1830

Wydarzenia w Polsce

8 stycznia – na Wawelu odbył się pogrzeb Prymasa Królestwa Polskiego, Jana Pawła Woronicza, który przerodził się w ogromną manifestację patriotyczną.

17 marca – w Teatrze Wielkim w Warszawie miało miejsce pierwsze biletowane wystąpienie Fryderyka Chopina.

18 marca – cesarz Rosji oraz król Polski, Mikołaj I, zmienił nazwę Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego na Uniwersytet Królewsko-Aleksandrowski na cześć swojego brata, Aleksandra I.

11 maja – Julian Ursyn Niemcewicz odsłonił pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie.

11 października – w Warszawie odbył się pożegnalny koncert Fryderyka Chopina, który w listopadzie na stałe opuścił Polskę.

17 października – w wyniku zwycięskich rewolucji w Belgii i Francji, które mogły zagrozić Świętemu Przymierzu, car Mikołaj I zarządził mobilizację armii polskiej i rosyjskiej.

2 listopada – Fryderyk Chopin opuścił Polskę na zawsze.

29 listopada – rozpoczęcie powstania listopadowego. W nocy młodzi słuchacze Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego oraz cywilni spiskowcy rozpoczęli powstanie, zdobywając Arsenal.

30 listopada – Warszawa została oczyszczona z wojsk rosyjskich. Nowe władze, Rada Administracyjna, dążyły do porozumienia z wielkim księciem Konstantym. Wojska rosyjskie oraz polskie, lojalne księciu Konstantemu, wycofały się pod Warszawę.

1 grudnia – powołano do życia Klub Patriotyczny.

3 grudnia – Rada Administracyjna Królestwa Polskiego została zastąpiona przez Rząd Tymczasowy.

4 grudnia – w Krakowie powołano do życia Gwardię Narodową, której uczestnicy wsparli polskie oddziały w Warszawie.

5 grudnia – dyktatorem powstania ogłoszono generała Józefa Chłopickiego.

18 grudnia – Sejm uznał trwające powstanie (listopadowe) za narodowe. Tego samego dnia w Ciężkowicach miał miejsce wielki pożar, który zniszczył połowę miasta, w tym szpital i kościół.

21 grudnia – w trakcie powstania listopadowego dyktator Józef Chłopicki rozwiązano Rząd Tymczasowy i powołał nową Radę Najwyższą Narodową.

29 grudnia – dyktator powstania listopadowego, gen. Józef Chłopicki, powołał Komisję Rozpoznawczą, zajmującą się osobami podejrzewanymi o szpiegostwo na rzecz Rosji. Na dziedzińcu Wawelu odbył się nieudany pokaz lotu balonem. Biblioteka Czartoryskich posiadała około 70 000 druków oraz 3 000 rękopisów.

Wydarzenia na świecie

28 stycznia – w Salle Ventadour w Paryżu miała miejsce premiera opery komicznej Fra Diavolo z muzyką Daniela Aubera i librettem Eugène’a Scribe’a.

3 lutego – podczas konferencji londyńskiej przyznano niepodległość Grecji.

25 lutego – w Paryżu zadebiutował dramat Hernani autorstwa Victora Hugo.

Marzec – w Stanach Zjednoczonych po raz pierwszy opublikowano Księgę Mormona.

11 marca – w Teatro La Fenice w Wenecji miała miejsce premiera opery Capuleti i Montecchi autorstwa Vincenzo Belliniego.

16 marca – odkryto kometę jednopojawieniową C/1830 F1.

26 marca – opublikowano Księgę Mormona.

30 marca – Leopold I został wielkim księciem Badenii.

6 kwietnia – powstał Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (Mormoni).

3 maja – w Anglii zainaugurowano działalność pierwszej regularnej linii kolejowej dla pasażerów.

13 maja – Ekwador ogłosił wystąpienie z Wielkiej Kolumbii.

14 czerwca – armia francuska wylądowała w Algierii.

18 czerwca – Iyasu IV został cesarzem Etiopii.

26 czerwca – Wilhelm IV objął tron jako król Wielkiej Brytanii i Hanoweru.

5 lipca – Francja rozpoczęła podbój Algierii.

18 lipca – uchwalono pierwszą konstytucję Urugwaju.

27 lipca – we Francji miała miejsce rewolucja lipcowa, która zniweczyła próbę powrotu do absolutyzmu.

29 lipca – w trakcie rewolucji lipcowej abdykował król Karol X Burbon.

7 sierpnia – na króla Francuzów wybrano Ludwika Filipa I.

25 sierpnia – wybuchło powstanie belgijskie przeciwko Królestwu Niderlandów.

