1796

Wydarzenia w Polsce

4 stycznia – wojska pruskie opuściły Kraków, który został włączony do monarchii habsburskiej.

27 kwietnia – Austriacy oficjalnie przejęli władzę w Krakowie. Prezydent miasta, Filip Lichocki, odczytał przed ratuszem patent cesarski, który potwierdzał przyłączenie polskich ziem do Austrii.

28 lipca – ogłoszono dekret, na mocy którego dobra należące do królestwa, starostw oraz duchowieństwa przeszły na własność rządu pruskiego.

30 lipca – w Łażanach na Dolnym Śląsku otworzono drugi w Europie most żelazny.

10 listopada – John Baildon uruchomił w hucie w Gliwicach pierwszy na kontynencie europejskim wielki piec działający na koksie.

Rozpoczął się pierwszy pobór młodzieży polskiej do służby w armii austriackiej.

W Galicji powstały pierwsze tajne organizacje niepodległościowe, w tym Centralizacja Lwowska.

Zaczęła się publikacja „Gazety Krakowskiej”.

Wydarzenia na świecie

1 lutego – stolica brytyjskiej Górnej Kanady została przeniesiona z Newark (dziś Niagara-on-the-Lake) do Yorku (dziś Toronto).

29 lutego – wszedł w życie brytyjsko-amerykański Traktat Jaya oraz założono Bibliotekę Narodową Portugalii.

2 marca – generał Napoleone di Buonaparte objął dowództwo Armii Italii.

9 marca – generał Napoleone di Buonaparte pojął za żonę owdowiałą arystokratkę Józefinę de Beauharnais, zmieniając swoje włoskie nazwisko na bardziej francuskie „Bonaparte”.

30 marca – Carl Friedrich Gauss udowodnił możliwość skonstruowania siedemnastokąta foremnego przy użyciu cyrkla i linijki.

10 kwietnia – rozpoczęła się kampania włoska Napoleona Bonapartego.

12 kwietnia – Francuzi odnieśli zwycięstwo nad sprzymierzonymi wojskami austriacko-piemoncko-sardyńskimi w bitwie pod Montenotte w ramach kampanii włoskiej.

13 kwietnia: wojny napoleońskie – zwycięstwo Francuzów nad wojskami Piemontu w bitwie pod Millesimo; do Nowego Jorku przywieziono z Indii pierwszego słonia.

15 kwietnia – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Dego.

17 kwietnia – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad sardyńsko-piemonckimi w bitwie pod Ceva.

18 kwietnia – w Leoben Francja i Austria podpisały rozejm.

21 kwietnia – wojny napoleońskie: zwycięstwo Francuzów nad wojskami królestwa Sardynii w bitwie pod Mondovì.

25 kwietnia – Francuzi utworzyli państewko włoskie Republikę Alby, która w 1801 roku została włączona do Francji.

Hiszpania ratyfikowała Traktat Pinckneya dotyczący wzajemnej przyjaźni i ustaleniu granicy między hiszpańską Florydą a amerykańską Georgią.

28 kwietnia – wojny napoleońskie: w Cherasco podpisano zawieszenie broni między Królestwem Sycylii a Francją.

8 maja – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Fombio.

10 maja – armia włoska pod dowództwem Napoleona Bonaparte pokonała Austriaków w bitwie pod Lodi w Lombardii.

14 maja – Edward Jenner po raz pierwszy zastosował szczepionkę przeciwko ospie prawdziwej, zawierającą wirusy krowianki.

15 maja – I koalicja antyfrancuska: generał Napoleon Bonaparte zajął Mediolan.

20 maja – Salomon III został cesarzem Etiopii.

30 maja – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Borghetto.

1 czerwca – Tennessee jako 16. stan dołączyło do Unii.

4 czerwca – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Altenkirchen.

6/7 czerwca – w wyniku błędu podczas budowy kanału omijającego wodospad, jezioro Ragundasjön w środkowej Szwecji zostało całkowicie opróżnione. Na jego osuszonym dnie obecnie leży miejscowość Hammarstrand.

9 lipca – I koalicja antyfrancuska: bitwa pod Ettlingen.

22 lipca – założono Cleveland (Ohio).

5 sierpnia – I koalicja antyfrancuska: generał Napoleon Bonaparte pokonał armię austriacką generała Dagoberta von Wurmsera w bitwie pod Castiglione.

4 września – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Rovereto.

16 października – utworzono Republikę Cispadańską.

19 października – wojska francuskie zdobyły Bastię, niszcząc zbuntowane Królestwo Anglo-Korsykańskie.

