1773

Wydarzenia w Polsce

31 stycznia – na terenach anektowanych podczas I rozbioru Polski utworzono prowincję Prusy Zachodnie.

15 lutego – do Krakowa oraz Kazimierza wkroczyły oddziały austriackie. W mieście do 1778 roku pozostawał także garnizon rosyjski.

16 kwietnia – pod naciskiem rosyjskiego ambasadora zawiązano konfederację.

19 kwietnia – rozpoczęto obrady Sejmu Rozbiorowego.

21 lipca – zlikwidowano zakon jezuitów na mocy brewe papieża Klemensa XIV, którego majątek w Polsce oszacowano na 32 miliony złotych polskich.

18 września – delegacja Sejmu Rozbiorowego podpisała traktaty podziałowe z przedstawicielami trzech mocarstw.

30 września – Sejm Rozbiorowy, zwołany na żądanie zaborców, ratyfikował traktat dotyczący I rozbioru Polski.

14 października – utworzono Komisję Edukacji Narodowej – pierwsze ministerstwo edukacji w Europie.

29 grudnia – w tarnowskim ratuszu radni złożyli przysięgę na wierność monarchii habsburskiej.

W klasztorach na ziemiach polskich liczba zakonników przekroczyła 14 000 osób.

Wydarzenia na świecie

17 stycznia – HMS „Resolution” pod dowództwem Jamesa Cooka po raz pierwszy przepłynął przez koło podbiegunowe południowe.

21 lipca – papież Klemens XIV w brewe Dominus ac Redemptor ogłosił kasatę Towarzystwa Jezusowego.

12 października – otwarto pierwszy amerykański szpital psychiatryczny w stanie Wirginia.

13 października – francuski astronom Charles Messier odkrył galaktykę spiralną M51 w gwiazdozbiorze Psów Gończych, znaną jako Wir; była to pierwsza galaktyka, w której zaobserwowano spiralną strukturę.

16 grudnia – miała miejsce herbatka bostońska, bunt mieszkańców kolonii angielskich w Ameryce Północnej przeciwko kontroli Wielkiej Brytanii. Koloniści, przebrani za ludność indiańską, wrzucili cały ładunek angielskiej herbaty do morza w geście protestu.

Anglik Foster Powell przebiegł trasę Londyn–York o długości 402 mil (647,0 km) w 5 dni i 18 godzin.

Początek rewolucji w Wietnamie, która zakończyła się zjednoczeniem kraju w 1802 roku.

Dwa silne trzęsienia ziemi zniszczyły ówczesną stolicę Gwatemali, Antigua Guatemala, co doprowadziło do założenia nowej stolicy – Gwatemali – w bezpieczniejszym miejscu.

Urodzili się

9 lutego – William Henry Harrison, dziewiąty prezydent USA (zm. 1841)

15 marca – Józef Beder, duchowny rzymskokatolicki (zm. 1855)

15 maja – Klemens Lothar von Metternich, austriacki polityk i dyplomata (zm. 1859)

31 maja:

  • Leopoldyna Naudet, założycielka Sióstr od Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (zm. 1834)
  • Ludwig Tieck, niemiecki pisarz (zm. 1853)

12 czerwca – Antonina Maria Verna, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1838)

5 lipca – Joanna Elżbieta Bichier des Ages, francuska zakonnica, święta katolicka (zm. 1838)

25 sierpnia – Ludwik Bogusławski, polski generał brygady, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1840)

6 października – Ludwik Filip I, król Francuzów w latach 1830–1848 (zm. 1850)

30 października – Hugh L. White, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Tennessee (zm. 1840)

18 grudnia – Jan Karol Steeb, niemiecki ksiądz, błogosławiony katolicki (zm. 1856)

data dzienna nieznana:

  • Magdalena Hŏ Kye-im, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
  • Tadeusz Liu Ruiting, chiński ksiądz, męczennik, święty katolicki (zm. 1823)
  • Paweł Tống Viết Bường, wietnamski męczennik, święty katolicki (zm. 1833)
  • Franciszek Yi Bo-hyeon, koreański męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1800)

Zmarli

3 marca – Andrzej Poniatowski, książę, syn Stanisława Poniatowskiego i Konstancji Czartoryskiej; brat króla polskiego – Stanisława Augusta (ur. 1734)

13 kwietnia – Jakub Fontana, włoski architekt barokowy, działający w Rzeczypospolitej, nadworny architekt królów Polski (ur. 1710)

3 sierpnia – ksiądz Stanisław Konarski, pijar, reformator oświaty (ur. 1700)

7 listopada:

  • Wincenty Phạm Hiếu Liêm, wietnamski dominikanin, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1731)
  • Hiacynt Casteñeda, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1743)

Święta ruchome

Tłusty czwartek: 18 lutego

Ostatki: 23 lutego

Popielec: 24 lutego

Niedziela Palmowa: 4 kwietnia

Wielki Czwartek: 8 kwietnia

Wielki Piątek: 9 kwietnia

Wielka Sobota: 10 kwietnia

Wielkanoc: 11 kwietnia

Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia

Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja

Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja

Boże Ciało: 10 czerwca

Przypisy