15 września – podczas otwarcia linii kolejowej Liverpool-Manchester zginął polityk William Huskisson, pierwsza znana ofiara wypadku kolejowego.

19/20 września – w nocy w Brukseli wybuchła rewolucja ludowa.

23 września – do Brukseli przybył Fryderyk, młodszy syn Wilhelma I Orańskiego, na czele 12-tysięcznych wojsk niderlandzkich w celu stłumienia Belgów.

26 września – utworzono Rząd Tymczasowy w Belgii.

26/27 września – wojska niderlandzkie wycofały się z Brukseli.

4 października – belgijski Rząd Tymczasowy ogłosił dekret, na mocy którego odłączone od Niderlandów prowincje belgijskie stały się odrębnym, niepodległym państwem.

17 października – wojska holenderskie poddały się w Gandawie i opuściły to miasto.

Francuzi rozpoczęli podbój Algierii.

W Ameryce Południowej dokonano podziału Wielkiej Kolumbii na Nową Grenadę (dzisiejsza Kolumbia), Wenezuelę i Ekwador.

Austriacy stłumili rewolucyjne niepokoje w Państwie Kościelnym, Modenie i Parmie.

W Stanach Zjednoczonych powstała pierwsza linia kolejowa.

Ostateczna klęska lamarkizmu.

Grecja uzyskała niepodległość.

Katarzyna Labouré miała objawienie maryjne, co stało się podstawą tradycji medalika z Matką Boską Cudowny Medalik.

Urodzili się

6 stycznia – Alfred Hegar, niemiecki lekarz, chirurg, ginekolog (zm. 1914)

31 stycznia – James Blaine, amerykański polityk, senator ze stanu Maine (zm. 1893)

3 lutego – Robert Gascoyne-Cecil, wielokrotny minister spraw zagranicznych i premier Wielkiej Brytanii (zm. 1903)

8 lutego – Abdülaziz, sułtan turecki (zm. 1876)

15 lutego – Edward Józef Rosaz, włoski biskup, błogosławiony katolicki (zm. 1903)

24 lutego – Karolina Světlá, czeska pisarka, feministka (zm. 1899)

5 marca – Étienne-Jules Marey, francuski naukowiec, fizjolog, fotograf (zm. 1904)

9 marca – Juliusz Dinder, polski duchowny katolicki pochodzenia niemieckiego, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, prymas Polski (zm. 1890)

22 kwietnia – Emily Davies, angielska działaczka na rzecz emancypacji kobiet (zm. 1921)

23 maja – Bronisław Skibniewski, polski ziemianin (zm. 1904)

29 maja – Louise Michel, francuska anarchistka, rewolucjonistka, bojowniczka Komuny Paryskiej, pionierka feminizmu (zm. 1905)

8 lipca – Aleksandra z Saksonii-Altenburga, księżna rosyjska (zm. 1911)

Karl Emil Krummacher, niemiecki teolog kalwiński (zm. 1899)

10 lipca – Camille Pissarro, francuski malarz i grafik (zm. 1903)

10 sierpnia – Guido Henckel von Donnersmarck, niemiecki przedsiębiorca (zm. 1916)

Toshimichi Ōkubo, japoński mąż stanu, samuraj z Satsumy (zm. 1878)

18 sierpnia – Franciszek Józef I, cesarz austriacki (zm. 1916)

8 września – Frédéric Mistral, poeta francuski, laureat literackiej Nagrody Nobla za 1904 r. (zm. 1914)

10 września – Mikołaj Maria Alberga y Torres, hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1860)

12 września – William Sprague, amerykański generał, polityk, przedsiębiorca, senator ze stanu Rhode Island (zm. 1915)

13 września – Marie von Ebner-Eschenbach, austriacka pisarka (zm. 1916)

15 września – Porfirio Díaz, prezydent Meksyku, dyktator (zm. 1915)

17 września – Maria Teresa Bonzel, niemiecka zakonnica, założycielka Ubogich Sióstr Franciszkanek od Wieczystej Adoracji, błogosławiona katolicka (zm. 1905)

10 października – Izabela II Hiszpańska, królowa Hiszpanii (zm. 1904)

1 listopada – Piotr Almato, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1861)

26 listopada – Rafał Credo, polski malarz, franciszkanin (zm. 1867)

3 grudnia – Frederic Leighton, angielski malarz i rzeźbiarz, czołowy przedstawiciel wiktoriańskiego neoklasycyzmu (zm. 1896)

5 grudnia – Christina Rossetti, brytyjska poetka pochodzenia włoskiego (zm. 1894)

10 grudnia – Emily Dickinson, amerykańska poetka (zm. 1886)

Data nieznana – Albert Brodnicki, rosyjski architekt polskiego pochodzenia.