15 listopada – I koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się bitwa pod Arcole.

17 listopada – Paweł I Romanow został cesarzem Rosji; bitwa pod Arcole zakończyła się zwycięstwem armii francuskiej.

Francja wysłała okręty do Irlandii w celu wsparcia ruchu antybrytyjskiego, jednak sztorm uniemożliwił realizację planu.

Na Hawajach rządy objął Kamehameha I, powstając Królestwo Hawajskie.

W bitwie pod Würzburgiem wojska francuskie użyły balonu obserwacyjnego do śledzenia ruchów wojsk austriackich (balon ten jest eksponowany w wiedeńskim Muzeum Historii Wojska).

Urodzili się

28 stycznia – Friedrich Wilhelm Krummacher, reformowany teolog i znany kaznodzieja (zm. 1868).

6 lutego – Adam Wojtkiewicz, polski duchowny katolicki, biskup miński (zm. 1870).

15 lutego – John Bell, amerykański polityk, senator ze stanu Tennessee (zm. 1869).

17 lutego:

Frederick William Beechey, brytyjski żeglarz i eksplorator wysp Pacyfiku i Antarktyki (zm. 1856).

Philipp Franz Balthasar von Siebold, niemiecki lekarz, botanik, zoolog, etnolog, badacz fauny i flory Japonii (zm. 1866).

17 kwietnia – Stanisław Jachowicz, polski poeta, pedagog, czołowy bajkopisarz (zm. 1857).

20 kwietnia – Francis Baring, 1. baron Northbrook, brytyjski polityk, członek stronnictwa wigów (zm. 1866).

9 maja – August Friedrich Pauly, niemiecki pedagog i filolog klasyczny (zm. 1845).

10 maja – Ludwig Greiner, niemiecki leśnik działający głównie na terenie dzisiejszej Słowacji (zm. 1882).

21 maja – Reverdy Johnson, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland (zm. 1876).

1 czerwca – Nicolas Léonard Sadi Carnot, francuski fizyk, inżynier i matematyk (zm. 1832).

26 czerwca – Jan Paweł Lelewel, polski inżynier wojskowy i cywilny, budowniczy, urbanista, malarz (zm. 1847).

6 lipca – Mikołaj I Romanow, cesarz Rosji, król Polski (zm. 1855).

16 lipca – Jean Baptiste Camille Corot, francuski malarz (zm. 1875).

24 lipca – John M. Clayton, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Delaware (zm. 1856).

31 lipca – Maria Eufrazja Pelletier, francuska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Matki Bożej Miłosiernej od Dobrego Pasterza, święta katolicka (zm. 1868).

15 września – Hermann Adam von Kamp, niemiecki pisarz, nauczyciel i historyk (zm. 1867).

24 grudnia – Tytus Działyński, polski arystokrata, działacz polityczny, mecenas sztuki (zm. 1861).

29 grudnia – Johann Christian Poggendorff, niemiecki fizyk (zm. 1877).

Data dzienna nieznana:

Paweł Hŏ Hyŏb, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1840).

Ignacy Kim Che-jun, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1839).

Magdalena Pak Pong-son, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839).

Zmarli

17 lutego – James Macpherson, szkocki poeta (ur. 1736).

30 kwietnia – Franciszka Krasińska, księżna kurlandzka (ur. 1742).

2 lipca – Jan Krzysztof Kluk, polski ksiądz, przyrodnik, badacz flory polskiej (ur. 1739).

8 lipca – Adam Tadeusz Naruszewicz, polski biskup, nadworny historyk, poeta, dramatopisarz i tłumacz (ur. 1733).

21 lipca – Robert Burns, szkocki poeta, prekursor romantyzmu (ur. 1759).

16 października – Wiktor Amadeusz III, król Sardynii (ur. 1726).

17 listopada – Katarzyna II Wielka, cesarzowa Rosji (ur. 1729).

15 grudnia – Anthony Wayne, amerykański polityk i żołnierz (ur. 1745).

19 grudnia – Piotr Aleksandrowicz Rumiancew, rosyjski feldmarszałek (ur. 1725).

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 4 lutego

Ostatki: 9 lutego

Popielec: 10 lutego

Niedziela Palmowa: 20 marca

Wielki Czwartek: 24 marca

Wielki Piątek: 25 marca

Wielka Sobota: 26 marca

Wielkanoc: 27 marca

Poniedziałek Wielkanocny: 28 marca

Wniebowstąpienie Pańskie: 5 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 15 maja

Boże Ciało: 26 maja

Przypisy