik powstania styczniowego, działacz polonijny (zm. 1903)

11 stycznia – William James, amerykański filozof, psycholog, wykładowca akademicki (zm. 1910)

13 stycznia – Alfred Yarrow, brytyjski inżynier, konstruktor i budowniczy okrętów, przedsiębiorca (zm. 1932)

15 stycznia:

  • Josef Breuer, austriacki lekarz, fizjolog, filozof (zm. 1925)
  • Maria MacKillop, australijska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Świętego Józefa od Najświętszego Serca, święta katolicka (zm. 1909)

17 stycznia – Józef Sebastian Pelczar, polski duchowny katolicki, biskup przemyski (zm. 1924)

19 stycznia – Charles Hopper Gibson, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1900)

24 lutego – Arrigo Boito, włoski kompozytor, librecista, poeta i pisarz, syn hr. J. Radolińskiej (zm. 1918)

25 lutego – Karl May, pisarz niemiecki (zm. 1912)

18 marca – Stéphane Mallarmé, francuski poeta i teoretyk sztuki (zm. 1898)

2 kwietnia – Dominik Savio, włoski święty katolicki (zm. 1857)

29 kwietnia – Karl Millöcker, austriacki kompozytor (zm. 1899)

13 maja – Arthur Sullivan, brytyjski kompozytor (zm. 1900)

23 maja – Maria Konopnicka, polska poetka i nowelistka (zm. 1910)

16 czerwca – Antonina Hoffmann, polska aktorka (zm. 1897)

13 lipca – Bronisław Markiewicz, polski ksiądz katolicki, założyciel Zgromadzenia Świętego Michała Archanioła (CSMA) (zm. 1912)

23 lipca – Henryk Jordan, polski lekarz, społecznik, pionier wychowania fizycznego w Polsce (zm. 1907)

30 sierpnia – Aleksandra Romanowa, wielka księżna rosyjska (zm. 1849)

7 września – Maria Józefa od Serca Jezusowego, hiszpańska zakonnica, święta katolicka (zm. 1912)

9 września – Mikołaj Bibikow, rosyjski generał, prezydent Warszawy (zm. 1923)

13 września

  • John H. Bankhead, amerykański polityk, senator ze stanu Alabama (zm. 1920)
  • Jan Puzyna, polski duchowny katolicki, biskup krakowski, kardynał, książę (zm. 1911)

16 października – Antoni Fantosati, włoski franciszkanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)

12 listopada – Franciszka Siedliska, polska zakonnica, założycielka nazaretanek, błogosławiona katolicka (zm. 1902)

19 listopada – Adam Boniecki, polski historyk, heraldyk, prawnik (zm. 1909)

1 grudnia – Alice Dalsheimer, amerykańska poetka (zm. 1880)

8 grudnia – Alphonse Borrelly, francuski astronom (zm. 1926)

13 grudnia – Jan Kolaczek, polski chirurg (zm. 1906)

17 grudnia:

  • Jefim Kłubnikin, rosyjski reformator religijny (zm. 1915)
  • Marius Sophus Lie, norweski matematyk, wykładowca akademicki (zm. 1899)

19 grudnia – Alojzy Guanella, włoski duchowny katolicki, założyciel guanellianów, święty (zm. 1915)

21 grudnia – Piotr Kropotkin, rosyjski uczony, rewolucjonista (zm. 1921)

26 grudnia – Stefan Aleksander Zwierowicz, polski duchowny katolicki, biskup wileński i sandomierski (zm. 1908)

31 grudnia – Giovanni Boldini, włoski malarz portrecista (zm. 1931)

data dzienna nieznana:

August Gresch – spiskoniemiecki prawnik, działacz samorządowy i turystyczny (zm. 1910)

Zmarli

== Zdarzenia astronomiczne ==

8 lipca – miało miejsce całkowite zaćmienie Słońca, które było widoczne w Polsce.

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 3 lutego

Ostatki: 8 lutego

Popielec: 9 lutego

Niedziela Palmowa: 20 marca

Wielki Czwartek: 24 marca

Wielki Piątek: 25 marca

Wielka Sobota: 26 marca

Wielkanoc: 27 marca

Poniedziałek Wielkanocny: 28 marca

Wniebowstąpienie Pańskie: 5 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 15 maja

Boże Ciało: 26 maja

Przypisy